BUYTENLANDSCH STAETKUNDIG OVGRZIGT.
gvaea
aa&StiKa
ca^&»iaa>faiaftfl<s^^
ten dat onzen beoórdeelam' altyd met eene goude tonge
en eeii looden herte spréékt, en dat zyne werken meest
altyd zync wóórden beliegen, tmniers men zid uvt dee
pen brief konnen opmerken boe den man beoordeeld
word daer waer by gekend is, en boe veel geloof '4 Ver
bond van Aelst aen zyn nydig gesehryf mag begton-.
Geeraei'dsbcrge», den SS oc'tober 1847.
Mynheer den Opsteller
Den twist over den kampstryd van Loven scliynt een
evnde te hebben. Den Phoenix, of beier gezegd, den
Arend hééft aytgewoed zyn laeste woord is verseheénen,
zynen begunstigden is genoeg belaegd.Ninove ligt in
duygen —arme slad 1 den pilaer uwer grootheyd is ver-
gruysd.... een' slag van s'Arends vlerken was daer toe
voldoende.
O, grootenheer V. II., waerom hebt gyu op den Arend
niet neérgeworpen, de pen welke hy tot uwe verdediging
bad opgevat uyt zyne klauwen gerukt en hem srneékend
toegeroepen: Iiou op! laet myne verdediging aen eene
kunstigere pen overgy wéét dat de uwe nooyt iets
vohnaekt hééft voortgebragtdatgy by elke polèmique
hebt opgehouden als eenen ezel die den zak afwerpt en
zich op den loop begeeft, zynen last, in brand laetende
gy wéét dat gy den kwaeden hond zytder schryvers en
-dat elk gereed staet om u. in't voórbygaen, boven de
beenen te schoppen! gy weet ook dat het publiek u niet
kan dulden om dat gy in uwen armzieken hoogmoed al
w at uwe schandelyke pen neérstelt voórheylige waerheyd
wilt doen doórgaen, omdat gy den nydigen Caïn zyt.
Daerom hou op, want de schryvers zullen als uyt den
grond komen om u te rossen en te schrobben en mis
schien zullen zy my ook niet kunnen spaeren! wie weet
of gy aen myne kunstvrienden de gedagte niet zult ont-
neémeri welke ik hen, op uw geblaes, heb doen opvatten
dat ik dóór de paepen te Loven ben gefopt geweestwant
men is niet onbewust datgy alles wat u tegendraeyd, eene
politieke wending wéét te geéven misschien zult gy myne
tegenstreévers doen kennendat myne glorie in het wes
ten gaet nedcrzinken en dat degeéne van den heer Sadones
aen het oosten glinsterend te voórschyn Icomtmogelyk
zult gv hen ook nog wel doen uytroepenOgroot en
verheven antwoorder, rand ons nog meermaels aen
uwe schitterende schriften hebben de kragt om den kunst-
oetfeuaer die gy verheffen wilt, te doen neérbukken ten
eynde het schaemrood op zyne wangen te verbergen, en
hem die gy veriaegen wilt, ten zynen koste, te doen lachen
en te verheffen...» Want elk wéét juyst niet dat gy eenen
schoot aen de de hersenpan hebt zoo als zommige groole
eétersaen de maeg!... Misschien zult gy in uwe gewoone
kuyperyën neérschryvendat men my, verre van met.
den eersten prys te vereeren zelfs geencn tweeden hebbe
gegeévenwelk wóórd tweeden prys, uwe slordige ziel
ganseh zoude toonen en een ieder zou doen denken dat
ik zoo eerloos ben als gy en dat het rny zou wel bevallen
hebben luidde ik maer eenen prys bekomen, alwaer het
den negen-en-negentigsten! Daerom, hou op, Arend
ik bid u, hou op! en steek uwe pen in 't dek van nu en
in eeuwigheyd, amen. 31.
Den II. Vader komt een nieuw bewys 'te geéven van de
goede gevoelens met de welke hv bezield is, vóór het
welzyn en den voorspoed zyncr staetcn. Niet te vreden
met te Roornen eene wereldlyke regende of inunii ipali-
Na veéle poogingen bekwam hy eyndélyk het géén by ver-
zogt. Eene aenzienelykê som gelds van zyne bedroefde ouders
ontvangen hebbende, vertrok hv en doórreysdc versclieydenc
steden van Spaniën. Nadien de afgelegénste oorden van Gre
nada indringende, kogt hy in 'lmidden der gebergten eene
kleyne hut waeraen eenen wel toegcsloóten bof behoorde,
aiwaer by zich alleen vestigde, met besluyt van er als ereinvt
te leéven en er boelveêrdigheyd Ie doen om bet grauwzaem
ongeluk dat hem wagtle af te keeren. lly leefde van de jagl
en van de opbrengst, van zynen hof. Hy bragt aldus zes jaeren
door, zich slegts des zondags naer een by gelegen dorp begeé-
vende, en tweemael by jaere naer de stad om er eenige nood-
zaekelykbcdeu aen te koopen. 'Twas in een dier uytstappen
naer Campillo de Arenas dat hy kennis kreeg met Catalina
Azabaché, sclioone en tevens best geaerdde dogter. Gesproóten
uyt eerlyke ofschoon arme ouders, bad deéze zyn hert gewon
nen. lly vraegde haer ten bouwelyken zag met eenige vreugd
zyne vraeg inwilligen. Vóór ecnigen tvd bragt zy het geluk ui
de arme hut van Gonzalez; maerditgeluk was van korten duer.
Want dóór zyn ongerust caracfer aengedrccven, beéldde hy
zich in dat eene zoo schoone vrouw zich niet kon bcsluyten
hent alleen te beminnen, en nogtans hy durfde zich hierover
aen Gatalina niet beklaegen. Meermaels toen hy op jagt ging,
trad by op 't onverwagts binnen en vond zync goede vrouw
altyd in dezelfdegesteltenis, altyd gereed om hem tóe te lachen.
Eens dat Gonzalez van den vroegen morgend ter jagl ver
trokken was, was by by het vallen van den nagt niet terug;
Gatalina was niet ongerust, wyl liet meermaels zyne gewoonte
was den nagt ouder den blauwen hemel of ergens in eenespelonk
door te brengen. Maer zy hooide met droeïheyd den regen die
tegen de ruylen kletterde. Zyberevdde zich om helgeringavoiid-
mael te neemen, toen eenen ouderling en eene oude vrouw hy
haer de gunst van te mogen vernaglen, kwamen al'smeeken.
Gomez is bezig met Cordua te verbranden zegden zy, en
teyt ingerigt tc hebben, komt hy éenéü racd van staet op
te regteu. Deéze begiftiging is te Roomen met grooten
geestdrift vernomen en met feesten gevierd.
Te Livourno en Venetian zyn insgelyks groote faillisse
menten verklaerd. In Toscanen en 't hertogdom Lucca
blyft voortduerend eene groote gisting heersschen ten
gevolge der inlyving des grondgebieds van Pontremoli
en Luuigiano aen 't hertogdom van Modena.
De zaekcu van Zwitserland boeyën thans de algemeene
aendagt. Eene proclamatie ouder vorm van Ultimatum
is in uaem van den ryksdag aen de cantons van het Sun-
derbundtoegestuerd, en eenen krygsopperbevelhebber
is benoemd. Den oorlog is dau verklaerd en 'tkrygstrom-
pet van Zwitserland zal eerlang steéken. Lucerne is
tot de worsteling bereyd; deszelfs bataillons zyn voltal
lig; zyne kragten vermeerderen zich dagelyks, en op de
vaendels schryft menoverwinnen of sterven
Eene versterking van 400 Carlistisehe opstandelingen
is, onder 't geleyde van vyf fransehe officieren, in Spa
niën gedrongen
De tydingen uyt Engeland zyn onrustbaerendzy gc-
waegen slegts van sluyting der werkhuyzen, opschorsing
van beladingen, van onlusten in Ierland engeweldenae-
ryen legen persooncn en eygendommen. De catholyke
bisschoppen hebben zich in Ierland vcreenigd. Eene
memorie die den neteligen toestand van 't land zal doen
kennen, gaet aen de koningin voórgedraegen worden.
Er is in de zelfde vergadering een adres gestemd om den
II. Vader te bedanken over de goede gevoelens die hy
jegens 't Ierseh volk betuygd, en om hem over zyn wys
bestier geluk te wenschen.
'T is thans zeker dat de hoofdstad van den Mexico stor-
mender hand is ingenomen en gedeeltelyk dóór de ka
nonnen der Amerieaenen verwoest; ettelyke duyzende
manschappen der beyde partyën hebben de dood in die
bestorming gevonden.
Abd-el-Iïader in een laetstelyk plaets gehad hebbende
gevegt teenemael verslaegen, is met eenige overschot
ten in de groote woestyué gevlugt. Twee Algerische stam
men zyn ganseh en geheel omgebragt.
Voorleden maendag heeft de eerste vergadering van
de instellers der maetschappy van aenmoediging vóór
hof-en landbouwkunde alhier plaets gehad. Er is gehan
deld over het samenstellen van een doelmaëtig reglement
en over de te neémën schikkingen betrekkelyk het eynde
dat deéze instelling hoeft te bereyken. Hebbende 't'wel
zyn en bevoordeling der hof-en landbouwkunde onzes
districts voor byzonderen grondslag zonder 't algemeene
best uyt 't oog te verliezen, durven wy ons vleyën dat
deéze maetschappy eerlang talryke leden en voórstaen-
ders zal tellen, en dat derzelver werkingen hoogst belang-
rykevoórdeelen zullen opleveren. Zoo haest het reglement
zal voórdraegen zyn, zuilen wy de belanghebbende hier
mede bekend maeken.
Binnen een paer maenden zullen waersehynelyk de
nagtwaekers volgens gewoonte aen al de inwooners van
sedert twee dagen dwaelen wy in deéze wildernis. Welke ook
uwe gezindheyd zy, wil ons toch niet verwerpen. Catalina had
van Gonzalez het spreekwoord geleerddoe het goed waer gy
kont, en vergeel hel vervolgens. Zy aerselde geen «ogenblik oni
het vermoeyde paer in te neémen. Zy gaf hun andere kleederen,
want de hunne waren doorweekt. Neem zegde zy tot den ouder
ling, hem een kleed van diercnvelleu aenbiedende, gy zyt van
de zelfde gestalte van mynen Gonzalez. Zynen Pellico zal u
zeer we! gacn. Eylaesriepen de twee oude uyt, wy hadden
eenen zoon die Gonzalez heette, maer hy hééft ons veriaeten
zonder dal wy sedert acht jaeren weélen wat hy geworden is.
Ahhernam de jonge vrouw 't is zekerlyk mynen Gonzalez niet,
want er verloopt geenen dag zonder bidden vóór Don Vineenlé,
Llondrien, zynen vader, en voor zyne moeder dona Dolorès dé
Arurzum.» Óp deéze naemen opglipte eenen verwonderings
kreet aen de twee ouderlingen. Onzen zóón! onzen zoon!
l iepen zy uyt. 'T was hun niet moeyclyk aen de jonge vrouw
te doen verslaen dat zy waerlykdc ouders waren van haerenman.
alsdan, hoogst verblyd, omhelsde Catalina de twee ouderlingen
en beloonde hun de meeste genegendheyd. Ondcrtusschen was
den nagt reeds gevoorderd, en zy dcéd het oude paer te ruste
gaen. Vóór haer, 7,y was in den hof in eene kapel dóór haeren
man gebouwd, liet overig des nagts in 't gebed gaert doorbren
gen. Geduereitde dien tyd had Gonzalez zielt in eene spelonk
verschoólcn, en daer leverde hy zich meer dan ooyt aen zyne
jaloersche gedagten over. Zoo haest den regen een weynig ver
minderd was, ylde hy naer huys, vast besloóten van'vraek te
neémen over 't ongelvk dat eene 'helsche inbeelding hem zegde
aengedaen te zyn, en dat hy geduerig onder d'oogen had.
Aen zyne wooning gekomen, deed hy de deur open, en in de
kamer ireédende, kwamen eenige kleedingstukkenhier en daer
verspreyd, eerst zyne aendagt vestigen, te meer om dat hy er
degeéne aen Gatalina toebehoorende, onder erkende. Twee
half gedekte hoofden rustten op het oorkussen, en dan, kon
de stad, en by gevolg ook diederMolenstraet eenen niuw-
jaerswensch overhandigen waerin zy vóór de veyligheyd
en rust der borgers gouden bergen beloóven maer het
scliynt dat, als zy maer de nieuwjaersgiften beet hebben,
al het overige hun weynig scheelt. Aldus was het zondag
de tweede niael op korten tyd dat er in de Molenstraet,
digtby de merkt, des nagts vegtpartyën hebben plaets ge
had tydens welke de kampers de yslykste vloeken en be-
dreygingen tegen eikanderen uytbraekten, der wyze, dat
al de gebueren in 't midden hunner rust gestoord wier
den. En, waer waren de nagtwaekers zal iemand vrae-
gen? God wéét het, zullen wy antwoordenmaer 't géén
wy weéten, is dat niet eenen te voórschyn is gekomen en
dat de vegters al vloekende en tierende de straet zyn af
getrokken.... Hebt gy dan nagtwaekers die betaeld wor
den en die nieuwjaersgiften komen afhaelen.
■■■nyniii.
MERKT-BERIGTEN.
De Brusselsche merkt was gisteren wel bevoórraed, nog
tans hééft de daeling in de graenpryzen geene merkelyke voor-
dering gedaen. Het is gemakkelyk te merken dat die geéne die
belang hebben om de pryzen hoog te houden, de daeling tegen
werken. De tarwe is verkogt ten pryze van 4 guld 19 st. tot 6
guld. 15 st. den 4/2 heet. De rogge van 5 guld. 2 sl. tot 4 g. 8 st.
De aerdappelen behouden hunne pryzen van 7 tot 8 fr. de 100
kilogrammen.
Te Antwerpen was de merkt maer weynig vóórzien nogtans
zyn de graenpryzen gedaeld. De tarwe wierd verkogt van
19 guld. tot 19 guld. 10 st. den zak van 1 1/2 heel. De rogge-
pryzen hebben geenc verandering ondergaen. Den haverprys
hield zich vast hy was van 4 guld. 73 cents tot S guld. nederl.
Te Gend zyn de graenpryzen eenen guld. verminderd
Gisteren avond was te Brussel het gerugt verspreyd dat het
ministerie zich in eenen akeligën toestand bevond, en dit mo
gelyk door de weygering die den koning zou geloond hebben
van M. D'huart, gouverneur van Namen, af te stellen. Deéze
geruglcn vergen bevestiging.
Gisteren morgend is den genaemden Ralet te Brussel aen
den sehandpael tentoongesteld. Ralet hcéft de ergerlykste on-
beschaemdheyd geloond.
Op 27 deézer is te Brussel eene geldbeurs verloóren. Den
persoon die ze verloóren lieéft, mag ze gaen reclameéren naer
de centraeie politieafdeling, op het stadhuys.
Den koning had 1,000 actiën genomen in de natio-
naele tentoonstelling. Z. M. hééft er 70 loten tnede ge
wonnen wiër weerde ntogelyk het beloop der actiën zal
overtreffen.
By koninglyk besluyt van 22 October, word er by
liet departement van binnenlandschezaeken een raedgeé-
vend comité vóór de zaeken van Vlaenderen ingesteld.
Zyn benoemd tot leden van dit comitéde heeren d'El-
Iiougne, do Breyne en Manilius, representantenCools
en Iiervyn, oud-representanten; Van Dammeen Van den
Pereboomrespectivelyk arrondissements-kommissarissén
te Gend en te Kortryk.
Het komité hééft eergisteren zyne eerste zitting
gehouden. M. d'Elhoungne is tot voorzitter gekoózen, en
M. Kervyn is tot geheymschryver aengesteld.
Men verzekert, dat het ministerie voórneémens is
eene raedgeévende kommissie op te regten, om haer
advies te vraegen, omtrent verschillende politieke wet
ten, welke aen de kamers moeien voorgelegd worden.
Den minister van justicie berigt aen de bedienaers
des calholyken godsdienst dat de collectieve staeten,
vóór den 5™ trimester 1847, hunner traktementen belael-
baer zyn uytgegeéven by de heeren directeurs der
schatkist.
hy vóór 'taen hem aengedaen ongelyk niet meer Iwyfielen.
Elkeen deézer hoofden ontving op staenden voet een
schot van zyn geweêrVervolgens zonder om te zien, vloog
hy in een aenpaelend kamerken en "wierp zich doodsbleek op
eenen stoel. Daedelyk kwam Catalina loegeloopen. Ik het»
twee geweerschoten gehoord, zegde zy hem, ik verhaest my u
tegemoet te komenAgteruylAgteruyl l kommervolle ziel
zegde Gonzalez, ik zal vóór u véél missen doen leézen. Mynen
vriend, wat is er, riep de jonge vrouw; mynen vriend ik wil
u eene goede tyd ing aenkondigen uwen vader en uwe moe
derOp deéze woorden wierd het koud zweet dat reeds
het voorhoofd van Gonzalez bedekte, overvloedigerzyne tan
den sloegen op een.... He wel lie welzegde hy. Zy zyn
daer, hernam Catalina, naer de kamer wyzende waer zy "té
bed gegaen waren.
Mynen vader riep Gonzalez uyt, en hy viel gevoelloos
ter aerde. Toen de zorgen van Catalina hem tot bewustzyn had
den weérgeroepen, verhaelde hy haer geheel de schrikkelyke
waerheyd. Catalina ten prooy aen onbeschrylfelyke smerlen,
drong aen op dat hy de vlugt zou neémen. Neen Zegde hy,
de rechlveêrdigheyd Gods is volbragt, die der mensehen moet
haeren loop hebben. En hy zelf ging zich by den rechter aen-
klaegen, aen welken hy alles verhaelde wat er geschied was.
Al deéze omstandigheden wierden egt bevonden, en Gonzalez
wierd slegts tot vyf jaeren galeystraf veroordeeld.Dit vonni6
is aen 't hoog gerechtshof overgemaekt en ingezien de staet-
kundige sehokken waeraen Spaniéns hoofdstad is overgeleverd,
zal de oplossing van dit geding zich welligt nog eenigen tyd
laeten afwagten.
In hoe verre dit alles gegrond is, hoeven wy niet te onder
zoeken, wy hebben slegts by verkorting deés voorval uyt een
rechlerlyk blad overgenomen.
