2ÜN0DAG 27 SEPTEMBER 1846. EERSTEN JAERGANG. V2. AELST, den 26 SeptèpilieF. EENEN NAP0L1TAENSCHEN STRUYKROQVER. 'Dit blad verschyul des Zaterdags «1 den namiddag onder de ■dagleekening van tien daerop volgenden Zondag.—Den prys der insehryvbig, by trimester, is bepacld op 1 fr. 75 e., dien der •annoiieen óp 15 eéntimen den drukregel. De persoenen die voor een geheel jaer mschmeu, mogen alle dry inaénden kos teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plael- sen. Indien iemand rcglveérdige klagte'n of gegronde rekla- men, in t algemeen belang te doen heeft, hv mag op onze onpar- tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wv plaets in onze kolon- uën verleen en en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor den toegezonden'. De nacmen der persoenen die ons eeltige stukken zouden begeéren mede te deelen, zullen gehevni ge bonden worden, ten zy wy in regte gedwongen wierden dezelve te doen kennen. Geeue stukken waervan wy de opstellers niet kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe te zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den druk aengaet. CHIQUE StiU.lt. DEN DENDER-BODE. De noodzackelykheyd cener onafhanglyke en onpar tydige gazette die slegts de waerheyd en 't algemeen welzyn tot rigtsnoer liebbe, doet zich alhier van dag tot dag meer gevoelen, niet zoo zeer om dóór de zelve de re; tveérdige klagteiï die geduerig tegen alle slach van iirisbruyken opryzen, uyt enkel genoegen te zien afkon digen, tnaer wel om ze zonder onderscheyd van persoo- nen onbekrompen dóór kragtdaedige bewoordingen te bestrallen, én aldus die en geéne onregtveêrdighedén deéze en zulke haetelyke willekeurigheden openlyk tegen te gaen en teenemaol poogcn uyt te roeyën. Dit edel doel dan willende bereyken, hebben wy onder de bescher ming van een goed aental weldenkende en treiï'elyke per- •soouen op ons genomen, een onverslaefd, een oiïai'hang- lyk Catholyk-Liberael weekblad, dat zich itt alle omstan digheden zal eerbiedigen, te laden verseliynen, aen welks itischryvers wy, benevens de onomkoopbaerste regtveèrdigheyd in alles en vóór alle, eene opregt eatho- •lyke en zuyvere denkwyze waerborgen. Nogthans, mensoh zyu wy, en by gevolg aen dwaeling, aen misslag onderworpen 'derhalve hétragten wy niets vueriger, dan, dat men ons des noods te regt' wyze, op ■dat wy, openlyk durvende verklaeren onder geencn hoe- genaemden invloed te zullen bukken, altyd hulde aen de waerheyd zouden konnen bewyzen want, ofschoon wy weeten dat waerheyd gepaerd met regtzinnigheyd mecr- maels haet baert, zullen wy evenwel nooyt vóór de zelve terug deynzen, öndertusschen, daer alle denkwyzen vóór 't geluk en de ruste van den siact in 't algemeen, en vóór elke bevolking in 'tbezonder, vreédzaem hoeven gedoogd te worden, gelyk in d'eerste dagen onzer omwenteling toén, de ieverigstê catholyke, onzt! geestelykheyd zelve, in al hunne staetkundige betrekkingen schier 'eenen eertitel zogten als liberaele gehouden te zyn, hebben wy geen zins geaeïscld aen ons blad den naem en de hoeclaenig- heyd van Catholyk-liberael toe te eygenen, overtuvgd dat dpeze twee hocdacnighcdcn konnen en zelfs dienen ge paerd te gaen. De geschiedenis die wy gaen verhaelen, is des te wonderly- kcr om datwy derzelver egtheyd door geloofweèrdige stukken konnen bewyzen het geen althans voor eene slruykroovers ge- schiedenis geeue slegle aenbevééling is. Öp zekeren aengenaemen September- morgen van 't jaer 18", reed eene biygeestige ridders-troep eene der poorten van Na pels uyt, met inzigt van den dag te gaen overbrengen in een woud niet verre van de stad afgelegen, liet gezelschap bestond uyt eenen ouden baron, zyne echtgenoóte mét derzelver twee Jogters en verscheyde andere jongvrouwen onder 'Igclcyde van eenige hoeren, en eyndelyk uyt den held onzer geschiedenis dien wy kapiteyn O zullen noemen.... Op weynigen afstand van liet woud, nam kapiteyn O het be- i a vl van eenen klevnen omweg dóór Itei woud tedoen en langs eene andere zyde de groote troep op de plaéts van den reudes voits te vervoegen, dry jongvrouwen verzogten hem te mogen volgen 't géén liy toestond. Slap vóór stap drong liet afge zonderd gezelschap diepér in liet.woud, tol dat liet eyndelyk op eene der eeuzaemste plaelsen gekomen zyude, geeue'de minste beweeging of gerugt van het groot gezelschap meer liooren kon. Na eene lialve mvle gaens, bleef den kapiteyn eensklaps stil, om de aendagt zviier gezellinnen op eenige' hoofden in te roepen {die zich van tyd tot tyd vóór hun van agter dé stï'uykgewassen vertoonden. Diergelyk verschynsel kou Vöórzeker aen de kleyne troep 'niet zeer aëngenaem zvn, des te mm em dat de faem der napolitaeusche struykroovers niet al Hebben thans deéze twee benaemingen, afzonderlyk genomen, het land' in eene beweendyke verdëeldhevd gebragt, '1 is omdat van wcderzvds de pliglen van waeren vaderlander, van goeden borger of miskend of verwaer- loosd zyn geweest. In een land dat aen een conslilulioimeél gezag onder worpen is, gelyk Belgian, dient volgens ons, iedereen liberael te zyn, doch dit niet sïegls met den naem, macr regtzinnig en met de daed,Wat is immers eenen waeren liberaelLenen warmen voorstander van alle burger- iyke, staetkundige en godsdienstige vryheden, eenen zorgvuldigen bewaeker van al de region en vryheden des volks in '1 algemeen, en van eiken borger in 'tbezon der, hy is altyd bereyd om deéze tegen de inbreuken, die het bestier er zou willen of poogen aen toe te bren gen, te verdedigen, 'lis hy die aen het bestier de waer heyd onder de oogen legt, en dit met eene volkoinene belangloosheyd en teenemael zonder drilleenen opreg- ten liberael, is met een wóórd, eenen man van vrede die, in een land gelyk Belgiën ahvaer vremde heerschappyön sedert meer dan eene halve eeuw alle slach van gods dienstige denkwyzen hebben ingevoerd, deonmogelykheyd erkent zonder tweedragt en rnststooring de eene of de andere te bieten of met gewelti (e doen overheerschcn. De constitutie moet hierin volgens ons, als een meester stuk van wysheyd en voórzigtigheyd aenzien worden zy waerborgt immers in haeren art. 14, devrylieyd der godsdienstendeéze van hunne 'openbaere uytoejfening, alsmede de vrylwyd van zyne denkwijzen op alle materie uyt te drukken, behoudens beteugeling der misdrijven in de wjlvoering deéser vryheden begum. Is het niet hoogst bewecnensweêrdig dat zommige diergelyke schikking als kettcrsch hebben willen doen doórgaen, en de waerborg deézer vryheden als eene goedkeuring van alle godsdienstige denkwyzen, 'tgeén zy niet overeenstemmig met de roomséh-catholyke lee ring óórdeelden, beschouwen Dit was, wel is waer, 't gijn do grondwet van koning Willem in haeren art. 190 scheen te willen doen besluyten, zeggende De volkomen vrijheid der godsdienstige begrippen wordt aen elk gewaarborgd. Maer onze constitutie is hieraen tee nemael verschillende, weshalve zy niet de godsdienstige gezindheden waerborgt, maer wei de vryheyd van deéze te goed w as. Noglans hadden de gezel linnen van den kapiteyn moed genoeg om,' zonder haere vrees of aglerdogt te lasten blykcu, hunnen geleyder die de rigting- mierde plaets van het gevaer nam, te volgen. Zy waren op liet punt van den noodlot tige» slruyk wacriu de roovérs zich verborgen hielden te be reyken, toen deéze onnuttig oórdeelende van nog langer den incognito te houden, uyt bunnen schuvlhoek sprongen en zich voor de wandclaers plaetsten. Den kapiteyn zonder de onderyraeging af te wagten, nae- derde onbeschroomd en vraegde aen deézen tlicn hy als opper hoofd der bende acnzag de baen om naer zekere plaets van liet woud te gaen. Den rooverwierp zondereen wóórd te spreéken eenen onderzoekenden blik op den kapiteyn,... en zegde hem eyndelykweét gy wie wy zyn Voorzeker neen, antwoordde kapiteyn 0... Hoe zouden wy u kennen kennen? wy zyn En gelsche .en kortelings te Napels aeugekomcu. En gyl. zyt gy misschien kooplieden Neen M. Ik ben Natoiil Den kapiteyn', in weerwil van al v,al hy dééd om zich bedaerd te houden] beefde toen hy den naem van dien vreesselyken struykroover hoorde, noglans hy overmeesterde zyne gcuioeds-ont'sleltenis- zich eerbiediglyk neérboógendé, en zweeg. En gy, wie zyl gy, vraegde den roover? ik heb n reeds gezeyd, hernam den kapiteyn, dat wy engelsche reyzigers zyn. Indien gy nog andere vraegen te doen hebt, ik ben bereyd de zelve te beantwoorden, zoo niet, laet ons onzen weg voortzetten. En wie verzekert er my dat gy onzen schuvlhoek niet zult verraeden Het eer 1 yk woord van eenen 'engelschen officier, antwoordde den kapiteyn; ik gelooi niet dat hel mogeivk zv u eene zekerdere waerborg te geéven. te veropenbaeren en te verdedigen, try aen den calho- iyken van ze tegen te spreéken en openbaeriyk te ver werpen. Doch, wat de constitutie verlangt, is dat men de persoonen eerbiedige, van welke geloofsbelydenis zv ook zyn mogen, vóór zooveel zy deugdzaem z.vn. Aldus handelende, zal eenen cafholykcn opregt catholvk blyven en tevens waeren liberael zyn, Deéze handclwyze is volgens ons, niet alleen redelyk, maer m de omstandigheden waer in Belgiën zich thans bevind, zelfs noodzaekelykzy schynt ons den kra»tdae- digsten, zoo niet, den eenigsten middel om de zoo zeer gewcnschte verbroedering onder de Belgen te doen her- leéven, en aldus ook de ontegenspreékeivke waerheyd van de zinspreuk Emdragt maekt magt,'te verweézen- lyken. /ie daer den geest van het waer liberalismus waervan wy 't vreédzaem vacndcl willen opsteéken, met hóóp van onder het zelve alle onze landgenoóten zoo catholyke als andere te vereenigen nogthans mogten deéze innige overtuyging en handclwyze aen zommige le vcél ofte weynig liberael schynen, wy verlangen niets vueriger dan, dat zy ons hunne tegenbedeiikingen openhertinivk doen kennen, wy zullen de zelve regtziuniglyk en onSa'r- tvdiglykbehandelen, en onze grondstellingen' verder slae- ven en Ontwikkelen. Boven de verdediging der vryheden en regten van hel volk, heeft eenen nieuwsblad-schryvcr andere taeken op zich te neémen. De kwynendc YiasnvverJieyd en de. daer uyt vólgende ontzettende armoede waeraén de bev- de Vlaenderen ten prooy zyu, verdienen voórnaemelyk zyne aendagt. Wy zullen dan bezonderlyk over deéze stollen handelen, niet zoo zeer om de'verschrikkelykheyd der noodwendigheden af te maelen en te betreuren maer wel om dóór voorstellen van werkelyke middelen den staet aen te dryven onze medebroeders ter hulp te konten. Daerby zullen wy opzigtelyk de andere tak ken van voorspoed, nyvëi'heyd, koophandel, landbouw etc. met onverschillig blyven, maer zullen alles aenwen- den om deéze dóór vlytigo naevorsdiingen aen te moe digen en te verbeteren. Als belangryk voor koophandel en landbouw, zullen wy weékelyks de beweégin"en der voórnaemste merkten des ryks gewaegen van de werl des ryks aenstippenzullen rlvirigen der wetgeévende kamers, Natoli begaf zich tot zyne gezellen om met hun te beroemen m ofschoon de jongvrouwen sidderden van vrees, konden zv ach laemelyk wel bedwingen. De wederkomst van Natoli* stelde naer welhaes-t gerust. Yremdelingen gy moógtuwen Aveg voortzetten. Wv rekenen op uw eerlyk wóórd, om dat wy de Engelsche'als eene aetttge natie aenzien. Roglans gy moet ons yoóral'gaendelvk zweeren dat gy aen niemand liet voorval datgy komt te hebben, zult openbaeren, lot dat wy er u de toelaeting van geéven. Ik belóóf liet u zeyde den kapiteyn. En nu, mag ik u eenen dienst verzoeken? Wèlkdaenigen dienst? vraegde den kapiteyn. Wy zouden geérné liet land veriaeten, maer de waekzaem- neyd der politie heeft ons hierin tot thans verhinderd. Indien gyims hier toe koude nuttig zyn, zond gy bereyd zyn zulks te •Ia, antwoordde den Engelschmanzeg my enkelyk op welke wyze, en indien het géén gy my vraegt 'uytvoerlyk en aei myne eer niet strydig is, gy moógt op my rekenen. In (lit geval M., luyster wel. Indien u ooyt iemand het woord toestuurde in den naem meer vrienden van buyten, ey moógt zeker zyn dat het eenen bode van onzen 'twegè zyn zal. Overi gens vreest niet. Hebt gy my verslaen Zeer wel. Dus vaerwel; goeden dag jongvrouwen, voegde hy er belèéf- deiyk zénen hood afneémende, hy, wees uwe vrienden van buyten indagtig. Zonder verdere tegenkantingen, kwam den kapiteyn metzynegezelünneningoedegezondheyd ter plaets Va« dea.jrendez-vousaen. Ondervraegd wegens hunne lan^e

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1846 | | pagina 1