ZONDAG 31 OCTOBER 1847. TWEEDEN JAERGANG.—N 59.
AELST, den 30 October.
DE VOORZEGGING.
Dit blad vcrschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Dèn prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 73 cLjïdien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weékblad zal
v.der gewaegen van alle brocbueren, schriften, boeken, prin
sen, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naemen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeéren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regte gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
CUIQUE SüUM,
DEN DEMPER-BODE.
Wy hebben het staetkundig programma van het nieuw
ministerie van 12 Augusty, vóór wat aengaet zyne twee
grondstellingen en zyne vier vraegslukken aen de ka
mers vóór te draegen onderzogt, en slegts een, te weé-
ten het tweede vraegstuk, betrekkelyk het doen op
houden der noodlottige gevolgen der wet op het fraction-
nement, redelyk en liberael gevonden, zonder in onze
beoórdeelingen van iemand te zyn tegengesproken ge
weest. Doch hebben wy het programma, in zyne
staetkundige voórdragten, meereudeels moeten afkeu
ren, wy betrouwen niettemin dat het ministerie liberael
in zyne beloften, liberael in 't hert, al zyne antiliberaele
voorwerpen zal van kant stellen, en zich liberaelder ge-
draegen dan zyn programma voórschryft.
Tolken van het liberalismus vermeynen dat men het
ministerie voórbaeriglyk niet mag tegenspreéken in zyn
programma, wilt men het in geene miuagting brengen.
Wy oórdeelen integendeel dat men het ministerie moet
verlichten en aen hetzelve de stronkelsteenen die het op
zynen weg smyt, doen opmerken, wilt men het behou
den; want hoe wys een ministerie ook zyn mag, kan het
zich eene onbezonnenheyd inbeelden, en in deéze onder
steund, de zelve werkstellig maeken, waer door het, in
weerwil van al de loejuychingen zyner tolken, zynen
val bewerken zou, en waervan, noch al zyne kragtdae-
digheyd noch den onderstand van de kroon, het zoude
konnen bevryden.Daerenboven, mogten al de tolken van
het liberalismus al de ongrondwettige en antilibe
raele ontwerpen die het programma bevatgelykelyk
goedkeuren, aenhangen en ophelderen, het liberalis
mus zelf zou zich eyndelyk haetelyk, veragtelyk en be-
lachelyk maeken, het geen men voorkomen moet.
Wy hebben in onzen nr 57 van de hervorming van de
kieswet gehandeld, en de twee redelyk mogelyke wyzen,
Don Gonzalez Llondrien woonde met zyne ouders in de stad
Cordua. Schoon, groot, welgemaekt, schrander en werkzaem,
was hy het voorwerp hunner liefde en glorie. Hy beloofde de
vreugde huns ouderdoms te zullen zvn, want hy beminde ze
uyt al de kragten zyner ziel.
Op zekeren dag, Llondrien had de goddelyke diensten in het
heerlyk gebouw der kerk van Cordua bygewoond. 'T was slegts
by't vallen van den avond dat hy deii tempel verliet, en, den
drempel overschreédende, terwyl zyne lippen nog de laetste
woorden herhaelden der gebeden die hy vóór 't geluk zyner ou
ders ten hemel slierde, terwyl zyne vingers nog vogtig waren
van 't gewyd water waermede hy zich gezegend had, wierd hy
aengesproken door cenen bedelaer. 'T was eenen quidam van
eene geèlagtige tint, wiens aengezigt de verwilderdste blikken
opleverde uyt welke men gemakkelyk merken kon dat hy tot
dit slach van zwervers behoorde die slegts van steélen, bedro",
en geweldenaery leéven.
'T was eenen Gitano of waerzegger. Signor, zegde deézen,
na dat hy van Llondrien eene aelmoes ontvangen had, signor
ik weet bet toekomende te vóórzeggen. Zy t gy niet nieuwsgierig
te kennen het géén er u binnen uw leven byzonders zafover-
komen
Llondrien gevoelde eene ligte ontsteltenis waervan hy zich
geenzins rekening kon geéven. Hoópende dóór de kennis van
't toekomende 't legenwoórdige te konnen bemiddelen, nam hy
den voorstel aen.
Komt met my,» Zegde den bedelaer; en Gonzalez volgde
hem. Zy volgden eenigen tyd de afgezonderdste straetjes waer-
aen den waerzegger den voorkeur schéén te geéven. Meermaels
geduerende dien overtogt, zegde den jongeling by zich zeiven
dat het onvoórzigtig was vóór hem, aldus dien vremdeliu" te
volgens ons aengeliaeld; maer de kiezingen, cnafliange-
lyk van dc wet en haere hervorming, doen eene gebrek-
kelykheyd ontwaeren, die men dient zoo veel mogelyk
te gemoet te gaen. Daer bestaet geene vryheyd vóór
den kiezer die aen iemand verbonden is, eiken word
bedreygd, 't zy in zyne stoffelyke, 't zy in zyne zedelvke
belangen indien hy liet stembriefken dat hem word acn-
bevoólen aen de kies-bus niet overgeeft kan men dit
haetelyk gedrag niet beteugelen men dient ten minsten
eenige middels te beraemen 0111 de stem des kiezers ge
heym te honden.
Volgens het artikel 25 van de kieswet moeten de
stembriefkens geschreévcn zyn, en men mag er opstellen
wat men wilt, het word dóór den voórzilter van het
bureel afgeleézen zoo ende gelyk het geschreéven staet;
nu, men kan aen den opstel deézer brief kens zulke draeyën
geéven, dat het een van al de andere kan onderke. d
worden, en dat men zich aldus overtuygen kan, of het
in de kies-bus is bewoógen weder niet. Deézen dwang
middel zou men verydelen, mogt men gedrukte stem
briefkens in iedere gemeente aen al de kiezers belian-
digen, bevattende al dc candidaeten, met toelacting van
die naemen uyt te schrabben die men niet kiezen wilt,
maer met verbod op straf van nietigheyd, er een ge
schreéven woord by te voegen; dat het artikel 25 in zyne
tweede afdeeling veranderd wierd, ongetwyfield zou
den de dwangmiddelen ten grootereTiéfeëie verdwyneni"
lloHoDender-bode g'liebt den vermeten beoórdee-
laer van den LoYenschenkampstrydwattehard gezweept;
denman kermt, klaegt en weent gelyk eenen boeteling.
Med culpd! med culpa! med maximd culpd! roept hy
uyt al jammerende bvvoegende wilt gy eens wedden dat
ik geenen onbeschoften stoulerik noch dommerik ben en
nog véél minder eenen armen schoólknaep?, G'hebt wel
gezien dat ik met kennis over groote zaekon kan redeneé
ren en dit zonder leugens te gebruyken. Maer 't is uwen
correspondent uyt Geeraerdsbergen die schandelyk ge-
loógen hééft, als by zegt dat M. Sadones zoo wel als SI.
Van Ham op het toonel is teruggeroepen geweest. Want,
ik liegen, met mynen mond waermede ik bid, en dit nog
in dc kapel te Boschbyl, waer St.-Innocentius rusl, pa
troon der onnoozele dit is mynen aerd noch caraeter
nietik ben beter gekweekt als dat. Maer apropos dei-
kapel te Boschbyl, zeg eens vriend (nu zullen wy u nim
mer stouterik heeten, g'hebt 11 wat gebeterd) gy schynl
dit mael in uw geschryf op 't een en 't ander te willen
zinspeélen; zoud gy welstandshalve niet beter doen deé
zen weg niet in te slaen, en er ons niet op Ie helpen
Den Dender-bode zou somtyds ook wel eens zinspeélen en
n vraegen of het vóór n niet beter ware nacr 't stceneri
kapelleken te gaen bedevaerden? 'T is immers daer man.
dat den patroon der slimmerikken rust, en 't is 11 wel
bekend dat gy van hem véél gunsten genoóten hebt of
schoon wy ti met den naem van dommerik bestempeld
hebben enz.'T is waerlyk eene dwaesheyd vóór den
Dender-bode dergelyke fynaerds met zulke naemen te
betitelen; maer iedereen kan zich eens misgrypen, en
daerom ook bekennen wy onze schuld.
Den vernuften man hééft 011s even als dc Parthen al
vlugtende eenen schigt geworpen, en wederom zoo als
wy het vóórzien en vóórzegd hadden, is hel zyn laetste
wóórd. Hy schryft tegen den Dender-bode niet meer, .zegt
hy, want 't zyn maer prullemans, wvl zy altyd op myne
prullen antwoorden. Nu zullen wy zien of den schildknaep
van M. V. H. ook iets tegen den brief dien wy over aclil
dagen' hebben medegedeeld en die dóór eenen zeer be
voegden oor-en ooggetuygen geschreéven is, zal inge-
bragt hebben. Hééft hy gezweégen, hy zal wel gedaen
maer niet te min zyn evgenzelven veroordeeld hebben,
hééft hy er slimmigheden tegen in 't midden gebragt, zy
zullen onderzogt worden. Wy zullen dan zien't is ge
noeg vóór lieden.
Toen deéze regelen geschreéven en gezet waren, zond
eenen tweeden correspondent uyt Geeraerdsbergen ons
den volgenden brief. Deézen schryver ookschynt te weé-
volgen die hem welligt in eenen strik zogt ie krygen. Doch hy
wederstond aen dit gevoel van vrees niet. Enkelyk tastte hy
naer den dolk dien hy op zich droeg, en, deszelfs scherpen
punt gevoeld hebbende, zette hy met meer zekerheyd den weg
voort, want hy dagt dat des noods dit wapen hem tér verdedi
ging kon verstrekken. Meer als eens, tydensden weg, herhaelde'
hy by zich zeiven dat het groolelyks legen den Heer zondigen
was de hand aen waerzeggers te leenen; maer dit godvrugiig
gedagt, deéze waersckouwing van den hemel wederhield hem
niet.
Zy gingen de stad uyt, drongen in een digtbebladerd woud,
en welhaest bevonden zy zich in 't midden, eener troep va 1
gitanos.
Llondrien belaelde den overeengekomen prys. Alsdan be
gonnen de afgrysselyksle bezweêringen. Eerst verkondigde
men aen den jongeling ettelyke oubeduydende voórvallen;
vervolgens, eyndigde men met hem te vóórzeggen dat hy ééns
zynen vader en zyne moeder zou vermoorden.
Myne ouders vermoorden! zegde Gonzalez, gy liegt!
schandelyken tooveraer. E11 deézen antwoordde met kalmte
Stel u in geene gramschap, jongen signor, want het zal eer
lang aldus gebeuren. Wat heb ik dan tegen den hemel mis-
daen óm dergelyke vervloeking te verdienen I)e goede,
hernam den gitano, betaelen somtyds vóór de schulden van
andere. Uwe ouders hebben misdaen, en gy zult de misdaeden
uwer ouders moeten boeten; den hemel straft in u de
vrugt eener ongeöórlofde en onwettige verbintenis.
Gy liegt, gy lastert my en geheel myne familie, schreeuw
de Gonzalez, en met de linke hand den waerzegger by de keel
grypende, zogt. hy met zyne regte hand naer zynen'dolk; maer
men nam den jongeling vast; men stiet hem weeh en men.
toonde hem dolken die ten minsten zoo vreeselyk waren dan
den zynen. De party was niet geëvenredigd; hy vertrok dan en
kwam by zyne ouders terug alwaer hy stilzvvygender en droef-
geestiger dan naer gewoonte verkeerde; 't waé hem onmogelyk
uyt zynen bygeloovigeo geest dien indruk te verdryven dien
er de voorzegging van den gitano in gevestigd had; geduerende
verscheyde dagen wierd hy onophoudelvk dóór dit versehrik-
kelyk gedagt agtervolgd. Eyndelyk, het niet langer kennende
volhouden, wilde hy eenen middel vinden om 't geloof te
meéten dat men aen die ramp vóórspellende wóórden moest
hegten. Ben tyd was alleen hekwaem om te betoonen het géén
vodi' 't toekomende vóórspeld was; maer '1 was gemakkelyk te
weéten of men vóór 'tverledene geloógeu had. Gonzalez ge
heel in traenen, liep zich aen zyns vaders voeten werpen, en
vraegde hem of hel waer was dal hy, Gonzalez, de vrugt eener
dóór goddelyke wetten verboódene vereeniging was. Hy hóópte
nog dat de antwoord die hy zoukrygen, Hem de rust zou weér-
geéven; ook waglle hy ze met angst af.
Eylacs 1 zegde den troosleloozen vader, wy zouden u vol-
geérne dit geheym verborgen hebben, maer, ingezien eene
kwaede vernuftheyd u de vvaerheyd veropenhaerd 'hééft, is liet
ons voórtaen onmogelyk u de zelve langer te verbergen; ja
mynen zóón gy zyt het géén men u gezeyd hcéfl
Deéze wóórden, ofschoon zy de godvrugtige gevoelens van
den jongeling doórgriefden, benamen evenwel de teerdere
liefde niet die hy zyne ouders toedroêg; maer zy vervulden
levens zyn hert met billerheyd; want zy gaven hem te gelooven
dal den gitano ook de vvaerheyd vóór 't toekomende had kun
nen gezegd hebben. Hy wierd dóór die vreesselyke voorzegging
geduerig gepynigd die hem des te minder ruste liet, omdat
de teerderhevd die hy jegens zyne ouders gevoelde, altyd ver
meerderde. Hy nam dus een onverhreékelyk besluytden waer
zegger te doen ticgen, en, om de volvoering van 't schelmstuk
onmogelyk te maeken, w ilde hy zich vóór altyd van zyne vader
stad vcrwyderen; hy gaf den wensch vóór van de wereld te
zien en vraegde aëuhoudcnd van zyne ouders de toelacting
van te gaen reyzen.