STAETKUNDIG OVERZIGT.
spraéken, dóór C. Van der Vorst. Dat werkje reeds aen
de zevenste uytgaef, verdient allezins de aendagt van al
wie zich op het fransch wilt toeleggen, doordien het aller
best geschikt is oin het aenleeren der fransche tael bene
vens de vlaemsche uytermaete te vergemakkelyken en te
vereenvoudigen.
Gelyk wy meermaels gezien hebben dat veéle der thans
versehynende schoolboeken niet alleen voor de eerst
beginnende maer zelfs vóór de meergevoorderde aen on-
verstaenbaere moeyelykheden onderworpen zyn, zien wy
met des te meer tevredenheyd dat het werkje van den
verdienstelyken heer Van der Vorst, vóór beyde deéze
klassen een ontegenspreékelyk voordeel oplevert. Al de
samenspraeken, zyn kort, klaer, eenvoudig, zonder de
minste gemaektheyd of gedwongene uytdrukkingenen
het géén er ons belangrykst en tevens aengenaemst is
voorgekomen, is dat de fransche samenspraeken in een
egt, zuyver en onverbasterd vlaemsch zyn vertaeld.
Wy konnen onze vrienden en naemelyk de onderwy-
zers, die zich nog aen 'thollandsch niet verslaefd hebben,
niet genoeg aenraeden zich dit werkje aen te schallen en
in hunne schooien in voegen te brengen; buytcn dat het
hun een ongeloofelyk nut in 't onderwys cfer jeugd zal
bybrengen, zal het aen de leerlingen een groot gemak
geéven om spoedig de fransche tael te leeren spreékeu
en zich van de zelve te konnen bedienen eer zv zulks
zouden durven verhoópen, wyl er alle de stoffen die da-
gelyks in gebruyk zyn allerklaerst en gemakkelykst in
behandeld worden. Wy geloovcn dat alle verdere aen-
béveéling oiinuttig ware, de menigvuldige uytgaeven van
't werkje bewyzen genoeg zyne verdiensten enkelyk
wenschen wy M. Van der Vorst veel geluks en porren
hem aen van tyd tot tyd iets diergelyks vóór te brengen.
Eenen staetsbrief hééft aengekondigd dat de keyzerlyke
zeemagt van China de Fransche oói'logschependie te
Canton waren, heeft aengerand. De fransche vaertnygen
hebben eene schrikkelyke vraek genomen 1000 Chineé-
zen zyn omhalsgebragt.— Het Turksch-Grieksch geschil
mag thans als vereffend beschouwd worden.
De Engelsche hebben in China een zeer ernstig geschil
gehad wanof den uytslag hun eene vermeerdering van
gebied hoéft bygelegd. Zy hebben aen hunnen handel de
stad Canton vóór twee jaercn doen openen.
De oproerige Junta van Oporto de voorstellen van
vrede niet hebbende willen aenneémen, zoo gaet deéze
stad eerlang dóór 20,000 Spanjaerds en Portugeézen
belegerd worden, tenvyl het Engelsch eseader langs den
kant der zee zal handelen.
De tweede stad van den Mexico, Puehlais in de magt
van den Amcricaenschen generael Worth gevallen, wiens
leger dit van den génerael Scott voóruytgaet. Santa-Anna
die in deéze stad bevel voerde, is mier Mexico afgezakt.
Den generael Ilerrera zeer gunstig aen de vrede verlan
gende party, is thans tot president der Mexieaensche
republiek uytgeroepen.
Op veéle plaetsen onzer omstreéken is het koolzaed
reeds gesneéden; mogten wy een tiental warme da«en
hebben, overal zou de inoogsting diër plant volkomen
geeyndigd zyn. De opbrengst belooft alle verwagting te
zullen overtreffen. Dy voortduering staen de graenen fiier
allerwege uytermaete schoon en bèloóven eenen dobbelen
oogst. De aerdappelen staen hier zoo schoon dat men
nooyt die aerdvrugt in zulken toestand gezien hééft.
De Iynwaedmcrkt van heden was wel bevoórraed,
maer <len kooplust gering.
De inerktpryzen der oude en nieuwe aerdappelen,
der eyers en boter zyn, in weérwil de merkten buyten-
gewoon wel bevoórraed waren, hoog gebleéven. In de
nierktpryz.cn der graenen, naemelyk dor rogge, hebben
hekbeu de gewoonte met eenen tigten trail over bruggen van
zulken aeril te trekken tenvyl alten anderen overgangèr eiken
«ogenblik denkt met dezelve te zullen.verzinkend Den stroom
van wederzyds dóór ho'oge en steyle rotsen geboord, liep op
eene verscbrikkelyke diepte met geweld onder de brug. Lin
coln, Frank en ik, geraekten er zonder ongeval over; maer
Wartlion was nog niet in 't midden, traglende zyn evenwigt
te betionden, ats de twee tigers nvt het-naebuerig boscli toe-
srhoóten; zoo haest zy ons onliyacrd hadden, kwamen yy met
een yslyk gebrul op ons af. Oildortussebeii bad Wartlion den
anderen oever bereykl, en ik met mvne gezellen waren bezig
met de steyle rotsen diezieli vóór ons bevonden, (e beklimmend
51. Wartlion, ofschoon hem de tigers op de hielen waren, ver-
loór noch zynen moed noeli zyne lugi mvoórdigheyd van geest;
zoo haest hy den kant bereikt bad, trok liy zvn jaegersmes nvt
den zak en sneed de koorden al' die de" brug aen eenen dér
oevers vast hielden; by hóópte aldus een onoverkomelvk be-
I dsel te stellen aen de vefvolging der tigers. Maer uainvelvks
bad hy zyne lack volbragl, of v.y zagen de ligerin naer den
stroom ylen en poogen denzelven" over te springen.
i was een schrikverwekkend schouwspel dit raezend en ont-
zaggelyk dier eenen oogenblik over den afgrond te zien han
gen; dit vertoog verdween gelyk den bliksem. Ilacre kragt was
aen de tussclienruymle niet gelyk; zy dompelde in den afgrond
»a. eer zy beneden was, was inter lichaem dóór de puntige rot-
wy eene ligte dueling te bestatigen; onze merkt was zeer
wel vóórzien, nogtans is den kooplust niet al te leévendig
geweest.
De genaemde P. Van der Poorten, P. Van Geert
deézer stad, en Victor Vera van Lede, zyn vóór diefteaen-
gehouden en ter beschikking van den procureur des
konings gezonden.
Er zyn ons verscheydene naemlooze stukken toege
zonden die wy niet konnen opneémen enkelyk om dat
wy de schryvers niet kennen. Men weéte het eens en
vooral, geenc brieven noch artikels waervan wy de schry
vers niet kennen, zullen in den Dender-bode verschynen.
Het spyt ons aen het verzoek vau eenige nieuwe
inschryvers niet te konnen voldoen met hun ons voór-
gaende nummer te zenden, waervan een zeker getal meer
als na gewoonte gedrukte exemplaeren, uytgeput is.
Voorleden donderdag is den eerw. lieer De Smet
als pastor te Erembodegem op de plegtigste wyze inge
huldigd. Eenen allerfraeysten stoet gevolgd dóór het
muziek en de notabelen der gemeente, is den herder aen
de dekeny deézer stad komen afhaelen, en hééft hem
met de klaerste bewyzen van eerbied en toegenegenheyd
naer deszelfs parochie geleyd, alwaer men overal zege-
boógen, waerop de fraeyste jaarschriften prykten, be
merkte, benevens de smaekelykste- festoenen en drappe-
ryën, immers alwatde blydsenap en oprechte godsdienst
liefde voórschryven, was ten toon gesteld. Eenen buyten-
gewoonen geestdrift heerschte in gansch de gemeente,
de volkomenste te vredenheyd was op aller aengezigten
te leézen en betuygde hoezeer den herder in de gemeente
welkom was. Verscheydene inwooners van Erembodegem
hebben ons verldaerd dat nooyt dergelyke blydschap
aldaer geheerscht hééft en dat dag der installatie van den
weêrdigen pastor hun nog lang in 't geheugen zal blyven.
Er zyn in do provincie Oost-Vlaenderen, 96 heng-
slen ter keuring aen de kommissie voorgesteld; 76 zyn
goedgevonden vóór den peêrdenteelt, en 20 zyn verwor
pen. De premiën van de beste hengsten zyn toegestaen
In het arrondissement Gend. 1° aen M. F. De Vrecze,
te Meyghcm; 2", aen M. li. De .laegher, te Eecloo.
In het arrondissement Dendermonde, 1° aen M. Bened.
Lcmeire, te Massemen-Westrenr; 2°. aen J. B. Van Gy-
seghem, te Herzcle.In het arrondissement Audenaerde,
1° aen M. P. ,T. Vandersclnieren, te Appelterre-Eychem;
2° aen M. L. Coppens, te Denderhauthem.
liet tydstip van vryën invoer van 't vee, het géén
op 1 july 1847 eygdigde, komt tot 1 september 1847
verlengd te worden. Dat geéne des vryën invoers van 't
meèl en gort van alle slach, is verlengd tot op 4 april 1848.
Bv koninglyk besluyt is M. den baron de Vriere,
tot Belgischen afgezant in Portugael benoemd.
M. den graef DeLalaing is tot zaekgelasligden van
belgisch gouvernement te Madrid aengesteld.
Van 20 tot 25 Juny 11. zyn er 800 schepen met
graenen gebieden de zeeëngte van Messina doórgevaeren,
zoo dat er binnen weynig tyds ontzettende aenkomsten
in onze havens zullen bestatigd worden. Den ryken
graenoögst die de aerde bedekt, en den aerdappelenoogst
die van menschens geheugen zoo véél niet beloofd hééft
dan dit jaer, zullen eer weynig van hier véél ellende
doen vergeéten.
De voórlaetste graenmerkt van Br ussel was maer
weynig bevoórraed, nogtans zyn de pryzen verminderd.
De aerdappelen hebben er eene aenzienelyke drieling
in de pryzen ondergaen. De oude aerdappelen vonden
gcene koopers meer in weérwil al de listen die er dóór
zekere spceulateurs aengewend waren.
In 't algemeen, zegt de Emancipationondergaen al
de groensels buytefigewoone prysverminderingenen
zullen wel ligt binnen weynige dagen vóór 't vierde van
hunne pryzen moeten verkogt worden; den overvloed
van ailes is te aenzienelyk om nog eenen oogenblik hier
aen Ie twyfelen.
Voórleden dynsdag zyn wederom tien schepen ge-
sen ill duyzend stukken verscheurd. Dit onheyl.ontmoedigde
liacren ge/.el niet, die, met eenen wakkeren sprong den stroom
overgerackte. Nogtans, hy berevkte slegls met zyne voorste
klauwen den tegenovergesteldcn kant. Aldus over den afgrond
hangende, poogde liy vasten tred te krygen. De indiaeuen stie
len wederom eenen verwilderden schreeuw uyt, als of alles
verloóren was. Maer M. arthon die digt by den tiger was,
naederde hem kloekmoediglyk en stiet hem zyn jaegersmes in
de borst. Woedender dan ik zou konnen schryven. hel monster
verzamelde al zyne kragtén, drong zyne agterste klauwen in
de rots, en greep M. Wartlion by de bil; maer mynen heldhaf
tig»! vriend behield al zynen moed; met zyne slinke hand
greep hy eenen boomtronk aen om er zich aen'vast te houden,
en drong wederom zyn mes in 's tigers horst.
I)il alles was 't werk van eenen oogenblik. Wy alle snelden
hem ter hulp: Lincoln bet geweer van Wartlion vattende,
bragt aen den tiger eenen zoo geweldigen kolfslag op den kop
toe, dal tiet dier duyzeliggeworden, in den afgrond neerstortte.
Maer den ongelukkige» jongeling had de kragt van zynen slag
niet berekend hy hield zich voorover, zyne voeten slibberden
hy viel in den stroom, worstelde eenige oógenblikkcn tegen den
ze;yen en verdween om nimmer wéér te verschynen.
Eerst lieten wy eenen wanlionpigcn gil hooren; dan, gedue-
reude e-nigc oogenbliken, bleéven wy stilzwvgend. Zoo haest
ik my «vu weynig hersteld had, ontwaerde ik den armen W nr-
laeden met roSSe, dry met tarwe en een met haver de
haven van Antwerpen binnengeloopen.
f Te Luyk is den roggeprys 5 fr. en te YalencynS
ir. den hectoliter verminderd.
Op de laetste merkt te Mechelen is de tarwe met
eene hgte dueling verkogt geworden, maer den rogge
prys hééft eene vermindering van 5 fr. 50 c. den hecto
liter ondergaen.
De wederkomst des konings en der koningin is
tegen den 5 deézer aengekondigd.
Den Moniteur hééft afgekondigd dat M. Rogier
geenzins dóór den koning belast is om een nieuw minis
terie te vormen en dat den koning slegts het verlangen
heeft uytgedrukt van, na dat hy uyt Londen zal terug
gekeerd zyn, eene onderhandeling met M. Rogier te
hebben.
M. Rogier hoéft Brussel veriaeten, en is vóór eenige
dagen naer Spa gegaen. Tegen dat den koning uyt Lon
den terug komt, zal M. Rogier zich weder te Brussel
bevinden.
Een koninglyk besluyt staet de aenvraeg toe des
gemeenteraeds van Brugge die eene vermindering van 4
eentimen per pond op de octroyrecbten op het vleesch
dat van buyten de stad komt, verzogt had.
De maetschappy van vlaemsche letterkunde te So-
meighem, hééft van het ministerie eenen onderstand
van 200 fr. bekomen.
De dagbladen van Gend behelzen wydloopige by-
zonderheden over de dagen der groote kermis aldaer.
Het eerste concert van het Duytsch-Vlaemseh Zangver-
boud had zondag namiddag in hef paleys van justicie
pluets, en is dóór eenen ydelen schrik gestoord geweést.
Zoo liet schynt, had een ligt gekraek van de estrade, op
welke zich de muziekanten en zangers bevonden, doen
denken, dat dezelve ging instorten, en daedelyk sprong
iedereen er af. De omstaeuders, dit ziende, begonnen
insgelyks hals over kop te vlugten; de glazen vensters der
deur wierden ingeslaegen; verscheydene menschen onder
de voeten getreéden en eene groote menigte bekwam
kneuzingen. Eyndelyk kwam men tot bedaeren, en be
greep men, dat men zich dóór eenen ydelen schrik had
laeten vervoeren. Het concert is vervolgens in zulke goede
orde afgeloopen als het na zulke opschudding weézen kon.
Men verhaelt, dat by het graeven der fondamenten
van een buys op den grond van het voormalig St.-Jans-
gasthuys te Brussel twee potten met goude en zilvere
munten zyn gevonden. Deézen schat zou wel 80,000 fr.
weêrd zyn, en gouden munten ter groote van een Yyffrank-
stuk behelzen.
Latere narigten zeggen het volgende Het beves
tigt zich, dat men twee toimekens met munten gevonden
hééft op de plaets van het oud St.-Jansgasthuys. liet zyn
piasters en andere Spaensche munten, waervan de. jongste
van het jaer 1 «03 zyn. Den schat is in dertig zakken over
gestort en naer het stadhuys gedraegen. Daer de beyde
toimekens gevonden zyn in eenen grond, welken aen" de
stad behoort, met alles wat men er zou kunnen opgroe
ven, krygt deéze alles; maer de twee graevers zullen van
rechtswege ook de helft mogen eyschen.
Het hof van beroep van Brussel hééft zaterdag zyn
vonnis uytgesproken in de zaek van Ferdinand Broglia,
zich uytgeévende vóór letterkundigen en bekend doói'
zyn schryven in verscheydene schimpbladen. Als pligtig
aen aftroggeling en afzuyging van geld, is hy verweézen
geworden tot vier jaeren gevangzitting; honderdfr. boet,
tien jaeren interdictie zyner burger- en familierechten!
en al de kosten van het proces. Het schynt, dat den ver
oordeelden zich geld had doen geéven, om de levensbc-
schryvingen van zekere persoonen niet af te kondigen.
De Gazette van hel land van Waes behelst het vol
gende: De kermis van St.-Nicolaes is in het algemeen
welen t'elksgenoegen zonder onlusten afgeloopen. .lam
mer is het egter, dat wy hier eene enkele schanddaed
hebben aen te haelen, welke eiken goeden burger zoo
llion buyten kennis op den boord des afgronds. Wy onderzot
ten zyne wondezy was diep, en liet bloed stroomde er ge
weldig uyt. De Indiaenen plukten eenige planten welkers ge
bruyk de bloedstorting dééd ophouden. Wartlion blééf egler
ongevoelig, doch had den pols uytermaete ontsteld. De aennae-
denng van den nagt dwong ons aldaer te verblyveh. De Indiae
nen ontstaken vuer om de wifde dieren van ons verwyderd te
houden, ik al eenige vrugteu die onze geleiders my gaven en
zette my by Wartlion, met schrik zvue pynelyke ademhaeling
aenlioorende.
Des morgens, by middel van boomtakken en rieten, stelden
de indiaenen met haest eene brug 'l saemen om wéér over den
stroom in 'l dorp te geracken, waer wy twee nagten te voóren
geslaepen hadden. Wy droegen er Warthon beén, doch, aldaer
aengekomen, in weérwil al de zorgen die hem wierden toege
diend, kwam hy geenzins tot zich zeiven. Den derden dag over
viel hem eene geweldige sluyptrekking, hy regtle zich op,
stamerde eenige wóórden zonder samenhang en'viel wederom
op zyn hoofdkussen néér. De band der dood was op hem, en
eenige oogënblikken nadien, gaf hy den geest.
Zie daer den uytslag myrier droevigeVeys naer den Clibnbo-
racao. Zoo haest ik de laetste pligten aen M. Wartlion beiveé-
zen bad, nam ik de eerste gelegenlieyd te baet om die plaetsen,
die my zoo droevige herriiineritigen vcroorzaekten, te veriae
ten, en keerde naer Europa terug. yy...
