ZONDAG 29 NOVEMBER 1846. EERSTEN JAERGANG. N1' 11. AELSr, den 28 November. /v.: Dit blad" verscliynt des Zaterdags in den namiddag onder de dagteekening van den daerop volgenden Zondag. I)en prys der inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 l'r. 15 e., dien der annoncen op IS centimen den drukregel. De persoonen die vóór een geheel jaer insehrvven, mogen alle dry maenden kos teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaat sen. Indien iemand regtveêrdige klagten of gegronde rekla- men in 't algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar- tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon- nenWleenen en dezelve ondersteunen. l)it weekblad zal verder gosvaegen van alle broelinereu, schriften, boeken, prin ten, etc. waervan een afdruksel aen drszelfs opsteller zal wor den' toegezonden. De naemeu der persoonen die ons eemgo stukken zouden begeêren mede te doelen, zullen gelicym ge houden worden, ten z.v wy in regie gedwongen wierdeu dezelve te doen kennen. Ceene stukken waervan wy de opsteliers mei kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. -Men word verzoet alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe Ie zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den druk aengacl. CDIgüK SUÜM. DEN DENDER-BODE. Let eer gy and're gade slaet, Of in uw hof geen onkruyd staet. Oórdeelen is gemakkelyk, maer 't is wat anders, van wel te oórdeelen. Om wel en met recht te oórdeelen, moet men voórnaemelyk dry hoedaenigheden vereenigen, te weéten; de zending of de magt, rechtzinnigheyd ge- paerd niet rechtveêcdigheyd, en kunde of bevoegdheyd. Nu, daer het Verbond van Adst, weekblad dat zondag 11. voor de eerste tnael het licht zag, het op zich genomen hééft de twee alhier bestaende weékbladen te samen, en den Dender-bode in 't byzonder te beoórdeelen, gelooven wy niet te moeten haperen op onze keurt dit blad vóór onze vierschaere te dagvaerden, niet om het te beoórdee len, maer om eens te onderzoeken of het wel de dry on- ontbeêrlyke hoedaenigheden. Ugz.it. Eenige weéken vóór het versehynen des Verbonds, hadden wy ons, volgens de gezegdens van eenige zyner belanghebbende, een denkbeéld gevormd dat dit blad ging opstaen als eene heldere zon, dat met wysheyd en rechtveêrdigheyd bezield, aen elk ging geéven wat hem toekomt. Maer'hoe zyn wy in onze verwagling be- droógen Hoe schandelyk hééft dit blad de zending die wy het volgeêrne toekennen, besmeurd Dóór zvne vermetenheyd, tastelyke onkunde en onrechtveêr- dlghcyd in beoórdeeling," hééft het reeds zyn eygen zelven beoordeeld; het kan reeds dóór de minste oordeel kunde nae weerde geschat worden. Ofschoon het zich schaemteloos op den schoonen titel van REGTVAER- DIGHEID, JEGENS ALLEN EN VOOR ALLEN, durft beroepen, zvn de eerste regels van het blad met de aen- stootelykste" onrechtveêrdigheyd jegens de twee buyten ons alhier bestaende weekbladen bekladderd Arm Ver bond van Aelstwat scheelt het u dat die bladen zich eenigzins met artikels nvt andere gazetten overgenomen, opvullenGy, wy en alle weékbladen doen gcdeéltelyk het zelve; hierin handelt elkeen nae zyn gelieven, en daer tegen hebt gy niets in te brengen, "f is beter zoo een blad gevuld dan met onkundige en dwaeze beoórdee- lingen die alleen uyt zelfbelang voortvloevën. T is ten anderen, eene onverdraegelyke lafheyd van iemand aen te randen die men wéét geene pennetwisten te zoeken. Dan, het eerste Nr van 't Verbond spréékt luyde genoeg om den geest en de inzigten der mannen die aen deszelfs roer zitten, te leeren kennen en nae weérde te'schatten, ofschoon zy dezelve dóór opgepronkte wóórden en schoo- ne beloften poogen te verduyken. Zy konnen den Den- derbode aenzien vóór wat zy willen, hv zal altyd een waekend oog houden om op tyd en stond hunne strek kingen te ontmantelen; met hertzeer raept hy d'hand- schoen op die zy hem werpen, doch zal er tragten nae behooren gebrüyk van te'maeken. Wv waren reeds aen ons 9dc nummer toen de uasso.v nog 'de maet afwagtten om ons volgens onze akten te beoórdeelen; zy moesten dus hunnen prospectus eerst op 22 Nov. verscheénen, lang in de portefeuille hebben, om het spoór van den Denderbode niet te ontwaeren; of wel, moet den tyd op welken htm de maet gegcéven wierd, naentelyk den 15 November, tot 22 der zelve maend te kort geweest zyn, om hun óórdeel te stryken. Milddaedig 'Verbond van uw eerste Nr hebt gy de maet gegeéven, naentelyk die van baet- en heerschzttgl; tnaer of zy u zal konnen dienen, blyft nog een vraegstuk dat wy in de belangen des lands, van ons arrondissement en onzer stad, zoo véél mogelyk zullen poogen te ver- klaeren. Om deéze weynige' woorden te eyndigen, raeden wy het Verbond aen, in zync. opvolgende nummers wat min verwaendheyd en meer REGTVAERD1GHEID en oordeelkunde in 't midden te brengen.M v veriae ten thans de hekelbank en gaen eenvoudig over tot ver dere staeving onzer redenen. Ofschoon wy dagten met onzen nieuwen confrater, even als met onze andere in eendragt tc leévcn, in weer wil van ons bekend geschil in eenige zyner staetkundige denkwyzen, zien wy in zyn eerste blad den Dender-bode vyandig aenranden, en dit ter gelegenheyd van deszelfs artikels over de ontwerpen van regtstreékschen yzeren weg van Brussel op Gend. Wy zegden hooger dat wymet hertzeer d'handschoen opraepen die het Verbond ons toewerpt, om dat wy zulke laffe artikels onder stilzwy- gendheyd niet konnende voórbygaen, onze kolonnen moeten bekladden met antwoorden, die wy met nuttigere voórbrengels en menigvuldige bedenkingen lot 'slands welvaeren, zouden wenschen te vervullen. Doch onze eerste antwoord, zal hoópen wy haer nut opbrengen, met aen de Aelstenaers te betoonen wie hunnen vriend, wie hunnen vyand is, ofwel aen wien van beyde de zin spreuk van 't Verbond een wyze vyand is min gevaerlyle dan een onvoórzigtigen vriendmoet toegepast worden. Wat is het doel dat wy dóór ons opgegeéven ontwerp beoogden? De welberekende belangen onzerstadgepaerd met de rechtveêrdigheyd en billykheyd. Indien, zegt het Verbond de stad Aelst het ongeluk had in dit even zoo onvoorzigtig als ongegrond gevoe- len te deelen en volgens het zelve te werk tegaen, dan zouden wy stellig mogen verzekeren, dat de hoop van een werk te zien tot stand brengen't welk op eene zoo gebiedende wyze dóór de duerbaerste belangen van onze stadvereysclit word, nog vóór langen tyd zou verdwijnen Hier maekt liet blad zinspeéling op den yzeren weg van de Dendervalleyhet kent de maetschappy aen welke deézen is taegestaen beter dan wv, want liet Verbond van Aelst rekent er immers groote actionnarissen in. Maer zal de maetschappy, vóór eene uer vérder of naeder, luieren aengenomen yzeren weg laeten steéken, en luiere borg- togt. verliezen men mag oórdeelen van neen. Waer toe dus die verbitterde aend ringing om den yzeren weg langs Denderleeuw te rigten De maetschap py koestert de hóóp van eens tot in de statie van Den derleeuw gekomen zynde, de spoorbaen van den staet met haere geleyden tot Aelst en tot. Brussel, misschien zelfs tot Gend, te mogen bcryden; en mogten deeze wen schen ingewilligd worden, dan zouden zv tot noodzaeke- lyk gevolg hebben van te Denderleeuw eene groote statie te zien daerstellen, waer men coak en water aen de treynsleépers zou moeten verschaffen; en in dat geval, zou onze statie enkelyk aen die van Audegem of W el le ren gelyken. Nu, zou dit de rekening van Aelst maeken Daer en boven moesten haer deéze vergunningen worden toegestaan, wy zouden mogelyk nog al lang wagten den yzeren weg van Aelst tol Dendermonde te verkrygen. Als men daer by, den yzeren weg der Dender-valley in zich zelven, met de ontworpene vaert van den Dender overweégt, dan zyn erveéle van gevoelen, dat deézen in concurrentie met de vaert gesteld, geen bestaen kan op leveren zoo dat men dien yzeren weg bekomende, wey nige hóóp hééft, de vaert, die zoo noodzaekelyk is, te zien verweézenlyken. Dit konnen de uytvallen zyn. lleéft er den opsteller niets van gezien, dit spréékt ten voor- deele van zyn vernuft niet; heél't hy met kennis en met voordagt géschreéven dan hééft hy Aelst willen verley- den en bedriegen niet ten voordeele van Ninove of Gee- raerdsbergen, maer ten voordeele van de maetsehiippy. Burgers past op. Men zou, gaet het Verbond voort, van alle onder vinding volstrekt moeten ontbloot zyn om niet te ont waren datmet de opgaef van M. Delaveleye op te werpen tegen liet ontwerp 'twelk, met zoo veel bezorgd heid door (len ópper-ingenieur Desart bestudeerd en opge mekt n, de stad Aelst alles weer in de war zou brengen en zich eene tegenkanting op den liuls halen van wege de steden Geeraertsbergen en Amove die niet min gegrond zou zyn dan de gene welke thans tegen de onregtcaerdige ei- schen van Dendermonde bestaet. Met het plan van Desart uytsluytelyk en in w eerwil van het plan van Delaveleye vóór te stuen, hééft Aelst zich de tegenkanting van Assche op den hals gehaeld, en Assche kon hier in zvne tegenkanting met redenen siaeven, want het bekwam 'aldus dien gewenschten vzeren weg in eene zekere nabylieyd die deézen voor het dorp genaekbaer maekte; maer is Ninove in het geval van Assche Ninove kan het plan van M. Desart ondersteunen; maer kan het wel tegen Aelst de rigting van AL Delaveleye op Den dermonde handhaeven het ware zich van den yzeren weg zinneloos willen verwyderen. Is den yzeren weg op Assche mogelyk, wilt alsdan de billykheyd, de recht;eêr- Iligheyd niet dat hy van Brussel op'Assehe gerigt worde? Zullen de kamers in weerwil van al het gezwets des Ver bonds, deéze rigting niet decreteéren Is het niet mo gelyk den zelven op Assche te brengen, dan moet men noodzaekelyk het plan van M. Desart volgen, of men moet van e'enen regtstreékschen yzeren weg van Brussel op Gend afzien, en den statu quo, langs Mechelen rónd, staende houden. Het ontwerp van M. Desart is met de uyterete bezorgheyd bestudeerd, maer is liet ontwerp van At. Delaveleye met min bezorgdheyd tot stand gebragt dat konnen wy noch het 1 erbond beoórdeelen, de beyde ingenieurs moeten deéze kwestie oplossen. Nugtans, kwame dit van AL Delaveleye te zegepraelen, dan heb ben wy niettegenstaende dien zegeprael, den middel aeimeweézen om aen onze stad en arrondissement in 'tdoórkruyssen met eencn yzeren weg den voorrang te moeten geéven, doordien wy ons bedienende van de opwerpingen van onzen evgen tegenkanter, Delaveleye, beweézen hebben dat de lyn gemakkelvker en met min onkosten op Aelst dan op Dendermonde kan gebragt worden. Afaer misschien hebben wy ons wat duyster nytgedrukt, en het Verbond zich hier van bedienende, hóéft op de boosaardigste wyze onze artikels verkeerdc- Ivk uvtgelegd, en aldus den Denderbode gepoogd in mi ri ngt ing te brengen. Ten slotte zeggen wy dat al onze poogingen en arbeyd siegts gediend licbben om desnoods het wapen tegen het bedrog van Dendermonde in gereed- lieVd te hebben. Dat men nu oórdeele aen wie de zin spreuk van 't Verbond moet toegepast worden. ONPAUTYDIG ONDERZOEK van het programma dóór het congres liberael van Brussel den 14 Jung 1846, aengenomen, en dóór al de soeieteytcn der Alliance goedgekeurd. Wv hebben in onze voérgaendo nummers doen zien boe wenschelyk de volle vryheyd van liet onderwvs vóór Belgiën zyn zou; de beweenelyke oneenigheden die nieu- welings tusschen de gemeente-raedenvuu Dooknvs, Ver- v!ers en Chimay en hunne respective Bisschoppen, be- trekkelyk het aenstellen en afstellen der leermeesters, en waer van men in de discussie van de antwoord op de troonrede tamelyk véél gewag hoéft gemaekt, doen er de uoodzaekelykheyd van gevoelen. En inderdaed, welke is de oorzaek van "deéze oneenigheden De reeds bestaende wet op liet openbaer leeger onderwys die men aen het middelbaer onderwys hééft willen toepassen, by gebrek aen wet hier over. Tot hier toe is er maer kwestie ge weest, vermeynen wy, van schooien van middelbaer on derwys, maer het is te vreezen dat diergelyke nioevelyk- heden niet lang zullen vertoeven, van ook vóór het leeger

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1846 | | pagina 1