ZONDAG 29 AUGUSTY 1847. EERSTEN J VERG ING. N' 50.
AELST, den 28 Augusty.
BUYTENLANDSCH STAATKUNDIG 0VERZIGT.
Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 75 c., dien der
annoncen op 20 centiinen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschrvven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen beiang'te doen'hééft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verdei'gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin-
len, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naemen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeéren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regte gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zicli met al wat den
druk aengaet.
cuique sufst.
DEN DENDER-BODE
Vyanden van alle geldverkwistingen en vrienden van
gespaerzaemheden die wy sedert ons bestaen onophou-
delyk hebben aenbevoólen, zien wy met eene zekere
verontweêrdiging dat den minister van oorlog nauwelyks
eene week in 't bezit zyner portefeuille is, of hy begint
al de nutteloosste besluyten te neérnen die ons jaerlyks
50 a 35duyzend fr. zullen kosten, naemelyk het op pen
sioen stellen van een half dozyn generaels die nog eenige
jaeren bekwaem waren bunnen dienst te doen, en het
benoemen van opvolgers vóór de gepensionneérde.
Wy weéten wel dat den minister Ghazal vóór liberael
(mild) doórgaet, maer zulk liberalismus maekt geenzins
der Belgen rekening. Alle man kan aldus liberael zyn,
als hy mag riemen snyden uyt eens anders leder.
Wat er van zy, wy hadden toch zoo spoedig geene
verkwistingen verwagt; ten minsten hadden wy ons inge-
beéld dat in het verarmd huyshouden van den staet ge-
duerende eenigen tyd die wegens luiere volstrekte nutte-
loosheyd zoo haetelyke uytgaevén zouden verineéden
worden; maer neen, het oud treyntje gaet voord; het zou
schynen dat het eene noodzaekelykheyd is van geld te
verkwisten, ingezien al de staetsmannen die aen 't roer
komen met de kwistziekte, wel te verstaen als het hunne
borze niet aengaet, besmet zyn. Zulke beginsels zouden
ons wel doen denken dat wy cenen puyt hebben wech-
gejaegd en dat er eene pad is in de plaets gekomen.
Maer, hola niet te verre, wagten wy nog een weynig en
dan zullen wy zien in welken toon wy moeten opgeéven.
Deéze regelen waren geschreéven toen wy vernamen
dat den minister van oorlog niet min dan 10 a -Ui plaets-
eommandanten op pensioen gaet stellen Bravo aldus
zal 't huyshoudon welhaest om zeep zyn.
Den minister van openbaere werken komt aen de be
diende van zyn departement eenen omzendbrief toe te
stieren om hun eene spoedige verrigting in de zaeken
aen te beveelen. Hy berigt dat hy den voorkeur zal
geéven aen alle werken van aerd om aen de arme bezig-
heyd te verschaffen geduerende den aenstaenden winter.
In decs geval durven wy verhoópen dat het ontwerp,
van den regtstreékschen yzeren weg van Brussel op Gend
langs Aelst, de zaek van M. Frère 'zal worden.
Wy beveélen deéze regelen aen de aendagt van die
onzer agtbaere stadsgenoóten welke het voorleden en
GESCI1IEDENISKUAD1GE HERRINNERINGEN.
EENEN MAN VOOR EENE VALK.1468.
Gillis Casterman, den weever, was in de vyfliende eeuw den
ryksten borger van Leuze. Hy had verscheyde nieuwe geweéfsels
en kostbaere stollen uylgevondcn, en liet bof van Philip-den-
Goeden had hem de middelen verschaft om eene groole forluyn
te verzaemelen.
Hy bad maer eenen zóón, eenig kind, Ivo genaemd, welk hy
een fracy cnbuytengewoononderwyshad doen geéven; ofschoon
hy zelf niet zeer wel opgevoed was, geloofde hy dat men het
verstand eenigzins meer moet ontwikkeld en den geest meer
geoellend hebben 0111 van eene groote forluyn al het voordeel
en genoegen te genieten van welke zy vatbaer is, dan er noodig
is 0111 als eenen geringen borger te leéven.
I11 liet jaer 1456 wierd Gilfisgevaerlykziek. Wanneer hy zyne
laetsle uer met groote sehreéden zag naderen, deed hy den
magistraets persoon of notaris roepenj verklaerde Ivo zvnen
eenigen erfgenaem, en beval hem, by zvnen laetslen wil) dry
zaeken, te weéten: 1° Wanneer hy trouwde nooyt eenig geheym
aen zyne vrouw, hoe geérn hy liaer ook zag en welke liefde'zv
deés jaer dóór hunne aenhoudende poogingen de zaek
zoo verre gebragt hadden, dat wy 0111 zoo te spreéken
zeker waren van bedoelden yzeren weg te zien beginnen,
ware eene onverwagtte omstandigheyd het spel niet
komen verbroddelen.
Wy zullen nietzwygen vóóraleer wy vernomen hebben
dat die invloedhebbende inwooners wederom de hand
aen 't werk geslaegen hebben; nu durven wy hun zeggen
dat er meer hóóp is van onze reelilveêrdige en billyke
vraeg te zien ingewilligd worden. Wy porren ook onze
Aelstersche confraters aen hunne stem by de onze te
vervoegen en aen te dringen op dat dit belangryk werk
welhaest aenvang neéme, niet alleen in 't belang onzer
stad en omliggende, maer tevens in 't belang der a, me
die hierdoor vóór eenen merkelyken tyd zouden werk en
brood vinden.
Het ministerie komt in den Moniteur eenige beweegre
dens af te kondigen om welke het op pensioen stellen van
6 generaels is besloóten en voltrokken geworden.
Onder andere redens treft men de volgende aen: 1° om
dat in Vrankryk sedert verseheydene jaeren een geiyk
stelsel in voegen is volgens 'twelkalleluytenants-generaels
die 65 en de majors-generaels die 62 jaeren oud zyn,
noodzaekelyk ten enkelen gevolge hunner jaeren moeten
gepensionneérd worden.2» omdat de hoofstad van Bel-
gién niet verre van de grenzen afgelegen zynde, en dóór
geen natuerlyk beletzei den aentogt eens vyandig legers
konnende verhinderd worden, de regels der voórziglig-
lieyd vraegen van altyd een goed leger te been te hebben
dat dóór generaels vol kragt en moed gelcyd worde etc.
Als liet nieuw ministerie in al zulke ongerymdheden
redens vind om do pensioenkwael die den budjet zoo
vreeselyk doet zwellen te voeden, dan mogen wy van 1111
af verzekerd zyn dat er geene hoegenaemde vermindering
in 't leger gaet bewerkt worden, dat degespaerzaemheyd
een ydel wóórd in den mond onzerstaets mannen zal zyn,
en dat de naemen van liberael, calholiek of radicael mi
nisterie slegts ronkende wóórden zyn die in plaets van
zakken te vullen de zelve op een politieke wyze ydelen,
immers, leg ze my daer, Belgen28 milliocnen francs
vóór den budjet van oorlog
In weerwil de twee te Roomen ontdekte zamenzweê-
ringen. denkt Pins IX welhaest nieuwe bewyz.cn zyner
goedertierendheyd te geéven met de algemeene vergiffe-
liem toedroeg, te veropenbacren; 2° van, indien hy geene kin
deren had van zyn houwelyk en zoo hy een vreind aenuaui vóór
zvnen erfgenaem, zich altyd van de teekeuen van genegenheyd,
indien den aengcnonieii zóón er betoonde, te mistrouwen5'
van zich nooyt aen eenen prins of groolen heer zoodanig te ver
slaeven, dal hy er zyne onafliaugeiyklicyd zou door verliezen.
Het hof van eenen prins, voegde hy hier by, is als eene ge
vangenis die maer hier in van eene andere verschilt, dat zy
gevaerlyker is. Gy zyt rvk, ïnynen zóón, gy kont vry en onai-
hangelyk leéven in dit goed land van vry héden en privilegiën
wil wyzen raed niet verwaerloozen.
Den zóón beloofde zynen vader van alles te onderhonden,
Gillis gaf aen Ivo zynen zegen, ontving de sacramenten dei-
stervende en stierf in de armen van zyn eenig kind.
Ivo was alsdan tol den ouderdom van dertig jaeren gekomen.
Na dat hy eenigen tyd, in de eeiizacniheyd, zynen goeden vader
beweend had, verselieén hy weder ouder zyne vrienden en ken
nissen en nam voor zich tot den houwelyken staet te begeévon,
ten eynde eene gezellin te hebben om zyile dagen in mindere
eenzaemheyd over te brengen.
Zynen start, zyne opvoeding en zyne forluyn lieten hem toe
van eene dogter van goeden huyze "ten houwelyke te vraegen.
Eenen edelman van Bourgondiën, van het oud stamhuys van
nis voorleden jaer gegeévcn, (hans ook aen tie krygsmans
en geestelyke die nytgezonderd waren gebleéven, toepas-
selyk te maeken. Reeds zyn eenige staetkundige gevan
gene van 1856 in vrybeyd gesteld.
Den geesldrifl met welken de opvorming der burger-
wagt te Roomen bewerkt word, is ongelooflyk. Alle, zoo
geestelyke als wereldlyke brengen hunne vrywillige gif
ten by, tot groot genoegen van den Ileyligen Vader.
Uyt Boloniën schryft men dat de Oostenrykers al de
posten van Ferrara hebben ingenomen, en dat zy dage-
lyks versterkingen van mannen en krygsbehoeften ont
vangen.Zal Vrankryk nacr Aneona trekken
Alles vóórspelt dat den burgeroorlog eerlang in Zwit
serland gaet uytbersten. Van alle kanten worden in de
kantons de grootste toebereydsels gemaekt; ondertiis-
schen zend Oostenryk wapens en oorlogsbehoeften aen
die van 't Smiderbund of catllolyke party.
Den baron -De Vincke en den .graef van Sehwerin
beyde gekend dóór lmnne oppositie in den pruyssischai
landdag, hebben van hunne openbaere bedieningen af
gezien om al hunne oogenblikken aen de belangen hun
ner commettanlen te kontien besteéden.
De afgeveêrdigde der dry vereenigde mogendheden,
hebben aen 't Portugiesch gouvernement eene collectieve
nota overhandigd om eene verandering van ministerie te
vraegen. De ministers hebben hierop een uyteenloopend
antwoord gegeévcn.
De onecnighedcn tusschen de koningin van Spuniëa en
baeren gemael zyn wederom verergerd, en dit zoodaenig,
dat men vreest dat er welligt nimmer een eynde zal ken
nen aen gesteld worden. Zulke Voorvallen zouden beén
of morgen vóór de koninglyke egtelingen noodlottige te-
volgen konnen lu bben, want den graef do Montemolin
die in Spaniën véél aenhangers telt zou d'eerstc gunstige
gelegenheyd konnen te baet neémen 0111 't overig dei-
gemoederen te winnen en zich aldus van 't gansche
Schiereyland meester te maeken.
Den opstand in Albaniën zet zich met eene verbae-
zende snelheyd voort. De vloot welke dóór 't Turksch
gouvernement op de Albancésche kusten is gezonden.
Beaumont, bevond zich te Leuze met zyn huysgczin, maer had
hyna geheel zyne forluyn verloórcn en niets ten zy eenen yde-
len miein van* edelman aen te bicden. Deézen edelman had
eene dogter van groo'.e schoonheid, Ivo wierd er op verliefd,
vracgde liaer ten houwelyk en bekwam die zonder moeyclyk-
heyd. Deéze dogter was Savina genaemd. Ivo bevond zich ge
lukkig met zyne vrouw en genoot zoo groot genoegen in zyn
huishonden, dat hy dikwils uyt 1 iep; Mynen vader hVéft wati-
schyneiyk geene andere vrouwen gekend dan de geéne der lior-
gerklasse, had hy eene edele dame konnen aenli effen gelyk
niyne Savina, hy zou my zynen eersten raed op zvn sterfbed
niet gegeévcn hebben.»
Hy volgde nogtans den raed van zynen vader, zoo véél te
meer cm dat hy tot bier toe nog geen" geheym van belang had
liewaeven gehad; hy was dan, gelik vee! egigenoólciï, ten
opzigle van bet karakter zyner «ngtf^Wrigkeii. Savina wffVSt'}
oploopend, haetdraegendendriflkfgifSer* tot hiriélpt---*"-■*
nogniet ondervonden, om dat l'--1'
/.es jaeren verliepen op deét
lengewconc oplettendheyd var
flouwd, maer de vrouw was
en meer verstrooiingen van
houden en tevermaeken. Zywas
OSiiiëji
nderjj
Bor^feï
m dat ei
-4
