30,000 fr. in geld. Het plan der dry booswigten was in
dit liuys te dringen, de dry dienstboden te vermoorden
en den schat te rooven. Zy hadden te dien eyndc eeue
sóórt van kapmes gemaekt, hebbende eenen houten hegt,
aen het eynd vóórzien van eeue koord, met welke men dit
moordtuyg aen den arm moest binden. De aengeweézene
.slagtoffere moesten eerst met eenc yzeren staet' neerge
veld en vervolgens met het kapmes hot hoofd afgehon-
i- wen worden.
Den 1 september, by het vallen van den avond, be-
igaeven Rosseel, Van den Plas en den slotmaeker zich
nacrdeWolvengragb ieder was vóórzien van zyne moord-
tuygen, en droeg bovendien onder zynen kiel eenen zak,
om het te stcélen goud in te stoppen. Maer het liuys van
mevrouw T. naderende, vonden zy er de meyden aen de
deur staen klappen, en de moordenaers durfden niet
binnentreéden. Den slotmaeker blééf op den hoek der
straet staen loeren, terwyl llosseel en Van den Plas hier
én daer rondwandelden.
Den knegt van mevrouw T. bet onhcylspellend gezigt
des slotmaekers gemerkt hebbende, ging regt nacr hem
toefen vroeg hem wat hy daer zoo langdeéd.Dit gaet u
niet aen, antwoordde den slotmaeker, ik ben op straet en
j gy hebt my niets te zeggen. Den knegt hervatte, dat
hy zich maer kon wegpakken, wilde hy niet aengehouden
worden. Den slotmaeker wierd daerop dóór vree ze be
vangen, verwyderdezieh,en het afschouwelyk moordplan
der dry booswigten bleef steéken.
Na deéze mislukte pooging stelde Rosseel aen Van den
Plas vóór eenen slag by den heer Evencpoel te doen, en
men wéét boe zy daerin gelukten, llosseel heeft de mis-
I lukte pooging veropenbaerd. Van den Plas heeft deéze
gelyk al het overige geloochend,- maer woensdag hééft
men er het bewys van gehad: ten huyze van den aflyvigen
slotmaeker hééft men het verschikkelyk kapmes gevon
den, en de twee zakken, welke zyne medepligtige onder
hunne kielen droegen.
Voorts is er beweézen, dat Van den Plas, op den dag
j der dryvoudige moord, de schoenen van den genaemden
Van Ilove aen had, by wien hy woonde; die schoenen
passen juyst op de bloedige voetstappen in het buys
Evenepoel nagelaeten. Den hamer, by denzelfden Van
Hove in beslag genomen, en gediend hebbende om de
dry slagtoffers néér te vellen, draegt, ofschoon gewas-
schen nog menigvuldige bloedplekken.
De_bewyzen der medepligtigheyd van Van den Plas
zyn, zegt men, allcrbaerblykclykst. Op eenige eentimen
na heeft de justicic het gebruyk ontdekt, hetwelk hy van
liet gestoóleh geld gemaekt heeft. Van den Pias hééft
wel beweerd, dat hy de goudstukken, welke hy verteer
de, sedert lang in zyne kleederen genaeyd droeg, maer
hééft de afkomst diër munten niet voldoende kunnen
bewyzen.
De justicie hééft ten huyze van Van den Plas, 111 de
Vyf Sterrestraet, in beslag genomen al de aldaer staende
meubelen, welke by middel van een gedeelte van het
gestoólen geld waren gekogt. Eenen verlmyzings-wagcn
lieéft al die meubelen nacr de rechtbank van eersten
aenleg gevoerdzy bestaen in vier heddebakken, dry
springmatrassen, dry oorpeuluwen, eene gewoone matras
en verder beddegoed, achttien stoelen, vier tafels, eene
keukeukagchel met keukengerief, eene kist met kleede
ren. rol- en sclniyfgordynenenz. De meubelen der
herberg, dóór Rosseel te Brugge geopend, zyn insgelyks
in beslag genomen, om by de talryke bewysstukken des
proces te dienen.
Daer Van den Plas de hem aengetegen fcyten hard
nekkig is blyven loochenen, komt de justicie nog een
groot getal getuygen te onderhooren. Twee werklieden
'kobben, zegt men, de gewigtige verklaering gedaen, dat
zy Van den Plas dry dagen nacr de moord ontmoet, en
op zyn hemd bloedplekken bespeurd hadden, omstan-
digheyd, welke hein zeer onthutste, toen zy hem dezelve
deéden opmerken; maer hy zou hun nogtans geantwoord
hebben, dat hy 's avonds te voóren aen eene vegtparty
had deel genomen.
ONDERWERPING VAN ARDEL-KADER.
Luydens de j.ongste berigten was den toestand van
Abdel-Ivader in Marokko niet meer hoübaer. Thans is
dóór den stoomboot Asmodée eene tyding aengëbragt,
welke geen gering opzien zal boeren. Den ex-emir is
aen boord van dit schip te Toulon aengekomen. De
Toulonnuis behelst de volgende omstandigheden, om
trent de onderwerping van dien vyand van Vrankryk.
Abdel-Ivader, na uyt het kamp en de hinderlaeg der
Marokkaenen ontkomen te zyn, waerby by 250 zyner
beste ruyters op liet veld liet, was tegen de" oevers der
Malwia in liet nauw gebragt; zyne volgelingen vielen
hem de eene na dé andere af, gaven zich acn de Fran-
sclie over, en hy zelf wierd in eene diepe sloeht of hollen
weg gedreéven, waervan al de toegangen dóór spahis
bezet waren, welke hunne roode mantels liadden af
gelegd, om niet vóór Fransche erkend te worden.
Den generael Lamoricière, die de Fransche ruytery
aenvoerde, had nog andere maetregels genomen. I11 deii
aagt van 22 tot 25 december 11. beproefde Abdel-Ivader,
firn langs eene der bergengten weg te geraeken; maer
hy wierd daerin verhinderd dóór den luytenant Konïa,
die aen het hoofd van twintig spahi's de engte bewaerde,
en den verwonnen emir aenraedde zich over te geéven.
Op het zegel des emirs in teeken van overgave aen
den generael Lamoricière gezonden, antwoordde deézeu
door het zenden van zynen sabel en de belofte dal hy
lyf en goed zou behouden. Na herhacld over en wéér
ryden, gaf Abdel-Kader zich eyndelyk over, en wierd
aen de Fransche voorposten dóór den kolonel Montauhau
ontvangen.
De» emir wierd oumiddclyk op Djemma-Gazawat ge-
stuci-d, waer zich den hertog van Aumale bevond; ver-
kogt daer zyne peêrden en bagaedjes, en wees de per-
sooneuaen, welke hem mogten volgen. Hyis met dezelve
op den Solanaer Oran vertrokken, alwaer hy op
Kersdag 'smorgens vroeg aenkwam. Eenige uereri daerna
stapte hy over op den stoomboot Asmodée, op dar wel
ken by to Toulon is aengekomen.
Maer alvorens vóór altoos den Afrikaenschen bodem
te veriaeten, heeft den emir acn den hertog van Aumale
eenen brief geschreéven, 0111 hem te bedanken vóór het
hem beweézen ontzag, en hem zyne vermaerde zwarte
merrie ten geschenke te geéven.
Den overtogt van den Asmodée is zeer slegt geweést;
al de passagiers waren zeeziek. Abd-el-Kader met zyn
gevolg, bestaende uyt 92 persoonen, onder welke vier
zyner oilicieren en veéle vrouwen en kinderen, is tc Tou
lon in het Pesthuys ontscheept, in afwagting van de
hevelen des gouvernenients.
He aenspraek van den Paus in het consistorie van
17 december 11, komt te verschynen. Dezelve handeld
vooreerst over de zaken der Spaensehe Kerk, welke liet
denPausgeluktis te verdiénen, met hulp van den apostoli-
sehen nuucius, wien uylbnndingen lof word toegezwaeyd.
Vervolgens wordt er melding gemaekt van Rusland, met
welke mogendheyd nog geen eoncordaet is gesloóten, wat
de dagbladen ook al gezeyd hebben; maer den Tl. Vader
hóópt, dat God zyne bermhertige oogen op de kinderen
der Kerk van Moskoviën zal werpen. Hierop volgt, na
een protest tegen eenen Franschen bisschop, die de be
vestiging van dc vryheden der Fransche Kerk gevraegd
had, eene hevige uytvaring tegen de apostels der val-
sclie verdraegzaemheyd, onder welke men Pins IX had
gerangschikt; den Paus' zegt, dat zy zich grovelyk ver
gissen, degeéne die zulks nvt de kwytschelding "hadden
opgeniaekt. Eyndelyk betreurt den souvereynen Opper
priester de betooningen, welke by gelegenheyd der ver
overing van Lucern hebben plaets gehad; hy zegt, dat
den burgerkryg iets afschuwelyks is, en beweent den-
zclven des te meer, dat hy in Zwitserland voél kwacd
aen het geloof lieéft gedaen, en grouwelyke heyligschen-
deryën hééft verwekt.
!)e Pauselyke rogeéring lieéft deézer dagen twee
zeer helaugryke bcsluyten genomen. Den 1 January zal
het Diario di Roma liet onicieéle blad zyn, hetwelk tot
dusverre niet, geheel het geval was, en op liet zelfde tyd-
stip zullen al de bladen, die lot dusverre nog geenen
zegel bctaelden, vóór elk nummer twee bajocchi beta'e-
len. Overigens heersclit er steeds gisting te Rootnen.
Men sprak er veel van het eynde van liet proces betrek-
kelyk de saemenzweéring van den 16 July. Den ridder
Minardi en den graef Bertola, welke in het fort St. An
gels gevangen zitten, zouden vrygelaeten worden. De
overige beschuldigde, ten getalle van 16 a 17, zouden
tot kortere of langere gevangenisstraf veroordeeld wor
den. Mgr. Ferrieri, die den Sultan in naem van Pius IX
hulde zou gaeu toebrengen en over het oprigten van
eene nunciatuer le Konstantinopelen handelen, lieéft den
20 Hoornen veriaeten.
Ilet lyk van Maria-Louisa zal van Parma naer Wee-
nen vervoerd en in het graf nevens haeren zóón, den
hertog van Reiehstadt, hygezet worden. De aertshertogin
hoéft den van Keyzer Napoleon ontvangen tooy en ande
re kostbaerheden, ter weerde van 6 millioenen aen hae
ren broeder, den Keyzer geschonken, met verzoek dezel
ve, naer zyn goedvinden, onder de verdere leden der
keyzeriyke familie te verdeden.
Op 27 december 11. lieéft den crimineélen Senact
te Hallo, (Duytschland) uytspraek gedaen in de zaek van
den volksoploop, die in april jongtsleden te Eilenburg
hééft, plaets gehad. De veroordeelde zyn ten getalle van
'159, en daeronder een groot aental vrouwen. De meesten
zyn tot de straf van een grooter of kleyner aental zweep
slagen vcrweézen.
In den loop der aenstaende lente zal er eenen
dienst van overzeeschen paketboot tusschen Hamburg en
New-York beginnen.
—De regtsgeleerde faculteytderhoogeschoólle Berlyn,
lieéft zicii verklaerd tegen liet toelaeten der Joden als
Iceraers van liet regt, en wel op grond, dat het Romeyn-
sche regt, den grondslag van alle andere regtstclsels, op
Christclyke grondbeginselen berust.
Welonderrigte persoonen willen weéten, dat aen
de veroordeelde Polen eene algemeene gratie zal worden
geschonken, onder voórwaerde, dat zy zich daedelyk naer
Amerika zullen begeéven, en dat echter ook waerschyne-
lyk de voltrekking van twee doodvonnissen zouden plaets
vinden.
De dagbladen van Petersburg van 24 december II.
melden, dat deNewa in minder dan vier en-twintig neren
volkomen is toegevroózen, alhoewel zy nog geen ys kruy-
de. I11 weynige beren was de koude op den thermometer
van Reaumuer tot 16 graedeö beneden liet vriespunt ge-
daeld. Sedert veéle jaeren was de vorst in de noordelyke
landen zoo laet niet ingevallen, en had zoo spoedig ire
hevigheyd niet toegenomen.
I11 de Vereenigde Staeten lieéft men vóór eene pas
gebouwde gevangenis in liet graefschap Berk van eene
nieuwe uytvinding gebruyk gemaekt, welke bestemd is,
0111 te beletten, dat de gevangenen, dóór de mueren dóór
te booren of de stem te verheffen, met elkander in ge
meenschap kunnen treéden: De gesprekken hebben ge-
woonelyk plaets tusschen de cellen onderling, of in an
dere gevangenissen dóór middel van de lucht- of vcrwar-
mingspypen. Maer in deéze nieuwe gevangenis lieéft men
die pypen verwyd en in hun midden oen aerden vat in
den vorm van een langwerpig rond geplaetst, zoo dat
het gehivd, wanneer het op dit vat valt, vernietigd word.
Dc leden der kommissie, welke deéze uytvinding zouden
onderzoeken, hebben zich in de onderscheydene cellen
versprcyd en bevonden, dat het onmogelvk was, zich te
doen hooren, zelfs wanneer men de stem zeer sterk
verhief.
Men moet maer eene gelukkige gedagte hebben
Eenen kleermaeker te Dublin, is op het denkbeeld ge
komen de volgende advertentie in de dagbladen der
hoofdstad te doen plaetsen Daer moordenaryën thans
aen de orde van den dag zyn, en de moordenaers niet
behoorlyk gestraft worden, zoo heb ik eene kleeding
laeten verveêrdigen, waerdoór geen kogels kunnen he-
nendringen, zoodat men het vuer des moordenaers kan
beantwoorden, en niets van het zyne te vreezen hééft.
I11 weynige dagen zal dit kleedingstuk, tegen maetigen
prys, in mynmagazyn voorhanden zyn.» Men isverbaesd
over zulk eene uytvinding, zeggen de dagbladen van Du
blin, en den uytvinder zal, 0111 allen twyfel weg te neé-
men, binnen kort, by het schyfschietén le Rigley, een
gansch peloton op zich laeten vuren. Den dag is evenwel
nog niet bcpaeld.
De sterfte te Londen is in de bietste wéék acnzien-
lvk verminderd. Het getal overledenen, hetwelk twee
wecken vroeger meer dan 2400 bedroeg, is tot 1247
gedaeld, hetgeen evenwel nog rnym 200 boven bet mid-
delbaer getal is van de herfst wreken in de vyf bietste
jaeren en nog 50 boven het getal der geboorten.
De maetschappy van den Rondenschon en Noord-
Westerschen spoorweg lieéft te Wolverton een rnym ge
bouw vóór luiere werklieden doen aenleggen, hetwelk
wel 75,000 IV. zal kosten. Men zal in hetzelve eene sclioól-
zael, eene leészael, eene bockzuel, eend vërgaederzael,
enz. aentrellén.
- Te Franckfort zyn dry failliten verklaerd, en het
passief der zelve word op zes millioenen guldens geschat.
Den volgenden brief is uyt Gend aen eenen onzer in-
schryvers te Ninove gezonden op dat doezen vóór dit
stuk eene plaets in den Demieu-wuie zou verzoeken.
Zonder ons met de zaek te willen bemoeien, konnen ivy
evenwel niet naelaeten onze verwondering te betnygen
dat dit artikel of wel ons niet regtstreéks iiyt Gend "toe
gekomen zy, of wel dat liet niet eerder in Gendsche
bladen verscheénen zy. Onderlusselien of liet werkje
waervan den brief gewaegt in deézens zin moet beoór-
deéld, worden, iveéten ivy niet, liet werkje is ons onbe
kend w v denken dat er al iemand uyt Gend deéze be-
oórdeeling zal ondersteunen of tegenspreéken. Zie hiel
den brief:
Ninove, 5 January 1848.
Acn Mynheer den Opsteller van den Dexdeu-bode.
Het vyftiende jaergung van het iicderduytsch letter
kundig jaerbockje vóór 1848 komt te verschynen; maer
nog aityd in zynen ouden rimram opgesteld.
Eene bollige, drooge poëzy, die aen letterkundige
slegls kan behaegen, lofreden van den eenen schryver
acn den anderen, hOttwelyks gezangen, zonder een wóórd
van het volk, van zyne rechten, van den voortgang te
melden, is alles hetgeen men vind in dit werkje hetwelk
een zoo groot nut zoude kunnen tc iveég brengen. Zelfs,
schande men vind er stukken in die dóór do laegste
vleying bemorsd zynstukken die dóór het veragtelyke
en laffe doelwit des schryvers eenen walgryken afkeer
verwekken..
Het is wonder. Die schryvers weéten nogtans, indien
niet beter, toch zoo wel als wy wat er aen het land,
aen het vlaemseh volk ontbreekt 0111 hunne begrippen te
doen gevoelen. Maer zy hebben liever hunnen dwaezen
hoogmoed te voldoen; zy hebben liever hunnen roem en
eerzugtigen dorst tc verzaeden. Nogtans, hun doel is
heden alhoewel meer uvtgebreyd, schooner dan ooyt.
Het is aen het volk dat zy moeten spreek en. liet zyn
zyne rechten dat zy moeten verdedigen. Daer, ligt hnn'ne
magt, hunnen roem. Daer alleen, zit de redding der
vlaemsche lael, zonder dit is de vlaemsche beweéging,
slegtseene begoocheling, eene hersenschim.
Eenen vriend zyner moedertael
