STAETKUNDIG OVERZIGT. fransche republiek. groolheyd, naemelykdeduersaemheyd, byte zetten. Daeromzou ik bet liberael wenschen, gemaeligd, verdraegzaem, billyk, met een wóórd, bezield met al de lioedaeniglicdcn die acn de repu bliek van 1792 ontbroken hebben, de welke, gelyk een ieder weet, bekwaem was tot alles, uvtgenomeu tot duerzaemheyd. Maer, wat er nty geworde, en moesten deéze wóórden, in plaels van myne herintreéding in de wetgeévende loopbaen te ken merken, slegls tot vaerwel strekken aen myne staetkundige vrienden, zal ik my veroórloóvenhun te zeggen dat noch myne overtuygingën noch myne manier van zien zullen veranderen. Ik zal zoo min beden als gisteren de vlyery of verloochening van het goede toegedaen zyn. Ik heb geduerende 18 jaeren on der het koningdom geleefd zeggende dat ik de waerheyd in alles wilde. Ik reken aldus onder de Republiek te handelen. Indien deéze Republiek, met bet lot der werklieden te verbe teren, gelyk deéze der Yerceuigde-Slaelen, aen den goddienst, aen den eygendom en aen de familiën liet koslelyk weldaed de vryheyd waerborgt, dan zal zy geenen rechtzinnigercn voór- staender, geenen verknogteren zoon hebben dan my. Indien zy in tegendeel de slappen volgt der voórmaelige, indien zy met uytsluyling, verdenking en vervolging begint; indien zy noch voor de geweldenaery noch voor de roovery terugdeynst, zy zal my vóór tegenkanter of vóór slagtoffer hebben, maer nooyt vóór werktuyg of medepligtigen. C. De Mostalembert. De slaetkunde van Europa bied meer als eenen verwarden knoop aen. De voórnaemste zyn: Engeland in worsuling met de pretention van talryke chartisten en met de bedreygingen van Ierland;den opstand van gansch ltalicn tegen Oostenryk; den allen oogenblik verwagten opstand in Rohemen, Hongariën en Galliciên; de verdeeling van Vrankrykin twee strydperken van Communisten Socialisten en gemaetigde Rcpiibliekanenden oorlog van Pruyssen met Deuemerken; eyndelyk Poolen enRiis- land. Doch wie zal die knoopen losmaeken? Slaen wy hier stil en zeggen dat God alleen hier toe bekwaem is. Ondertussehen zie hier bet overzigt der week De niOBSter-betooning der Chartisten te Londen is mislukt; maer zy verklaeren terug te zullen keereu. Deéze mislukking hééft eenigzins den geestdrift van het jong Ierland gebluscht. Het ministerie Russell is inmiddels halstarrig even als het mi nisterie Guizot was. De kalmte die in Engeland lieerscht, zal dienen om het onweder te doen rypen. Tot hiertoe is het Italiaensch leger in vollen voorspoed bel hééft zelf eene luysterryke zege behaeld. Welhaest zal eenen bloedigen veldslag over het lot van Italiën beslissen. Men be- grypt hoe zeer het zou te betreuren zyn, moest bet Alpisch leger der Fransehe de grenzen overschryden. In Porlugael is het ministerie gewyzigd. Geheel Duytschland waekt onder de wapens. De onlusten en geldsgebrek hebben Weeneo in eene zekere regeéringsloosheyd gebragt. Men bereyd er zich om Venetiën te water en te land aen te tasten. Depennetwisten tegen Rusland zyn allerscherpste en vóórspellen eenen aenstaenden oorlog. Vrye korpsen vor men zich op om Poolen ter hulp te snellen. Vóór wat ons be treft, wy zouden wenschen dat Poolen zyne onafhanglykheyd dóór zich zeiven kon verkrygen. Doch, ware Oostenryk zoo'edêl- moedig hulp te bieden aen die zelfde Polakken welke het zelf hééft helpen onderdrukken, buyten twyffel zou Vrankryk er by springen, en in dit geval, wy ook Belgen, zouden vrywilligers hebben. Wantwy hebben de Kozakken niet vergeéten, Poolen en Siberiën zweéven ons geduerig vóór d'oogen. Den Koning van Pruyssen heeft het voórneémen geuyt af stand van den troon te doen. In Posen vreest men vóór een con flict lusschcn de Polakken en de pruysissche troepen, De Denen hebben het Sleeswyk-Holsleynsch leger verslaegen Pruyssen is ter hulp der hertogdommen, Eene samenzweéring legen het leven des Kevzers is in 't russisch leger ontdekt. In de fransehe departementeji ontstaen er geduerig onlusten; 7-y iac8c" tie koinmissarisscn wecli die hun uyl Parys gezonden worden. Ter gelegenheyd der kiezingen die morgen aeuvang neemen, hebben er reeds verscheydene volksbelooningen in I arys plaets gehad. Blauqui, Cabet en consoórten met een deel des voórloopig bestuers op de werklieden rekenende, verzetten zich legen de gemaetigde republiekaenen die M. de Lamarline aen t lioofd hebben. Alles doet vorzien dat deéze laetsle in de ktczingen d'overhand zullen hebben. racdsel niet konnen aenschaft'en. In het belang van die het aen- gaet, zouden wy wenschen dalai die gerugten, men zegls, men peyst, men onderstelt, etc. eens wierden opgcklaerd om verdere vuyltongery te vermeyden en de burgers met paeschen in alles gerust te stellen. Zondag lest ontving onze stad een teenemael onverwant be zoek van den lieer Gouverneur ad interim deézer provincie - Naer het schynl, stond dit bezoek met aerdige zaeken in ver band; zommige spreéken van eenen gebeymeu brief welken in niet al te gunstige bewoordingen jegens de industrieéle deézer stad opgesteld, naer den minister zou gezondeu zyn; andere maer d,t zyn wacrschynelyk vuyltongen, klappen stillekeus van duv- zend Ir. welke zouden gezonden geweest zyn eu die tot dusverre aen geene publieke of andere werkingen, evenwel vóór zoo veel wy weeten, zyn besteed etc. Wat er van die gerugten ook zy, wy kennen er wel .ets van, egter hebben wy ons den sleutel van dió Voorleden zaterdag was de kwestie van ontbinding der ge- mecnteracden in de kamer op het tapyt gebragt. Na dat dit ont werp was overwoógen, nam de kamer bet zelve met eenpaerige stemmen aen, zonder agt te geéven dal er in het bureel ouzer medezuster, de Gazette van .{eist, eene petitie te teekenen lag die tegen deézen maelregel moest protesleéren. Wy hebben tydingen uyt Parys van gisteren tot 8 ueren. De feest der broederlyklieyd lieéft haeren naem verregtyeêrdigd. Zy is dóór een Concert van geestdrift eu palriolisnms gekenmerkt waeraen 250 duyzend inen- selteudendag dóór byeenverzameld, deelnamen. Den al- gemeenen indruk dien deéze gebeurtenis te Parys te weeg bragt zal de oproermaekende vyanden des voórloo pig bestuers den mond stoppen en doet eenen grooten- slap om liet gemaetigd repiiblikanismns te doen zegevie ren. Lenige dagen te voóren had den Zeer eerw. Pa ter Lacordaire dóór eene redevoering van bv de dry ueren de vyanden van tugt en order, de hebzugtige gieren die Parys tragten in beweéging te brengen om aen het hoofd te geraeken, doen zwygen en hen dóór zyn schrander verstand en rechtzinnige belydenis van woede doen schuymbekken. Eene andere briefwisseling uyt Parys van den 21 schetst de beweéging van den voórigen dag der paryssche bevol king onder de gunstigste kleuren af. Deézen dag, zegt de briefwisseling, hééft er eene dryvoudige verbroede rende volksbetooning plaets gehad naemelyk tusschen het volk, de nationale garde en het leger. Deéze betoo ning zal de twee voórgaende vóór eeuwig uytwisschen en doet verhoópen dat de aenvoerders der twee vóór laetste beweégingen geenen lust meer zullen hebben deéze nog te herbeginnen. God gave dat Vrankryk zyne eygene be langen verstond! liet voórloopig bestuer lieéft in eene proclamatie doen afkondigen dat het de klubsen onder zyne bescher ming néémt maer beveélt aen zonder wapens te be- racdslaegen. liet zelfde bestuer komt een bataljon mobiele garde naer Amiens te zenden.Te Lyon lieéft eene gewapende, bende het stadhuys by nagtc bestormd en ingenomen. De bosschen van den staet zyn in het departement der Haute Garonne verwoest en verbrand. Eergisteren nagt hebben stoute dieven de venster- luyken van den mutsemaeker Branteghem aeu de Nieuw- straetpoort alhier opengebroken, de ruyten bestreéken met mets-moortel en dezelve alsdan gebroken. Aldus in den winkel geraekt, hebben de dieven negen mutsen ge- stoólen zonder dat hen iemand gehoord hebbe, en zyn vertrokken. Men verzekert dat den Koning vernomen hebbende, dat de zangmaelseliappyën van Antwerpen zich naer Brussel wilden begeeven, om hem met mey avond eene serenade te brengen, liet helcëtd iiizigl lieélt hetuygd, zelf naer Antwerpen te komen om de zangers hier le liooren, en hun kosten te spaeren. Men verzekert, dat den heer Defacqz zyn ontslag lieéft ge zonden van voorzitter der brusselsche Alliance; de heeren Din- dal, Van Schoor en Foiitainas hebben hun ontslag gegeéven van liet comité, alsmede een veertigtal leden van dit genootschap, hetwelk al te sterk naer republiekaenschen most begint te slinken. De Belgen, zich naer vremde landen begeévende, wórden uytgenoodigd hunne passen altoos te laelen viseéren by de ge zanten der respectieve landen, verwaerls zy zich" willen begeévcu. Zekeren Constant De Vreese, daglooner te Gend, is tot dry maenden gevang veroordeeld, vóór zich aen straetsehendery by het klooster der Jesuieten aldaer en aen tegenstand aen de politie, te hebben pligtig gemaekl, in den avond van den 15 der maend meert 11. Zyne Hoogw. den Bisschop van Brugge, die sedert eenen geruymen tyd aen eene ondermyneude ziekte kwynt, was zatur- dag in zul ken bedenkelyken staet, dat men liem'de IIII. Sakra- meulen der stervende lieéft moeten toedienen. Het gevaer is maer oogenbiikkelyk geweest, en wy agten ons gelukkig, zegt heden een blad, temogen aenkondigeifdat den bisschop nu zoo welvaerend is dat hy reeds lieéft konnen mis leezen. Den ter dood veroordeelden moórdenaer Alexander Deneu- li" is zaturdag ten zes ueren 's morgens le Doornyk op de Groenplaets, geguillotineerd. Sedort 1817 had men ii'i die stad geene halsregting gezien; ook was den toeloop ontzettend. De teregtstelling leverde overigens niets byzonders. Deneulin scheen in zyn lot le berusten eii wierd dóór eenen geeslelykcn bygeslaeu. Met taemelyke vaste treden ging hy het schavot op, en in minder dan eenen minuet was alles afgedaen. 0]i liet binnenpleyn van liet zuvdpaviljoen van den En trepot te Antwerpen bevind zich cené pomp, hebbende eene looden buys, welke tot dertig voelen buyten het gebouw uytliep en ter nauwernood met cenigacrde bedekt was. Geprofeste dic- vi n moeten dit bemerkt hebben; want een derde diër buys is des nagts gesloólen. AVy verneémen dat den advokaet Spilthoorn van Aude- naerde naer Loven is vervoerd, waer de zack der verlossers- bende van Risquons-Toul word onderzogt, waerin hy be™reé- peu sehynt. (Vlaming.) Men heeft zondag ie Pelegem, hy Audenaerde, den ge- naemden De (.lercq, landbouwer binnen de gezevde gemeente, aengeliouden, die twee pistoólschotcn had losgebrand, het een op zyne vrouw en het ander op Ivo De Smet- doch gelukkig zon der iemand te raeken. Den ketel der brouwery van M. Jaen, te Oostende, is gesprongen. Iwee werklieden zyn dóór deézen voorval' ter plaets gedood, en twee andere zyn ernstiglyk ge- KWGtSt. De uytbersting van den ketel, zoo meld men uyt Oost ende, moet aen de onoplettendheyd en zorgloosheyd van eenige werklieden, die in staet van dronkenschap waren toegeschreéven worden. De uytbersting is zoo geweldig geweest, dat den ketel dry mueren hééft omgeworpen, en tot tegen eene touwslagery zich heeft geworpen. De scha de word op 50,000 fr. geschat. Eyndelyk hééft te Brugge de stellige verzekering ontvangen dat het belgisch gouvernement om de kanten- nyverheyd aldaer te ondersteunen eene sonnne van 100,000 frs. zal geéven. De fabriekanten en koopmans in kanten zyn byeen geroepen geweest om over den voorstel des gouvernements en de besprekken van het ministerie te beraemen. Talryke vremdelingen van hoogen rang komen da- gelyks te Brussel aen, om aldaer te verblyven. De huys- liueren vermeerderen dagelvks, en byna geene huyz'en zyn te Brussel nog onbewoond. Veélc familiën hadden voorgenomen zich te Gend tc gaen vestigen, en hebben hiervan afgezien, om dat zy bevreesd zyn van onlusten, en mets dan rust en order verlangen. De wanorders te Gend hebben dus, onder dit betrek, véél nadeel en schade aen de hoofdstad der Vlaenderen veroorzaekt. Eenen voorval is in den brusselseehen schouwburg der St-Huybrechls-Galery den schrik komen verspreyden. Eene lamp, gevuld met wyngeest, was van eene tafel op den plancher van het tooneel gevallen, en dééd eene vlam ontstaen alom waer den wyngeest wierd uytgestort. Et- was geen hoegenaemd gevaer, en het vuer zou van zelfs zyn uytgedoofd geweestmaer liet publiek was onge duldig, en riep geduerig: Dooft het vuer uyt?» Mevrouw Doligny was onvoórzigtig genoeg om met haer kleed de vlammen van den wyngeest te willen uvtdooveu, maer, eensklaps vatteden liaere rokken vuer, en er was vóór groote gevaeren te vreezen. Inderdaed, men wéét niet wat er zou zyn konnen voorgevallen, was liet niet dat M. Verdelet was ter hulp gesneld. Deézen artiste dwong de tooneeliste zich op haeren huk te zetten, en doofde met zyne handen het vuer uyt. Gelukkiglyk is men het nog met de vrees ontstaen, en eenige minuten nadien, hééft men de vertooning konnen voordzetten. Van verscheyde streéken des lands hebben wy gunstige tydingen aengaende de vrugten te velde verno men; alom bcloóven het koorn, geêrst en klavers eenen overvloed igen oogst. Op veéle plaetsen beginnen de aerdappelen-planten zich reeds boven de aerde te ver- toonen. Op verscheyde gemeenten hebben de landbou wers reeds met hunne plantingen gedaen. Te Ryssel hééft men de bureelen van het dagblad l'Echo du Nord beginnen te verwoesten, om dat dit blad de akten van citoyen Delecluze beknibbeld had, en gezeyd dat de werklieden en daglooners, die geheele dagen langs de straet loopen en wel eéten en drinken zonder werken, geld moesten ontvangen om aldus tc blyven leéven gelyk rentiers. Men schryft uyt Namen dat te Meux, in den nacht van zaterdag 11. eene vrouw is vermoord gevonden. Den man der vermoordde is aengeliouden. Eenen kerel die te Gend was aengekomen om werklieden te werven en te verleyden, is by de kraea n-oxr-.f nn rno(n-o-,At J parys 17 april. De regeéring worstelt sedert eenige dagen met inwendige verdeeldheden. De openbaeringen, dóór Blanqui Junior gedaen, hebben slegls een gedeelte der gordyn opgehe ven, en het is omtrent deézen dolleman niet dat men de "root- ste vrees koestert. De weézentlyke worsteling bestaet tusschen de oude republiekaenen, dóór den National en de Hefarme ver tegenwoordigd. Ledrii-Rollin is zoo verre niet vóórnyt als de mannen die hem omgeéven; maer hy gehoorzaemt acn die man nen, welke Vrankryk met. konimissarissen hebben bevolkt die, men overal wegkuyscht, en die de kabinets sekrelarissen van het departement der binnenlandsche zaeken ondanks den mi nister terugzenden, met gevaer van ben weder le zien wegjoe gen. De verbittering tegen die departements-kommissarissen is dusdanig, dat er sedert den 24 february reeds tweehonderd veertig versieéten zyn. Eenige departementen hebben er lot vier en vyf gehad, gelukkig degeéne die er maer twee gezien hebben. Die ambtenaers hebben zich, toen zy nog school gin gen, dóór hunne moedwilligheyd gekenmerkt, en nu zouden zy eene onbegrensde meersterschap willen voerenmaer niet hebbende leeren gehoorzaemen, zyn zy onmagtig, zich zelf te doen gehoorzaemen. Blanqui Junior is wéér boven gekomen. Gisteren lieéft den Cenlralen Club hem zegevierend uyt zyn hnys gehaeld en wéér in den president -zetel gebragt, onder het geschreeuw van u-eg de regeéring! u-eg Ledru-Rollinu-eg den National! In den Club zeyde hyMen lieéft myn ontcerdmen hééft my beschul digd, dry honderd koppen le hebben gevraegd, wel nu!.... Hier wierd den redenaer dóór een dol gejuyeh onderbroken Baerblykelyk Yvilde hy zich verreetveérdigen omtrent de aen- tyging van 500,000 kóppen te hebben gevraegd; maer de clu- bisleii liem onderbreékende, sehynen de acntyging aen le nee- men en zelfs le bekragtigeu.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1848 | | pagina 2