ZONDAG 10 DECEMBER 1848. DERDEN JAERGANG.—Nr 117. AELST, den 9 December. Dit blad vcrschynl des Zaterdags in den namiddag onder de dagleekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der inschryving, by trimester, is bcpaejd op 1 IV. 50 c., dien der annoncen op 20 een timen den drukregel. De persoonen die voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos teloos eénc annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet- sen. Indien iemand reglveérdigc klagten of gegronde rekla- men in T algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar- tydighcyd rekenen; aen deéze zuilen wy placts in onze kolon- nen verlecnen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal verdergewacgen van alle brochucren, schriften, boeken, prin ten, etc. wacrvan een afdruksel aen dcszclfs opsteller zal wor den toegezonden. De nacmen der persoonen die ons eenige stukken zouden begeeren mede te doelen, zullen geheym ge houden worden, ten zv wy in regie gedwongen wierden dezelve te doen kennen. Geenc stukken waervan wy de opstellers niet kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men word verzogl alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe te zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wal den druk aengact. CUiyUE suum. DEN DENDER-BODE BERIGT AEN DE NIEUWE INSCHRYVERS OP DEN DENDER-BODE. Dc persoonen die zich aen ons blad voor den aenstaen- den trimester abonmèren, zullen al de nummers van heden tot Nieuwjaar kosteloos ontvangen. Den Dender-bode is een onverslaefd blad het welk uytsluytelyk het algemeen welzyn beüogt en daerom zonder aenzien van persoonen de akten gispt en afkeurt welke tegen goed order, vryheyd, of regtveèrdigheyd strijden. Zyn vaendel is regtzinnigen eerbied voor godsdienst en grondwet, verdediging der waer- lieyd en hundhaeving onzer nationale instellingen; vóór geene moeyclykheden zal den Dender-bode terug deynzen om de vijanden der boven aengchaelde grondstellingen te ontmaskeren en te bevegten, om dat deéze vijanden, gelylt het de ondervinding meermaels geleerd heeft, met geweld in 't donker, en in 't openbaer onder schynheylige en be- driegelyke voorwendsels hunne eygenbaet ten nadeele onzer zedclyke en stoffelijke belangen zoeken te bewerken. IVut sommige hier ook van denken of zeggen, wy blyven by onze gezegdens en zullen deéze in 7 vervolg met daedzaeken bly ven staeven. Den algemeenen byval dien ons blad ge- duerig ontmoet, gééft ons de volle overtuyging dat het publiek onzen arbeyd na weerde wéét te schatten en goede rekening te houden aen hun die weézenlylt deszelfs welzyn en onderrigting bedoelen. Indien wy ons meermaels legen verkwistingen en andere onslaetkundige akten verzetten, 't is geenzins om dat wy het gouvernement systematiekelyk vijandig zyn gelyk andere het systematiekelyk uyt zelf belang bewierooken; wy willen eeniglyk hervormingen, verbeteringen en gespaerzaemheden op eenen vreédzaemen voet, en vóór het overig hegten wy er weynig belang aen welke denkwyze ons bestuert vóór zoo véél zy geene in breuk op 's volks vrijheden en voórreyten doet, en geene twee maeten of gewigten gebruykt. 'S volks welzyn vóór alles, en verder cuiqee sjlum, elk het zyne. BLIK OP DE GEBEURTENISSEN VAN ROOMEN. Onder welk oogpunt men d$ Roomsehc bcroertens ook be- scbouwe, zy baeren of schrik, of verontweèrdigiug, ot verbaesd- heyd. Van den eenen kant ziet men den Vader der peloovige, den geeslelyken voogd der geheele wereld, Pius I V die dóór Gods vinger is aengeweózen om als wettige? stadhouder Chrisli den Roomschen stoel te beklimmen, ten proov aen hertgrievende smerten aen doodelyke benauwdheden. Ja, hel is dien zelfden Piusdie, nauwelyks twee jaer geleden onder de jubelkreétcn zyns volks, van den eenen triomph lol den ande ren gevoerd wierd, aen wiens 1 oyster, oin zoo te zeggen, geene paclen was, nu gepraemd is z/n vóór de christenheid zoo duerbaer leven aen de woeste zeegolven te betrouwen om hey- ligschende aenslagen op zynen gewyden persoon te ontkomen. Van den anderen kant, ziet iflcn eene volksmenigte die thans te milder in geweldenden en te onverschilliger aen ver- smaedingen is als »y te voóren opgcruymd en geestdriftig was om de iroonboAfKnming vau baeren Vorst te vieren en te verheerlyken- Nu ziet dit zelfde volk met eene duyvelsche onvers^111'^beyd aen de vcrwydcring van dien zelfden man -er wiens aenkomst het gehackt heeft gelyk een verhongerd kind naer zyns moeders horsten. Van waer komen toch die twee tegen elkander zoo slrydendc zaeken? liet komt den mensch niet toe de inziglen des Allerhoogsten te doorgronden, de rede moet by wyle eens zwygen, maer 't geen zeker is, is dat de Voórzienighcyd haere inziglen bereykt langs by de wereld onbekende paden. Is hei souvercyn opperhoofd der Kerk al wederom hel speél- tuyg cencr oproerige en goddclooze factie, T is te betreuren; maer den knegl is niet beter dan zynen Goddelyken Meester die, by deszelfs plegtige intrede in Jerusalem dóór het volk met alle éerc- en vreugde teekens ontvangen wierd, en weynige dagen nadien dóór de arglistige leydieg eener booze factie aen eenen schandpacl zyn leven eyndigde verschalfende aldus aen zyn vólk een oneyndig een onschatbaer goed. Uyt den boozen aenslag op de vryheyd, op den gebeyligden persoon van Pius, zal, zoo wy verhoópen, ook een goed voortvloeyën. Geheel de aerde isgctuygc dat den legen wóórd igen Paus eenen der vry- ziunigsle en der vaderlvksle vorsten is die men nog gehad bebbe, maer dal de verderfelyke klubsparty hem meteen roeke loos geweld bestormd heeft om hein zaeken af te persen die tegen zyn gcweélen slreédcn. Indien het volk blind genoeg geweest is om zich te laeten verleyden en hel instrument te worden eener party die slegls zynen ondergang beoogt, 't is te denken dal hel eyndelyk zyne oogen zal openen, en de valschheyd der beloften en de boos- heyd der inziglen zyner verleyders ontwaerende, zal terug- keeren lol den eerbied en gehoorzaemheyd waervan het aen geheel de wereld de uytsleékendste blyken gegeéven hééft. Wy herhaelcn het geen wy over acht dagen zeyden, T Roomsch volk heeft geenzins uyt boosheyd of wederspannigheyd tegen zynen vorst gehandeld, 't is dóór de verderfelyke leerstellingen, der klubspartycn vcrdwaeld, T is dóór demagogen of volks- opstoókers gewonden geweest om gezalfde princcn der Kerk en andere Tienden van orde en rust ouder Tmoordstael te doen snccven, om, met een wóórd, geheel de kerkrogeéring omver te werpen en aldus de bronader te openen van alle onheylcn. Vrankryk ziet met angst den uytslag der kiezing van zynen president te geinoet, eensdeels om dat er roofzugtige mannen naer dit ambt streéven die met bloed geverfde kleederen ge dekt zyn, anderdeels om dal heerschzugtige hoofden alles iuspannen om die weêrdigheyd te beklimmen. En Vrankryk, den zetel der klubsen, dat'zelfde Vrankryk dat in weynige jaeren t wee pauzen dóór vervolgingen en verdrukkingen ten grave hééft doen daelen, zou deézen regtzinniglyk willen handhaeven en verlossen Neen, dit gelooven wy niet. Er bestaen andere redens om welke Vrankryk zoo véél mocyte doel om Pius op zynen bodem te vestigen 't is 't geen hy ook gevoelt, en wacrom hy dit aenbod niet daedqlyk aenneémt. Wal er van zy, dat alle landen die onder hetgewigt der klub sen gedrukt liggen, op hunne hoede zyn van die hcymelyke vergaderingen is niets goeds te vervvagten aengezien listen, bedrog, zelfzugt en geweld op haere standaerds geschreéven zyn, en alle dagen de ondervinding komt bevestigen dat slegte hoornen slegte vrugten voortbrengen. ABDIKATIE VAN DEN KEYZER VAN OOSTENRYK, FERDINAND-FR VNS-KAREL, EN AENKOMST VAN DEN NIEUWEN KEYZER, FRANS JOSEPH. Gewigtige gebeurtenissen komen zich eensklaps in Oostenryk te voltrekken. Den keyzer Ferdinand bene vens deszelfs broeder heeft van den keyzerlyken troon afstand gedacn ten voórdeele des zóóns van deézen laet- sten. Den nieuwen keyzer nauwelyks 18 jaeren oud, heeft onder naem van FRANS JOSEPH 1, den troon beklommen en zyne aenkomst aen al de Oostenryksehe ouderdacnen dóór eene zoo warme als kragtdaedige op wekking tot gehoorzaemheyd bekend gemaekt. Deés besluyt van wege Ferdinand zal voorzeker diepe sensatie maeken en mogelyk aen de politieke gebeurtenissen eenen gelieelen anderen weg aenwyzen. Den inaetregel van het benoemen van vyf geneésheeren (eenen vóór elke wyk) is thans genomen, de benoemingen zyn gedacn. Het zyn de heeren De .Moor, Mecrschaut, Huylebroeck, De Graeve en De Windt. Onze zuster, de Gazelle van AeUt, schynt nog in twyffel te verkeeren noópens de gevoeglykheyd en welgcpasthéyd van deézen maelregel; zy vraegtons omtrent de misbruyken welke eenen facultatievcn keus van geneéshcer dóór de arme, te weeg brengen, op dat zy gerustelyk vangedagt noópens deézen maetregel zou konnen veranderen. Wy willen de Gazette hierin voldoen. In 1847, waren, er, even gelyk het nu wederom zyn zal, vyf geneésheeren en heelmeesters vóór de vyf wyken; eiken zieken armen was gehouden den gencés- of heelmeester zyner wyk te raedpieégen en daerloe had hy eene kacrt ter bekoming der medicamenten. Doch eenige leden der bestuerende commissie dóór de loffelyksle inziglen van vryheyd vóór de arme zieken aengepord, stelden vóór eiken armen vry te laeten in den keus van eenen geneéshcer hel welk len titel van proef word aenge- nomen. Maer zie, het getal recepten dal in geheel den loep van 1847 slegts tol 7500 beliep, is vóór de elf maenden van 1848 lot by de 10,000 gesteégen. Wy hebben zcerdikwils ondervon den dal er arme waren die op twee dagen by dry verschillige geneésheeren liepen Alswanneer de mcdecynen naer den sinaek van den zieken niet waren, wierden zy uylgegoólen etc. Verder hebben wy meermaels ondervonden dat er waren die beurtelings by al de geneésheeren der stad liepen om een recept voor levertraen te verkrvgen welken alsdan of wel in de lamp verbrand of wel vóór een tiende der weerde verkogi wierd. Elkeen zal begrypen dat de medicate weêrdigheyd hier dóór ook gekrenkt wierd lerwyl dc arme in mcdecynen, lever traen etc., verkwistten liet g'eén hun in het bureel in geld, en klccdingslukken kon gegeéven worden. Aen verderen uytleg konnen wy, welgcvocgelykheydshalve geen gevolg gcéven. Men klaegt hier le Aelst met zeer gegrondde reden dat eenen onzer afgeveérdigde, M. Brmieau, na gewoonte zoo dikwils afweézig is. T is niet fraey, M. Benedielus, meermaels nalc- laelen ile zittingen der volkskamer by te woonen. 'T is waer, men kan eens wettig belet zyn, maer als men zoo véél vóór cvgene zaeken te doen hééft dat men al te dikwils die zyner iiiandanlen moet verwaerloozcn, dan belaemt heten is het zelfs eene pligt van Ireffelyk man geene ambten te aenveêrden. Als de maendelyksche 200 dikke guldens op te stryken zyn, zyn die agter d haeg loopers gewoonelyk de eerste om die aenge- naemc functie sliplelyk uyt te ocffenen. Wy verhoópen dat de Alliance aen M. Benedielus over zyne naelacligheyd in het bywoonen der zittingen eene correctie zal doenmaer wat is het, het ventje zal eens op eene tafel of stoel in de Vier Winden komen springen en daerméezyn onze mannen al weer gepaeyd. NU HEBBEN ZE NE GAEY GESCIIOOTEN. Nu hebben zy een meesterstuk voortgebragt waer in zy ons met onze redekunde willen doen pryken en waer toe zy hunne leézers zullen verzenden telkens dat den Dender-bode van redekunde zal gewaegen. Wy zullen het meesterstuk in zyn geheel afkondigen en op het zelve onze bemerkingen maeken om onzen confrater nevens ons le doen pryken. MEESTERSTUK. Den Dcmlorbode van zondag laelst vindt 29 scheldnamen in myn artikel van hel Vcrnond van 19 dezer maend, en hy roept luidkeelsdat dezelve te curieus zyn om ze niet mede le dcelen!... Indien hy nog schaemrood kon worden ik zou Item zeggendal alle die lage uitdrukkingen, uil gewoonte van den eenvoudigen Denderbodc Ie lezen, onwetens uil myne pen gevloeid zyn; en dal hy alzoo alles wal hem aenrackl mei zyn giftige nydigheyd bezwaddert gelyk de slang met hel vuile dal h'aer den lyve langst alle zijden üylbarsl, de. hand beslymt die haer acnraekt. Den knaep noemt zich eenvoudig! is dit geen teckcn van uil- aohlige goeden smack Hy zegt dal de scheldnamen curieus zynis dil geen toeken van onwetenheid in lael- en redekunde Ik ben zelf curieus, om le welen hoe hy de curieusheid van de scheldnamen zal uit leggen. DU moei eene soort van poëzy zyn waer van nog weinig gekend is Het Verbond, zegt hy, is slechts door liet schuim van Aelst en omstreken opgesteld. Als men eenvoudig is mag men dit zeggen, zonder dat zulks beledigend is; hel zyn immers geene scheldwoorden. Maer alwic vergelijken kan ivecl dal dergelyk schuim veel te goed is om er den gekverwaende Denderbodc mede le slooven. Zoo er iemand aen dc ingebeelhcid van den bode kon twijfe len, men leze zyn N° 115 waer in slael: dal een hoop knoeJjers van bel Verhoud vruchteloos geheele dagen besteden om een

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1848 | | pagina 1