ZONDAG 44 MAERT 1847. EERSTEN JAERGANG. N1" 26. AELST, den 13 Maert. STAETKUNDIG OVERZIGT VAN S TOT 12 MAERT. Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag onder de dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der inschrvving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 75 c., dien der annoncen op 15 centimen den drukregel. De persoonen die voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet- sen. Indien iemand reglveèrdige klagten of gegronde rekla- men in 't algemeen belang te doen hééft, hy mag-op onze onpar- tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon- nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal verder gewacgen van alle brochueren, schriften, boeken, prin ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor den toegezonden. De naemen der persoonen die ons eenige stukken zouden begeéren mede te deelen, zullen geheym ge houden worden, ten' zy wy in regte gedwongen wierden dezelve te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den druk aengaet. CMQUE SCUM. DEN DENDER» BER1GT. De persoonen die vóór den aenstaenden trimester aen dm Dender-bode inschryvenzuilen van heden tot den '1° Zondag van April, ons blad kosteloos ontvangen. Vervolg zie n' 28. I)e bedelary moet, kost wat kost, worden uytgeroeyd. Zy is schrikverwekkende met duyzende bedelaers doór- kruyssen dagelyks de twee Vlaenderen. Zy overvallen voórnaemelyk den landman en dorpeling in zulk getal, dat het hem onmogelyk is hunne behoeftigheyd te leni gen, al ware het maer cloór de geringste aelmoes, zonder zyn eygen bestaen te kwetsen. Daerenboven zyn al die bedelaers niet uytsluytelyk on gelukkige; in den "hoop vind men dieven en baenstroopers die, onder den naem van bedelaers, zonder paspoort of papieren, geheel de provincie doorzwerven, elkaer ont moeten, raedpleégen, en, bedelaers in den dag, zich, des nagts, in dieven benden vereenigen.'T is alzoo dat men dagelyks van nagtelyke afpersingen, geweldenaryén, en dieften met inbraek hoort gewaegen. In der voegen dat den menschlievenden landbouwer nae, in den dag, alles wat hy kan, gegeéven te hebben, des nagts nog bevreesd moet zyn van geplunderd te worden. Doch vóóraleer men het bedelen strengelyk verbiede, moet men den armen de middels geéven om dóór zynen arbeyd zyn be staen te winnenEn om het daedelyk afteschaffen, moet men openbaei lyk doen kennen dat hy niet noodig heeft te bedelenwant zoo lang hy niet overtuygd is dat den armen zonder bedelen leéven kan, zal den menschlieven den aelmoessen geéven, en zoo lang den armen krygt, zullen er veéle niet ophouden van te bedelen, hoe stren gelyk ook de bedelary zou mogen verboóden worden. De voorgestelde hulpmiddelen vóór de vlas-nyverhevd bewerkstellende, zal men, zoo wy reeds gezegd hebben, de armoede verzagten en de bedelary verdraegelyk mae- ken, maer niet uytroeyën. Het opregten van schuvlplaet- sen werkhuyzen en koloniën, zoo wy meermaels hebben herhaeld, kan dit eeniglyk te wege brengen. Het opregten en instellen deézer gestigten zullen groote sommen geld benoodigen maer zal den intrest van deé ze uytschotten ooyt konnen evenaeren het beloop der aelmoessen en onderstanden, of zelfs de helft van deéze, welke den armen hedendags, onder het lyden van het grootste gebrek, jaerlyks verslind?Zekerlyk neen. Men zou den armen by een verzaemeld werkeloos onder houden zonder dit beloop te genaeken.Maer den armen, onder het opzigt van treffelyke en deugdzaeme mannen gesteld, zou werken, en dóór zyne winsten in zyn bestaen vóórzien, de intresten der uytschotten vergoeden, de ca- pitaelen uytdooven, en daerenboven nog eenen werkloon opsteéken.Hy zou gelukkig zyn en het land z.ou er onder alle betrekkingen dóór winnen.De kolonie van Hettray waer van wy in den beginne gewacgd hebben, onze groote gevangenissen zelfs, leveren ons hier spreé- kende bewyzen van op.—Niet dat wy willen dat z.y als gevangenen zouden behandeld worden of, gelyk in de werkhuyzen van Engeland, vernederd versinaed, ver- slaefd èn mishandeld.Zy zouden vry zyn van er inle- komendoch vóórzien van een certificaet van hun gemeen- tebestier wegens hun gedrag, op dat men weéte met welke persoonen men te doen hebbe, en ook vry zyn van er uvt te gaen, nae hunne gemaekte schulden be- taeld te liebben, zouden zy oordeelen elders beter den kost te konnen winnen. Wv willen het lot van de arme verbeteren maer niet verslegten, er mag geene kwestie zyn van hun onbeschoftelyk te behandelen, maer wel van er met alle menschlievendheyd mede te werk te gaen. Daer moet eene regeltugt zyn, maer deéze moet wor den uytgevoerd op zulkdaenige wyze, dat zy vóór de goede aengenaem zy en dat de kwaedwillige zich nooyt tebeklaegen hebben van ten onregte gestraft te worden. Men zal er de werkzaemheyd en neêrstigheyd inplan ten met hun, naer evenredigheyd van hun werk en winst te beloonen; Dat eiken die in een gestigt in aengenomen, weéte wat hy winnen moet om zyn onderhoud van mondkosten, huysvesting, kleeding etc. etc. te vergoeden, en dat men hem van het overig eenen spaerpot maeke; zeits een deelken in de hand geéve om onmiddelyk eenige zin 11e- lvkheden te voldoen, en iedereen zal uyt eygen wille werkzaem en neêrstig zyn. Dat men treffelyke persoonen tot bestierders aenstelle, welke hunne kostgangers, niet alleenelyk dóór hunne wóórden tot de deugd opwekken, maer ter zelvertyd, dóór een voorbeeldig leéven tot het goed tragten te be- weégen, en iedereen zal godvrugtig en deugdzaem zyn. Den behoeftigen van zyn certificaet vóórzien, zich aen- n de regeltugt van het gestigt, waer biedende, zal hem naer hy zich. tydens zyn verblyf, zal moeten schikken, worden voórgeleézen en ingeprent.De bedelaers, buy- ten hunne gemeente van onderstand of woonplaets be vonden, zullen er alleen tegen hunnen dank worden naer toe gestierd en bovendien verweézen zyryr vóór eenen termyn van dry jaeren te verblyven, ten eynde er een ambagt te leeren of aen de neêrstigheyd te zyn gewoon gemaekt. Daerenboven zou men vóór deéze een of twee byzondere gestigten mogen opregten, vermits deéie wat strengelyker zouden dienen behandeld te worden. Op die wyze handelende zal het staetsbestier den ak kerbouw bevoórdeeligen, de nyverheyd aenmoedigen, en al die menigvuldige klagten, die men uyt al de deelen des yks hoort weergalmen, voorkomen of doen ophouden. Niemand zou zonder werk zyn, en iedereen zou door zynen arbeyd, zonder vernedering, konnen bestaen, terwyl zy nu, ten laste van hunnen medeborger, zonder eenen cent te winnen, hét dobbel kosten moeten, en daer by nog van armoede vergaen Aldus handelende zou men eyndelyk het groot grond- stelsel van de verordening van het werk, (['organisation du travail;) waer op men zoovéél hééft geschreéven en die alle volks-vrienden sehynen te betragten uytvoerlyk maeken en verweézeuzyken. Zal voortgezet worden. Het geschil lusschen M. Guizot en Lord Normanby, is by den afgezant van Oostenryk vereffend geworden bv welken de twee hooge persoonagiën eene zamenkomst gehad hebben. De Partygangers van den graef de Montemolin zetten hunne beweégingen in Cataloniën voort. Ten getalle van 100 zyn zy te Fliz binnegekomenmen verzekert dat er van den lolotlOFeb. groote gistingen geheerseht hebben. Eenige gevegten hebben omstreéks Oporto I'ortu- gael) plaets gehad in welke de troepen der koningin over de opstandelingen gezegepraeld hebben. Abd-el-Kader heeft thans weynig volk rond zich; zyne partygangers hebben zich hier en daer verstroeyd om middelen van bestaen te vinden. Dat mén egter niet ge- loove dat den Arabier verhielen zy. Zynen staetkundigen invloed is thans zoo magtig als voorheen, zoo wel in de fransehe bezittingen als in het keyzerryk van Marokko hy hééft zyne uytzendelingen tot in Algiers zelve: n.êt een wóórd, hy l oeft slegtsden geheyligden oórlog te pré- diken, om eene tallooze menigte onder zyne vaendeïs te trekken. Allencogenblik verwagt men zich aen nieuwe dweeperyën, en in dit geval, hebben de fransehe veldhceren besloóten hem te vervolgen over de Marrokkaensche grenzen. Men moet dus eenen nieuwen veldslag van Islv ofhoópen of vreezen. Ais een goed voóruytzigt word aengeslipt de goede onthaoling van den turkschen afgezant by den Heyligen Vader, 'T is eer.c wonderlyke zaek, schrytt men uyt Roomen, de tegenwoordigheid des afgeveêrdigden van den gezwoóren vyanü der catholyke in het paleys van 't opperhoofd des Christendoms, en van zyne onthaeling dóór die zelfde ridders van Maltha eertyds, onverzoe- nelyke vyanden der Musulmanhen.» Ëcn ernstig geschil bestaet tusschen Griekenland en Turkyën. Men schryft dat een tnrksch escader het bevel ontvangen hééft in de wateren van den Pireé te gaen verblyven. irriïliCirr— Een ander van verwaendheyd en eerloosheyd beschul digen is gewoonelyk het wapen waervan een verwaend en eerloos weézen zich bedient om die zyne evgene on deugden eenigzins te verduisteren iemand zonder be- wvzen, maér alleenelyk onder '1 masker van opgepronkte vlhoofdige zinsneden, onkunde aentygen, is doórgaens liet werk eenerzeer beperkte hersenpan besloóten in een allerschoonst hoofd. Even als zommige nieuwsblad- schryvers die, dóór eenen list hunnen te nypenden tegenkant er dóór afwvking der kwestie, tragten te ver- dwaelen, zal eerstgenoemd weézen een ander te laste leggen van den weg te zyn ingeslaegen dien het zelt be wandelt, immers eenen onaeugenden beoordeelt een ander altvd volgens de boosheyd van zyn eygen hert. Aldus treilen wy in 't bietste nr van 't Verbond van Aelst, eenen zoo onfermhertigen brief aen getjagteekend, diep uyt Borsbeékdat wy ons waerlyk zouden hebben moeten ge- weldaendoenom er opteantwoórden, hadden wy nietont- waerd dat den Borsbeékschen zich boogagtendenschryver zich ih beeldde alles verslaegen Ie hebben, en eene won derdaad uytgedagt. aen ons blad den spotnaein van Den- der-baudet te hebben gegeéven. Maer wagt manneken, in den hierbovonstaenden spiegel gaen wy u gansch uwen den de of het persoon klaerlyk aenwyzen; wéés in 't ver volg niet verontvveèrdigd als wy u de gal dóór 't een of ander aerdig pilleken komen roeren; gv moógt nogians met uwe VERWOEDE TARTINGEN, VITTERY en an der smaekeloos gesnater vóór den dag komen, andere wapens zvn onder liet bereyk eener langoor niet. Nu, van waer bet brielje ook kome, al kwame het uyt 't diepste van Sc neerbeek, den scliryvcr baelt de zaek van zoo boog op, dat hy zich reeds van zynen tweeden paragracf overguepen heeft met bet enkel aeniiaelen van gezegdens die wv honderde maden geboord doeb niet eens°hebben beweézen gezien; ja zeker, bevvyst de een voudige gezonde reden dat alle te*,;iL'n-v.uór verbetering en besehaeving vatbaer zyn, niffir wy. 'dabben niet u, ligtzinnigen knoevër, want ofchóón uwen schrvtlrani., nog al opgepronkt is, is uw óórdeel veel tegfyiing, Wv daegen uyt al de groote mannen uwer- zijpgéregde verbe terde tael, oin ons te bewyzen dat zy on/.e,m<iMorU&| ol beschaefd of verbeterd hebben wy,Vair ónzen kant kenr.cn ons sterk genoeg om dóór de eenzijdige gezónde réden tebetoonen, dat zy deéze misvormden onverstite.n- baer gemaekt hebben; "dat de hollandsche tael van dek

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1847 | | pagina 1