ZONDAG 15 JULY 1840. DERDEN JAERGANG.—Nr 148. AELST, den 14 July. DE OPOFFERING VAN EENEN VADER. Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prysder inschrvving, by trimester, is bepaeid op 1 fr. 50 c., dien der annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen die vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos teloos eene annonce van 40 drukregelen in ons blad doen plaet- sen. Indien iemand regtveèrdige klagten of gegronde rekla- men in 't algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar- fydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon- nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor den toegezonden.Denaemen der persoonen dieonseenigc «tukken zouden begeêren mede te deelcn, zullen geheym ge houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den druk aengael. CUIQUE SUÜM. BEN DENDER-BOD De dag- en weékbladcn onzer dompersliberalen klaerlyk ziende dat de aenhangers van die grondwelschendende en aedebedervende faciie dagelyks verminderen en dat zy eerlang onder de veragting der natie zal gesmoord worden, vullen geduerig hunne kolonnen op met prolestatiën van hunnen eerbied voorde vryheyd en goede orde, met prolestatiën hunner verkleéfdheyd aen de wetten en hunner bezorgheyd voor 's lands welzyn. Die bladen, eensdeels opgesteld door vrenide huerlingen welke niet alleen vóór een handvol goud of zilver de schandelykste akten bewierooken, maer zelfs in staet zouden zyn het vaderland te verkoopen, die bladen, zeggen wy, anders- deels opgesteld dóór bekleeders of najaegers van geldverslin dende plaetsen, verdobbelen heden in geweld om dóór verkeerde nytleggingeri en drogredens de ligtgeloovige voórduerend te verleyden en aldus hunne akten en inzigten van zelf- en heerschzugt te verduyken of beter te bereykën. De ontzettende geldverkwistingen die gedaen worden onder voorwendsel van landbouw, koophandel, nyverheyd etc. te begunstigen, ledigen de schatkist en vullen de beurs dergeéne welke zelve denhof zingen en doen zingen van een besluer dat de schuld' van ons verarmd Belgiën in het kort tydverloop van 2 jaeren met VEERTIG MILLIOENEN verzwaerd heeft; die zelfde betaclde lofluyters schreeuwen onophoudeiyk dat ons land gelukkig aen de stormen ontsnapt is welke hel overige van Europa doen dreunen, en dit eeniglyk omdat de liberalen aen 't roer geraekt zyn en aen den gang van 't besluer dit liberael karakter hebben gegcéven Twelk een vryheydsminnend volk gelukkig maekt Maer als men aen die volksbedriegers eens vraegt waerin 't volk thans gelukkiger is, dan is hun den mond gesloólen. En inder- daed, belaelen wy nu min conlributiën? Neen, integendeel de lasten zyn sterk vermeerderd. Is er meer geld te winnen vóór den armen? Neen, integendeel den werkman word geduerig meer dóór degroole baezen uylgeptit, hy word hoe langer hoe armer, en zy, hoe langer hoe rykcr, en wat nog erger is, die groote baezen ontvangen nu en dan subsidiën en loelaegen om hunne meerrnaels dóór slempen, brassen en andere ongebondenheden verwaerloosde en te niet gegaene atfairens, op te helpen en in zwang te houdenWint er den armen werkman of 't land iets by? Voorzeker neen; want, vóór wat zommige van die groote baezen betreft, zy zyn algemeen gekend als verdrukkers der arme en worden dóór deéze als monsters van onregtveèr- digheyd vervloekt en vermaledyd. Verder vraegen wy of er meer gelykheyd onder de Belgen is? Al wederom neen, integendeel alle ambten, profyten etc. zyn uytsluytelyk ten voórdeele der Vervolg en eynde. Hy, die den diamanslyper in de eerste volgende dagen had gezien, zoude hem byna niet gekend hebben, zoo had de zie- lesmert zyn zwak ligchaem aengelast. Geenen slaep sloot zyne oogen, geene spys of drank kwam over zyne lippen. Stil en somber zat hy daer neder, als in gc- dagten verdiept, terwyl de zonderlinge en verwarde blikken, welke nu en dan uyt zyne rood geweende oogen spraken, het zeyden dat een geregeld denken hem niet meer mogelyk was. Neen, het is niet mogelykriep hy somwylen, srpong van zynen stoel op, ging naer zyne werkkamer, dóórzogt dezelve, en viel dan eyndelyk wéér, geheel te leurgesteld en uvtgeput, neder kermendeO God, mynen zóón, mynen eygen zóón Vier weékeu hierna zat den ouden Fernando in boeyën ge klonken in de gevangenis. Den juwelier, aen wien de sieencn behoorden, had den verloóren diamant van hem teruggeëyscht, en toen Fernando hem denzelven niet kon wedergeéven had hy de zaek aen het geregt overgegeéven. Den braeven man ont kende niet, dat hy den steen had ontvangen, maer verklaerde zich aen. God en menschen onschuldig, terwyl hy egter op nie mand eenige beschuldiging wierp. Alle die hem kenden, waren ten hoogste verwonderd en ter neérgeslaegen, want zy konden zulk eene daed van den trouwen Fernando niet begrypen, en spraken hem in hun hert vry. Den dag, waerop het vonnis zoude uytgesproken worden, was daer. Eene ontelbaere menigte was in het geregtshof za- meogcvloeyd. Ieder wenschle evenzeer den afloop te Yerneémen aenhangers eener factie die het land zou ten gronde helpen moest zy nog lang gebieden. Is er welligt meer vryheyd? Helacs bet wóórd vryheyd is eene doode letter geworden men overdenke de schundelyke geweldpleégingen die schier overal de kiezingen gebben gekenmerkt; men overdenke de droevige gevolgen welke het keienen van 't vry hoogonderwys kan hebben; men overweége de gevaerlyke aenslaegen die er gesmeéd worden tegen de vryheyd van 'tmiddeibaèr en leeg onderwys; men bemerke dat zelfs den uylersten wil miskend word van eenen mildaedigen armenvriend wanneer deézen eene begiftiging aen een gesligt vóór d'ellendige onder 't be- stuer van geestelyken loebelrouwd enz. Is er eyndelyk meer zedelykheyd, meer godsdienst of geloof? Helaes! dit alles word heymelyk dóór alle mogelyke middelen tegengewerkt: de volstrekte scheyding des geestelyk gezags van het wereldlyke is bet voórnaemsle mi: punt onzer liberaelen, daerom moet allen geestelyken invloed op 't onderwys gansch vernietigd worden; leerstellingen van verderfelyken aerd moeten de op komende jeugd worden ingeplantboeken zoo gevaerlyk dal zy meer te dugten zyn dan een vergiftig serpent T géén den mensch in zynen boezem zou uylbroeyën, die boeken die maer al te véél in zwang zyn, zullen in d'banden der jongelingschap gedoogd worden'T is immers liberael zyn daer over te zienZie daer de weldaeden welke wy van 't zoo opgepronkt liberalismus ontvangen hebben of nog te verwaglen^ zyn, en dan durven vremde huerlingen nog victorie roepen en zeggen dat de liberalen 't land gered hebbenJa, zy hebben het gered, met zich te onthouden hetzelve ten vuere en ten bloede te stellen, maer toch om het heymelyk nadien ten hunnen voórdeele uyt te putten, te bederven en welligt te ruineéren. Men léést in den Echode VAllicr (Fransch dagblad) Sedert eenigen tyd beklaegde men zich ie regt over hel gedrag der onderwyzers van geheel dit departement. Wy weélen uyt goéde bron dat den prefekt van dit depar tement die, in eene oularigs gedaene omreys, al de ernstigheyd van het kwued hééft konnen beoórdeelen, 25 a 50 van de pli'g- ligste schoolmeesters vóór de hoogcre arrondissements-comi- lés gaet doen daegen. Wy hebben de verzekering dat die comités op de hoogte zullen zyn hunner zending van order welke hun ten deele is gevallen en dat zy geenzins zullen haperen al de sirenglieyd te gebruyken welke deéze pligtige door hunne akten hebben ingeloopen. Zie hier reeds een droevig voórbeéld derslegte keuzen van onderwyzers, wanneer deéze dóór het gouvernement moeten gedaen worden ten gevolge eener wel die aen den slael het van deéze, onbegrypelyke gebeurtenis. Veéle wenschen en zugten gingen er vóór den ongelukkigen op, en ook aen de gcziglen der regters kon men zien, dat zy eene voor hen moeye- iyke en droevige taek hadden te vervullen. Met medelyden zagen zy, toen hel vonnis wierd voórgeleézen op den beschuldigden neder, die, vermagerd en uytgeleêrd, met een gelaet, waerop zich ontschuid en vrede teekenden, voor hen stond en luyslerde. Eene doodclyke stilte heerschte in de zael. Met gespannen aendagt hing men aen de lippen des regters. Op aller gelaet was eene angstige belangstelling te loézen, tot dal eyndelyk de woordenVeroóideeld tot de dood,» als eenen electrieken schok dóór de herten der aenweézigen trilden en hier en daer luyde zugten van medelyden en teleur stelling uylpersten. Geheel verslaegen ging hei volk met eene sombere stilte uyt een. Binnen acht dagen zou de doodstraf op het schavot voltrok ken worden. Fernando was nimmer alleen. Altyd had hy een zyncr kinde ren by zich, en ook dikwerf bezogten hem vrienden en beken den, die hem nieltegenslaende de veroórdeelingdoór het geregt liefhadden en vóór deugdzaem en braef bleéven erkennen. Den dag vóór dat de vreeselyke straf zoude voltrokken worden, gaf Fernando te kennen, dal hy, nog geêrne zynen oudsten zóón Pedro geheel alleen wenschte te spreéken. Pedro voldeéd aeu zyn verlangen en verscheén. Daer zat den gryzaerd in eenen nauw verlichten hoek der ge vangenis. Yzeren ketenon waren om zyne vermagerde armén en beenen geklonken. Hy bad en schéén zynen zóón niet te bemerken, teen den cipier deézen binnenliet. Pedro wagtte regt toekent van het onderwys te beslueren zoo en gelyk onze Kamer de verledene wéék eene gestemd heeft. Wy willen bier geene gissingen maeken over den aerd der misdryven waeraen die schoólonderwyzèrs zich hebben pliglig gemaekt, doch allvd staet ^et vast dat hel geenzins om deugden aen de leerlingen te hebben ingeplant dat die kerels vóór het geregt zullen ge- daegd wordenMaer onderlusscheu wie lyd er meest by de rampzalige gevolgen eener zoo schandelyke wet Vooreerst de jongheyd die goed en deugdzaem naer T een of ander gestigt gaclen meerrnaels lot in 't merg der beenderen bedorven naer buys keert; ten tweeden de ouders die, ten gevolge van slegte ingeboezemde grondstellingen, zedelooze kinderen terug kry- gen die veélal dóór hunne ongebondenheyd en séhandige leéfwyze de vlek der familiën en den nagel van 's vaders en moeders doodkist worden; eyndelyk, ten derden, de samen- leéving waervan die bedorvene jongelingen gevaerlykere leden zyn dan den cholera zelf. Dat een blad deézer stad, hel Verbond van Aclst in zyn laetsle N' durft zeggen dat DE ONLANGS GESTEMDE WET OVER HET HOOG ONDERWYS EENE DER SCHOONSTE MONU MENTEN IS WAEROVER HET LIBERALISMUS ZYNE ROEM MAG DRAGENVerwondert ons niet, onzen confrater hééft immers zelf bekend dat hy tot in 't merg zyner beenderen be dorven is en by zulke bekentenis mogen alle redeneéringen gestaekt worden nogtans ter gelegenheyd van de hierboven aengehaelde daedzaek, zouden wy van onzen confrater eens willen weétèn om welke reden die wet een zoo schoon monu ment is vóór 't liberalismus, wy zouden geene moeyte hebber, om hem onwederleggelyk te bewyzeu dat hy 't publiek bedriegt, en, vóór zoo véél 't hem mogelyk is, dóór zyne verderfelyke gezegdens de samenleéving helpt verleyden. Het is waer, 't is eygen aen broodschryvers de edele zending van verlichtingen onderwyzing te schandvlekken dóór heylloozc grondstellingen, maer 't is niet min waer dal zy er T vaderland vroeg of laet de biltere vrugten doen van plukken, als ongelukkiglyk de ver blindde meerderheyd niet tydelyk de oogen opent. Het Verbond hoéft zyne twee voórnacme patrooncn, MM. Bruneau en Cumont, VOOR de wet op't hoog onderwys zien stemmen, en dit was genoeg om die wet als een der schoonste monumenten te doen pronken, al moest zy overigens de schat kist tot op den bodem ledigen en geheel t land gelyk Sodoma en Gomorrha in den modderpoel der zedeloosheyd doen ver zinken. Wv hebben gunstige tydingen van de kiezingen van Parvs ontvangenvóór de eerste mael sinds de omwenteling van february hééft de bedaerde party ganschelyk in de kiezingen by den ing ing, tot dat zynen vader geëyndigd haden ofschoon hy had voorgenomen, kalm en bedaerd te blyven, ten eynde het lyden des ongelukkigen niet te verzwoeren, kon hy zich niet weérhouden, in traenen uyt te bersten, tóen juyst eene lichtstrael dóór de enge venster brak en dal uytgeleêrd en ver bleekt gelaet bescheén, hetwelk hem aen zoo véél vaderlvke liefdeen opoffering herinnerde; toen hy dal cerweêrdig hoofd aensehouwde, waerop den glans van fieugd en godsvrugt dóór dien van het zonnelicht nog verhoogd wierd. Het snikken van den zóón schéén door den vader te worden opgemerkt. Zyt gy daer, Pedro? vroeg hy met eene zwakke slem. Ik ben het vader, antwoordde hv. terwyl by op den grv- saerd toeging en hem de handen drukte. Gy wilde mv nóg geêrne spreéken? o Ja Pedro! maer waerom weent gy? Morgen immer is alles gedaen. Ik zal vóór Hem vcrscbynen,'vóór den voimaekten regler, die myn hert geheel doorziet, die myne gedagten kent. Zeg Pedrogy denkt toch niet, dat ik vóór dat oogenblik vrees? O neen, vader! zekerlyk niet, snikte Pedro. En waerom denkt gy aldus, mynen zóón vroeg Fernando. Omdat ik u vóór onschuldig en braef houd, vader! al beschuldigde u ook de geheele wereld, snikte Pedro. En wat zeggen uwen broeder cn uwe zusters? vroeg Fernando, terwyl zyn oog, dat een oogenblik van inwendige vreugde schitterde, ongeduldig vraegenil op Pedro rustte. Zy denken even als ik, vader! antwoordde Pedro. Z\ houden u vóór eenen vader die niet alleen dóór lessen en vermaeningen, maer ook dóór uw voórbeéld hen de deugd

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1849 | | pagina 1