ZONDAG 28 FEBRUARY 1847.
EERSTEN JAERGANG. Nr 24.
AELST, den 2 7 February.
STAETKUNDIG OVERZIET VAN 20 TOT 27 FEB.
TWEE DAGEN VAN KEYZER HENDRIK VI.
M
Dit blad verschynl des Zalerd-ags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag Den prys der
inschryving, by trimester is bepaeld op 4 fr. 75 c., dien der
annoncen op 45 eentimen den drukregel. De persponen die
vóór een geheel jaer inschrvven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglveerdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszeifs opsteller zal wor
den toegezonden.De naemen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeèren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
DEN DENDER-BODE.
Het Fransch ministerie gaet eenige wyzigingen onder-
gaen ten gevolge van 't ontslag van den marschalk Soult,
MM. De Lacave, Laplagne, Martin (du Nord) en Cunin-
Gridaine.De oneenigheyd die er bestond tusschen M.
Guizoten Lord Normanbv, Engelschen afgezant, is thans
openbaerder geworden ter gelegenheyd van eene ter zei
ver tyd dóór deéze twee hooge persoonagiën gegeévene
avond-feest.Wie zou gelooven dat een bal tot waere
ernstige staetkundigegebeurtenissen kan aenleyding geé-
veu? De paryssche dagbladen verzekeren /.inks nogtans.
Zie hier overigens hoe deéze zaek gebeurd is: Lord Nor-
manby had de minister tot eene soiree uytgenoodigd
deéze vergaederden zich en besloóten dat geenen van hen
aen de uytnoodiging zou beantwoordenwat meer is, M.
Guizot besloot dat hy terzelver tyd eene gelvke soiree
zou houden die, zegt men veel luysterryker dan die geé-
ne van den edelen Lord geweest is.— Zou deéze ernstige
gebeurtenis welligt het toekomend lot van Europa in
zich bevatten
De studenten van Parys komen eene klaere blyk van
genegenheyd jegens 't ongelukkig Polen te geéven. Ten
getalle van meer dan 1200 hebben zy zich gerangschikt
naerde kerk van S. Rpchus begeéven alwaer den verjae-
rings-dienst van den Poólschen opstand gecelebreérd
wierd.
Het slegts sedert eenige dagen opgevormd Spaensrh
ministerie, is reeds in verwarring Hm is niet anders
mogelyk; het géén wy hierover in ons 22 N' zegden, is
dan maer al te gegrond.
Don Miguël is uyt Roomen ontsnapt en op een engelsch
schip in zee gesteéken. Den afgeveêrdigden van Vrankryk
den graef Rossi, hééft hierover aen de pauzelyke over
heden uytleggingen gevraegd, die hem geantwoord heb
ben dat geen passeport aen den vlugteling was afgele
verd, en dat hem geene de minste middelen van ontsnap
ping waren verleend. Men zegtdat den prins naer Oporto
is overgevaeren.
Terwyl Rusland Polen met talryke troepen bezet,
Vervolg zie n' 23.
Het was in de maond november; op eenen morgend vroeg,
wagtten dc dry officieren aen dc deur der groote O. L. V. kerk,
,waer zy wisten dat den bisschop ging dc metten hooren; oenen
kanonik die hun in de.duysternis zag, vraegde hun wat zy zog-
(len. W,y waglen don bisschop om hom te vergezellen, zegden
zy. Maer Albertus ziek zynde, kwam dien. dag niet. Onderschey-
(tune toevallige omstandigheden vortraegden aldus de misdaed
van dag tot dag.Ondertusschen beroemden zy eerie wande
ling op afgelegene wegen- don bisschop bewilligde hierin; men
leende hem een peérd, want hy bevond zich in grooten druk.
Re gcschiedschryvers verhaelen dat hy een zeker voorgevoel
zyner dood had en er steeds toe bereyd was. Doch hy mistrouw
de geenzins de dry duytsche officieren, die hy zyne vrienden
.noemde.
Op den 21 nov. vertrokken zy uyt Ithcims op hunne wande
ling met den bisschop,-én namen eenen weynig bezogten weg.
maekt Oostenryk de ontzaggelyksle krygstoerustingen te
water en te lande gereed. De haeve van Pola in de Adria-
tische zee, is de verzamelplaets eener magtige vloot. Men
vraegt zich zonder met zekerheyd te kounen antwoorden
welken casus belli er op handen is Enkelyk wéét men
dat deéze mogendheyd zich meer en meer vyandig toont
aen 't liberael stelsel van Zwitserland.
Wy zegden iu ons voorig nr dat wy opziglcns de gou-
vernement-schoól op het spoór van aerdige daedzaeken
waren zie hier om te beginnen eene eerstewaervan wy
maer moeyelyk de strekking konnen bevatten nogtans wy
durven vóór derzelver egtheyd inslaen.
Iedereen weet dat den minister dry onderwyzers dier
schóól zonder gekende redens uvt nunne bedieningen
hééft gesteld, en deéze lieeren aldus van hun burgerlyk
bestaen beroofd. Thans zvn de dry slagtollers van wy
weéten niet welke kwaedwilligheyd, vóór de bestuerende
commissie geroepen welke hun heeft aengepord tot het
geéven van hun ontslag, zeggende datzv ondertusschen
zou zorgen om de leeraers ergens te plaelsen. Zou de
commissie misschien al het haetelyke haerer handelwvs
opzigtens die leeraers beginnen te gevoelen en zich door
eenen loozen trek hierover poogen te verschoonen Wy
weéten het niet, maer hetgeen wy weéten is dat deéze
laetste slim genoeg geweést zyn deéze aenporring te ver
werpen en aldus in hunne rechten gebleéven zyn.Wy
raeden de ten onrecht afgedankte leeraers aen de zaek
een weynig op haer verloop te laelen, de waerheyd en
rechtveêrdigheyd zullen toch zegevieren laet noch com
missie noch minister hun recht wedervaeren, het publiek
dat voorzeker deel néémt in hun ongeluk, is daer, de
ouders die kinderen ter schóól te zenden hebben zyn
daer, en buyten allen twvflel zullen deéze hun recht doen
en ter zeiver tyd met schande overkleden die geéne die
dóór eerkrenkende en haetelyke aentvgingen hunnen
evenmensch hebben durven bezwalken. Die eenen put
delft vóór een ander, zal er eerst invallen, en met de
zelfde maet waermede men een ander meét, zal men
vroeg of laet gemeéten worden. Wy zullen hier op terug
keeren.
Voorleden zondag hééft in onze stad plaets gehad de
inhuldiging der maetschappy van letterkunde en uyter-
lyke welspreékendheyd, waervan wy in eenen onzer voó-
rige nummers een wóórd gerept hebben, en aen welke
inrigting wy uyt ganscher horte toejuyehten. Ofschoon
wy als lettervrienden en minnaers van al wat naer onder-
rigling streéft by onze gevoelens blyven en diergelyke
Zy waren gevolgd van hunne vier bediende, en hadden hunne
peërden met hunne mantelzakken belaeden, even als lieden die
zich tot eene reys uyli'uslen. I)cii bisschop deéze byzonderheden
ontvvaerende, vraegde hun de oorzaek hiervan. Wy verwagten
boden uyt ons land, zegden stvzy belmoren zelfs deézen avond
aen te kpinen; den weg dien wy neémen leyil ons hun te ge-
moegen w.yneémenonze mantelzakken mede oinerde kleederen
die zy ons brengen in te plaelsen. Het verhael was tarmelyk
ongerymd; den bisschop koesterde egter geeu het minste mis
trouwen, Ily had niemand by zich dan eenen zyner kanoniken
en eenen ouden dienaer die hem nooyt had willen verlaetcn.
De Duytschers hadden allevoórzorgcn genomen om den aenslag
te doen gelukkentwee hunner dienaeren gingen langs heyde
zyden des kanoniks, tweeandere langs die des bedienden. Tw ee
officieren reéden den eenen langs den linken den anderen
langs den regten kant van den bisschop, den derden reéd
voóruyt. Het land dal zy doorliepen was onbewoond. Op dal
den prelaet noch den langen weg dien men hem dééd afleggen
noch de aenbreékende duysternis bemerken zou, vermarkten
zy hem dóór kortswylige vertellingen en vrolvke gesprekken.
inrigtingen volgeèrne zouden zien liandhaevcn, moeten
wy egter met hertzeer bekennen dat wy al de statueten
deézer maetschappy niet konnen goedkeuren, een voór-
naemelyk, drent afgeschaft te worden om dat het tegen de
gezonde reden stryd en aen de belaemelykheyd aensloo-
t< lyk voorkomt. Eenige uytleggingen zullen ons gezegde
staeven.
Indien wy ons niet vergissen, moet men, om als lid in
gezegd genootschap te worden aengenomen, deel macken
van de maetschappy van St<!. Cecilia. Oiibegrypelvke
misgreep Waertoe zult gv deéze nieuwe zoo lolfelyke
inrigting héén leyden Tot haeren ondergang. Want een
lid dat aen het een of ander muziekgenoótschap deézer
slad, buyten dit van Cecilia, toehoort, zal immers daerom
zoo gemakkelyk zyne opinie niet veriaetenverlaet ie
mand dezelve ten evnde in 't letterkundig genootschap te
worden aengenomen, dien artikel benaedeeligt de andere
genootschappen. Wilt hy ze niet veriaeten, hoe menig
lid dat in staet zyn zou om aen 't nieuw genootschap
Inyster by zetten en bet zelve te handhaeven, zal het ver
liezen often minsten nooyt aenwinnon. Zal men zeggen
dat deézen maetregel genomen is om van de zael van
Cecilia te konnen gebruyk maeken, wy antwoorden hier
op, dat men de groote zael van ons raedlmys vraege, ver
zekerd dat die geenzins zal geweygerd worden. Ten
anderen is het niet tegen allen grondregel van vrvheyd
dat men iemand die begeërig lot onderrigting, dwingen
wilt om die te bekomen, van een ander genootschap dat
hem min of niet behaegt, deel te maeken Wv laeten
deéze aenmerkingen aen de overweéging van liet bestne-
rend comité over, en hoópen dat zy in 't belang des ge-
rioótsrliaps, niet vrngl doos zullen gedaen zyn. Eenige wae
re vrienden onzer 'selioone moedertod zouden ook ver
langen dat het vlaemseher uytslnytdyk gebruykt wierde;
ofschoon wy verzekerd zvn dat deéze voórwaerde aen 't
genootschap een egt nationael karacter zoh byzetten,
zonden wy egter vóór liet fransch min of meer toegeévend
zyn, in geval men er het vlaemsch op eene, byzondere
wyze zou aenmoedigen en geene middelen verwaerloozen
om deéze tael meer en meer te doen behertigen en ze na
weêrde te doen schatten. Met gelegenheyd zullen wy
hierop terug keeren en terzelvertyd de oorzaek der kwy-
ning onzer tceken-arademie vóór den dag brengen; wy
spreéken hier van die kwvning; om dat wy vreezen dat
het letterkundig genootschap het zelfde lot zal ondergaen,
indien inen de genomene maetregels blyft handhaeven.
Met eenen onzer buyten vrienden de gelegenheyd ge
had hebbende te sprëéken, en hem vrapgende hoe liet
langs de dóór hem bewoonde streek, ging, heeft hy ons
Egter inaekte den kanonik den bisschop opmerkzaem dat het
tyd ware om naer dc stad terug te keeren.—Nog eenige schre
den, zeyde den eersten officier, en zoo wy aen deézen omgang
onze lieden niet aentreffen, dan keeren wv terug.
Men daelde alsdan eene engebaen al, die toteenen hollen
weg leydde zeer geschikt tot een moordhol. Hel wasgclyk wy
gezegd hebben den 21 nov. vier dagen te voóren, was den key-
zer door eenen droom verschrikt. Hy vergat de wóórden niet
van den ouden kanonik Thomas, noch zyne vóórzeggende bc-
dreygiiig. In de belemmering zyns verstands, deed hy Thomas
in vryheyd stellen, llaedelyk zogl deézen een peérd en rende
naer Iiheims, hoópende.nog in tyd te komeq, ook rekende hy
dat de samenspanning mislukt was; want men hem verzekerde
dat Albertus nog in leéven was. Hy kwam te Rheims aen ten
dry neren namiddag.
Den ouden kanonik dééd zich naer de wooning des bisschops
geleyden, en vernam dal den prelaet sedert twee ucren buvten
destqd met zyne vrienden wandelde,Welke vrienden, vrafg-
dè hy met angst.Dry voórnaeme Duyisch"
d'ongenade des keyzers zyn gevallen.Dra
ï£!f-s
^iep
