ZONDAG 6 AGGUSTY 1848. TWEEDEN JAEIIGANG.— IV' 99. AELST, den 5 Augusty. ALGEMEENEN STAETKUNDIGEN OOGSLAG. BEÊRENVLEESCH Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de daglcekcning van den daerop volgenden Zondag. —Den prys der inschrvving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. SO c., dien der annoncen op 20 centimen den drukregel. De persooucn die vóór een geheel jaer inscliryven, mogen alle dry maenden kos teloos cene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet- sen. Indien iemand regtVeêrdige klagten ol' gegronde rekla- men in 't algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar- tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy placts in onze kolon- nen verleencn en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal CLIQUE SLUM verdergewaegon van alle brochueren, schriften, boeken, prin ten, etc. wacrvan een afdruksel aen des/.elfs opslelier zal wor den toegezonden. De naeinen derpersoonen die ons eenige stukken zouden begecren mede te declen, zullen geheyni ge houden worden, ion zy wy in regie gedwongen wierden dezelve te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry loc te zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den druk acngaet. Dat de fransche february-omwcnlcling ons een nieuw lyd- stip van staetkundige en maelschappelyke herboóring geopend hééft; dat wy slegls by den aenvaug van deéze nadenkelyke tra"e'die zyn waer schier al de natiën moeten verzamelen, zie daer 't geen den vreesagligsten 7.00 min als den stoutmoedig ste» kan ontkennen. Maer indien men ten deele of geheel en al ovcreenstenimig is noópens de daedzaek in liaer zelve, men is het niet altyd over de oorzaek noch over liet inzigl. De beperktheyd van ons blad laet ons niet toe deéze thesis uyl te breyden en de verschilligc gezindheden hieromtrent 11a Ie vorschen; daeroin zullen wy ons lieden bcpaelen onze eygene gezindheyd of gevoelen te ontwikkelen, om, zoo véél wy ver- mo"en, onze landgenoóten te onderrigten niet hun de slron- kelsteenen aen te wyzen die den val der natiën te weége brengen. "Vóór allen weidenkenden en tevens redelvken inenseh is Gods vinger hier zigtbaer en taslelyk. Sedert 18 eeuwen hééft het Christendom den standaerd der vryheyd op hel hoogste van 't inaetscbappelyk gebouw geplant; het christendom hield zich op zyne hoede zoo lang liet dóór zviie tallooze vyanden vervolgd en bestormd wierd. Ondertusscheu grocyde den vry- hcydsbooin besproeyd met liet bloed zyner edelmoedige verde- di"ers; in het noorden en westen stonden stroomen volkeren op°die in 'tzuyden van Europa moesten invallen om de laetste overblyfsels van'theydendoin te vernietigen. Dit wierd gedaen, en de middeneeuwen begonnen, liet christendom wierd vry en uebruykte zyne vryheyd 0111 de verdrukte tegen de dwin glanden te verdedigen." Alle, de slaeven zoo wel als de gekroonde hoofden wierden vóór God gelyk vcrklaerd. De her vorming verscheen, en onder voórgeéving van het volk tol de ontvoogding des geests te gelcyden, drcéf zy het zelve tot hel sceplicTsmus.Tweestandaerds wierden opgesleéken het Calho- licismus en het Protestantismus; de worsteling was lievig en soms bloedig. De fransche omwenteling borst los; wettig in haer be"in, goddeloos in luieren gang dwars dóór bloedstroo- nien om, gelyk men het noemde den eeri.oozen te verpletteren Eyndelyk verscheen de eeuw van verlichting. Maer was hel wel d'ceuw des geluks De tegenwoordige gebeurtenissen beaulwoórdcn deéze vraeg Vrankryk liet zicli door een ver basterd liberalismns medesleépen en rekende zonder Dien die zoo wel beschikt over 'ticven van den worm als over '1 lot der natiën. Noglans schynt den tvd te zyn aengekomen, want juyst op het oijgenblik dan den wereld beroemden O'Connell ten grave daelde, klom Pius IX op St.-Peclers troon. Den groolen stadhouder ontrolde zyn vaendel, liet het van het Yalikaen wapperen en elkeen kon er deize roemryke wóórden, GOD en de VRYHEYD, op Icézen. Sneller als den bliksem verhief zich eenen weérgaloozen hosanna 0111 den verheven man te begroe ten. Als by tooverslag, ontstond er daedelyk eene omwenteling in al de geesten, en eene worsteling (mogt het de laetste zyn) brak los lusschen den verdrukker en verdrukten. De vryheyd zegepraeide, en de koningqn stoóven naer 't ballingschap. Maer, groolen Man zal liet volk zynen zegcprael wel ge- bruykeu Zal het zich niet liever versmooreu dan zich vast te klampen acn de eenige redplank die er nog overblyfl, te weélcn den Godsdienst? 'X is te hoópen van neen. En gy, O Vrankryk, die zoo dikwils met uw bloed uwe dwae- liugeii geboet licht, zult gy eyndelyk de oogen niet openen? Gy schynt ten minsten boetveêrdig want gy vóór 't graf eens marlelaers neerknieltverlael de zedeloosheyd en word gods dienstig, O Vrankryk, en uwe wonden zullen gencézen; den godsdienst alleen zal d'ellenden uwer kindereu heel™. Alsdan, alsdan alleen zuil gy uwe beschikking bereyken; alsdan zult gy wéér het liootd verheffen en weèrdig zyn aen 't hoofd der natiën op te trekken 0111 naer de waere beschaefdhcyd, naer dc waere vryheyd, die van Gods kinderen, tc slreéven... Wy hebben het nog gezeyd dat de hoofdoorzaek van Yrank- ryks omwenteling en ligenomwcnleling in de zede- en godde- looshcyd der bewerkers ie zoeken js. Vrankryk was benauwd van den godsdienst en daerom stopte het den mond van man nen die den zeiven durfden uytroepen. Het Communismus met al deszelfs verschrikkende 'gevolgen bedierf een deel des volks; gelnkkiglyk eer dat deézen maetschappclyken kanker de meerderheyd besmet had, liet de Voórzieuigheyd toe dat er eene bloedige proef van gedaen wierd, en die ongelukkige natie, gevoelende dal zy wethaesl verloóren was, zag zich ge dwongen met eygene handen liacre ingewanden open Ie scheu ren om er het vergift uyl te rukken waerdoór zy verleêrdeu Met moed hééft Vrankryk tegen die pest der 19 eeuw gewor steld liet communismus is zoo niet geheel ten minsten ten groolen deele verslaegen. En wat zullen wy van 't bedorven Duylschland zeggen Wy zvn "eene voorzeggers, maer wy zullen mis geenzins verwon deren indien er in 't kort cene herneéming van '1 jaer 95 op- staet. En waerom? Om de zelfde reden die wy hier voor heb ben aeugebaeld; overal in de clubsen, die schooien van ver derf en besmetting, worden er plannen tegen godsdienst en dieuaers, tegen zeden en waere vryheyd gesmeed; de onlangs in Zw itserland placts gehad hebbende gebeurtenissen waren den voorbode van 'tgeén wy thans aldaer zien gebeuren, nac- ntelyk verjaeging van geeslclyke vereenigingen, afschaffing van zedepredikende ordens; verdry ving en onderdrukking van alles wal zich tegen de vernielende goddeloosheyd ambts wege moet verzetten. Ook, is bet te vreezen dat by de minste losbersting, geheel het noorden in vuer en vlam zal schieten. E11 Ierland, die vuerige wonde Engelands hert, wal zal liet gewordenZal bel in de kelens der verdrukking blyven zuglen? Wy hoópen bet niet, want toch eens zal de bol van den - britischen hoogmoed ten eyndc geloopen zyn, en dan zal Ierland poogen te neéinen met geweld en het geen zynen groo len volksleyder noch dóór smeekingen noch dóór ruglvceidige eysschcn hoéft konnen bekomen. Ooslenryk en geheel Haliën zyn in voile beweéging; mol gespanucne acndagt ziel men den uytslagvau den oorlog te gemoed. Neen, voorzeker neen, alles is niet verdiend, noglans, kan er nog véél vóórgekomen wor den indien de gouvernementen ecneu anderen leyddraed ncé- menindien zy de zedelyke gevoelens in dc herten hunner underdaenen niet tcenemael uyldooven maer zoo véél ïuogclyk doen herieévendal zy hiertoe de hulp des godsdienst inroepen in plants van die te onderdrukken en te verdryven, want men weéle het en men vergeéte het nooyt, den godsdienst is den eenigen dyk die den stroom zal konnen wederhouden. Den geleerden en welspreékenden Lacordaire zegt. zeer wel, dat liet maelschappelyk gebouw onder onze voelen zal instorten indien men het niet liaest dóór den pilaer des godsdienst ondcr- schraegt. En wy, Belgen, zouden wy zoo rustig, zoo bedaerd blyven in 'l midden van die algemeene schokken, indien wy tot de zedeloosheyd en godsvergeétenheyd van Vrankryk en andere natiën waren overgegaen? O! M. Rogier, vlcyd u niet de Vlaeu- deren gered te hebben, gy die de ellende en den typhus met bcraedslaegingcn en stemmingen wilt doen ophouden. Ja, M. Rogier, waren onze Vlaenderen god- of zedeloos, van over lang was het met 11 gedaenonderlusschcn vcnuucuen de omstan digheden u genoeg, néémt ze te liaet; verhaest 11 dc middelen en ontwerpen tegebruyken welke gy ter redding der Vlaen deren zegt te bezitten en met welkers beloften gy die ellendige streéken sinds een jaer hebt gepacyd; verliest geen oogeublik want liet guere winlergelyde zal u wederom op de hielen zyn wanneer gy wel ligt nog niets in gereedbeyd zult hebben dan eene van 'de gedrukte burgers afgeperste en vóór de laepdere» vernederende aelmoés welke toch ontoerykend zyn zal 0111 het bondersle deel der ellende te doen verdwynen. (zWiTZERLAND.) Edoch, Willem Avas eenen braeven, en als hy den heer zag vertrekken morde hy binnensmonds;liet is goed, maer het zal zoo niet alloopeu; avv zullen eikanderen wederzien. 'S anderdags kwam hem eeuen gebuer bezoeken, en vond hem bezig met de tanden van eene oude vork in staven te zaegen. Wat doet gy daer vriend? sprak den gebuer. Ik verdrvf den tvd, was de antwoord. Den gebuer nam dê stukjes yzer ter bami; woóg ze, en zelve eenen jaeger zynde, en vermoedende wat er onder schuylde, sprak hy Wel aen, Willem, wéés openherlig; die kleyne yzeren bouljens zyn vóór iets anders bestemd dan voor de wildegey- ten-jagt. 'T mag zyn, antwoordde W illem. Gy weet dat ik eenen braeven kerel ben sprak gebuer Frans. Wel aen dan, laet ons te zanten den beet- doelen; twee mannen kunnen meer dan eenen. Somlyds, sprak Willem; en hy verveerdigde den der den bout. Wiltgy? sprak Frans, ik laet u bet vel en ik vraeg alleen het vleesch en de belooning van liet slaetsbestuer met u te deelen. (De regeéring belaelt 80 franken belooning vóór lede ren beer dien men schiet.) Ik behoude liever alles, antwourdde Willem. Gv kunt my niet weérhouden het spoór van den beer in de bergen te zoeken, en indien ik het vinde, my op den loer te stellen. Het staet u vry. Willem, die nu die dry bouten veêrdig had, bereydde eene dobbele lading. Het schynt dat gy uw nmniliegewcêr zult gebruyken, sprak Frans. Dry yzeren bouten zyn zekerder dan eenen kogel. Dit bederft bet vel. Maer liet dood gewis. Wanneer gael gyop jagl? Gy zult liet morgen weélen. Nog eens, wilt gy? N'een! Ik waerscbouw u, dat ik liet spoór ga zoeken. Véél geluk Wy lieyde, zeg? Ieder vóór zich. Vaerwel, Willem! Goede kans, gebuer En den gebuer zag Willem zyne dobbele laeding in zyn munitiegcweèr doen, de dry yzeren bouten daerin laeten luo- pen en liet wapen in zynen winkel plaetsen. Den zeiven avond kwam Frans nog eens aen bet buys van Willem voórbv, en hv vond deézen aen dc deur zitten en zyne pyp rookeu. Jly sprak hem wederom aen. Zie, geene vyandschap tussehen ons: ik heb Irot spoor van de beest ontdekt, en heb u niet meer noodig. Edoch, kom ik 11 nog eens voórslaen 11 te vergezellen -Ieder vóór zich, antwoordde W illem. Het is den gebuer Frans zelve, voer mynen weérd voord, die my dit eergisteren vertelde en sprak; Begrvpt gy, kapitcyn? Ik ben kapitevn van de miiicie, mynheer" Begrvpt gy dien armen W illem ik luid hem nog daer vóór zyn liuys op eene bank zien zitten en zyne pyp rou- ken. En als' ik nu daer aen denke! Vorder? sprak ik ongeduldig, en des te nieuwsgieriger daer ik zelve eeuen jaeger hen. Verder, sprak mynen weérd, kon den gebuer ïnv ntei verhaelen, wat Willem in den avond'deéd. O111 halfzeven neren, zag zyne vrouw hem eenen grauwen zak te zamen rollen, zyn geweer neéinen en naer buy ten gacn. Zy waegde liet niet, hem le vraegen waer hy heen ging. Willem was den man niet, om aen zyne vrouw zyne ontwerpen medetedeelen. Frans had inderdaed van zynen kant liet spoór van den beer ontdekt. IIv had hetzelve opgevolgd, tot aen den boomgaerd van W illem, maer geen regl hebbende op zyns gebuers gromt op den loer te staen, plaetste hy zich in eenen kleynen dennen bosch welken tusschcu den berg en den boomgaerd van W illem gelegen is. De maen schéén, en Frans kon Willem 111 zynen boomgaerd zien placts neéinen, naby een stuk rots, welk eertyds van den berg op zvn land gerold was, en zich ongeveer op twintig schre den afstand van den peérenbootn bevond. Hy zag Item den grau wen zak ontrollen, en daer in kruypen, zoo dat er slegts bel hoofd en de banden uytslaken. Zoo wel wist hy zich le berge» dat Frans zelve hem van de rots niet meer kon onderscheyden. Zy bicéven slegls een kwartier uers waglen. Een magtig brullen

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1848 | | pagina 1