ZONDAG 12 NOVEMBER 1848.
TWEEDEN JAËRGANG.— N1' 415.
AELST, den 11 November.
DEN WAEREN MOED.
Dit blad verschynl des Zalerdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 IV. .'>0 e., (lien der
a n n one en op 20 ccnlimen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer insehryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglveèrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon-
nen verlcenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verder gewaegen van alle brochuercn, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naeinen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begcèren mede te deelen, zullen gciieyni ge
houden vCorden, ten zywyin regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad Opgenomen worden. Men
word yerzogt alle artikels, annoneen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengael.
CLIQUE SLUM.
DEN DENDER-BODE
In de eerste zitting van onzen nieuwen gemeenteracd van
dynsdag 10 October, had het raedslid, den lieer Jou rel, voor
gesteld en doen activeerden van de nict-opchbacrheyd der zit
tingen als grondregel te decreleéren, maer dat deéze l'elkers
vergadering zou besloólen worden ingevolge do leste afdeeling
van hel art. 71 der gemeente-wet.
Hel Verbond, den tolk der Alliance, hééft deéze beslissing
in zyn Nr van 15 October als eenen eersten liberalen akt aeu-
geköndigd en hemel hoogverheven.
Herinnerende de stellige beloften die de Alliance altyd gc-
daen had, van alles in hel openbaer te behandelen, zoodra zy
het gemeente bestuer zou hebben in handen gekreégen, en de
openbaerheyd grondheVlig wenschende zoo en gelvk de consti
tutie voórschryft, hééft den Dender-bode in zyn INr van 22 Octo
ber, deéze beslissing tegengesproken en, als slrvdig met de
eonslilutie en de communale wet zelve, beknibbelt.
Hierop heél't hel Verbond vuer gevat en in zyn Nr van 29
den Dender-bode alles verweéten, en van de meest klaerbly-
kende trouweloosheyd en kwaedwilligheyd beschuldigd.
Den Dcnder-bode van trouweloosheyd en kwaedwilligheyd
ontschuldigen ware nutteloos, want geen irêöelyk man
heeft ooyt dergelyke gevoelens jegens hem opgevat; wy willen
cnkelyk doen zien, zoo als wy zondag lest beloofd hebben, dat
wymet.de eenvoudigste ovorluyging het gedrag onzer nieuwe
regeéring in zyne eerste zitting hebben tegengesproken.
Wy hebben altyd eenen onverbroken eerbied loegedraegen
aen onze eonslilutie en wy zullen daer in blvven volhei den zoo
lang zy gcene herziening ondergaet ingevolge hacren art. 151
voórgeschreéven. De constitutie is de wel der wetten, geene
byzondere wetten die luier zouden tegenspreéken en schenden,
konnen geëerbiedigd worden de dwingelandy alleen kan haer
opleggen, en doen draegen.
Wat wilt dus de constitutie? Zy zegt, art: 108.
De provinciale eu communale instellingen zyn geregeld
dóór wellen.
Deéze wetten consacreéren de toepassing der volgende
grondstellingen:
De openbaerheyd der zittingen van de provinciale en
communale raeden, in de paelen dóór de wet vast gesteld.
De openbaerheyd is den grondregelde wet mag hier aen
uitzonderingen toebrengen, maer nooyl den grondregel ver
nietigen.
EGTE GESCHIEDENIS.
(Vervolg en cyndc. Zie N" 112 van den Dender-bode.)
Den grimlach van zegeprael welken zich op Ernests lippen
liet schilderen, verdweén op de laetsle wóórden des vremde-
lings, en wanneer zyne oogen hem uyt het gezigt hadden ver-
loóren blééf hy eenen geruymen lyd oubewcéglyk en sprackloos
tusschen zyne beyde vrienden, welke niet wisten of zy hem
inogten gelukwenschen of beklaegen over zyne overwinning,
zoodanig was de bewcéging welke zich in hem had uylgewcrkl.
Van waer kwam dan dit gezag welk eenen man, die men
beschuldigde van lafhertigbeyd, uytoefende?....
Moed ontbreékeu was vóór Ernest cene misdacd, en nogtans
cene heymelykc aenschouwing helderde hem op den vremdeliug
eene edele en verhevene ziel, een deézer wezens waervan men
trotsch zou zyn dc agting te bekomen of zich zyneu vriend
te mogen noemen.
Ah! indien hel gccnen lafaerd ware, dagt hy, indien dit
onleerende wóórd geene plaets onder ons genomen had, met
welke blydschap zou ik hem aenkondigen dat ik zyne vergif
fenis aenveèrd, dat ik hem eene tweede mael smeek, dal het
my noodzaekelvk zy om de verwylingen mvns geweétens te Le-
daeren; want vrugteloos zou ik zoeken hét my te onlveynzen,
al hel ongelykisvan inynen kant geweest, ten minsten zal
deéze dwaeze buytenspoórigheyd my van dit ongemak be-
vryden.
Men ziet dat Ernests hoedanigheden welke hy aen de na-
tuer en aen eene goede opvoeding verschuldigd was, eerder
Mogt dc laetsle afdeeling van het art. 71 der gemeente-wet
verstaen worden zoo den heer vredereclner hem heeft uvlgc-
lcgd, alsdan zou deézen de constitutie verkraglen, want hy zou
de gesloölen deuren als grondregel daer stellen, en dc open
baerheyd maer als uylzondering toelaeleu.
Zyzegl: In al de andere gevallen (alwaer de wet de open
baerheyd niet verpiigtende maekt,) is de openbaerheyd aen
hel vermogen van den regeéringsraed overgeladen f.acutlalif;
zy zal plaets hebben als zy zal gevraegd worden dóór dc twee
derde der tegenwoordige leden in de zitting.
Deéze afdeeling kan inderdacd met de constitutie niet wor
den in verband gesteld, zy schend de zelve. Vervolgens is hier
kwestie van de constitutie of vóór of agler de wet Ie stellen
en wie zal hier Iwyffelen dan wel eenen wand van de open
baerheyd?
Deéze afdeeling is daer en boven ongeryiud, als men haer
in verband steld met den artikel 09, die zegter mag aen
geenen inwooner der gemeente mededeeling geiveygvrd worden
van de deliberation van den gemeenteracd. Als de zitting -n
niet openbaer zyn, het dagelyks openliggen, van de eene ziü.ng
lol de andere, van hel register van deliberation zoude konnen
niet vergenoegen, om aen eiken nieuwsgierigen, de bévolene
mededeeliugen te doen.
Volgens den art. 72 hééft den voorzitter de rcgeitugl van
de vergaederinghy mag, na eene waerschoussing, op den
oogenblik uyt de gehoorzael doen verdry ven allen persoon
('ie publieke teekens geéven zal'tzy van goedkeuring 't zy
van alkeuring, of gerugt verwekken zal op welke muniere
het zyn moge.»
Den heer Jouret en misschien vcél andere met hem, hebben
beloond de openbaerheyd te verlangen. Eenige twyli'e!moedig
heden schynen hun belet te hebben de openbaerheyd der zit
tingen vast te stellen, en wel vuórnaemelyk ecu koniugiyk be
sluyt van 15 november 1845, vernietigende eene dergelyke
resolutie, van den gemeenteracd van Lessen; maer deéze reso
lutie bad niettemin haer voórdeeiig doel bereykl, met aen
de burgers te doen kennen dal al de leden van den rad
berevd waren de openbaerheyd te doen plaels hebben, l'elkins
dat de wel bel legenslrydig niet voórsebryft, en aldus m-glen
de burgers zich vryposliglyk tot de vergaedering begeevcn,
melden minsten de waersehynelyke verzekering van niet ver
slonten te worden. Vreesde men hier ook dergelyke beraadsla
ging dóór ceu koninglyk besluyt insgelyks te zien vernie'.igen,
waerom dc openbaerheyd niet afgekondigd als zytide den wil
van eiken raedsheer in het byzonder? W aerom integendeel de
intentie van de laetsle afdeeling van hel art. 7! leilerlyk te
volgen aen het volk bekend gemaekt men mogt deéze resolutie
aen liet volk vryposliglyk hebben verzweégen liaere bekend-
niaeiving mogt met reden doen twyllelen aen de regtzinniglieyd
in bel bedoelen der openbaerheyd, aen welke de Alliance vóór
i de kiezing altyd zoo grooien prys had gcliegt.
Met dit berigt kan geenen borger, buyten dc zeven aenge-
i kondigde zittingen alwaer de openbaerheyd vcrpliglcnd is,
i zich tot dc vergadering begeevcn mei eenige verzekerdheyd
j van ingeladen te worden; want de openbaerheyd mag, vol
gens voormelde afdeeling, noeh dóór borgenu ester noch dóór
J schepenen worden vastgesteld, zy moet dóór de twee derde der
I present synde leden worden gevraegd, en onder de twee derde
i kan men ligtelyk wcygerende stemmen ontmoeten,
i Zal men de zittingen aenkondigen l'elkent dat zy openbaer
j zullen zyn? Maer men kan die openbaerheyd niet vrucglydig
I genoeg bekend maeken om de burgers tot het stadhuys te ge-
l aeken eer zy gei yndigd is, de zitting moet eerst begonst zyn
eer men besiièsen kan, want hel zyn altyd de twee derde de»
i present zynde leden, die de openbaerheyd moet vasteHen-
i Men zegt dal den regeéringsraed, om aen de constitutie ot
ook aen de laelste afdeeling van den art. 71 te voldoen, voor
genomen heél't, van t'elkent in zyne zitting de openbaerheyd
van de to komende zitting te decreleéren. Als men de af—
doding verstaet iudervoi gcn dat er l'elker zitting moet beslist
worden, alsdan ware bet voórneémen legenslrydig aen de uyt-
drukking der afdeeling die men volgen wilt; als men wel be
merkt de wóórden: dir leden present in dc zitting, moet men er
niet uyt besluylen, dat er van die zeilde zitting gesproken word
die openbaer zal zyn, en niet van de toekomende?
Zou uyt al deéze ongeschiktheden niet volgen dat de laetste
afdeeling van den art. 71 eene andere uytlegging moest ondcr-
gaen als onzen regeéringsraed haer wel heelt willen toepassen!
Zou men, in weérwi! van het koniugiyk besluyt van 15 no
vember 1815, niet moeten oórdeclen dal zy eene enkele ver
gadering beoogd heeft waer in den regeéringsraed over de open
baerheyd of niet openbaerheyd zyner zittingen als grondregel
zou bcraedslaegen, en de openbaerheyd decreleéren alswanneer
de twee derde der present zynde leden de zelve eyselien.
Men srhryfl uyt Alk aen de Emancipation Deézer dagen heb
ben dc heeren kommissarissen van het gestigl der linnenweévcry
met de vliegende schietspoel (stelsel van Parelt) in deéze stad door
hel gouvernement ingerigl, cene vergadering gehouden. Hunnen
vóórzi:ter, M. Letellierhééft aen deéze heeren mededceling gcdacn
van eenen brief van den heer Gouverneur van Ihncgamo, vrac-
gende een omstandig verslag over de werking en den voortgang
des g< stipts.
onlwerd, dan dóór een wulpsch en verkwistend leven ver
nietigd waren. Zieb van zyne vrienden aen de deur der leés-
kamcr geschevden hebbende, nam hy de eerste slraet welke
zich aenboód en kwam ongevoelig!yk in een donker en woest
gehugt. Ganscïi en geheel aen zyne bedenkingen overgeladen,
slapte zy met vaste schreden voort, zelfs rond zich niet ziende:
hy kon dan geenzins aenmerken dat eenen man van slegie
houding zynen gang naspeurde.
Weldra naderde deézen, en vroeg wat uer het was T' is
te donker, antwoordde Ernest op dat ik myu uerwerk bezie,
maer ik geloof dat het byna 10 ueren is.
Nauwelyks, had hy deéze wóórden uytgesproken of gevoelt
zich dóór eenen sterken arm by de kracg gegreépeu, zynen
hoed vliegt op de slraet. Ernest ontvangt eenen slag welken
hem ter aerde deed vallen. Dief! moordenaerschelm!
baenslrooperroept hy luydkcéls uyt. Alsdan worstelde hy
legen den sloulmocdigen.
Hccds hééft hy geen uerwerk meer; maer zyne beurs is
nog in zyn bezit. Laet ons met hem een eynde maeken, zegde
eenen deézer, zyne geschreeuwen zullen ons yerraedenEens
klaps is hel punt van een mes op hel hert van den ongeluk-
kigen Ernest gesteld; hy gelooft zich verioóren, wanneer hy,
dóór eene onverwagte hulp, hel gevaer ontsnapt. Eenen man,
houdende eene dikke knods, valt daedelyk op de kwaeddocners
en, gclyk dc lafheyd gcwoonlyk de misdaeu volgt, waren zy
weldra op de vlugl gedreévenmaer zyn bloed vloeyl, want
hy hoéft, in de zyde, eene kwelsucr bekomen!
Edelmoedigen man! roept Ernest uyt hem met kragtde
hand drukkende, gy hebt uw leven vóór bel mync blootge
steldzeg hoe ik eenen zulkdunigeri dienst zal kunnen
beloonen
T is aen God alleen dal gy uwe herkenlenis moet toe
slueren, antwoordde zynen beschermerik ben maer hclwerk-
tuygzyns wils gewéést.
Op liet hooren deézer wóórden, slaet Ernest zich hardehk
liet voorhoofd.
Kerloozen die ik was, riep hy uyt, en ik die hem van lafheyd
beschuldigde!.... mynheer, vervolgde hy, zich naer den vrem
deliug koerende, weiken hem ook kwam te herkennenMyn
onweérdig gedrag jegens it en de cdelmocdigheyd van het uwe,
ontneémen my alle middelen van verrcglveérdiging; 't is eene
les welke ik nimmer uyt hel geheugen zal verliezen.
Laet ons van hel verledene niet meer spreéken. hernam
zynen gezel met eenen nederigen toon. Er zyn faulen welke een
waer berouw" niet uytwiseht, én het kleyn ongeiyk welk gy
gelooft dat gy u, jegens my, te verwyleu licht, houd op zulks
te zyn, wanneer gy het met zulkdanige openhertigheyd durft
belyden.
Ik aenveèrd uwe vergiffenis, zeyde Ernest, 'svremde-
lings hand neémende a! de edelmoedigheyd moet van uwen
kant zyn; nogtans indien ik geen regt tol uwe agting heb,
gelooft ten minsten dat ik de deugd kan nabootsen en eeren.»
Overheden van droefheyd, volgde Ernest zynen weldoener
op, zonder te ontwaereu, dal hy zich in een tegenovergesteld
gehugl begaf; het was maer wanneer hy zich in het voorge
bergte van St-Germain vóór een buys stil hield, dat hy zyne
misgreép herkende; maer, alvorcii hem te veriaeten, vroeg hy
den oorlof om hem des anderdaegs zyne hulde te komen
hewyzen.
- Gv wéét niet dat ik een vertrek op de vierde verdie-