ZONDAG 25 JULY 1847. EERSTEN JAERGANG. 45. AELST, den 24 July. Dit bind verschyut des Zaterdags in den namiddag onder de dagtcekening van den daerop volgenden Zondag. Den prys der inschryving, by trimester, is bepaeld op f IV. 73 c., dien der annoncen op 2(1 centimen den drukregel. De persoonen die voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry macnden kos teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet- sen. Indien iemand reglveérdige klagten'of gegronde rekla- men in 't algemeen belang te doen heél'l, hy mag op onze onpar- tydiglieyd rekenen; aen deézc zullen vvy plaets in onze kolon- nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal verder gewacgcn van alle brochueren, schriften, boeken, prin ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor den toegezonden. De naemen der persoonen die ons eenige slukkeii zouden begeêrcn mede le deelen, zullen gehcym ge houden worden, ten zy \vy in regte gedwongen wierden dezelve te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men word verzogl alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den druk aengaet. CLIQUE SUUM. DEN DENDER-BODE Op den oogenblik dat elkeen met gespannene aendagt de aenslaende opvorming te gemoet ziet, van een nieuw ministerie, dat, naer veéler gevoelen, uytsluyteLyk libe- rael zyn moet, om de verdwyning der talryke misbruy- ken, geldverkwistingen en willekeurigheden van allen aerd, te konnen erlangen, op dien oogenblik, zeggen wy, ziet men in den schoot zelf van de zoogezegde liberaele gezindheyd verdeeldheden opryzen die ongetwyfleld de weézenlyke belangen des vaderlands tot geess'el zullen verstrekken. Wel is waer, dat men over den dag niet kan oórdeelen vóóraleer den avond gekomen zy, maer 'tis ook waer dat, wanneer verscheydene persoonen die in eene en de zelfde zack moeten arbeyden omze ten bes ten te bestieren, eikanderen niet verstaen, zy nimmer het eynde hunner zending konnen bereyken, en dat de gemeene zaek die al hunne aendagt verdient, er werke- lvk moet door lyden; dat dergelyke verdeeldheden ge- woonelyk den voorbode zvii van wanorders die altyd aen alle schaedelyk zyn. Wy lieden wanorders, dit slach van nuttelooze tyd- en geldverkwistende woordenwisselingen waervan de volkskamer zoo dikwils weergalmt, dan voórnaemelyk, wanneer er ernstige, dringende zaekon af te doen zyn, en die hierdoórzoo niet in den vergeetboek, ten minste op de lange baen geschoóven worden. Dat de thans gekende tweedragt die onder de twee liberaele genootschappen van Brussel en door dien onder de voórslaenders van d'eene of andere party gaet aenley- ding geéven tot eyndelooze krakeelen, is schier niet meer betwylelen; voegt hierbv, den zekeren afkeer dien de catholyke voeden tegen de liberaele, en de geestdryvery die by zommige al te diepe wortels geschoóten heeft, en men zal zich een denkbeeld konnen vormen van 't géén er aenstaende is. DEN STUDENT IN VERLEGENHEYD. Gustave en Victor zyn twee jonge studenten die volstrekt werkeloos zyn. 'Smorgens doen zy niets, des namiddags wande len zy rond, en 's avonds vermaeken zy zicii. Sedert dry jaeren wagten hunnefamjliën omhun de examens den eenen van candidaet in de rechten, den anderen in de me- decynen te zien ondergaen; maer de examens gaen voórbv, en elk jaer worden die heeren heleéfdelyk door den jury verzogt kinnen een jaer terug te keeren. Alle jaeren, op dergelyk tydstip, Victor en Gustave omhrcéken nooyt aen liunhe ouders le scliryven dat den jury zich voór- beéldeloos streng getoond heeftZy voegen er nog wat anders by dat wy hier zullen verzwygen uyl eerbied vóór de leefaers fabriekanten. Op zekeren avond speelden onze twee studenten in den Café Royal met de dominos onder't drinken eener lekkere limonade. De renten waren gedaeld, 't is le zeggen dat sedert eenige ïnaen- den de ouders van Gustave en Victor noodig gevonden hadden in '1 belang hunner zoónens gezondheyd en studiën, eenige hoofdstukken van denbudjelhunner ontvangsten af te schaffen. Zie, zegde Gustave, eensklaps de stilzwygendheyd onderbreé- nende, indien ik morgen geene tydingen ontvang, ik ga regt by ïnvn' oom. Dit eli'ekl van 500 fr. is sedert gisteren vervallen, en wy hebben geen enkel duyt om het te betaelen! Sedert den 5 heb ik nog niet opgehouden te morren. 5 en i. Gy hebt naer uwen oom niet geluyslerd, en hy zal op zyne beurt naer u niet luysleren.6 en 2.— De suykernonkels beginnen raer te worden!5 en 2. Ja maer, ik zal hem by hetgevoelen neémen.WitenAes. 6 overal, llel spel is gesloóten. Gael ons lellen. Zeven en-twintig, dry-en-derlig vóór my. Uwen oom zal zich by alles laclen neémen, uytgenomen by de schyven. Aen wie de pose Aen my? Alsdan zal ik in petto aen myne moeder schrv- ven. Doble i vier. Dan, zal men ons zeggen, gy wanhoopt reeds, gy hebt geen betrouwen, gy begluurt het wetgeévende Corps niet eene kwaede, met eene angstige oog. .Veen, zui len wy antwoorden, wy wanhoópen niet, wy hebben ver trouwen, en beglueren liet wetgeévend corps geenzins met eene kwaede maer evenwel met eene angstige oog, omdat de ondervinding ons meermaels geleerd hééft dat de waere en algemeene belangen des vaderlands voor den partygeest, vóór eene nietsbeduydende staetknndige gezindheyd hebben moeten bukken om dat meennaels eene schadelyke systematieke oppositie heéfl doen ver werpen 't géén voórdeelig en aenneémen 't géén nae- deelig was. Met welk inzigt scliryven wy dan deéze regelen Is het misschien om onze leézers met iets bezig te houden, om liet volk de vrees aen te jaegen of om bet enkel genoegen te hebben tegen ailes te kermen en te schreeuwen? Verre zv van daer. In al ons scliryven benogen wy niets, vol strekt niets dan dat onze agtbaere wetgeévers eikanderen verstaen, met bezadigheyd 'siands zaeken onderzoeken, en middelen aenwenden om de wonden des volks te heelen. Hiertoe cgter zullen zy nooyt geraeken, zoo lang dien vergiftigen kanker der oneeiuglieyd, noodzaekelvk gevolg der geestdryvery, zoo niet teenemael uvtgeroeyd, ten minsten kragtdaediglyk beteugeld word. Wy hebben nog al eenige volksvertegenwoordigers die wy de eer hebben onder onze geagte inscliryvers te mo gen rekenen, aen deéze (zy gelieven ons de vryheyd le vergeéven) doen wy eenen oproep, op dat zy toch iii den akeligen toestand waer in liet land zich bevind, eens wel de waerheyd overweégen van 'tgeén wy hier aenhaelen; hun getal is groot genoeg en'linn aenzien in de kamer is niet gering dan dat zy vrugteloos hunne medeleden zouden opwekken tot het ter zyde stellen van alle geestdryvende gevoelens waervan zommige zich nvt loutere verkleéfd- hevd vóór andere of uyt partyschap, lacten behecrschen. Konden wy in de kamer die eenstemmige verdraeg- Dit ware nog liet best.5 en 6.Ik, ik heb noch oom noch moeye, en van huys, gelyk gy laetsl gezien hehl, zal men my slegts het onontbeèrlyke zenden.Overal Wil, passé. Gy alleen kont ons uyl deézen slegten toeslainl redden.2 en Wii, passé nog eens. Onze twee jongelingen altyd bezig met aen middelen te den ken om zich geld te verschaffen, speelden lol t 0 neren 's avonds. Zy deéden zeven óf acht partvën die Victor alle won. De horze in't gemeen zynde, was de rekening haest geinaekl. Om 10 ueren keerden zy gerust naer hun logement terug. Callirien, demeyd, liunzicndcbinnen ticéden, zegde op eenen hljden toon aen Gustave: M. Gustave, over eenige oogenblikkenis hier eenen heer geweest vóór 11. Heeft hy zyne kaert gelaelen? Zegde Victoi. Ja, M. gy zult ze up de tafel vinden. Wat voor eenen kerel zag hy er uyt Vraegde Gustave, die voorop zogt te racden wie toch den bezoeker zyn niogi, die 's avonds gekomen was. Eenen heer zeer wel en zeer beleefd, en die gedecoreerd is, antwoordde Callirien. Gedecoreerd, waer af? Hernam Victor met harst. Happerdonders! ik wéét niet hoe men dit noemt, zegde Cathrien, op eenenbarschen loon. Ik weet dat hy op zyuctnargr eene sclmone zilverenplact bad, met alle sóórten van letters oji. 'Tis vvaerschyuelyk den generael X.., zegde Gustave, op zyne vingers knippende en zynen baerd trekkende. Dommerik! hernam Victor, met een schaterlach, raed gy niet daedelyk nat hel Morel is, den geleyder der diligeiieie, die u geld van huys brengt? En Victor sprong bvna lot tegen den plafond van biydscliap. 'T is waer, hernam Cathriin met ernst, want 1 y liad eene dikke horze geld op de schouder.... en een briefje in d'hami. Ziet gy dat iku wei zegde, Gustave! niet alleenelyk schy ven, maer nog een bankbriefje daer by. A sa, Victor, sedert wanneer steéken de diligencie gelcv- zacmlicyd, het stael eener wei-kelyke vaderlandsliefde, zien lieersehen, wolhaest zou de eendragt, die ontzagge- lyke magt eener natie, in al liaere schoonheyd en gepaerd niet derzclver onschatbaere voórdeelen, uyt de verdruk king komen opdaegen, en 't bannier van 't waer libera- lisinus opgesteéken, zouden er zich alle onderscbaeren om eeniglyk het welzyn van kerk en staet te bewerken, en aldus de sta lkundige driften beteugeld of uytgedoofd, zon ons Belgiën dat weézenlyk een land van beloften hoefde te zyn, uyt zynen diep gezonken afgrond konnen opstaen. 1 11 i indien wy meermaels op de afschaffing der wet op liet leeger ortderwys terug keeren, en de volle vryheyd van het zelve begeêren, 't is geenzins omdat wy vyandig zyn van 't onderwys integendeel, niemand wenscht vueriger danwy, naer voortgang van kunsten, naer beschaeving en by gevolg naer goede orde in het maetschappelvk leven; maer als men zulks ten koste der uytgeputte Belgen, ten lyde eenier sehrikbaerrnde volksellende wilt bewerken, en dat men zonder onkost beter het gëwenscht doel kan bereyken met eon en anderen weg, eenen wettigen weg in te slaen, en dat men zulks hoofdiglyk naelaet, dan konnen wy geene reklamen of noodkreéten hard genoeg aenhefl'en, om ons hier tegen te verzetten. Landgenoólen, de wet op het leeger onderwys is nu vvf jaeren in zwang, weet gy nu wat zy u jaerlyks ge kost heeft? Indien het bagatellen waren, wy zouden er niet willen van spreéken; maer wv schrikken het u te zeggen. Volgens eenen uyt trek der tabellen dien een lid van den provinciaelen raed opgemaekt heeft, en waervan wy een afschrift onder d'oogen hebben, hééft die noodlottige wet jaerlyks twee millioenen twee hon derd zes-en-vyftig duyzcnd zes honderd achttien francs verslonden, dus op vyf jaeren by de TWAELF MIL LIOENEN FRANCS En evlaes wat hebben wy daer ders zich in T hoofd van kaertjes af legeéven Wel duyvel! g'hebt gelyk, hernam Victor een weynig onl- stehl, enzkh agter door krabbende. Dan, laet ons avondmae- len, en gy Callirien, haelt eens die kaert naer beneden opdai wy het geheyni ontdekken, en dien heer kennen die u met zyn bezoek' vereen d heeft. De goede Cathrien, in wéér\vif haerer 64 jaeren, vlóóg de trappen op, en kwam welhaesl met de kaert. Zy gaf zeaen Victor, en deézen had er nanwelyks de oogen opgeslaegen, of hy gal ze móet spoed aen Gusiave, even als of zy hem de vingers verbrand had. De twee studenten bckeéken elkander. Er was eenen oogen blik slilzwygendheyd. Deéze kaert was niets anders dan eene beleefde uyinoodiging van wege de Belgische Bank om het elfekt van 500IV. te komen betaelen dat sedcri gisteren verval len was. Den heermet de zilveren plaet gedecoreerdwas eenvoudig!yk den knegt der Belgische Bank. IX; goede Calhriènwasverwonderd en bedroefd over het druk- kelyken kommervol gelael dat eensklaps de twee studenten na men, op het zigt van de kaert. Zy vertrok mctzwaercen langsae- me slappen naer de keuken, niet weelende wat peyzen. Gustave verwagte zeer wel dat het elfekt, by deszefs verval, ter betaeling zou aengeboóden worden, maer op dit oogenblik dagt'hy aeii iels heel anders. Hv had zich laelen voórstaen dat zynen vader hem fondsen zou hebben gezonden. Ily was dan dobbel gepyuigd. Ily alleen had bel elfekt geteekend, hy alleen was verantwoórdelyk. ik heb deézen avond gecnen honger, zegde hy aen Victor, op eenen ontmoedigden loon, en stond va Al kinderagie, vriend lief. De Jfyd#ysche Lvraegt u wel 500francs, maer zy belet u niet altfVoórdde Victor. f f;"' En toch, voer hy voort, wy helJienjly tei^e^Lwiiitfgj uered voor ons, vriend wy kennen onzot dat u geheel den titel 8 van den code fe over c wisselbrieven? van 110 tot 189, 'tand\V*J&~

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1847 | | pagina 1