ZONDAG APRIL IHI".
EERSTEN
JAERGANG. m 29.
AELST, den 3 April.
EENEN GETUYGEN DIE NIETS GEZIEN IIEÉFT.
STAETKUNDIG 0YERZ1GT VAN 2G MAERT TOT
2 APRIL.
Dit blad vcrscbynt des Zaterdags in den namiddag omlor de
dagleekcning van den daerop volgenden Zondag. Den prys der
inscbryving, by trimester, is bepueid op 1 Cr. 75 c., dien der
annoncen op 20 eentimen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschrvven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10'drukregelen in ons blad doen plaat
sen. Indien iemand reglvcêrdige klagten ol'gegronde reklu-
mcn in 't algemeen belang te doen beeft, by mag op.onze onpar-
tydighcyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad z.al
vérder j»i;vvaegen van alle brochueren, schriften, hoeken, prin
ten, etc. vvaervan een afdruksel aen deszélfs opsteller zal wor
den toegezonden. - De uneaten der persoonen die ons eenige
stukken zouden hegeéren mede te deelen, zullen geheyni ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe Ie
zenden. De ledaclie van dit blad gelast zich met al wal den
druk aengaet.
CU1QDE SCUU.
DEN DENDER-BODE
BER1GÏ.
De persoonen die in de postkantooren aen ons blad in-
schryvinggenomen hebben, worden vriendelyk verzogt deéze
te vernieuwen, om alle vertraeging in 't verzenden le voor
komen.
Den prys der insertion in den Denderbodc is 20 centV
men den drukregel vóór groote en meermaels opgenomene
berigten, zal men byzondere verminderingen bekomen.
Vervolg zie n' 27.
De wet op de gedwongene onteygening der Cornmu-
naele heyden is aengcnomrn en bekragtigd, maer Itaere
uytvoefing hangt van den minister af, en het is te hoópen,
dat, beter beraeden, hy haer nooyt een nytwerksel zal
laeten verkrygen. Mogt den staet de communaele hey
den, zonder vergoedenis, aen zich trekken, en er kolo
niën op vestigen, hy zou aen de bewooners cn aen de
gemeenten eenen grooteren dienst bewyzen, als met ze
ten voórdeele van byzondere, vóór hooge pryzen te ver-
koopen, ook zal niemand de onteygening by openbaere
verkooping, voorstellen of ondersteunen, dan in lioóp
van er zelfs een aendeel van te verkrygen, en alzoo uyt
eygen baet et heblust. Doch wy willen niet dat den staet
die landeryën, zonder vergelding, aen zich neéme, wy
witten dat zy, als in eene onteygening vóór openbaer
nut, geschat worden. De gedaene werken tot het
wugtbaer maeken der heyden, als de vaert van de Rom
pen, willen wy volgeêrne ten voórdeele der gemeenten
aenschouwen, maer de nog te doene werken, die den
staet bekostigd, dienen ten minsten ten voórdeele van
het algemeen te strekken. Het vry-geweyd in West-
Vlaenderen, dient te worden droog gelacten, eer men
aen beploeging denken mag; dat het gouvernement hier
toe de noodige kosten doe maer dat het deéze ianderye
ten zynen voórdeele onteygene er een werkhuys en land
hoeve op bouwe, en het zal vóór zich en vóór het alge
meen gewerkt hebben.—In de Kempen zyn eraiog groote
werken aen te vangen om de noodige besproeymgen te
bekomen, men hééft reeds, ten dién evnde, in den bud
get, 500,000 franken gestemd; dat het Gouvernement
deéze werken ten zynen koste doe verrigten, maer ten
voórdeele van den staet, en niet ten voórdeele van de
gemeenten, of beter gezeyd ten voórdeele van eene naem-
Vervolg en eynde. Zie n' 28
Den vader en dc zuster van Lucie waren maer weynig over
liaere lange afweézigheyd ongerust; zy dagten dat zy 'le laet by
haere nigt verbleéven zynde, om nog huyswaerts te keeren,
aldaer den nagtzou overbrengen. Noglans, by 'toverweégen
dat James van by zyne moeye terug, vernomen hebbende dat
Lucie zich werkelyk nacr Dortwich begeéven had, er insgelyks
heéu gegaen was, was Sophie eenigzins ongerust. Dy bel aen-
brcéken van den volgenden dag, was zy reeds ten ïiuyze van
James om inlichtingen noópens haere zuster te vraegen. Maer,
zy vond den jongeling niet; zy vernam dat hy zeer laet was
binnen gekomen, zeer ontroerd scheen, en met het krieken
van den dag, weéruytgegaenwas. Geheel benauwd, nam Sophie
den weg nacr Dortwich, in lioóp van er haere zuster te vinden.
Halver wege gekomen, ontwaerde zy James die de zelfde baen
volgde zyn gelaet was naeden kenden met geboógen hoofde
zette hy in haesl zynen weg voort.
Waer is Lucie? Vraeg liet niet; tusschen haer en my
hééft alle vriendschap opgehouden.
Maer waer en wanneer hebt gy ze veriaeten? Gisteren
looze maetschappy die zich reeds gevormd heeft, en waer
van niet eenen der stigters of actiounurissen, het belang
van het gemeend best vóór oogwit hééft, maer uylsluy-
telyk zyne eygene baet en hebzugt.
In de Ardennen zyn ook heyden, die tot vriigtbaer-
lieyd konnen gebragt wordenmaer alle vereyseheu wer
ken die in het bereyk van byzondere niet staen; hier
zyn er voórnaemelyk gekasscyde uytwegen noodig, dat
liet deéze maeke ten koste van den budget maer levens
ten profyte van d n staet; dat het gouvernement al deéze
gronden aen zich neéme, en er koloniën op stiglealsdan
zal het vóór het gemeenebest werken; want, wat kan er
voórdeeliger zyn als duyzende behoeftige, die nu, wer
keloos en zonder iets te winnen, dóór hunne medebur
gers moeten onderhouden worden, tot het beploegen en
vrugtbaer maeken van heyden, te gebruykeu Zal
het in de eerste jaeren den budget van den staet wat
kostelyker maeken, het zal in eene groolere en eene
dobbele evenredigheyd, de sehatpligtige, in het onder
houd van den armen, ontlasten, en eyndelyk zal er den
staet groote voórdeelen uyt genieten, zonder eenen ar
men hoegenaemd in zyn bestaen te hinderen of te be
ledigen.
Zou het gouvernement vóór de groote kosten van in
stelling agtcr uyt wyken Vóór de onteygende en aen-
geslaegene gronden zou het, aen de gemeenten, renten
op den staet, schuldbrieven op het grootboek, konnen
aenleggen, en de gestigten, die er noodig zyn, om den
armen in 't algemeen te herbergen, zou het te gelyk
niet moeten opregten. Dat het met acht of tien, in de
voórdeeligste streéken, beginne, en den borger in lioóp
gesteld van eyndelyk de bedelary te zien vcrdwynen, zal
met geduld in zyne menschlievendc aelmoessen voori
nnen.
Inden tyd zegden wy dat 'sryks opperschout alhier
aen de stadskas lot eenen jaerlyksehen last van 5501) fr.
verstrekte, en wy merkten op dat deéze som zoo nuttig
aen d'ontlasling der gedrukte burgery zou konnen be-
steéd worden, metdeézengeldelyken onderstand in "tguer
wintergetyde aen 't onderhoud van den armen onzer
stad toe te passen; onze rekening moet wel nauwkeurig
geweést zyn, terwyi den stadsbudjet geenzins de zelve
leugenstraft. Met verwondering zien wy in de begrooliug
der jaerlyksche inkomsten en uytgacven, dat het kapittel
betrekkelyk 't onderwys, volstrekt stilzwygend is gelileé-
ven. Waërom dan dien artikel op den budjet gebragt,
als er geene rekening noch van ontvangsten noch van
nvtgaeven op acngednyd worden Jlogin de burgers
niet weéten hoe hunne penningen in dat stuk besteed
worden Wy gelooven dat er niets billyker is dan, dal
eken pelanglieb'benden aen welken zoo gemakkelyk
eene eerste, tweede en derde waerschouwiiig gezonden
word, kennis hebhe van 'I geen men met zyn acid doel
hv moet immers konnen zien of er voél, weynig of uiels
aên de maet en den slryker blyl't hangen. Wy zouden
dus willen weéten, indien onze gemaekle rekening egl
was, liet geen overigens niet te twyffelen is, met welke
penningen dien nu.tleloozen last geweerd word, en waër
om zulks van de burgers niet mag gekend worden. Wy
hoópen hierop verdere inlichtingen le bekomen, en zul
len dan deéze zaek met meer uylgebrevdheyd behandelen.
avond, by uwe nigt. Zy hééft met my eenen lievigen woorden
twist gehad; zy h'eéfl my belet liaer te vergezellen en lieélt ie
Dortwich willen verblyven. Zy had my zoo gestoord, dal ik
haer verlaelen lieb. Na dal ik versclieyde uercu, zonder wel te
weéten waer, gedwaeld heb, ben ik zeer laet te Stamworth
teruggekeerd, en deézen morgend, heb ik my al vroeg, op
reys naer Dortwich gesteld, waer ik geloof dal zy den nagt
'hoéft doórgebragt.
Zy zetten le samen hunnen weg voort; maer beyde aen de
grootste ongeruslbeyd ten proey, bleéven zy stilzwygende. ün-
dertusschen le Dortwich aengekomen, klopte Sophie aen de
deur haerer nigt Dorothée; de vrees slygt ten tóp; Lucie was
naer Stamworlh vertrokken weynig tyds na James. Al hunne
naspoóringenvrugtcloos zynde, moesten zy terugkeeren; Sophie
begon haéren vader allengskens van alles le onderrigtcn, terwyi
James de nauwkeurigste opzoekingen bewerkte.
De oude meyd die de huyslioudster van Knox was, kwam
liet ongeval aen den methodist verbaelen, welken zy hy eene
lafel vond, niet de oogen op eeneu hoek gevestigd zonder deé
zen le leézen. Hy sidderde toen hy vernam dal men overal zyn
slagtoffer zogt; hy hóópte cgler dat men 't lyk niet zoude vin
den, toen zich eensklaps eene buytengewoone beweeg mg in de
strael kwam opdoen. T was het lyk van Lucie, dat de boeren
op eenigen afstand van den waterval der wolven tusschen de
Do kamer dor gedeputeerde van Vrankryk heeft met
eene nïeCrderheyd van 98 stemmen verworpen het in
aendagt neéniën van den voorstel gcdacn dóór AI. Du-
vernier de Iiauranne, strekkende om aen de burgers die
met een diploma van bekwaemheyd bekleed zvn, het
kiesrecht te verleenen.
Luydens eenen brief, afgekondigd dóór den Espagnol
van Alaert, zyn de krygstoerustingen der Carlisten
van ernstigen aerd. Eenen ryken koopman van Bayonne,
heeft hun geldmiddelen verschaften, welhaest zal eene
ligting van manschappen benevens den aenkoop van wa
pens en andere oorlogsbehoeften plaets hebben.
De vrylieyd der drukpers begint zich in Duytschlaml
recht tedoen. In de zittingvan't hoogduytsch bontgenoot
schap, van 11 Maert, hééft den pruyssischen afgezant
in naem van zynen souvereyn, voorstellen ten voórdeele
van gemelde vrylieyd gedaen, aen welke onder andere,
de staeten van Wurlcmberg en Beyeren hebben toege-
juyeht. De, vryheyd der drukpers is immers den schild
der constitutionneéle volkeren 't is om de zelve tegen
gewerkt te hebben, dat Carolus X, van den troon gewor
pen is geworden.
Yoórtaen zullen de dagbladeren der Romcynsche Stat-
in 't walerhangeude takken van eenen gevelden boom, gevon
den en naer de stad gebragt hadden. Knox viel in bezwvming,
doch kwam welhaest tol zich zei ven. Eenen oogenblik nadien,
klopte men heviglyk op zyne deur...1ly dagl dal men hem
kwam aen houden, en zogt of er geen middel was van't ontsnap
pen. Maer nergens was eenen uytgang. Zichzelven dan bedwin
gende, opende hy; hy wierd gevraegd om, deel te maeken van
de twaelf gezwoórene die, volgens de engelsche en americaen-
sche wetten, over de oor/.aek eener aen schelmstuk of ongeval
loegeschreévene dood'beslissen. Formalileyt gekend onder den
naem van (.oroiur's inquest.
Zoo véél mogelyk op zichzelven geweld di ende, vond Knox.
in de hoop van alle vermoedens af le keeren, kragl waertoe hv
zich anders onbekwaem zou geoordeeld hebben; geene de
minste beweéging kwam zyne ontsteltenis vej^uuyjen. liet bleek
dat de dood va:i Lucie het gevolg van eaif^lrel$r|!5iik was; de
teekens der verwurging lieten geenery&yfrel diéii\opzigte;
men kon het aen geene roofzugl to^yceireii; ifiléo ha,d noch -
aen de ringen, noch aen d'oorbelleiw Vléj^oif^lykkiie gdraekt/
haere geldbeurs wierd nog op haer blyottthii. v». t
De vermoedens vielen op James NVvv^öj^Jfly liad vo<)* Lucie/ A
het gezelschap veriaeten, en sche(h\^^^óVériL.^ri ee«é£^-£^v
hevige gramschap. Ily beleed dat ei%i^^y^idI^^'OÓrde^
wisseling onder hun had plaets geliad ;mwïMTn dus ond eiV&x.
