verbeteren. De Emancipation zal nog al lang wagten vóór
dat haere onverduldigheyd zal bevredigd worden; wat
denkt immers dal blad? Meynt liet dat de diep ingekan
kerde wonden van Vlaenderen geneézen, maer een gaepen
en gieten is In den tyd beeft liet ook gezegd dat liet
vraegstukvan 't liandgespin onoplosbaer was, dat de oude
linnennyverheyd niet meer kon opgebeurd worden en
meer andere praetjes. Dan, wy zeggen het aen de
Emancipation, doch aen liaer alleen niet, maer voórnae-
mclyk aen het ministerie, dat den ccnigen middel 0111 de
Ylaenderen te redden, de heropbeuring is der lynnyver-
heyd en dat men vrugteloos andere middelen zal zoeken.
Dat de Emancipation, die zoo dikwils de bemerkingen
van don Denier-bode in andere bewoordingen gegeéven
heeft, hierop eens beginne te sludeéren en, wilt zy vóór
't land nuttig zyn, middelen aen 't ministerie voórschryve
om liet dool naemelyk van de beyde Vlaenderen ter hulp
te komen, te bereyken. 'T is niet genoeg met altyd te
jammeren. Indien het tegenwoordig ministerie eene voór-
baerige belofte gedaen hééft van den dringenden nood
der Vlanderen wel ter lierle te neémen, en te zeggen dat
de eer van 't gouvernement vereyscht dat zulken staet
van zaeken verbeterd worde, wel dat men een weynig
geduld hebbe; misschien zaPttegenwoórdigministerie 'wil
len doen vóór den lynwaedhandel het geen M. De Tlienx
eene onbezonnenkeyd noemde, naemelyk het verleenen
van eenen stempel om de mecanieke van de met handge-
sponnen lynwaeden te onderscheiden, Wy durven zeg
gen dat hiermede al veel zal gewonnen worden wyders,
dat men onze verzameling van artikelen getiteld oorzaek
der armoedehulpmiddelen, raedpleége, en men zal ge-
makkelyker dan men zou denken het gewenseht doel
konuen bekomen.
Deéze week woonden wy dry prysdeelingen by nae
melyk die aen de kinderen van 's stads kostelooze schóól,
de tweede aen selioóliiersters der jufvrouwen Cammaert
en eyndelyk de geéne aen de leerlingen des gestigts van
M. Vanderspeeten. Overal bemerkten wy met genoegen
dat de leerzugtige jeugd van Aclst beantwoord aen de
zorgen welke de verdienstelyke meesters en meesterssen
aenwenden 0111 hunne schoolkinderen goede grondbegin
selen in te planten. Dit hebben wy naemelyk bemerkt
in zommige uytgegalmde stukken, gegeévene vertoonin
gen etc. De prysdeeling van M. Vanderspeeten zou ver
dienen wat meer op uyt te wevden, ingezien zy ons we
derom een paer alleraengenaemste ueren verschaft heeft;
maer het ons toegezonden briefje dat wy hier agter mede-
deelen en welks inhoud wy volkomen goedkeuren, hééft
ons hiervan verhinderd. Wy porren overigens onzen
verdienstelyken ondcrwyzer aen van meer en meer zyne
ketens te spannen in het onderwyzen onzer jeugd; de
stad Aclst in 't bezonder en 't vaderland in 't algemeen
zullen hem hertelyken dank toedraegen.
P.S. Wy zouden verlangen als er nog prysdeelingen
gebeuren, dat den knaep, politic-agent of allen anderen
betaelden persoon, gelast met de lugt op de zael der
prysdeelingen, wat meer oplettend ware, dan zou de
plegtigheyd zoo dikwils dóór eenen hoop straetjongons
niet gestoord worden.
Talryke voórbygangers klaegen 0111 dat aen hel nieuw opge
bouwd buys van M. V. It. by de groole kerk, den doorgang zoo
lang niet arduynsteenen, steengruys en andere bouwinateriae-
ieu bevuyld blyft. Men vraegl of zulks niet gezien word om
dat M. V. II. een raedslid is, of wel 0111 dat by zynen steen by
M. Fredericus neemt
De ondervraegingen en oefiëningen der leerlingen
uyt 's ryks leegere hoofdschool alhier, hebben gisteren
plaets gehadgebrek aen tyd heeft ons belet de zelve by-
tewoonen, maer eenen onzer vrienden heeft ons verze
kerd dat zy eervol vóór de bestuerder en Ieeraers zyn
afgeloopen.
Onzen stadsgenoot, den heer Emmanuel Van den
Bossche, leerling by de Ilooge-schoól te Gend, zich tot
de medecynen, bestemmende, komt zyn examen in wys-
begcèrte en letteren vóór den jury te Brussel, met eer
volle melding (mention honorable) af te leggen.
Den heer Gustin, deézer stad, leerling by de hooge
schóól te Luyk, komt zyn examen van candidaet in de
geneeskunde met onderscheyd vóór den jury af te leggen.
Den voerman van Aelst op Brussel en Gend, M. Crassaers,
deézer stad, deézen nagt 't buys komende, is schielyk in zyn
buys doodgevallen.
Den heer C. De Yuyst, van Borsbeke, leerling by
de Gendsche Ilooge-schoól, komt zyn examen van doctor
in de rechten met onderscheyd vóór den jury van Brussel
te ondergaen.
Degroote schieting met hetkarabyn, hééft zondag
laetst te Haeltert plaets gehad, niet tegenstaende den
aenhoudenden regen tydens gansch de schieting. Véél
liefhebbers van Nederhasselt, Denderbelle, Audegem,
Aspelaer, Kerkxken, waren gekomen 0111 de zilvere me-
dalie te verkrygen van 't grootste getal schieters, de
welke aen Nederhasselt is toegeweézen geweest
Ist™ Prys 't grootste getal behaeld dóór M. J. Desadeleer,
van Haeltert.
2". 't schoonste wit M. B. Cochez,van
Haeltert.
5". 't grootste getal C. VanderHaegen,
van Nederhasselt.
4". er 't schoonste wit Van Roy, van
Aspelaer.
5". ic 't grootste getal Fermon, van
St.-Antelinkx.
6". 't schoonste wit Smet,Nederhasselt.
Den lieer Lienard van Aelst hééft dóór het volgende
grootste getal 't lood verkreégen. (Medegedeeld).
Maendag 15 September, zal de jaerlyksche plegtige
prysuytreyking in de kost-en gemeente-schoólte Herzele,
plaets hebben; de belanghebbende worden tot de zelve
uytgenoodigd.
De kermis van Geeraerdsbergen hééft allerlustigst
geweest in weérwil het slegt weder. Zommige Aelstenaers,
die zich aldaer bevonden, waren beschaemd als zy zich
onze arme kermis herrinnerden die werkelyk aen eene
boeren trouwfeest geleéken hééft.
Eergisteren avond is te Brussel op de plaets S*. Gery eene
dry dubbele moord gepleegd- De zuster van M. Evenepoel, by-
zonderen ontvanger van M. den grael' de Mcrode, is benevens
luiere twee dienstmeyden deêrlyk 0111 hel leven gebragl. De
daeders van ditafgrysselykschelmsluk zyn tot heden onbekend.
Zy hebben ter zeiver iyd eene aenzienelyke diefle gepleegd
bestaeud'e naemelyk in geld, gouden horlogïën, ketens, spelden
met diamanten omzet, kostelyke gesteenten, zilverwerk etc.
De twee vryërs der dienstmeyden worden bewaekl, en eenen
vigilanténvoerder is aengehoudeu.
Men bemerkt eene buytengewoone werkzaemheyd
in het ministerie van openbaere werken. M. Frére is da-
gelyks in al de bureélen, en onderzoekt alles. Men ver-
wagt zich aen menige verandering, dat is, aen menige
verbetering; want, M. den minister hééft reeds meer dan
een misbruyk ontdekt, en heeft vastelyk besloóten geen
misbruyk hoegenaemd te dulden.
Ten gevolge van eene schikking tusschcn den mi
nister van binnenlandsche zaeken en de koninglyke maet-
schappy van Linneus getroffen, zal er tydens de Septem
berfeesten eene proef van openbaere tentoonstelling van
voortbrengsels van den landbouw en van de daermede in
verbandstaende nyverheydstakken te Brussel worden ge
nomen. Deéze tentoonstelling zou gehouden worden op
de overkte merkt der galeryën van S. Hubert, en tydens
de Septemberfeesten plaets hebben.
welk anders het deel van eenen vremdcling zal worden
Ja, mynen zoon, dit is wel. Met zoo te werk te gaen zullen
wy de geheele forluyn bezitten.
Sulpilius snelde aenstonds naer bet paleys, en vraegde aen
den hertog de gunst 0111 zynen vader te mogen ophangen, ten
eynde het derde deel van het goed, welk aen den beufbeloofd
was, te erven. Deéze vraeg wierd op staendenvoet toëgeslaen,
en men bragt den zoon by den armen Casterman, in bet gevang,
alwaer deézen geketend lag, en zich bereydde 0111 te sterven óp
het schavot dal vóór het paleys opgeregl was.
Mynen vader, zeyde hy', toeii by het kot binnen trad, aen-
gezien liet ongeluk wilt dat gy lieden moet opgehangen worden,
in gevolge de genadige sententie van Monseigneur den hertog,
en dat een derde van uw goed zal gegeéven worden aen den
geéneu die de bediening van uwen beul uyloell'enl, heb ik,
kennende de gencgenheyd welke gy my loedraegt, gemeynd dat
gy het niet kwalyk zult neémen dat ik my hier mede belaste;
op deéze wyze zullen uwe goederen in geene andere handen
vallen, en hier over moet gy te vreden zyn.
Ivo verborgde de veronlwcêrdiging wélke deéze woorden by
hem deéden onlslaen, en zeyde: cc Uwe redenen zyn gegrond,
mynen zoon; indien gybereyd zyt, doe uw werk.»
Den jongeling dééd dan de koord rondom den halsvan. deézen
die hem als zynen zóón luid aengenomen, en bad hem de dood
met onderwerping te onderstaen.
Alsdan dééd menden veroordeelden uyt het gevang treéden.
Hy had de handen op den rug gebonden", en wns gevolgd van
zynen zóón, die hel evnde der koord droeg welke hy rondom
den hals van zynen vader gedraeyd had. Al de bediende van den
n.,„
graef vergezelden Caslerman, de nieuwsgierige waren ontel-
baer. Den zóón van den weéver begon bedugt te worden, toen
hy dil alles zag. Aen den voet der leeder, welke tegen de galg
geplaetst stond, gekomen zynde, wierd hy bleek en beéfde, om
dat hy geene tydingen van zynen vriend, sire de Lannoy, vernam.
Zou deézen my ook vcrracdenriep hy uyt. En'zou ik nu
moeten sterven
Zynen zóón hoorde deéze wóórden maer verstond den zin van
de zelve niet. Sulpilius klom aglerwaerds de leeder op, poogde
zynen vader eenige vertroostingen te geéven, terwyl hy altyd
het strop in de banden hield.
Den veroordeelden klom ook eenige sporten der leeder op, en
blééf daer eenige oogenblikken slilstaen, 0111 te zien of hy nie
mand uyt het paleys van den hertog zag komen.
Onderliissclien was sire de Lannoy dén hertog van Bourgon-
diën gaen vinden, en luid hem gezeydmet eene vlaemsché open-
hertigheyd Monseigneur, gy doet wel ligtveêi'diglyk uwe
vrienden sterven.»
De oogen van ltarel begonnen als te vonkelen en men za»
dal zyn bloed hem naer hel hoofd kwam.
Stel 11 in geene gramschap, zeyde de Lannoy, zie bier uwe
leévendige valk; Casterman is onschuldig.
Den hertog verwonderd, liep daedelyk naer de venster, en,
na die geopend te hebben, zwaeyde zynen hoed tot teeken dat
de justicie moest onderbroken worden.
Eenen «ogenblik nadien was sire de Lannoy aen den voet van
het schavot, dééd zynen vriend van de leeder "komen, en leydde
hem, met het strop aen den hals en gevolgd van zynen aenge
nomen zóón, vóór den hertog. Den patient verhaelde aldaer de
Men verzekert, dat na eenen ministers raed deézer
dagen onder de voorzitting des konings gehouden, zes a
zeven arrondissements-kommissarissen gaen afgesteld wor
den, te weélen de heeren Moerman (van Gend), Derasse
(van Doornyk), de Neckere (van Yper), Leroy (van Soig-
nies), Thonissen (van Hasselt), Dujardin van Brugge), en
Boussemart (van Waremme.)Anderediërambtenaerszou-
den verplaetst worden. Naer men zegt, zullende gouver
neurs onmiddelyk daerna worden uytgenoodigd, om aen
de arrondissements-kommissarissen liunne aenkleéving
aen het programma van het kabinet te vraegen.
By koninglyk besluyt van 26 augusty, word aen den'
baron d'Anethan, ex-minister van justieie, een levensloo
pend pensioen van 6000 fr. verleend.
Men verzekert, dat er spraek is, in het programma
der aénstaende septemberfeesten, eene groote militaire
feest te begrypen, ten welken eynde 12 a 18,000 man van
alle wapens te Brussel zouden worden samengerukt.
Een ministerieel dagblad van Brussel meld dat de
tyding, volgens welke M. den baron de Vrière tot gou
verneur van Oost-Vlaenderen zou benoemd zyn, van
allen grond van waerheyd ontbloot is. Heden, meer dan
ooyt, is er spraek M. Aug. De Cock definitievelyk tot
gouverneur te benoemen.
Men wilt in de hoofdstad eene letterkundige maet-
schappy stigten, onder den titel van Les publicistes des
Beiges réunis. Deéze maetsehappy zoude ten doel hebben,
eene gelukkigesmellingtusschen de twee taelen des lands
te bewerken, en de nationaele schryvers middelen te ver
schaffen, 0111 hunne werken uyt te geéven.
Den minister der openbaere werken komt te ver
bieden het verkoopen van boeken, medaliën, landkaerten,
enz., hetwelk men tot dusverre aen zekere beambten in
de voórnaemste statiën van 'sRyksspoórweghad toegelaten.
Men hoéft op liet kerkhof van Laeken liet lykje van
een pasgeboóren kind in eenige doeken gewonden, ge
vonden
By koninglyk besluyt van den 26 Augusty, is M.
Karei Lodewyk Galle, kandidaeRnotaris te Strypen, tot
notaris te Sotteghem benoemd, in vervanging van wylen
zyhen broeder.
Eenen der treffelykste Meekers van Gend, M. Stam-
paert, woonende in den Ham, had eenen knegt die het
vertrouwen van zynen meester niet verdiende, en deézen
knegt is met het lynwaed dat hy by veél'e kalanten van
zynen meester gehaeld had, opgesteéken. Het lynwaed
beliep tot eene weerde van boven de 3000 fr. Den dief is
dóór de douaniers by Sotteghem aengehouden.
Men wéét dat den communaelen raed van Brugge,
sedert eenigen tyd, zyne zittingen in het openbaer houd.
Veel volk komt die zittingen bywoonen, en do openbaere
beraedslaegingen oeffenen eeiien gunstigen invloed op
het publiek uvt. Dank aen die openbaere vergaederingen,
zyn de oneenigheden die tusschen twee fraktiën van den
raed bestonden, véél verminderd.
De brugsche pompiers kosten jaerlyks aen de stad
eene somme van 20-000 fr. Den Impartial zegt dat dit
korps geene diensten aen de stad bewyst, en slegts een
korps van luxe en parade is.
By ministerieél besluyt vun 31 Augusty, is de jagt
met loopbrakken en windhonden te rekenen van 18 sep
tember aenstaende toegelaeten.
Veéle landbouwers, hebben, dit jaer, buytenge
woone voorzorg genomen 0111 geen voeder vóór de bees
ten te ontbreéken, en hebben proeven gedaen die met
den besten uytslag bekroond zyn geweést. Onder andere
heeft men boeren gevonden die tusschen de struyken
aerdappelen, bittcraven geplant hebben. Deéze planten
hebben elk vier a vyf ponden koey-eéten opgeleverd,
en zyn dus van zeer groot nut vóór de landbouwers ge
wéést.
proef welke hy had willen neémen, en den goeden raed van
zynen stervenden vader, van welken raed hy nu al de opregl-
lieyd en gegrondheyd kende. Den hei tog bcwoógen, dééd zelf
het strop los, ontbond zyne handen, omhelsde hem en vraegde
oodmoedige vergitfenis.
Ik alleen ben den pligtigen, antwoordde Ivo Casterman.
Monseigneur, indien ik weder in uwe goede gunst getreédeu
ben, gedoog dal ik heden naer Leuz.e terug keere en aldaer in
myn voórgaende huys leéve, gelyk ik nooyt zou moeten opge
houden hebben teleéven.
Karei kon dit besluyt niet afkeuren, ofschoon dit hem pyn
veroórzaekte. Hy liet Casterman vertrekken, en gaf hem volle
magt 0111 zynen zóón te straffen over zyn slegt gedrag, gelyk hy
het zou goed gevonden hebben.
Ivo Casterman hield zich te vreden. met tot zynen aengeno
men zóón te zeggen:
Sulpilius, gy zyt mynen zóón niet meer, maer gy zyt hem v
geweest. Ik kan u noch vergeéven noch straffen. Het eenigste
welk ik u wil opleggen, is dat gy, in plaets van myne goederen
te bezitten, dit strop bezit, en het zelve geheel uw leven lang
aen uwen hals zult draegen, zonder daEgy nog ooyt in myne
tegenwoordigheid moógt verschynen.
Savina, verschrikt over hel géén zy kwam te verneémen,
vluglle ineen klooster alwaer zy haer leven eyndigdc. Ivo Cas
terman begaf zich spoedig naer-Leuze. Na twee jaeren overleed
Savina, en Ivo ging een tweede houwelyk aen met de dogter
van eenen ryken lakenweéver, en wierd vader van verscheyde
kinderen.
De familie van Casterman bestaet nog in Ilenegauw..
