ZONDAG 14 JANUARY 1849.
DERBEN JAERGANG.—Nr 122.
AELST. den 13 January.
Dit blad verschynl dos Zaterdags in den namiddag onder de
dagleekening van den daerop volgenden Zondag. —Den prys der
ióschryvjng, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annoncen op 2(1 cenliinen den drukregel. De pcrsoonen die
voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand regtveêrdige klagten of gegronde rekla-
inen in algemeen belang te doen heeft, liy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen vvy plaels in onze kolo^i-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
CUIOUE SULM.
verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naeinen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeéren mede te deelen, zullen gehevni ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvrv toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
DE BRLSSELSCHE NIEUWJAERWENSCHERS.
Den Monitcur heeft eene reeks redevoeringen afgekondigd
welke de hooge ambtenaers, ter gelegenheyd van hun nieuw-
jaers bezoek by den koning, hebben uytgesproken. Hadden wy
<k plaels te verspillen om al de redevoeringen mede te deelen,
onze leézers zouden er konnen uyt opmerken hoe verre de
schaemleloozc vlytael van zommige redenaersgegaen is; hoe
behendig.de ryk betaelde ambtenaers aen onzen goeden vorst
den weézenlykeu toestand des lands weéteu te verduyken. Men
mag in 't algemeen zeggen dat den eersten dag des jaers oenen
dag van logons, eencn dag van huychelaery is geweest. Meest
al de redevoerders die zich by HU. MM. hebben acngeboóden,
scheénen hunne redevoeringen op den zelfden leest gesehoeyd
te hebben; meest alle hadden de uyllandsche slaelkundige
beweégiugeu die Europa tydens IS48 geschokt hebben, voor
\erlrekpunt genomen en zyn vervolgens op de diepe rust
welke ons land ondertusschen genoot uylgekomen als willende
?.y besluylen (lal deéze rust aen de wysh.eyd des konings en aen
bun goed bestier te danken is!! Maer Eylaesis dit wel de waer-
eyd f 'I is waer, en dit bekennen wy volgeêrne, wy hebben
den besten vorst, het vaderjyksle opperhoofd van Europa en
welligt van geheel de aerde, maer is bel aen zyne wysheyd
.Ai .'.-y ii, -..;l verscHtilligd zy..? I* het nit-i veel eer aen de
pregle verknoglheyd, aen de zaglaerdighcvd en waere vader
landsliefde de«- bracve Belgen dat wy zulks'te danken hebben?
Voorzeker ja; duyzende ongelukkige lyden immers en zwygen,
y kussen zelfs de roede die hen geduerig martelt in lioóp dat
liet toch cénmael zal beter gaen. O edelmoedig volkwees ge
regend en dat den Albehoeder eerlang uw ongelukkig ld ver
lag te
Ondertusschen is bel waerlvk te deèren dat de ryke gunste-
ingen der kroon niet beter uyt hunne oogen zien en zoo schan-
lelyk de incnsclielyke zwakheden te baei neémen om aen hel
lioofd van den staet de weézenlyke ellende te vermommen,
'oór Leopold hebben zy gouden wenschen- gcuyt, en voor de
;eleysterde Vlaenderen, vóór de rampzalige slreéken is hun
;een enkel wóórd van medelyden of wensch van beternis onl-
;Iipt. En noglans zyn die Vleyérs de behaegel ingenmaer hel
y, dit is den geest van alle tyden geweest: den "koning Achab
vilde niet hooren dan goedsvoórspellende profeéten, terwyl
iiy, gelyk de goddelooze Jesabel, Elias verslootte; Antipater
vilde van ter zydc geschilderd worden om dat hy scheel was,
•n Alexander, toen hy uytgeschilderd wierd, hield zynen vin
ger op eene plek die in zyn aengezigt was. Wy willen hierdoor
besluylen dal de vieyérs onbekwaem zyn om de waerhevd te
DEN KAPITEYN DER DRAGONDERS.
Den S february 1807 "leverde Napoleon den bloedigen slag
van Eylau. Om beter de beweégingen des vyands gade "te slaen
was hy op den stadstoren gegaen. Nauwelyks op dit observa
torium gekomen, zag hy eenezwacre kolom russische infanterie
lie (Rór eenen kronkelweg bedekt., op dc kerk aeninarcheérdc.
'Óen keyzer daelde spoedig neder en liep naer een regiment,
lat zich in de nabvheyd bevond het was het 15° dragonders
beroemd in de jaerboeken des legers.
Zie die massa, riep hy den kolonel toe; chargeer kloekmoe
dig; de overwinning hangt er van af.
Het rigement wierp zich voóruyt, en in eeri omzien was de
aenvallendè kolom, ter zyde aèngetasl, deels neérgesabeld en
verstrooyd.
De dragonders waren nog hvgend om hunne overwinning,
toen Napoleon in hun midden verscheen. Zyn kalm gelaet
leverde een groot kontrast op met de oórlogs-opgewondenhevd
van die mannen, wier sabels rood waren van bloed. Den kapi
leyn der kompagnie hield eene russische vlag in de hand.
Die vlag, zeyde den keyzer kortaf, is een bewys van uwen
moed. Ik gééf u hel kruys van het Legioen van Eer.
Den roem der daed en het kruys, hernam den kapitevn zich
buygen, debehooren aen den tweeden luytenant Da....
zeggen als zy eenigzins bekommerend is, en dal de geéne die
de waerhevd zouden zeggen, zorgvuldiglyk van den troon ver-
wyderd worden.
Wy willen noglans niet zeggen dat men aen onzen souvereyn
gcene gelukwenschingen mag doen, verre zy van daer, wy ook,
wenschen grondhertiglyk hem nog lange jaeren te bezitten, en
dat hy sleéds van al zyne onderdaenen bemind en desnoods
bygestaen en verdedigd worde, maer wy konnen zonder veront-
weèrdiging niet hooren dat men hem leugens in d'ooren blae-
ze welke vóór hem zelfs noodlottig zouden konnen worden.
Aldus durfde den voorzitter van den Senaet openlyk zeggen
dat er Bclgicn geene ruïnen te herstellen zyn!! terwyl de twee
derde der eertyds nog welstellende Belgen of wel in eencn
prangenden toestand verkeeren, of wel "tot den bedelstaf ge-
bragt zyn. Zyn dit geene ruinen te herstellen? Men mag zoo
luydkeêls roepen als men wilt, gelyk eenen minister nog on
langs in de kamer gedaen hééft, dat den toestand des lauds
verbeterd is om dat er op verre nu zoo véél panden in de zoo
gezegde hergen van bermhertigheyd niet gcdracgen waren!
liet is vóór elkeen onbelwisiclyk dat de armoede dagelyks ver
meerdert en, is de aenhaeling van de bermhertigheydsbergen
waer, dit is een leeken dal de ongelukkige die zich tot hier
toe door de verpanding hebben gered tegen honger en koude,
nu niets meer te verpanden hebben. Wy kennen er hier meer
dan men wel zou denken die voórheén aen niets gebrek had
den, sedert cciiigen tyd alles verpand hebben wat zy bezaten
en nu tol de uvtersle ellende gekomen zyn. Zyn dit gcene ruï
nen 12 herstellen? Men hoort op eiken oogenblik van bankroe
ten, van betaelingsopschorsingeiï, den Monitcur is dagelyks
opgepropt met verleende sursis aen menschen die geene eer
meer konnen doen aen hunne atfairens, de dcurwaerders heb
ben thans 't een dwangbevel op T ander te doen etc. en wy
hebben geene ruinen te herstellen!! en de armoede is vermin
derd Vóór waer, gy, die uooyt honger hebt gehad, die noovt
armoede van naby gezien, of nimmer in prangenden toestand
verkeerd hebt, kont aldus spreéken; maer ondervraegl de langs
openbaere wegen kwynende ellende; ondervraegl die moeder
welke vrugteloos haere wegens alle beroovingen uytgedroogde
borsten aen haer zuygelingsken geeft; ondervraegl die scha
mele arme die in'l geheym honger .lyden en weeuenraed-
pleégt de sterfgevallen die bovenmaele de geboorten overtref
fen, en gy zult eene andere lael spreéken, en, hebt gy nog
ecuig vouksken van broederliefde in uw hert, welligt een deel
van uwe schreeuwende ja er wedden ten behoeve van uwen
lydcnden medemensch afstaen. Hel volgende voorval dat den
Messager de Gand zegt hem medegedeeld te zyn dóór eencn
behoorlyk geteekenden brief, zal een wcynig licht versprcyden
over hel géén wy hier aenhaelcn. Léést en oordeelt
Gisteren (1 January) avoni, zegt den correspondentkwam
ik dóór de Calcarie-siraet te Gend. Toen ik voórby hit huys X" 58
Neen, Sire, zeyde driftig den aengeweézen jongen luytenant:
den kapileyn heeft die vlag afgenomen; hy alleen verdient
het kruys.
Gy zyt te nederig, myne dapperen, liet den keyzer er grim-
lagchend op volgen; gy word bcyde gedeeoreérd.
De nieuwe ridders wierden opregte vrienden.
Den kapileyn had een ernstig karakter en strenge zeden;
zoo als Bayard, was hy zonder vrees en onberispelyk. Dcé-
den zyne kameraden eenigen misslag, welken dóór de vryhevd
der legerplaetsen niet allyd verontschuldigd word, dan vrees
den zv meer zyne vermaeningen, dan de s"traf die den kolonel
hun koude opleggen; men had een voorgevoel, dat er in hem
andere dan krvgsdeugden waren.
Tydens den vrede van 1814 verlieten veéle oftïciercn vrv-
willig hunne loopbaen en men zag hen weldra verschillende
maelschappelyke standpunten, met cere bckleedenwant deéze
mannen waren van hel zuyversle franseh bloed.'De olficicren
van-Lodewyk XIV en die van Napoleon behoorden tol eene
school. Den kapileyn der dragonders dóór een ingeboren roep
uiedegesleépt, ging in een seminarie en zynen vriend oppcr-
o flic ie r geworden, .vereenigde zyne lotDestcmming met eene
dér schoonste meysjes van Versailles.
Twintig jaeren lacter waren twee fainiliën op een buytcn-
goed by Avillon vereenigd. Een jong meysjc vol bcvallighevd
en zedigheyd, het hoofd dóór een wille roozenkroon omhuld
w.igtte het 1 I bee! t
kwam, naby de Twaclfkafnerstraet zag ik op den dorpel der deur
een meysjc zitten van ongeveer dertien jaeren ouddat de hulp
afsmeekte vóór haere moeder. Dóór medelyden bewoöycn, trad ik
de wooning binnen en daer deed zich een bedroevend toonecl voor
V>ync oogen op. De moeder lag zonder kennis op den grond, en
haeren man neg zwakker dan zy, poogde vrugteloos zicli op te
regten. De vrouwweder by haere zinnen gekomenvcrklacrde,
dat zy sinds twee dagen, met haere familie van voedsel beroofd
was. Op de sloóf stond eene kookpan met aerdappclscheUon, be
stemd om tot macl deézer ongclukkigen te dienen.
Ik zond daedclyk om brood en acrdappclen. Toen hel brood
in .'Jukken ivas gesnccdcn, was liet egler de bcyde eytgengöten on-
mogelyk in den eersten oogenblih, er van te eêlen. De kinderen
inicgindeel wierpen zich op dit voedsel en verslonden hel met eene
wdcsTheyd lot welke roofdieren alleen my geschikt hadden qc-
scheenen.
Ondcrvraegd over de oorzaek hunner armoede, Ixrigllcn zy
my, dal den man, die hel beroep van timmerman uytoefenl, zich
sedert vyflicn maenden zonder werk bevond en hy buylen staet
wasAn het, onderhoud van zichzclven, zyne vrouw en kinderen in
leeifcn ouderdom, te vóórzien.
De volbrenging van eene zoo smertvolle pligt, verwierf my
de zegeningen van die ongelukkige familie en dal in bcufoórding,
die my overluygdendat ik eerlyke en wclopgevoedde werklieden
geholpen had.
Jid zulke aenhaclingen moet men inderdacdzoo als den
Messager zegt, aen voorspoed gelooven, en liet is niet rerwon-
derlykdat dc verpanding in de bergen van Bcrmhcrtiahead
verminderd is.
Nu dal de burgenvngten onzer stad beginnen te zien hoe véél
den laken frak metal deszelfs locbehoorten zal kosten, onlstael
er een algemeen gemor en men is het eens om de w illekeurige
handelwyze van onzen regeéringsraed in dit stuk af te keuren
en zelfs teyeraglen. Wy hadden zulks voorzien en men moest
inaer weynig óórdeel hebben om niet voorop te wcéten dat
dci'gelyke contributie afkeer en tegenzin zou verwekt hebben.
Als er zal kwestie zyn van zich moeten te kleeden, dan zal 't
spel op den wagen komeneen zeer groot getal ouders zeggen
dat zy geen laken willen of konnen koopen, en dat, wilt de
overheyd der burgerwagl hun dwingen, zy zich vóór de reu-
banken zullen Iaeten dagvaerden verzekerd dat de wel alhier
niemand verpligt zich in laken te kleeden. Dat er onze mannen
eens op denken T moeyelykste is nog te. doen al denken zy dal
alles onder en vóór hun bukken en wy ken moet.
Zondag laetst spraken wy van! het opslrvkcn der nresentic-
gelden dóór de leden onzer regen lie die voor de kiezingen dóór
zich zelve en dóór 't orgaen van den Aelslerschen Mcphislo-
Deézen in eenen ziglbaeren staet van ongeduld en onrust
ondervroeg dikwilsde klok. Hel uor, vóór de trouw-olegtrslievd
bestemd, was verloopenieder giste, toen het geromnml cener
poslchees zich deed hooren.
Ha .'daer is hy, riep den heer Daden vader dei bruvd
noovt heelt hy zyn wóórd gebroken.
W ieriepen alle stemmen.
Gv /.nlt hem zien.
Men liep naer de venster; het ryljivg hield stil en eenen
eerbiedweérdigen prelaei stapte uvi hetzelve. Het tfas den
oud-kapiteyn der keur-kompagnie van het 1V dragonders, die
de kaske, legen den myter had verwisseld. De verwonderin»
was groot.
Den bisschop verontschuldigde zich, over zvneouvrvwilli^e
vwlra^iiig, welke liy in dc pleRliglicyd Iiad'gebragl'en men
hegal zich ter kerke. \óór de houweivks-zegening rigtte hy een
treöende aenspraek aen de pas verlóófden, en zoete iraeuen
leekten uyt de oogen der aenweézigen. Geduerende de maellyd
uie de inzegennii; opvolgde, ri^Ue ieder /.yi blikken nn den
prelael. De bruyd was op tien schnonsten dag haers levens
door een n ouden dragonder in de schaduw gesteld.
De nieuwsgierigheyd van den leé/.er moei ojtgewekt syn;
het is billyk dezelve ie voldoen. Mgr. Prilly, bisschop van'hel
diocees Cbalons stir-Jlanie, zal aen eenen oudcii-soldaet van
l l' ylau vcrgceven, zyne ncdrigbeyd gekwetst te hel»!
