ZONDAG 2 SEPTEMBER 1849.
DERDEN JAERGANG.—N 155.
AELST, den 1 September.
Dit blad verscbynl dos Zaterdags in den namiddag onder de
dagtcckening van ilcn dacrop volgenden Zondag. —Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annoncen op 20 cenlimen den drukregel. De persoonen die
voor een geheel jacr inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand regtveerdige klagten of gegronde rekla-
men in '1 algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verder gewaegen van alle brocluieren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naemen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeèren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Gecne stukken waervan wy dè opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvrv toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengael.
CUIQUE SUÜH.
DEN DENDER-BODE
HET MINISTERIE ROGIER EN DE VOLKSBEDRIE-
GENDE BROODSCI1RYVERS.
De zoo gezegde liberale gazetten alias de volksverley-
dende broodschryvery ziende dat het volk tot walgens
toe genoeg heeft van een ministerie dat, een paer jaeren
geleden, zoo ryk in belofteu was en tot dusverre zoo arm
inwerken gewéést is, die bladen zeggen wy, den aenstaen-
den val ziende van hunne patroonen welke hun vóór dit
oogenblik zoo véél stoirelyken dienst bewyzen, zyn woe
dend tegen de onverkogtte en onomkoopbaere gazetten,
omdat deéze al de ministerieéle belooften herrinnereu, de
verkwistingen aen den dag brengen, de willekeurige
akten laeken, en geduerig de volstrekte magtelooshcyd
van het ministerie in het volbrengen zyner tallooze be
loften zonneklaer bewyzen; die zoo gezegde liberale
bladen, zeggen wy nog eens, die met 's volks zweet een
appelken vóór den dorst dagten te vergaderen, brullen
en tieren uyt.wanhoop legende onafhanglyke tolken der
natie, omdat deéze moed genoeg hebben menigen akt
van schande en politieke kctlery, heersch- en hebzugt
aen de algemeene verontweêrdiging des volks te denon-
ceéren; macr 'tis al verloóren, wy en onze geagte kon
fraters weéten dat de scheldwoorden, de lasterende
aentvgingen en vuyl gezwets uyt verkogtte pennen vloeyën,
die altvd vóór den meestbiedenden den naesten verkryg-
baer zyn. Ja, zoo vind men schryvers van dag- en week
bladen welke de edele zending van volksbeschaeving en
verdediging van 's vaderlands zedelyke en stollelyke be
langen aen Mammon of den afgod van 'tgoud lafhertiglyk
konnen opolferen, zonder zich met de grondstellingen
van eer en geweéten, van waerheyd en regtveérdighevd
te bekreunen Doch dit alles is van korten duer, want
hoe zeer een volk zich oogenblikkelyk dóór verleydende
beloften ook laete verblinden, het wórd evenwel wys
genoeg wanneer het op zyn eygen stoffelyk belang aen-
komt. Als men nu eens overweegt dat meestal die
ministerieéle kampvegters tot die klas behooren, en dat
M. Rogier dóór zulke kerels wilt verdedigd worden, wat
moet er van 't ministerie gepeysd worden Met deéze
enkele vraeg eyndigen wy deéze weynige regelen laetende
de antwoord aen de overweéging onzer leézers over.
Onzen kon frater heeft gedeeltelyk zyn wóórd gehouden
nopens het afkondigen van de budgetten der geweézene en
thans heslaende garde-civiek. Twee bediende der geweé
zene garde-civiek, naemelvk den kapiteyn-kwarliermeesster
en Secretaris van den opstellings-raed hebben, in 18 jae
ren tvd, te samen 5,601 fr. getrokken vóór niets te doen, zegt
hel Verbond, hetgeen nagenoeg op 200 fr. 'sjaers komt. Indien
zv daervoór niets te verrigten gehad hebben, dan zyn die twee
heeren slegts in de categorie geplaetst van den schoonbroeder
van M. Rogier, die niet 200 fr. jaerlyks maer wel 4000 fr. hééft
opqestreékeu en dit insgelyks vóór niets te doen gelyk het de
brusselsche-Nation vlak af "hééft gezegd: wy zullen zonder
omwegen hierop antwoorden dat wy zulke opstrykingen, al
waren zy dóór onze eygenc ouders gedaen, openlyk afkeuren,
wel te versiaen. als zy weézenlyk plaets hebben gehad zonder
dat er vóór gewerkt is geweest, gelyk het Verbond zegt. Maer
verder brengt onzen konfrater nog de helft van den budget niet
vóór den dag welken vóór de n« bestaende garde- Jviek gestemd
is en welken tot by de vier duyzend franken bel. >pt. Den man
reéft slegts vier dóór de wet bezoldigde ollicieren op van welke
Polka met 600 franken aen het hoofd staet, en de andere dry
elk met 500 fr. te samen 1500 fr. doch die, volgens 'l Verbond
kosteloos dienen. Wy konnen dit niet gelooven ten zy die
officieren zulks zelve zouden schryven, want op een blad voort-
iiaen gelyk het Verbondware eene onbezonnenheyd't hééft
nnmeVs ie acngeborene gewoonte van te liegen en slegts som-
ivd eens, bv vergryp, dé waerheyd te zeggen. En wat meer is,
hoe zou 't pluym-advokaetje van 600 fr. konnen afzien, hy die
zich vóór 75 centiemen twee mael dags zou laelen geesselen
Neen, konfrater dit gelooven wy niet, dit zou ons dóór regt-
zinnige en agtbacre persoonen moeten gezegd worden eer wy
van tleés gcdagl zouden lerugkeeren. Doch indien wy eens
geduerende 18 jaeren enkclyk de 1,500 opgegeévene fr. moesten
vermenigvuldigen, wy zouden niet 5,601 lr. maer wel 27,000
fr. vinden, en aldus zouden wy wederom moeien zeggen dat
onzen konfrater, als na gewoonte, wederom het publiek heeft
willen blinddoeken.
Overigens vraegen wy, als er geenc onkosten vóór officieren
te beladen zyn, wat er met het geld van den jaerlykschen ont
vang der garde-civiek contributie zal gedaen worden, T is dat
't geen wy en 't publiek geêrne zouden weéten, als ook hoe
véél dien'ontvangst bedraegt. Wy verwagten hierop eene ant
woord van wege den Monilcur van 't sladhuys, doch vóórzien
dalwy in onze verwagling zullen bedroógen zyn't géén ons
op die zaek zal doen terugkeeren.
Sedert dat het Verbond, op bevel izyner patroonen, zich vóór
de verkeerde uyllegging der wet op de liefdegiften ten voór-
deele der arme en onder toezigt der geeslelykc hééft moeien
verklaeren, heeft hy gezien dat hy «iet langer zyne slegle
grondstellingen en goddelooze neygingen kan verduyken. De
godvrugtige giften over eenige wecken aen de kapel van O.L.Y.
ter Werf gedaen, hebben hem 't bloed naer 't hoofd doen sty-
gen, en hem dc weynige wóórden die wy dacromlrent gc-
schreéven hebben, spotswyze doen herhaelen. In zyne woede,
gelykt hy die godvrugtige geévers aen llaliaensche brigands
welke de moord van een geheel huysgczin doen gepaerd gaen
met kruyssen en gebeden ter eere van de Madona Maer,
hola meester, zoo verre hebt gy de meerderheyd van Aelst
nog niet gekreégen, integendeel wy kunnen u verzekeren dat,
na gy het testament uwer kopstukken zult voltrokken hebben
waermede gy Zaterdag in uw eerste artikel begonst zyt, zal
men u de poorten loonen langs waer gy ingekomen zyt, gelyk
uw blad het reeds by ruym de helft uwer geweézene leézers
ondervonden hééft.
Hel Verbond van Aelsteen diër weekbladen die de plaegers
en afperssers der Belgen in alles en vóór alles toejuvehen, is
in zyn lactste Nr eeuen treffelyken Canonist geworden. Den
voórnaemen patroon van dit blad, M. Bruneau, schynl er zich
dit mael mede gemoeyd te hebben, want er over kerkvergade
ringen, afschaffing en spoliatie van kerk- en kloostergoederen
en meer andere schoonc dingen met véél smaek gesproken is,
hetgeen ons doet onderstellen dat M. Benediclus deéze inlich
tingen op zyne revs naer Spaniën in de archiven der aldaer
afgeschafte kloosters hééft gevonden. M. De Bonne, geweézen
representant, plagt alle jaeren ter gelegenheyd der beraed-
slaeging overjden budget van justicie met zulke kanonieke
uytleggingen vóór den dag te komen, maer de kiezers de ney-
ging van dien man ziende, hebben hem, by de lactste kiczin-
gen, met al zyne kanonieke redevoeringen op flcsschen gelrok
ken. M. Bruneau mag vóór vast houden dat de flakkons reeds
gespoeld zyn waerop hy met al zyne aenhangers zal getrokken
worden.
Indien wy geloof moeten geéven zegt den Vlaming aen eenige
inlichtingen, die wy uyt Brussel ontvangen, het ministerie zou
besloeten hebben van tegen de katholvke denkwyze eene volle
dige en stelselmatige terugwerking in teriglen. Al wat kotho-
lyk is, of dóór katholyken ondersteund word, zou niets meer
verkrygen, Tot hoe verre deéze inlichtingen egt zyn, weéten
wy niet, maer wy weéten dat 31. Rogier en consoórten dóór de
mande zouden vallen eer zy twee jaeren dit stelsel zouden iu
voegen gebragt hebben.
Mynheer den Opsteller ran den Dender-bode, gelieft de vol
gende regelen in uw geëerd weekblad te plaetsen gy zultver-
pligtendienen uwer geabonneerde
Zondag laetst ben ik vóór de eerste mael by de Hout merkt
naer de exercitiën van het eerste bataijlon der Garde-Civique
van Aelst gaen zien. waer van mynen zóón deel van maekt. Groot
was myne verwondering wanneer ik zag dat de oesters haere
putten"verlaelen hadden cn zich aen haere poortjes byna half
naekt hadden geposteerd, en dit wanneer het balaülori daer
üeduerig voor bv deffileérde.
Ik laet aen de overste der burgerwagt van Aelst weéten dat,
in geval de policie haere pligl in het vervolg niet zal volbren
gen, dit is te zeggen, van die putten behoorlyk te doen sluvten,
ik, als vader van familie, niettcgenstaende de wel op de Gardcx
Civique, den oórlof aen mynen zoon zal weygeren van op die
plaets nog de exercitiën ie gaen bywoonen.
Eenen vriend van de cerbaerheyd.
Eergisteren heeft de prysdeeling aen de leerlingen van de
Broeders der Christelyke Schooien plaets gehad. Geheel deéze
plegtigheyd welke in de beste orde is gedaen geweest, geluygt
de groote ervarenheyd en onvermoëybaeren icvcr weiken de
agtbaerc liefdebroeders aen den dag leggen om aen de a hue
en onvermogende eene behoorlyke ondcrrigling in te planten.
Aen zulke onderwyzers die zich met ziel en ligchaem cn dit
uyt enkele mensehenliefde acn de beschaeving der opkomende
jeugd toewyden, konnen wy nooyt te vcél lol' loezwaeyënT is
algemeen gekend dat hunne taek hard en moeyelyk is, maer
zy die aen alle aerdsehe belooning verzaeken en alleen het
toekomende in d'oog hebben, smaeken zelfs de zoetste vertroos
ting daer waer andere, die slegts dóór het stoffelyke zyn aen-
geprikkeld, bitteren last in vinden. Gelyk den hovenier die
dóór zyne ervarenheyd de hoornen met vruglen belaeden
ziende, zich verheugen mag, aldus mogen onze verdienslelyke
broeders zich verheugen in den groolen voortgang dien hunne
leerlingen gedaen hebben en waervan zy outegenspreékelyke
bewyzen hebben gegeéven.
De kermis te Geeraerdsbcrgen is, gelyk in andere steden, dit
jaer maer gemeen geweest, nogtans zyn er verscheydene con
certs gegeéven die vcél vermaek aen de toehoorders hebben
bygezel. Het concert champètre dat in den kostelyken lusthof
van den heer doctor De Cock is gegeéven geweest, had vooral
véél volk waeronder het puyk der stad, uytgeloki. Den uytge-
strekten hof waervan wy gewaegen, was op de schitterendste
wyze verlicht cn dóór arken, bctooverende perspectieven etc.
etc. op eene wondere wyze verfraeydniet een verrukkend
vuerwerk gelyk aen dat 'l welk daegs te voóren op de groote
merkt was al'gesieéken, is, tegen tien ueren des avonds, dit
schoon feest geëyndigd.
Men verzekert dat zommige hcete liberaelen diër stad niet al
te kontent waren omdat er zoo véél volk dit feest was gaefi
bywoonen, doch die onlevredenheyd moeten zy aen zich zelve
loeschryven want wat schuld kon er dit feest in hebben dJl zy
acht dagen vóór hunne kennis eene zoo mislukte vinkevangst
gehad hadden, maer 't is toch wel, men hééft ons verzekerd
dal zy het zich nu iu de maltentaerlen cn 't jonk-oud gelapi
hebben-.
Onzen confrater scliynt zeer wel aen d'oude pekens te gc-
lyken die niet anders spreéken dan van de jaeren hunner
eerste broek, omdat deéze gebeurtenissen bun best in T geheu
gen geprint zyn, daer zy het tegenwoordige slegst onthouden,
gelyk T spreekwoord zegt, van twaelf ueren lol hoog noen.
Aldus zien wy ook dal hy geêrne spreekt van zynen pidomme
(Epitomé) die met de romeynsche geschiedenis gepaerd gaei,
immers, Zondag laetst handelde hy met veel smack van den
fameusen Caligula en deszelfs boozen aerd. Onzen man ge-
waegde ook van Yirgiiius wiens naem alleen hy onlhouden
hééft, maer wal vóór eenen poezymecsler hy is en hoe hy de
figueren van dien digtcr kent, hebben wy aen 'tpubliek be-
weézen in het artikel door 't welk wy aen 't ventjes curieus-
heyd hebben geantwoord, handelende over 'twieksken der
lanteèrn of lamp, over de brandstoffen in de sioóf etc. etc.
Ondertusschen, daer onzen confrater zoo dikwils de wóórden
herbaell welke wy eens gebruykl hebben, naemelvk den adder
moet gedood worden, zouden wy hem wel eens willen vraegen
of den voernaemsten adder ï'hydre de Lernc, (1) niet reeds
gedood is en wie deszelfs dooder geweest is Hierop verwag
ten wy eene antwoord van onzen poezymeester.
Den heer Notaris Evit, oudsten komt zyne demissie als pre
sident van de administratie der burgerhospitaelen deézér stad
te geéven. Wy zyn nieuwsgierig om de beweegredens deézer
ouverwagtte demissie te kennen, daer wy ons maer moeyelyk
konnen inbeelden dat den heer Evil in den korten tyd van tien
maenden sedert zyne installatie, zoo zeer veranderd zy dat
deéze eervolle fonctie hem zou le lastig vallen.
flj L'hydre de Lcrnc had zeven gezigten.