ZONDAG 19 AUGUSTA 1849.
DERDEN JAERGANG.N' 155.
AELST, den 18 Augusty.
Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.Den prys der
inschrvving, by trimester, is bepaeld op 1 i'r. 50 c., dien der
annoncen op 2(1 eentimen den drukregel. De persoenen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry.maendcn kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen pïael-
sen. Indien iemand regtveêrdige klagten of gegronde rekla-
raen in 't algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen dcéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
CUIQUE SLUM.
DEN
verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naemen der persooneri die ons cenige
stukken zouden begeêren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geenè stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengael.
BODE
Het is waerlyk onbegrypelyk met welke aenhoudende woede
su verbittering geheel de mitiisterieéle drukpers den zegcprael
dien M. D'Anethan te Thielt op M. Pecksteen behaeld heeft.
Den Demerbode zegt dat den Observateur en Aelndcpendance,
tevóóren onverzoenlyke vyanden, byna vrienden geworden
zvn omdat eerstgenoemd hlad zich de onbeschoftsle leugens
tegen de geeslelykheyd, tegen de Calholyken en naemelyk
tegen de heeren pastors van Thielt en Meulebeke veroof.lofd
hééftDergelyke verzoening verwondert ons geenzins, want
't is de gewoonte der booze als het de verdrukking der regt-
veêrdighevd enwaerheyd geld, allen afkeer van kant te stellen,
hunne poógingen te vereenigen en dan met verdobbelde slagen
te werk te gaen tot dat zy hun doel hcreykt hebben. Her,,des
en Pilalus die te voóren elkander eenen doodelyken haet toe
droegen, zvn op den zelfden dag vrienden geworden op welken
zy gezamelyk aen de grouwelyke godsmoord hadden mede-
^Maerliét zy, al die lasteringen van eene aen 't ministerie
geketende party, de lasteringen eener verkogtle drukpers,
waertoe zullen zv dienen ten zy 0111 het land meer en meer te
overluvgen dat de hebzugtige party die, over eenigen tyd, op
onverga'nkelyke rotsen meynde te houwen, thans slegts nog
kwelmgrond onder haere voeten ziet; dieparly meent dat de
kiezers geene rekening houden van haere gedaene beloften, van
haere willekeurige benoemingen, van haere schandelvke geld-
verkwislingen, van haere grondwetschendende akten, van haere
schreeuwende onreglvecrdigheden etc. etc. Die party zeggen wy,
meent dat die guide dagen van overweldigde heerschappy
konnen blyven dueren tydens welke zy 't land verarmd heelt
en met hoopen schulden belast; het is waer, veel, ja, veel te
véél van haere creaturen drukken hier en daer op de geadmi
nistreerde, ma er den tyd zal ook komen op welken er eene
algemeene zuvvering zal gedaen worden van die en geene
persoonen welke reeds sinds lang door d'algemeene opinie
veroordeeld zyn. Maer blyven wy daer niet langer in.
De ministerieéle dag- en weekbladen komen geduerig met
hunne oude liedjes van Calliolyke en Liberale party voor den
da« met minister De Theux, niet wereldsche heerschappy de"
geeslelykheyd en meer andere oud versleétene domme argu
menten waermede zy egter een groot deel des volks verleyd
hebben, maer dit-alles kan niet meer pakken, het volk ziet
dat het jammerlyk bedroógen is geweest, en dóór wie? door
de liberale party die met eed beloóld had alle grieven te her
stellen en die ondertusschen oneyndig mcCr grieven by de
reeds bestaende gevoegd heeft. Dat er de zich zoo noemende
liberale party agt aen geéve, het ryk van beloften is uyt, de
mannen zyn gekend.
en veile appoinlcmcnten gelrokken hebben om volstrekt niets te
doentcyl degenen die men zoo lafhartiglyk bclecdigt, thans een
zware dienstdoen zonder eenige vergelding. Dal Den Dender-
bede er acht aen geve, want de lagchers zullen gewis langs zynen
kant niet zyn.
Het schynt dat het de planeét van onzen bedorven konfrater
is van als hy iets of wat tegen den eenvoudigen Dender-bodc
in te brengen heeft telkens eene dwaesheyd of onvergeellyke
beestigheyd in 'tmidden te brengen Wei gy armen sul, wal
konnen de misslagen en fauten van het voórgaende bestuer
baeten om de geldafpersingen en opstrykzugt van uwe patroo-
nen te verschoonen? Als gy voor den regter pleyt, zoud gy.de
steendomme argumenten durven gebruyken van eens anders
misdryven aen te haelen om deéze van uwen client te \ei-
schoonen? En wat meer is, konfrater, wy weéten niet van
welke vrienden gy spreéken wiltis het van eenige leden dei
voórgaende administratie, die onze denkvvyze deelen, die heb
ben wv niet gespaerd maer openlyk gegispt wanneer wy oor
deelden dat zy zuks verdienden,, en dit, weet het wel, konlrater,
zouden wy desnoods nog doen? Den Dender-bodc is geen van
die verkogtle bladen die, gelyk hel Verbond en consoórlen de
waerheyd, standvastigheyd en reglveèrdigheyd als m iruyi-
mandekens vóór de deur hnnner bureelen te koop stellen,
daervan hebben de kopstukken van T \erbond de onlegen-
spreékelykste bewyzen, en dan durft dit vuyl blad ons derge
lyke dreygeinenten komen doen Doch niet alleen lagchen
wy met die dreygementén maer daegen het Verbond uyt zyn
wóórd te houden, verzekerd dat géene enkele dier aenlygingen
ons treffen kan. Wy hebben het nog gezegd, wanneer het
Verbond ons de opsomming der grieven vroeg van het minis
terie De Theux en zyne deelneémers, onze vrienden, gelyk hel
klubsblad zich uytdrukte, dat wy in het geval waren eene taei
te mogen voeren die aen weynige bladen toegelaelen was, te
weéten, dat wy de misbruyken van welkdaenig bestuer al tyd
hebben afgekeurd en openlyk tegengewerkt. Meyut het erbond
misschien dat wy, even als de kinders van eenen baerd en
knevels benauwd zyn, vóór zyne holle bedreyging zullen be
vreesd worden Odat is mis, integendeel, wy wenschen dal
het zyn wóórd houde en zoo veel budgetten geéve als hel goed
vind om het publiek te verlichten en opdat wy zouden zeker
zyn dat noch kapileyn-rapporleur, noch luylenanls-adjudanlen-
majors, noch adjudanten, noch andere, betaeld zullen worden
gelyk het Verbond in zyn artikel wilt doen gelooven. Wy zullen
alsdan ook nog een woórdeken te zeggen hebben, vóór heden
staeken wy die bemerkingen.
Den Monileur zelf, officiéél stadsblad, dat in alle politieke
worstelingen zou dienen onzydig te blyven, licéft zich ook al
met de kiezing van Thielt bezig gehouden, zoodaemg drukt
M. D'Anethan op 't hert van 't ministerie!! Wat mag dien
oimelukkigen D'Anethan toch misdaen hebben? Zyne eenige
misdaed is kennissen en weétcnschappen genoeg te bezitten om
de valsche grondslelsels van M. De Haussy nopens de testamen
ten aen de arme vermaekt, te verpletterenzvne eenige misdaed
is met een wóórd, van treffelyk man te zvfrdie als pligt aenziet
den uvtersten wil van eenen godvrugtigen geéver te eerbiedigen
het welk den liberalen aenhang als bedelde Doodcrhand aeirnei
de pen konnen opvatten ten eynde het publiek in te lichten
van den waeren staet der zaeken. in het rapport komt alles
schoon voor, aen den leézer naemelyk die zich dóór enkele
magtspreuken of holle theoriën zou laeten verleyden, maer wat
anders is hel in 't gedagt van eenen man van pratyk of die van
de zaek eenige kennis hééft. Nu, ?t zy gelyk voor wie den adder
moet gedood worden zoo haest 't ondier in volle daglicht durft
vérschynen om dóór zyn vergift kwaed aenterigten ol onrust
111 de gebuerten te veroorzaeken. Wy zullen er byvoegen dat
de leden van den gemeënteraed byzonderlyk dienen ingelicht
te worden, want die heeren zyn verre van te konnen oórdeelen
wanneer hun geene tegenbedenkingen in zulke zwaere materie
worden voorgelegd.
Men leést'in 't Verbond van Aelst:
Sedert eenigen tyd lioudl Den Dender-bode zich veel bezig
met de Burgerwacht onzer stad, en zulks wel mei zyne gewoonlijke
uöede trouw. Hy beroept zich byzonderlyk op de uitgaven tot
welke deze instelling acnleiding geeft, en hy durft te verslaen
geven dat de officieren van deze uitgaven profiterenWy zullen
de Godvruchtige leugens welke hy ten dien opzigtc verteltmei
wederleggen. Nochtans, indien hy daerop terug komtdan zullen
wv eens tot stichting van hel publick, hel budjet van de gewezen
Garde Civiek, (oen de vrienden van Den Dender-bode alles
naer hunnen wil moglcn doen en van de tegenwoordige Burger
wacht aen den dag halen. Alsdan zal men zien wie diegenen zyn
welke gedurende achiien jaren van de Burgerwacht geprofiteerd.
Het vermaerd rapport over den budget der hospiciën is thans
verscheënen, wy hebben het zelve aendagtiglyk overzien en
vinden dat de heeren der commissie der Burgerhospilaelen
vóór hunne ecrswille een tegénrapport dienen op te maeken
waerdoór zy hunne gestie zouden verreglveêrdigen en zommige
kwaedwillige aentygingen onder haer waer daglicht stellen.
Wy, van onzen kant durven zeggen dat er geene groote moey-
ten zullen moeten gedaen worden om een groot deel van dit
lüoórdcnpak teenemael te vergruyzen, want liet rapport is verre
van nauwkeurig te zyn. Toen wy het zelve in publieke zitting
hoorden afleézen, gevoelden wv reeds dat hetvraegstuk nopens
bet weltelyk bestaen der begynhoven op het hert des rappor
teurs lag, en nudatwy het stuk onder d'oogen hebben, zien wy
klaerlyk waer de mannen heen willen, maer wy gelooven dat
zy zonder den weèrd zullen gerekend hebben. Met hertzeer
hoorden wy in dez,elfde leézing dat er voor de heeren der hos
piciën en vóór den heer secretaris in dewerkzael van hel jon*
gens-weeshuys meubelen gemaekt waren waervoór die heeren
geenen cent betaeld hadden, wy konden nauwelyks onze ooren
geloöven, maer dit wierd op eenen zoodanigen klemtoon uyt-
gegalmd en zulke blikken van verontweérdiging wierden in
'tpubliek geworpen, dat wy het moesten gelooven; doch nu
dat wv dit stuk vóór ons hebben, vinden wy er eene som vóór
van l'r. 1149-56!! Wy vraegeu hel aen allen irefielyken burger
of hel wel betaenjelyk is, of het niet sehandelyk en eerloos is
deftige persoonen in 't publiek zoo bezwadderen? Het rapport
geeft nu in nota dat opzoekingen in hel secretariaat gedaen,
beweézen hebben dat opgemclde som dóór de heeren en andere
is betaeld geworden
Wy willen aisnu niet eenen enkelen artikel afzonderlyk
behandelen onulat wy in d'overtuyging zyn dat de heeren
leden der hospiciën genoeg zullen gevoelen dat zy niet te gauw
AL WEDEROM EEN LIBERAEL WELDAED VOOR DE ONGELUKKIGE.
Men schryfl uyt de omstreéken van Bilsen (Limburg)
De uylwerksels der omzendbrieven van M. De llaussy jus
titie minister bet/innen zich dóór gansch hel. land Ie doen gevoelen.
De klcyne stad Bilsen, die meer bchocfligcn lelt dan eene der
omliggende plaelscn, en die reeds door de hecrscliende ziekte is.
aengcrand, begon op eene betere toekomst te hoópener zou een
hospitaal gesligl worden door eene persoone, zoo liefdadig als
godvrugligeene som van 50,000 fr. 'zou Ier beschikking van de
gemeente gesteld worden, onder eenige voorwaarden van lasten,
die egter de gelicele somme maer voor omtrent liet zesde ge
deelte aendeéden.
Reeds had de bestendige deputatie van Limburg, volgens de
grondstelscis lol heden toe gevolgd, eenige deézer voorwaarden
goedgekeurd. M. De llaussy heeft de akte van de deputatie ver
nietigd, waerschynlyk aengedreéven door de beweegredensdie zoo
algemeenlyk versloolcn worden dat de deputatie van Luyk zelve,
in de voórdragt van den toestand der provinlie (I8i9) dezelve
zeer betwistbaar verklaart.
M. den minister, in zyne akte van vernietiging, behoud zich
voor eene beslissing te mé men wanneer hel administratief onder
zoek zal volledigd zyn. Helaas! hel is te loet: juffrouw Van Eist,
ongelwyfcld eene amveêrding vreezende gelyk die le Rad der-
voorde, heeft by nolariale akte al de milddaedigheden terugge
roepen welke zy voornemens was le doen.
Den naklank der waerheyd, door een lid van den provintic-
racd van Vlaenderen uytgeroepen, zal zich door gansch hel land
doen hooren. Voortaen zullen de notarissen geroepen worden
om akten op te stellen, wacrby de liefdegiften terug genomen
worden.
Voorleden dynsdag waren de Molenslraet en de Vaertop eene
smaekelyke wyze vercierd met wimpels en vlaggen drapperyën,
festoenen en meer andere feesl aenduvdende voorwerpen. l'.r
was kwestie de mirakuleuse beéldtenis van 0. L. Ier erf
met haeren autaer en kapel op eens in hel nieuw te steéken;
deéze zaek was sinds lang in 'twerk dóór den ievervan eenige
jotfrouweu uvt de gebuerte der Werf, welke door inzamelingen
hy de minnaérs der heylige Moeder Gods en dóór den onderstand
van onzen aglbaereu lieer Deken de volgende voorwerpen ge
otterd hebben
1» Een in goud geborduerd Kleed vóór Onze Lieve Vrouw,
een idem vóór het Kindeken Jesus; 2° een autaer Tapyt; 5° dry
Kussens voor den autaer; 4° eenen kostelvken Voile opgeofferd
dóór de gebuerte der Vischmerkt; 5° eenen dito dóór de gebue-
ren der Capelle; 6*5 Kroegen vóór 0. L. V.7" 2 stukken Kant
vóór de autaer-kleederen8° 1 benedictie Doek; 9° 2 goude
geborduerdc Strikken met bloemen voor aen den Scepter te
hangen; 10» 1 venerabel Doek; 11° 4 porcelynen bloempotten;
12» 5 Dwaelen vóór den autaer15" 11 Kelkdoeken; 14° 12
Handdoeken vóór den autaer; 13° 6 Zegen doekskens; 16° 1
Corporeel17° 1 Pallas; 18" 2 Vcnstcr-gordyncn19° 1 gebor-
dnerden Denedictie Doek20° verscheyde Juweelen; 21 ver-
schcvdc wasschc Heersen.
DU bewyst dal er hier te Aelst véél devotie is lot den Bysland
der Christenen, en voórwaer men hééft geen ongelyk, want als
men de rampen ziet die ons omringen, als men de smertelyke
dagen overdenkt die maer zoo even verdweénen zyn, men mag
wel devotie en eerbied bewyzen aen die welke men nooyt
vrugleloos zal aenroepen. Wy konnen egter geenen lof genoeg
toezwacvën aen die aglbaerc gebuerte, aen die agtbaere provi-
seurs dié vóór 't bays van de 11. Móeder Gods zoo groote zirge
draegén, aen die zedige joffröuwen die zich zoo veel moeyte