ZONDAG 5 AUGUSTA 18-49. DERDEN JAERGANG.—N' 151.
AELST, den 1 Augusty.
Dit biad yerschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den dacrop volgenden Zondag.—Den prys der
insehryving, by trimester, is bepaeld op 1 i'r. 50 c., dien der
annoneen op "20 centiineh den drukregel. De persoon en die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eëne annonce van .10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglveèrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszei I's opsteller zal wor
den toegezonden.De naemen der persoonen dieonseenige
stukken zouden begcêren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoneen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengael.
CUIQUE SUUM.
DEN DENDER-BODE
Onzen Brusselschen correspondent hééft ons de volgende
eenvoudige doch waerheydsvolle bemerkingen toegezonden
Brussel, 1 xVugusty 1849.
l°De ministers Willen, kost wat kost, de opvoeding geven aen
de jongheyd, hun verkeerde grondstelsels leeren en ons daer-
door ongelukkig maken. Het is niet noodig dat ik de voor
beelden van Vrankryk en Duytschland aenhale, om deze waer-
heyd te bevestigen; daer zyn voorbeelden genoeg in ons land,
doch ik zal maer van een spreéken.
Wy hebben gemcynelyk 20,000 mannen onder de wapens.
Byna alle zyn jongheden dewelke den troost waren van hunne
ouders, deftige werkmannen, eerlyke en getrouwe dienstboden,
gehoorzame kinderen jongheden dewelke hunne pligten kwe
ten ten öpzigte van God, van de menschen en van zich zeiven,
zy wierden van elkeen geagt en bemind, hel vaderland mogl op
hun rekenen. Maer sedert dal zy soldael geworden zyn en dal
het gouvernement van hun meester is het welk de opvoeding
aen de jongheyd wilt geven, zyn die deftige kinderen van ons
vaderland "de zelve gebleven Zyn zy verbeterd wel neen
In tegendeel, zy worden van niemand meer gezogt, zy worden
van alle eerbare persoonen verslooten, niemand betrouwt hun,
zy vergelen en miskennen hunne pligten ten opzigle van de
zamenleving, zy spotten met zeden en godsdienst, zy leeren
stelen en bedriegen, (inderdaed de gevangenhuyzen zyn opge
propt vSjtn zulke parademannen) 'T buys komende, zy verdruk
ken en verwenschen hunne ouders en worden somtyds den
nagel van hunne doodkist, zy bederven dikwils en besmetten
eene geheele parochie. Eenen dcugdzamen jongeling moet
maer eenige maenden, als soldaet, onder het gezag en gebied
van het gouvernement leven om zyne eer en faem en meermaels
zync gezondheyd te verliezen door d'ongebondenheyd hy
gaet als eenen engel naer het leger en hy komt als eenen
duyvel naer buys.
Uyl kragt van dit voorbeeld vraeg ik met regt en reden, of
het niet genoeg is dat er jaerlyks omtrent 10,000 jongheden
verleyd en bedorven worden? Mogen de ouders dan geene
deugdzame kinderen meer hebben, in de welke zy hunnen
troost en behagen konnen stellen Is 20 millioenen nog
niet genoeg om de zonen uytde handen der ouders te rukken
en hun vergiftige leeringen inteplanten? ach! wat zweet,
arbeyd en derving moeten die 20 millioenen aen de Belgen
niet 'kosten moeten de ministers dan onze laetste duyt heb
ben mogen er geene deugdzame en godvreezende jongheden
meer zyn Wel hoe men ziet klaer dat de soldaten, dewelke
onder het streng gebied en gezag staen van het gouvernement,
hunne christelyke en burgerlyke pligten leeren miskennen,
is n men"wilt het gonvernement meer en meer meester maken
van liet onderwys 1 Men ziet klaer dat het Order der zamen
leving overal in gevaer is, en men wilt de opvoeding der jeugd
toevertrouwen aen clubisten en franc-masons, die den onder
gang van den godsdienst gezworen hebben, die de eenige
waerborg is van het goed order.
2" Wederom pensioenen hoe lang zal dit nog duren 1 zyn
de Belgen nog niet genoeg uytgeput? den minister van oórlog
heeft op eenen dag de volgende pensioenen toegeslaen aen
den generael Nypels 6000 fr., aen den generael Peiilhan 5000
fr., aen den gen. Thiery 5000 fr.. aen den gen. Schlim 5000 Ir.,
aen den colonel De Deken 5200 fr., aen den colonel Gael ton
5200 fr., aen den colonel Boutgen 5200 fr., aen den major
Marnix 2021 fr., dus geeft den minister aen 8 persoonen een
jaerlyks pensioen van 52621 franken. Wat zullen die generaels
doen met al die duvzende franken Zyn zy nog niet ryk genoeg?
Hebben zy niet genoeg betaeld geweest om wat te konnen
sparen Zou het niet beter zyn van die duyzende franken
aen verscheyde parochiën te geven om ze uyt den uytersten
nood te helpen
5° Men zegt dat de feest van Gend, waervan de gazetten maer
al te veel lof geschreven hebben, zal 150 duyzend franken
kosten. De financiers rekenen dat er totGend al genoeg gestorven
zyn van den cholera om 150 duyzend franken successie regt
le ontfangen. Dus zal bet gouvernement dezen keer geen ver
lies doen. Alzoo spreken de staetsmannen de welke ongevoelig
zyn aen de rampen en onheylen dewelke bet menschdom
overkomen.
4° Het word tyd dat de menschen hunne oogen open doen,
en dat het bestuer der clubisten eyndigt. Immers die mannen,
dewelke overal dezelve zyn, brengen alle landen waer zy
meester zyn, in schulden en moeyclykheden; zy hebben lot
Roornen maer eenige maenden besluerd en daer zyn meer als
200 millioenen schulden gemaekt. In Vrankryk, waer bun ryk
ook maer van korten duer was, is er al omtrent een miliaerd
of duyzend millioenen deficit. In Belgenland is het wat min
ergdoch wy hebben al twee leeningen moeten betalen, wy
zyn gedreygd dat de contribution zullen 7 millioenen par jaer
zullen verboogen, en wal goed is er gedaen met al die vragten
geld het is verdwenen gelyk eenen rook.
Op deéze laetste vraeg, zouden wy geèrne eene andere ant
woord geéven
Het is wel waer dat dieonlzaggelyke massagelds gelyk eenen
rook verdweénen is, maer de uytgeputte Belgen mogen wel
weéien waeraen bet gedeeltelyk is besteed is geworden. Aldus
hééft de belagchelyke campagne van Linthout een half mil-
lioen franken gekostaen de reuzen feesten en kava! kaden van
Brussel beeft men zeven honderd duyzend franken verkwist;
aen subsidiën voor mekaniekbaezen die zich daglyks in weelde
en wellusten wentelen, lerwyl hunne-arme daghuermans teveel
winnen om te sterven en te weynig om ie leévcn, zyn er ook
eltelyke honderde duyzende franken verspild; aen de nuttc-
looze garde civiek is er omtrent een millioen franken uytge-
geéven boe véél duyzende franken zyn er in de vuysten ge-
douwen van gasten gelyk den schoonbroeder van M. Rogier,
waervan de Nation spréékt en welk artikel wy in ons laetste
Nr hebben aengehaeld Als men berekent dat de knegten of
oppassers van "de besluerders des yzeren wegs alleen 51 duy
zend franken jaerlyks kosten hoe véél hectoliters vvf flank
stukken zyn er betaeld aen vuer, licht, onderhoud van minis
ters paleyzen, kostelyke gebouwen van honderde andere amb-
tenaers die volksverplelterende jaerwedden trekken en dus
te regt hunne eygene onkosten zouden dienen te draegen
als men ovcrweégt dat er koninglyke rytuygen op den yzeren
weg gemaekt worden die meer dan 80 duyzend franken kosten,
dat er in de staelswerkhuvzen van den yzeren weg koninglyke
standbeelden ten koste van 't volk gegoótcn worden, dat er
aen de directeurs en andere beambten van den ruineérenden
railway schreeuwende reyskosten én indemniteyten toegeslaen
worden die hunne jaerwedde eyenaeren, wat moet bet ons
verwonderen dat, de schatkist altyd ledig is Als men verder
zal hooren dat, eenigen tyd geleden, den bestuerder van den
vzeren weg, aen den minister van publieke w erken eene som
vroeg van 50 duyzend franken voor eenen der gewaende uyt-
vinders van nieuwe machinen, die, boven zyne jaerwedde van
15 duyzend franken,* nog duyzend fr. trekt vóór elke nieuwe
machine die hy aen de afzonderlyke nyverheyd levert, dat
dien uytvinder, zeggen wv, eene belooning hééft gekreege»
die gelyk is aen zync jaerwedde, ais men dit alles boort, zul
men niet eenigzins'beginucn te begrypen waer de lorinen geld
hlyven welke de Belgen jaerlyks naer Brussel zenden? Helaes
wy hebben den moed niet om heden verdere geldverkw istingen
na te spoóreh, het zy genoeg dat onze leézers weéten hoe ge
deeltelyk de millioenen in rook vergacn zyn gelyk onzen
correspondent zich uytdrukt.
DE LIBERALE BEÉLDEKENS.
De geduerige geldafpersingen waermede men de burgers
overal plaegt, hebben de zich zoo noemende liberale party wel
duyzendmael naer den oever der zee doen verwenschen. Hier
te Aelst waer alle gewin ophoud, waer allen handel te niet is,
waer het getal behoeftige sedert vyf jaeren met een groot
derde vermeerderd is, waer, met een woord, talryke deltige
burgers zich in 't geheym alle gewoone en buvtengewoone
voldoeningen moeten onttrekken om, volgens staet en conditie,
in 't publiek te konnen verschynen, in dit zelfde Aelst zeggen
wy, hééft de dompersparty al wederom het maximum van be
lasting op de burgers geworpen.
Zonder te overweégen dat de begoedde inwooners gedue- j
rende dry noodlottige jaeren van weézenlyk gebrek buytenge-
woone en overvloedige aelmoessen hebben moeten doen, om
de noodlydende van gebrek niet le zien omkomen; zonder te
overweégen dat daerop twee pracmende geld leeningen zyn
gevolgd die er aen veéle groot ongemak en verliezen hebben
verooizackt; zonder te denken dat de conlribuliën dit jaer al
wederom zyn verhoogd; zonder na te letten dal, tydensden
vreesselyken cholera-geessel heerschte, er nogmaels op den
hals der burgers gevallen is, hééft onze zoo gezegde liberale
regcniie de stad eene nieuwe vrackroepende contributie opge
legd, welkers opbrengst uytsluytelyk dienen zal eensdeels om
traktementen van kiesagentcu te bctaelen, en anderdeels
om den zotten hoogmoed van eenige overdreévene kopstukken
te voldoen die, in tyd van vrede of als er geen hoegenaemd
gevaer is, dóór hunne moedige houding en soms wel dóór hun
scbandelyk vloeken en lieren zouden schynen bergen tc willen
verzetten, maer wélke, by 't minste perykel dalgeéne zouden
doen waerVoór men de jongskens niet al te vroeg in eene
broek steekt. Wy hebben biervan een treilend voorbeeld in
eenen onzer manhaftige opperbaezen die, wanneer den cholera
bier vóór goed met hel zwcèrd speelde, naer Geeraerdsbergen
en omstrecken geviugt was, en naer men zegde, verboóuen
bad de dooden-mandc voórbv zyne deur te draegen
Wal er van zy, de liberale betaelingsbeélüekeus vóór de
burgerwagl verwekken hier eenen algemeenen zoo véél te
grooteren afkeer, 1° om dat de schattingen verre schynen van
onpartydig te zyn, en 2° omdat men onze stad als eene der
ryksie en meest geldwinnende steden des ryks behandeld hééft.
Wy zyn nieuwsgierig om teweéten hoeveel deéze schreeuwende
afpersing zal opgebragt hebben en hoe dezelve in haer geheel
zal besleéd worden; wy zeggen in ha cv geheelomdat wy over-
tuygd zyn dal zy den vastgestelden budget verre zal overtreffen,
en dat by gevolg den overschot als eene willekeurige schatting
mag aenzien worden waer legen eiken betaelenden burger
bet regt beeft le prolestcércn. En boe is men tot die over-
groote schatting gedeeltelyk moeten komen Met legen den
wil en dank van de dry vierde onzer burgers het laken kleedsel
op te dringen tol groot nadeel van eene kwynende landnyver-
hedy, en wederom ten voórdeele der waelen fabrieken, gelyk
wy reeds meermaels gezeyd en beweézen hebben. "Wy zullen
hierop terugkomen.
Dat de verkeerde uyllegging die door den minister van justitie
gegecven word aen de wet op de testamenten ten voórdeele der
arme of tocvluglsoorden vóór ongelukkige gedaen, voorlduerend
biltere vragten dracgtzal uyl hel volgende blyken
Eene dame. van Loven is over eenigen tijd overledennalaelende
eene forluyn van 200 duyzend franken; zy hcéfl deéze fortuyn
'bezet aen eene dienstmeyden den broeder van de overledene hééft
een vervolg doen inspannenom dit testament van géenér ufeétde
le doen mklaeren. tiet is de regtbank van Brussel die over deéze
zaek uylspraek zal doen.
De bijzonderheden van het proces hebben doen weéiendat.
dooreen eerste testament, de overledene de arme van oven schier
al harre goederen had geschonken. Maer trillende dat hoeren
uytirsUn u il geëerbiedigd witrd, hééft zy haer eerste testament
doen veranderen, zoodra zy wist hoc M. Dc Haussy de vroóme
bezetten begrijpt.
Dc overledene had byzondere beweégredens om by tsslament
over haerc goederen tc beschikken, meier zy vreesde, dal wanneer
zy de behoeftige rcgtslreéks riep om haerc erfenis in te zamelen,
M. den minister van justitie zich zoo liberael zou tooncn over het
goed der ongelukkigedat hy ten hunnen nadecle dc genomene
schikkingen veranderen zou. De uylvoering welke aen het testa
ment van )1. den pastor van Finistcrrai gegcéven wierd, diende
tol verwittiging cn dééd Mejuf. R. van vodrneêmen veranderen
Dóór deéze verandering zyn de behoeftige van Loven beroofd van
de erfenis. Dc zedelyke veranlwoórdelykheyd welke M de Haussy
op zich laed is overgroot.
Wy, van onzen kant, kennen eenen zeer ryken menschenvriend
die reeds ver gevoorderd in ouderdom, verscheydenc acnzienlyke
testamenten aen openbaere iceldaedigheydsgesliglen cn loevlugts-
oorden vóór ongelukkige gemaekt luid; nu, dien menschenvriend
vóórziende dat M. De Haussy geene scrupulen zou macken om
over gezegde testamenten naer goeddunken te beschikken, heéfl
dezelve verbroken en vind zich wacrlyk verhinderd in het ver-
wcézenhjken van zync loffelijke en hoogst verdienslvolle inzigfen.