ZONDAG 27 FEBRUARY 1848.
TWEEDEN JAERGANG.—N76
AELST, den 26 February.
DEN PYRENESCHEN BAENSTROOPER.
EUYTENLANDSCH STAETKUNDIG OVERZIGT.
Dit blad vcrschynt des Zaterdags in don namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der
inschrvving, by trimester, is bepaéld op 1 fr. 75 e., dien der
annoncen op 20 centiinen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plael-
sen. Indien iemand reglveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen hééft,' by mag op onze onpar-
lydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
neh verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verder gewaegen van alle hrochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. wacrvan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naemen der persoonen die ons ecnige
stukken zouden hegeêren mede té declen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvrv toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
CLIQUE SUUM.
DEN DENDER-BODE
Het staetkundig ontwerp van het ministerie waerby
de benoeming der borgemeesters buyten den raed gaet
afgeschaft worden, hééft zyne goede en slegte zvde;
nogtans is er van de slegte zyde vóór de weézeniyke
belangen des lands in 't algemeen en vóór die van elke
gemeente in 't byzonder veel meer kwaed, te verwagten
dan de goede zyde voordeel kan opleveren. Om dit klaer
en duydelyk te bewyzen, moeten wv de zaek van een
weynig hooger opneémen.
Indien de borgemeesters binnen den raed moeten ge-
koóz.en worden, welk gevolg zullen noodzaekelyk de
kuyperyën hebben die alle kiezingen voórgaen en verge
zellen Zullen de meest invloedhebbende persoonen der
steden en gemeenten, die naer 'tburgemeestersambt
streéven, niet alles aenwenden om die mannen welke
dóór hunne bekwaemheyd en talenten tot deéze bedie
ning zeer geschikt zouden zyn, uyt den raed te verwy-
leren, uyt vrees van op deéze den voorkeur niet te
verwerven cnaldus hunne hóóp te zien verydeld worden?
baerblykelyk ja. Maer, zal men zeggen', dan nog mag
den borgemeester buyten den raed gekoózen worden
op voorstel en met goedkeuring der bestendige depu
tatie; dit is wel, maer welke zullen de gevolgen dier
- eerste tegenwerkingen zyn die gevolgen zyn ernstig
en zeer ernstig, want noodzaekelyk zullen dan de ge-
meenteraeden 't zy gedeeitelyk 't zy meennaels in 't ge
heel samengesteld zyn uyt persoonen zonder bekwaem
heyd, zonder administratieve kennissen, met een wóórd,
uyt persoonen die zich in alles aen de willekeurigheyd
van den borgemeester zouden onderwerpen; immers,
men zou dikwils eenen man aen 't hoofd van den ge-
meenteraed zien die collegic en raed alleen zou iiytmae-
ken, die alles naer zyn goeddunken zou regelen; en
waerin de leden die soms al knikkers zouden konnen
zyn, zonder tegenzeg zouden toestemmen. Van den
anderen kant, welk belang hééft het gouvernement vóór
zich zeiven in de benoeming der borgemeesters en sche
penen Is het niét om deéze die in steden en dorpen
de meeste middelen by d'hand hebbende, te gebruyken
0111 de kiezingen der provinciaele raeden en wetgcévènde
kamers volgens 't inzigt en begeerten des gouvernements
te doen afloopen Is het niet 0111 de volksmagt in dit sluk
Den spaenschcn graef Tortosa ten gevolge eens t\veegeye"ts
waerin liy zynen vyand gedood had, gedwongen in alieryl
Spanièn le verlapten, besloot zich naer Yrankryk ie begeéven
en, om de aen de opspoóringen waervan hyhet voorwerp w as, té
ontsnappen, de Pyreneën zonder leydsman door te trekken. Als
eenvoudigen landman gekleed, waegde hy hel tusschen de enge
gebergten maer welhaest had hy redens zich over zyne ver-
melelheyd te herouwen.
Sedert dry dagen dwaeldehy in de gebergten, zich meermaels
na eenen langen moeyelyken weg afgelegd te hebben, op het
zelfde punt van waerhy vertrokken was'bevindende, en nogtans
geenen gebruyktcn weg durvende volgen. Deeds was den 'kley-
nen voórraed zvner levensmiddelen uytgeput, wanneer op
'teyndevan den derden dag een verschrikkelvk ouweder los
brak; den graef voórderde zynen weg by de klaerte der blik-
semstraelen, die elkander onafgebroken opvolgden. Den ongo-
iukkigen vlugteling zou volgeèrne de helft'der aenzienlyke
som die hy op zich droeg gegeévcn hebben om ergens eene
schuylplaets en eenige wilde vrugten te vinden. Eyndelyk ont-
xvaerde hy eene ligte klaerte die tusschen het weynig afgelegene
tronkhout blikkerde. Daedelyk vergat hy al zyn lydèneiï moevte
en rigtte zyne stappen naer de plaets va'n waer hel licht hém
toescheen. Bv wylen dóór de doornstruyken verhinderd, verloor
van algemeeu bestlier te verlamme en zelfs te ven de
len Is liet niet 0111 liet volk aenhoudend onder "t geïvigt
der gouvernemeiilale willekeurigheden en grillen ge
bukt te houden Eyiaes ja; en nogtans, vind men
tolken van het ministerie die de scliaemteloosheyd zoo
verre durven dryven, dat zy dergelyk stelsel als liberael
willen doen doórgaen. Zy weéten noglans dat deéze
handelwyze eene bekeurlyke inbreuk aen dc grond
wet js en by gevolg eene onuytwisehbaere smaedvlek
aen 't Belgisch liberalismus toebrengt 'twoik zytot aen
de sterren verheven hebben. Het liberael Congres had
voorgenomen alle terugwerkende of reactiormaire wetten,
af te schaffen, en ziet, nauwelyks hebben de mannen van
't congres de. staetsteugels in handen gekreégen of zy
benevens hunne tolken, willen de meest terugwerkende
wetten verbloemen 0111 ze ten hunnen voórdeele te bly-
ven behouden; zy stellen eene sóórt van palliatief voor
0111 het volk, dat sedert ettclyke jaeren in zyne vryheden
en voórregten gekrenkt en miskend is geweest, te" blind
doeken en om zoo te zeggen te misleyden.
Ondertusschen, zou men konnen zeggen datwy nooyt
tc vreden zyn, dat wy altyd de kwaelen weéten op ie
zoeken en ze onder de oogen des volks te brengen; dat
wy de kwaelen weéten aen te duyden, is waer, noglans
is bet niet min waer dat wy zulks nooyt doen zonder er
hulpmiddelen tegen te stellen.
Om het tegenwoordig kwaed te keer te gaen, om er
een werkelyk hulpmiddel vóór aen te duyden, hoeven wy
dan niet verre te zoeken, daer de grondwet die tot dus
verre als een meesterstuk mag aenzien worden, 011s dit
terhand stelt. Dat men de vryheden en voórregten van
't volk eerbiedige, dat men de grondwet naelecve en men
zalziendat elke stad, elke gemeente het regt hééft, hacren
borgemeester en schepenen regtstreéks te benoemen zon
derdat het gouvernement er zich hoeve mede te bemocyën
ten zy om den keus te bekragtigen. Volgens do grondwet
beeft het gouvernement slegts het regt en dit nog by
uytzondering dóór eene wet aen den regel toe te brengen
van de gouverneurs alleen vóór wat de provinciaele be-
stueren raekt, te benoemen, 't is van gelyken met de
distrikt-commissarissen, mogten deéze aen 't hoofd der
communaelc bestueren staen en geenzins de burgemees
ters en schepenen; dat het zich by deés regt bcpaele, en
t. zal weézenlyk liberael te werk gacn en zich nimmer
blootstellen aen de regtveerdige berispingen die zyn ont-
hy meennaels liet lichtje uyt de oogen, vervolgens liet zelve
wedervindende; eyndelyk geraekte hy tot by eene arme hut die
dóór de diglbeliladerde hoornen aen elks gezigt verborgen
schéén en, dóór den geweldigen regen aengestouwd, klopt hy
met geweld op de deur.
Reeds daer zegde eene scherpe stem die uyt bel binnen
ste kwam; 't werk moet gauw gedaen zyn geweést, of'l slegt
weder maekt u benauwd.Nauwelyks luid den graef deéze
wóórden gehoord, of de vrouw opende dc deur, en scheen zeer
verwonderd eenen vremdeling te zien. Wal vraegt gv?Zegde
zy hem.Myne goede vrouw, gy ziet v;at slegt weder liet is;
ikverwagt eene schuylplaets en eenige spyzèn van u; want
sedert dry dagen ben ik verdwaeld in deéze bergen en ik sterf
van honger. Zyt overigens gerust; ik hen in staét'u te treffelyk
te betaclen.
Ah't is dat niet 't géén nty ontrustmaer 't is, ziede wel,
dat er in deéze eenzaeme gebergten moet opgelet wordenmen
weet niet met wie men le doen lieéi't en ofschoon arm, behoud
men gecrne 't geéu men heél't. Wéés gerust goede vrouw,
ik ben geenen dief. Hebt gy geene wapens? Geene ltoege-
naemde, en, nog eens, ik ben van zin de herbergzaemheyd die
ik 11 verzoek rykelyk le vergelden.
Kom dan binnen, en ik zal u zoó wel onlliaelen als 'l my
mogelykis.Dan, vrouwken, gy zult met geenen omlankbaeren
te doen hebben.
De bewoonster der hut dcéd den graef in een kamerken
worpen stelsel zoo wel verdient als het thans bestaende.
Wy zouden hier wydloopiger konnen overhandelen, maer,
aengezien wy in ons onparlydig onderzoek over't pro
gramma van 't liberael congres of over dit van het tegen
woordig ministerie de zaek teenemael onwikkeld hebben,
bepaelen wy ons heden by deéze weynige regelen, in
hoop dat zy vergenoegen zullen 0111 de vaere liberaele
eens te herrinneren dat zy zich zeiven zouden schand
vlekken, waren zy zoo onbedagt vóór dergelvke reaction-
paire wetsgedrogten te stemmenniet. dat het actueel
stelsel moge behouden blyven, neen, zoo min als 't nieuw
onivorpene 't welk slegts van het eerste verschilt hierin
dat de benoemingen in kwestie binnen den raed moeten
gebeuren of buyten den raed, op voorstel en met goed
keuring der bestendige deputatie. Wy verhoópen dus dat
er liberaele afgeveêrdigde zullen gevonden worden die
zullen te weeg brengen dat het nieuw ontwerp zulke
wyzigingen ondergaen zal dat borgemeester en schepe
nen, ingevolge het verstand der grondwet, regtstreéks
dóór het volk zullen gekoózen worden. I11 geval wy het
noodig oórdeelen, zullen wy er evenwel op terugkeeren.
Het fransch Gouvernement van zyn recht gebruyk maekende,
hééft hel banket der Reformisten dat II. dynsdag moest plaets
hebben, verboóden. De afgeveêrdigde der oppositie die besloeten
hadden het zelve by te woonen verbitterd dóór deézen al: t van
strengheyd hebben tegen hel ministerie eene beschuldiging
opgemaekt en ze in handen van den voorzitter der kamer be
steld. Ondertusschen was de hoofdstad in volle gisting, er
xormden zich samenrottingen, de gewapende magl was in be-
weéging, de winkels wierden gesloóten, geschreuwen van
oproer weergalmden in de stracten, wapenmagazynen wierden
geplunderd en 't bloed stroomde.
Hoe zullen wy deéze nog niet afgedaene zaek beoórdeelen
Het banket niet verhinderen, ware eenen akt van zwakheyd
geweést vóór het gouvernement, liet banket tegenwerken was
zich blootstellen aen onvermydelyke bloedstorting. In Engeland
sluyt men de Clubsen nieter ontstaet gedruyseh, maer toch
zopder oproer. De pligtigsle zyn althans deéze die tcgenstrydig
met de Charte gehandeld hebben; eene iuinderheyd hééft im
mers 't recht niet de ministers in beschuldiging te stellen die
treéden dat tamelyk wel gemeubleérd was en ter zelvertyd vóór
keukenen slaepplaets diende. Zy stelde hem een stuk zwart,
brood vóór, eeue kruyk goeden wyn en de helft van eenen ge-
braedden liaes. Den graef verslond alles, want zynen eetlust
dééd hem dit koslelyk vinden en 'l was slegts toen zynen hon
ger eenigzins gestild was, dat hy zyne weërdin aenschouwde.
Zy scheen eene 15 jaerige vrouw te zyn; bleek van gelaet,
luiere verduysterde oogen gaven liaer een onlieylspellend vóór
komen dat den graef verschriktehy bemerkte overigens dat zv
van eene hooge gestalte en tevens welgespierd was. Na een
weynig tot zyn zeiven gekomen te zvn, vracgdc by luier of zv
alleen in die afgezonderde hul leéfdë.
Ik leél er met mynen man, die eenen houtkapper is,
antwoordde zy. Deéze bossehen die aen de fransche grenzen
paelen, behooren aen den Markies 5 iliallor toe en Antonio
mynen man, liet geluk gehad hebbende van eenige kleynè
diensten aen den Markies beweézen le hebben, hééft'ile toelae-
ling bekomen deéze kleyne hul te bouwen en er zyn bedryf in
de aenpaelende wouden uyt te ocffenen. Den graef vond
deéze uitlegging zeer natueriyk; en was eenigzins beschaemd
dal hy vermoedens had opgevat; hy vroeg aën de weërdin of
zy hem een bed kon geéven. ik iieb daer boven een kleyn
cabinet dat acu mynen zóón die over eenige". tyd gestorven is,
vóór slaepkamer diende. En hoe is dien zoon aldus gestorven
Oh dit verhael zou u le pynelyk vallen... Gy hebt uw avond-
mael gecyndigd kom, gy zult op 't bed de witte slaeplakens
