ZONDAG 24 DECEMBER 1848.
DERDEN JAERGANG.—Nr 119.
AELST, den 23 December.
VLUGTIG OVERZIGT.
Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagleekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der
inschrvving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen die
voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
Sen. Indien iemand reglveêrdigc klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen hééft, by mag op onze onpar-
tydighcyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon-
nen verleencn en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verdergewaegcn van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naemen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeéren mede te deelen, zullen gelieym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
DEN
CUIQCE SL'P*
BODE.
De persoonen welke op de Postkantooren zyn ingeschrcé-
ven, worden vriendelyk vermijt hunne inschryving te ver
nieuwen zoo haest mogelykwel te verslaen als zy voór-
neémens zyn hun abonnement voort te zetten. Eiken
afzonderlykm N' van den De.nder-bode kost 20 centimen.
Alle brieven, reklamen of paketten moeten franco worden
toegezonden.
LODENYYK-NAPOLEON VRANKRYK.
Het ge^n in den beginne niemand vóórzien noch verwagl
bad, is tha>a§ ccnc weezenlyke dacdzaek geworden. Den naetn
van den grootens-Napoleon die, over eene halve eeuw, op de
vier hoeken der aerde weergalmde en de vast gevesligdsle
;roonen deed beéven, is als by tooverslag wederom in deooren
ran ongeveèr zes millio'enen Franschen komen klinken, en
tie, den neef van den onsterfelyken keyzer, aen welken slegts
leézens naem ten dcele viel, treed eensklaps op het staeis-
.ooneel en word als hoofd van eene der magiigste natiën der
vereld uytgeroepen O ongesiadigheyd der nunsehen! c-uiige
neren geleden waegde Lodewvk-Napoleon eenen inval langs
Reeds beeft den H. Vadci
rende magt var Y. nkrvk zynr
hy aen de algemceoe verontwe<
geweldenarycn, waervan 1»
ge der schuldige sahteuzwei
ste bewerkers der waoordj
midden zyner bitterste «ivo.
Ivdclykc souveieynitevt, also«
den H. Petrus, b»
gewaerborgd d
;rhoofd der uylvoe-
oegezonden, waerin
uyd «de ongehoorde
geweest, len gevol-
doór de boosaerdig-
-nerinnert dat, ten
bet handhacven zyner
len en bet erfgoed van
tgïigd doói net openbaer regt, en vooral
lc gestadige overleveringen in Vrankryk
steeds zyne voórnaemsie bezorgheyd was. Hy twyfell er
niet aen of de Gouvernementen zullen hem niet lang naer
hunnen edelmocdigcn bysland laeten wagten.
Een afschrift van die proteslatie is aen al de mogendheden
zelfs aen degeéne die niet katholyk zyn, tpegesluerd. De gan-
sche wereld is dus door den H. Vader geroepen óm uytspraek te
doen, in eene zaek, waerin de heyligsle reglen op eene onweér-
dige wyze verkragt zyn geworden.
Wagten wy middelerwyl dat de Albeschikking over deéze
zoo belangryke zaek uytspraek doe en blyven wy op onze hoede
tegen alle welkdaenige verleyders die, ais vergiftige scorpioe-
nen onder de bloemen, slegts de gelegenheyd afwaglenom dóór
hun venyn alle goede grondstellingen te verderven.
Mgr. MARILLEY, BISSCHOP VAN GENEVE. (ZWITSERLAND).
Oi
dena
otraclsburg, 0 el. n.. stokt zymTe, ao.'-c'i-.o «.o». «eynig ot ny
moest dit waegstuk met zyn leven beiaelende vrugi der fran-
sche omwenteling was alsdan nog gvo u, rnaer dóór d tydsom-
standigheden met eene verbaezende snelheyd ryp geworden,
is den held van Slractsburg die in alle veyligheyd komen pluk
ken. Moge zy hem vóór de rust van Vrankryk en van geheel
Europa wel bekomen. Onderlusschen ziet Vrankryk eenen
onervaren stuerman aen bet roer van het staelkumlig vaerluyg
geplaetst en wagt het met ongeduld naer de wederkomst van
bloey en voorspoed die, sinds tien maenden, den franschen
bodem ontvlugt zyii om vóór geweld, moord en roofzugt plaets
te maeken. Deéze elementen van wanorder en angst zyn in
Vrankryk nog niet teenemael uyigèdoofd en konrien dóór voor
ziene of onvoorziene gevallen wederom losbersten en meer dan
oóH hunne vernielingsuylwerksels doen gevoelen. Wat het zy,
den tyd alleen zal leeren of de wispeturige frausche natie niet
weldra £.al van een rukken'l geen zy thans met zooveel geest
drift 'bséft geknoopt.
PIUS IX, ROOMSCHËN PAUS. ITALIËN.
'T geen wy övcï acht dagen vreesden, is thans gebeurd, nae-
melvk de vcrval-verklaering van den paus. Eene goddelooze
oproerige junta welke het wereldlvk gezag van Pius IX over
weldigd lieéfl, komt hem nu als onmaglig verklaeren en aldus
een begonnen schelmstuk voltrekken dat nergens kan dóór ver
schoond noch verregtveèrdigd worden. En onderlusschen blyft
het volk onverschillig ja juycht zelfs toe aen akten welke de
geschiedenis lot eeuwige schandvlek vóór't Roomsehe volk, zal
te boeken hebben. Wat zegl gy hiervan, gy mannen, die hier en
elders dóór Gods- en geweélcnsverloochenende grondstellingen
het volk bedriegt en verdwaell? Wat zegt gy hiervan, gv, die
vóór gcene schanddaeden noch geweldenaeryën terugdeynst,
gy die met den wil uwe hcyligschendende banden legt op alle
rechten hoe heylig die ook zyn of mogen weézen, en dit uyt-
sluytelyk om uwen ingekankerden haet en brandende zelfzugt
le voldoen? Gy hebt schoon te zeggcu dal gy elks rechten eer
biedigt, dat gy aen ieder geél't wat hem toekomt; uwe werken
verloochenen uwe wóórden en uwe outworpene plannen verrae-
den uwe verderfelykc inzigten.
Terwyl de goddelooze geduerig le Roomen de inaei der boos-
hcyd aenvullen, lerwyl zy aenhoudend dóór hemeltergende
akten de roede der kastyding scherper maeken, slaept hel volk
eenen gerusten slaep; rnaer wee aen deszelfs verleyders, moest
het eensklaps dóór den bliksem des banvloeks oniwaeken!..
Aen den vervolgden en onderdrukten Pius onibreéken noch
moed noch kragtdaedigheydhééft hy tol dus verre slegts zyne
vaderlyke stem laeten hooren om als den goeden herder de
verdoolde schaopen terug lc brengen, eerlang zou hy eene
andere tael konnen voeren en even als zyneu Meester het
wederspannig Jeruzalem veroordeelde, hel goddeloos Roomen
op eene harde proef stclleu.
i .il waer de klubscn d'ovci
sryën van allcu aerd pleég
in eenmael ontketend, aen
l(. 7jf. hieragU
Zwitsersch Rberalismns no
den De Zwitserse he klubi
agling en liefde vóór de
vl lie
In geene stad van Belgiën ziet of ontmoet men Y géén hier te
Aelsl gedacn word.Eenen klub,waervan de kopstukkengeweézene
orangisten zyn, geéfl hier aen egt vaderlands- en rustminnende
burgers de wet en daervoór moet alles hukken en wyken. On-
dcrtnsschen, om allen twyifel weg te neémen opzigtens de
klccding vóór onze burgerwagt, zou het goed zyn dat de garden
zich vcreenigden en aen het gouvernement eene uyldrukkelyke
antwoord vraegden of zy JA of NEEN VERPLIGT zyn zich tegen
hunnen dank in onkosten te werpen die de groole meerderheyd
niet zal konnen hetaelen en welke lasten dan toch op de stad
moeten vallen. Het gouvernement zal hierop eene beslissing
geéven, en willen zommige ollicierkers die ongetwylfeld in tyd
van gevacr in een muyzenhol zouden kruypen, zich met laken
kleeden al ware het van 50 franks de elle, dat zy zulks doen,
onder eenen nedrigen kiel van 10 franks kan voorzeker ruym
zoo véél moed schuvlen als onder eenen laken frak.
hadde.f ook al len eerbied, alle
y heyd en onsciiendbaei heyd van
persoonen en denkwyzen gepredikt en aldus lalryke menschen
bedroógen en vcrleyd inaer eens meesters geworden, voldoen
zy hunnen haet op eene wyze die allen vryheydsminnaer het
bloed naer 't hoofd doel stygen. Doch, viólcnta non duranl
geweld duert niet, en aldus inogen wy hoópen dal de meeste
rol der klubsparlyën gespeeld is en dat haer tot onderrigting
cn verbetering der volkeren een kort ryk zal loegelaeien zyn
om eerlang haerc eygene dood te sterven.
DE BURGERNYAGT VAN AELST EN HAERE KLEEDING.
Een koninglyk hesluytvan 10 december YEROORLOFT aen
de burgerwagt van Aelst van zich in laken uniform te kleeden.
Deézen oorlof is verleend op uytdrukkelyk verzoek van onzen
regeéringsraed al of het gouvernement aen onze burgerwagt
eene voldoening wilde geéven. Macr zien wy de zaek eens in
gelyk zy wcézenlyk is. Heeft onze regenlie wel het regl van
legen den dank der dry vierde burgerwagten deéze aenyraeg te
doen, en dit in tegen wóórd igheyd der grooie lasten die op de
burgers drukken? Onderstellen wy dal ja; macr, eene. tweede
vraeg: zyn de burger wagten VERPLIGT meer nullelooze onkos
ten le doen dan zy konnen zonder zich meennaels hel noodwen
dige teonlrekkrn en dit om de grillen in te volgen van eenige
heel hoofden die in alles hunne wenschen konnen voldoen .MN y
gelooven neen; heeft de regenlie onzer stad geen agt gegccven
op de billyke aenvraeg der dryvoudigc meerderheyd onzer bur-
gerwagtcn betrekkclyk het draegen van den profyligen kiel,
het gouvernement hééft hier anders over geóórdeeldhet ko
ninglyk besluyt VERPLIGT geenen burgerwagt eenen laken
uniform le draegen rnaer hel siaet zulks toe, liet verleent den
oorlof om dit le doeu. Nu, de Durgerwagten moeten wel weéten
dal zy ten minsten vyftig franks zullen moeten uytsleéken om
zich betaemelykcr wyze te konnen kleeden. Laken dat aen 5
francs is aengeboóden cn dat weézenjyk rnaer 5 francs weêrd
is, zal niemand begeéren, want zoo hel eens nat is geweest,
is hel kleedsel vóór altyd bedorvan; elkeen wéét immers we!
dat het slegtste zomergoed van laken breedte en met katoen en
wolle vermengd, 3 a 4 francs kosi, hoe wilt men dan aen dien
prys laken ophangen dat zou deugdelvk en goed zyu Van den
anderen kant, 'tzyn de locbehoorien van liet laken kleedsel die
vierdobbel zullen kosten.
Wat er van zy, onze regentic dryft den spot met de groole
meerderheyd der burgers en scliynt hun eenen deli naer 'l hoofd
lc werpen die ha er vóór al tyd de agting van allen weidenkenden
mcnscii moet doen verliezen. Maer wat is 'i, 't is thans het tyil-
stip der zoo gezegde liberale suprematie die noch regtveérdig-
heyd, noch hillykheyd, noch trcflélvkheyd ontziet of eerbiedigt, en
die op de scliaemlelooste wyze de wiilekcurigste akten daerstelt.
Onzen confrater, liet Verbondis zoo RYK in verba cl voces
(gekapt strooy) dat hy als den eersten redekundigen des lands
zou doórgaen, ware by even zoo ryk in argumenten. Dit mael
heéfl hy onweétens en* uyt gewoonte slegls 11 nieuwe curicusa
schelduacnien tegen den eenvoudige» Dcndcr-bodc uyt zyne peil
laeten vloeyën te weéten logickcn baudcl, slractjongcnweerga-
nrkzü'.kfii. onbpsrhacmden bodi', vuyge zie!
- nn, rorKftmrsv, g'cicelcmhHtchenaer, tcugcloozcv gek
y 'i cii ie vredeo als wy maer elf van die schoone dingen
artikel acritrolfen om dat wy toch al iels op hein gewon-
h'*l
I drongen toen wy zagen dat hy hardnekkiglyk blvft volherdcn
in zyne bcdorvenhcydden man zegt ronduyt dal hy in belang
der openbarre zcdclykhcyd vcrktaerl dat hy een bedorven
persoon is Uil Waerlyk wy hebben compassie met dien verloó-
ren zóón. Al de andere schryvers van 't Verbond zeggen dal zy
hunne goesle hebben, het advokaelje alleen dat wal meer pre
tentie hééft en wat fynder dan zyne medewerkers zyn wilt,
schynt niet voldaen. Nu, wy. zullen met het manneken dat van
rlielorische figueren wilt spreéken, korl maeken, en hem over
zynschuym gesloófsel vraegen of hy niet beter doen zou naer
zynen pidome (épitomé) terug te keeren, of, hoéft hy ooyt eeni
ge rethorische kennissen gehad, hv zich zekere figuer niet her-
rinnert die loclael causa pro effeclu el conlinens pro contenlo en
vice versa te neémenHebt gy 't beet, curieus ventje! Macr
hy licht dit vergeéten, niet waer, vriendje, T is eygen aen den
nieiiscli te vergeéten, er zyn er die lot hunne vier punten toe
vergeéten, maer geene wórden er gevonden die een ander gis
pen zouden omdat hy de zyne onthouden hééft. Wy hadden on
zen poezy-meester hier verwagt cn hem daertoe het lokaesje
aengeboóden '1 welk hy zoo gretig als eene oester binnengeslokt
had. Wal hel zy, wy zullen onzen bedorven confrater die niet
weet wal hy schryftnog een lesje nopens zyne reglen geéven
cn hem zeggen dat hy als advocact, telkens dat hy le Dender-
monde iels te pleyten heeft, kosteloos met de bargic mag mede
gaen, en als poezv-meester, in alle herbergen voor zes centen
eene pint bier mag drinken.
Het volgende briefje is ons voorleden zaterdag te lapt toege
komen oni hel alsdan te konnen opnoemen. Wy voldoen alsnu
aen Y verzoek van den geaglen schryvcr die ons eene kwestie
voorstelt waerop M. Bruneau zelf zou dienen te antwoorden
naemelyk over hetopstryken der 200 vette guldens per maend.
Vóór oiis deel hebben wy inlichtingen genomen volgens we*lke
M. Bruneau.vóór die opstryking niet zou terugdeynzen. Althans
willen wy noch lasleraers noch onreglveèrdige beschuldigers
zyn, doch op dal alle vermoedens deswege zouden verdwyneu,
zouden de vrienden van M. Bruneau en hy zelf zeer wel doen
hieromtrent teregtwyzingen le geéven. Van 't Verbond, dat Be
zaek der borgtogt zoo scliandelyk aen de kiezers heeft bewim
peld en onder een ander daglicht gesteld, regtzimiige uytleg-
gingen verwagten, ware aen hersenschimmen gelooven; alles
'wat M. Bruneau gedaen hééft, Boel of zal doen, zal in dit blad
toegejuycht worden al ware er, om zoo te zeggen, den bhder-
gang van Y land aen gelegen. l)e geveynsdheyd is eene kwael
die den menseh vvi en ze aen geboren is, slegts aen Y grafverlact.
Zie hier liet brrefje waervan er kwestie is:
Mynheer den Opsteller van der> Dendcr-bode.
Indien hel waer is dal M. Bruneau zoo dikwils nalael de zit
tingen der volk d.amer by te tcoojien, zoo als den Dender-bode
