bezigheden verschaft, wyl hv belast is inei de uytgaeven te
bewaeke», de zelve aen ie teeltenen en er aeu de administratie
slipte rekening van ie doen. Maer hier hoeft zoo véél niet op ge
zegd tc worden, eene daedzaek staet vasl, teweéleu, dal de admi
nistratie verpligl is die fundatie te doen exonereéren zonder
't welk de aglhaere familie Leuaert,de hand zon konncii leggen
op gemelde goederenen is den heer Hegent door zyn priesler-
lyk karakter geschikt om die voórdeelen te genieten, dit lieéfl
hy geenziens aen de versiags-connnissie te danken, wyders
moet het hard vallen aen 'de erfgeiiaemen l.enaci t dat den
uytersten wil van liaeren eerzuemen bloedvriend, die hiertoe
een zoo iretfelyk patrimonium heél't gesciiikl, slegls dóór wal-
gelyke knevelaryëu en legenzeg volbragt word.
Het is waer dat den heer Kegent, hoven zyn traktement als
bestierder van 't Jongens-weeshuys en waervoór by ook zyue
libeit intentie moeten verpanden, nog 525 IV. trekt nvt de kas
dei' Hospicen en des bureelsvan Weldadigheyd, maei' bier voor
beeft hy op zich 1° liet geeslelyk bestuer van 'i Meyskens-wees-
huys zoo vóór binders ais vóór religieusen, welke hy door wyze
raedgeévingen engeeslelyke verzorgingen moet helpen, en waer
liy, met een woord, noodzaekelyk is om L order en I bestuer
të verzekeren, want geene religieusen mogen zonder geeslely-
ken bestaerder eenige gestigten bedienen. Men zou kunnen
zeggen dat zulks, gelyk voórlyds, dóór wereldlykc persoonen
kan gedaen worden, maer biervan hebben wy de droevigste
ondervinding, en gemakkeiyk ware hel die manier van zien te
doen veriaeten, ware het niet dal wy hier persoonelyke zaeken
willen voórbygaen. 2" hééft M. den Regent het geeslelyk be
stuer der Oude-vrouwen op te passen waer hy weókclyks tie
biegt moet'gaen hooren der Religieusen en der Onde-Vrouwen
diezicb aen'bieden, waer hy weékelyksclie omierriglingen geeft
aen die meuschen welke, in luinne algeleélde dagen, hongerig
zyn naer de zielespys, waerhv in alle zaeken van aengelegen-
heyd moeten lusschen komen etc. '1' is aen zync zoowel als aen
der zusters neèrsöge pligtvolbreuging dat tie volkomene orde
en eendia»! moeten loegeschreéven worden welke dit moeyelyk
gesligt als de perel doet doórgaen van alle gestigten vóór wat
regeltugt, zusterliefde en waere volniaekiheyd betreft. 5" Heeft
den heer. De Vilder den last op zich van liet geestelyk bestuer
der Oude-mannen, welkers geestelyk gelevd meermaels moeye-
lyker is dan wy wel zouden denken. Indien het eene groote
vertroosting is vóór eenen priester van iemand, die nauwelyks
nog eenigen tyd te leéven heeft, tot goede gevoelens lo brengen
en Item op 'i pad der zaligheyd te geleyden l welk de oude
arme gewoonlvk, gebrek aen opvoeding, van hunne vroegere
jaeren verheien hebben, indien dit Iroosteiyk is, zeggen wy,
het is niettemin eene harde bediening die wel eeuigzins vóór
't tydelyk mag geloond worden, en met des te meer reden
omdat eenen priester die aen d' Hospicen is vastgeliegt en dooi
den staet niet belaeld word, uooyt zelfs niet op zvn afgeleefde
dagen wanneer allen dienst hem zouonmogelykzjn; hel minste
regl op pensioen kan doen gelden.
ALGEMEENE BEMERKINGEN RAEKENDE DE DRV HEEREN
GEESTELYKE DER GESTIGTEN VAN WELDAED1GHEÏD ele.
Alwie kennis hééft van een burgerlyk huyshouden of met
onpairtydigkeyd óórdeelt over liet noodzaekelyke vóór een
priesterlyk bestaen, bekent openlyk dat de succursale pastors
in 't algemeen te weynig hebben, en dat er veélezyn aen welke,
indien zy zelve geene 'forUiyn hebben, het noodige ontbreekt
van 'l geéu hunnen staet vereyscht. Dit hebben de liberale
zelf meermaels in de kamers bekend en verklaerd dat zy de
posilie der leege geestelykheyd wilden verbeteren.
Nu, moesten die zelfde schatters welke hier, om het trakte
ment van onze geestelvken haelelyk aeu T publiek te doen
vóórkomen, lot (ie woonst toe die allen pastor geniet, in reke
ning brengen en dit nog met overschatting; moesten die zelfde
schatters welke hy de pèrsonuele contributie de fr. 10-78 die de
geestelyke voor hminedienslmeyd'zclf helaelcu, gevoegd hebben
als dóór d'hospiceu ook belaêld wordende, naer de buyton-
gemeenten, al ware bel maer de geringste gezonden worden,
'zy zouden hel traktement diër pastors ook tol aeuzieuelyke
sommen doen stygen. De buytcnpastors trekken van 't gouver
nement 800 fr. en 200 fr. bylegvan de gemeente, dus 1000 fr.;
de missen en vervallen hoe gering die ook zyn, zouden, volgens
die schatters, ligtelyk al te samen 1500 fr. in penningen uyl-
maeken, daer hy het huys ook op 400 fr. geschat den hof op
100 fr. mils zy nvt den zeiven groensel», aerdappelen, fruyteu
etc. konnen trekken. Nogtans al deóze zaeken moeten in <le
stad duer gekogl worden; de kleedereu welke de priesters ge
houden zyn te draegen, zyn kostclyk; in de stad móeten zy
aItyd op eene betaetuejyke wyze gekleed zyn om elkeen be-
hoörlyk tc ontvangen eii vooral hunne bedieningen Ie verrig-
ten zv draegen de lasten der stad die men buy ion niet kent,
op meubels, brandstoffen, dranken, mondbehoeften etc. Zy
botaeien vóór de hurgerwagl, aen schaeien en quèlen wacraen
de priesters volgens hunnen staet, moeten deel neóineo; zy
moeten den armen helpen onderhouden van binnen en vóór
een deel van buytcu de stad, den aeiinoessenier van thospi-
tael heél't kennis met al wal in 'tgasthuys komt, weyuige ver-
laeten het of zy gacn eenen uytzet vraegen etc. etc. en men
zou de geestelyke der liospieeu in slcgteren toestand willen
brengen dan de minste buyten pastors die, verre van Ie véél
te hebben, volgens de liberalen zelve véél te weynig trekken.
Daerenhoven, wy vraegen hel nog eens, welk is het voóruyl-
zigt der hoeren afhangende van de llospieen Na datzy dóór
ouderdom of ziekle lot hunnen dienst onbekwaem geworden
zvn, hebben zy geene hóóp iiet minste pensioen te hekomen,
nog véél min van eenen coadjutor Ie konnen ueéinen welken
eenen biiylen-pastor zich, volgens de beslaende wetten, zeer
gemakkeiyk kan aanschaffen, vermits allen coadjutor 500 fr.
van 'tgouvernement geniet waervan hy 200 fr. aen zyuen
pastor vóór tafel betaell, "dus blyl't maer alleen de halve tafel
ton laste van den pastor; dit voordeel konnen onze hoeren in
kwestie niet genieten.
Maer, gelyk wy reeds gezegd hebben,'t is niet als hacten
afkeer tegen de priesters in't algemeen en tegen onze heereu
in 'tbezonder, hetwelk deóze desteinin verdienen omdat
zv hier alle dry gedoerende lange jaeren de onberispelykste
diensten hebben bcweézeu waerdoór zy zich van de agtiug en
dankhaerhevd onzer medeburgers hebben weêrdig gemaekt in
plaets van aen de schandelykste vervolging te zyn blootgesteld,
van wegé de liberale die zoo dikwils de lotsverbetering der
leege geestelykheyd beloofd hebben.
DE WETSCHENDENDE KLUBSPARTY TE AELST.
Dal onze klubisteu geene wet kennen als zy dóór derzelver
uytvoering vóór hunnen zegenprael te vreezen hebben, zal uyt
hel volgende blvken
Het 2J° hataillon der burgerwagt hééft noch major noch
adjudant major welkers plaelsen sinds lang zyn opengevallen.
De klubislenparly voorop overluygd dat hel haer volstrekt
onmogelyk isden kandidaetweiken zy zich voorstelt, ledoen kie
zen, stelt die kiezing sedert versclieyde maenden uyt, niellegen-
slaeude het art. 56 der wet op de burgerwagt uyldrukkelyk
voórschryft dat er in de opengevallen plaetsen ten langsleu
twee maenden nadien moet vóórzien worden. En nogtans hoe
veel kiezingen van sergeanten, foeriers, kaporaels etc. zyn er
niet reeds gehouden? Zondag 11. was byna geheel de burgerwagt
in beweéging om dergelyke kiezingen te doen, zommige kompa-
gniên moesten express'elyk in tuniek verschynen om eenen
enkelen kaporael te kiezen.
Ais de upperbaezen zoo nauwkeuring zyn in het aenvullen
der leege opengevallen plaelsen, waerom zyn zy het minder vóór
bovengemelde plaelsen? Indien men de men zegls mag gelooven,
zouden zy, ter gelegenlieyd der examens, hoópen eenige officieren
te konnen aen'kant zeilen en voórnaemelyk deóze welke zich
wevnig genegen toonen om liunne stem te geéveu aen eenen
kandidaet die van hun gedagt niet is. Maer om zulks te vóór
komen, raeden wy die heeren officieren aen wel de dóór de wet
vereyschte materiën te studcéren en aldus zullen zy de onedele
inziglen der kopstukken verydelen.
Het schynt zeker, zegt den Vlaming, dat het ministerie eenige
dagbladen ingewilligd heeft, om het stelsel dat M. De Haussy
tegen de arme lieden in voegen brengt, te verdedigen. Onder
degeéne die in deéze zaek de siegtste trouw aen den dag leggen,
bevinden zich den franschen en vlaemschen Vaderlander. Hoe
véél zouden de Kobekens daer vóór trekken? Het Verbond zal
waerschvnlyk ook aen 't potje mogen lekken, want dit bladje
de artikels van de gendsche broodschryvers overneémt.
Deéze wéék is in de collegiale Kerk van den H.
Martinus alhier eene plegtige mis gecelebreérd gevolgd
dóór den Te Deem, om den Hemel le bedanken over het
verdwynen van den cholera, geessel die onze stad zoo
zeer met schrik en angst vervuld en zoo véél slagloffers
gemaekt hééft.
Voorleden donderdag hééft de plegtige prysdeeling plaets
gehad aen de leerlingen van den heer Van der Slraeten. Gebrek
aen tyd heél't ous belet dit belangryk feest by tewoonen, eeTer
hebben verscheydene onzer vrienden ons verzekerd dat wy met
den meesten lof over den grooten voortgang der leerlingen van
dit gesligt mogten spreéken. Nu, dit hebben wy meermaels met
volle overtuyging gedaen en weéten dat wy zonder vrees dit
gestigl aen d'ouders mogen aenbeveéleu zoo vóór wat het uyt—
gebrcyd en goed onderwys als de zedelykheyd betreft. Dit be
toom zich genoeg van zich zelve aengezien den verdienstelyken
onderwyzer met deszelfs ievervollen medehelper leenemael
de trouw der ouders bezit.
Den brieldraeger die naer Smetlcdc en omstreéken gaet
moet oppassen dal hy de N" van den Ücndcr-bode en andere
stukkeu heter op tyd behandigl, of wy zullen klagten doen.
Men schryft "ons uyt Ninove 5 september; Donderdag lest
had hier op het sladhuys de prysdeeling plaets aen de leerlin
gen van liet pensionnaet van M. Van Hauwcrmeeren. Deéze
plcgligheyd wierd voórafgegaen dóór de twee drama's getiteld
.5 .1®ocal l'alelin en Unc Discussion, welke stukjes metveél
sntack en gevoel zyn gespeeld geworden. Een zoo aglingsweêr-
dig als uvigelcézen publiek woonde deéze plcgligheyd hy en
heeft dóór'driftige toejuyehingen de jonge helden van't spel
begroet. Verscheyde zangstukken zyn onder 't bestier van M.
Schalk, muziekmeester der stad, ibet véél juystheyd en kunde
uytgevoerd. De tentoonstelling van de werken der leerlingen
heél't de bezigtigers ten uyterste verwonderd tableaux van
schoon schryvcn, van teekenkunde, plannen van bouw- en
meetkunde hebben de algemceue goedkeuring verdiend en
weggedragen. v
Den postmeester vanhééft voorlaetslen vrydag e-nen
brief op ous adres in zyn bureel gehouden welken brief ons
vrydag avond of ten langste zaterdag morgend moest behandigd
zvn, terwyl hy ous slegls den zaterdag avond toegekomen is en
dit dóór de schuld van gezegden postmeester. Wy zouden
begeêrcu dat hy ons hiervan franco de reden laete weéten en
dit zoo liaest mogelyk.
Voorleden zondag 's avonds om 10 neren is er
brand ontstaen, ten lmyze van Jacobus Eeckhont, werk
man alhier; dóór de spoedige liulp is er niet anders
ingeb'.céven als het beddegoed en eenige kleyne vóór-
werpen. De oorzaek is onbekend.
I.AETSTE TYDIKGEM UYT VKANKRVK, ITALIËN EN UON'GAIUËN.
Eenen inair uyt het departement der Oise, die dóór
den prefect in zyn ambt opgeschorst was, omdat hy zyne
plaets veriaeten had waer den cholera heerschte, is tlians
dóór den president der republiek definitief afgesteld.
liet gouvernement van Hoornen hééft het burger
schap verleend aen generael Oudinotovergangbacr
op zyne mannelykc kinderen in der eeuwigheyd.
- De herneeming der betrekkingen met Venetiën,
ten gevolge van de overgaeve diër stad, heeft klaer doen
blvken dat Garibaldi, niettegenstaende al wat de dagbla
den gemeld hebben, nooyt te Ycnetön geweest is. Men
maekt duyzende gissingen over het lot van dien grooten
krygsman. Men hééft stellig verzekerd, dat het lyk zyner
vrouw, naby Comacchio gevonden is; doch nopens dit
punt ook is er niets stelligs.
Het is buyten twyfel dat Garibaldi niet in handen der
Oostenrykers gevallen is, want ware hy gevangen geno
men, dan zouden zy wel in groote bewoordingen zyne ge-
vangneémengen zyneteregtstellingaengekondigdhebben.
De berigtenuyt Venetiën loopen totden 28 augusty.
Dien dag had den plegtigen intogt van het oostenryksch
leger plaets gehad, onder den veldmaersehalk Radetzky.
Den cholora was eenigzins bedaerd, nadat hy in de
laetste weéken hevig in die stad gewoed had. Den 24
was den bekenden duytsche digter Stieglitz, die sedert
eenige jaeren le Venetiën zyn verblyf hield, aen de ziekte
bezweéken. Ook den amerikaenschen consul is aen den
cholera overleden. Den engelschenconsul is byhet laetste
bombardement op de volgende zonderlinge wyze ge
kwetst; Terwyl hy naemelyk in zyn bed lag te leézen,
drong plotseling eenen kogel dóór den plafond en kwetste
hem aen den voet, zoodat hy van schrik den boek uyt
zyne handen liet vallen.
Thans kan men aenneémen, dat nagenoeg geheel
Hongaryën rustig is, met uytzondering van eenige ben
den. die den oorlog vóór eygene rekening voortzetten. De
gerugten, die sedert eenigen tyd in de dagbladen be
treffende de vlugt van Kossuth, Dembinski en Bern naer
Tnrkyën en hunne gevangenschap aldaer verspreyd zyn,
blyven tot dusver niets nteer dan gerugten, daer niets
met zekerheyd omtrent hun verblyf bekend is.
Den Moniteur kondigt het order der feestviering
van Brussel af vóór den 19 verjaerdag der september
feesten, 21 kanonschoten zullen dezelve aenkondigen. De
museums zullen geopend zyn, geduerendc de vier dagen.
Zondag 23 zal er eene zitting plaets hebben van de
akademie van schoone kunsten en men zal de canlate
uytvoeren, die den eersten prysbehaeld hééft in den wed-
stryd van 1849; prysuytdeeling aen de leerlingen der
akademie; legging van den eersten steen aen de werk-
mans-slad te Èlsenetaptoe dóór de tamboers der garde-
civiqueinlog! metfakkellichtvandezang-maetschappyën.
Maendag, lykdienst in de St-Gudula-kerkzang-con
cours in den tempel der Augustynenstoeten van schut
ters en gilden groot concert op de Stadhnys-pleyn.
Dynsdag, uytdeeling der medaliën aen de zangmaet-
schappyën en aen de laureaten van den universitairen
wedstryd; feest der primaire schooien; volksbal; bal in
de Harmonie; vuerwerk te Scliaerbeék.
Woensdag, revue; uytdeeling der medaliën vóór moe
dige daeden en zelfsopoflering; bal, illuminatie.
Van verscheydene gemeenten hebben wy berigten
ontvangen wegens den toestand der aerdappelen, en alle
die berigten komen in een punt overeen, te weéten, dat
den toestand der aerdappelen gezegend is en blyft.
Kundige landbouwers en boeren die alles nauwkeurig
gadeslaen, beweêren stellig dat hetgeén men op sommige
plaetsen aen de groes of slant der aerdappelen-struyken
hééft opgemerkt, het eynde der ziekte aenduyd. Iets wat
elkeen moet verheugen, is, dat de werklieden en arme
inenschon geen gebrek aen aerdappelen zullen hebben,
en dezelve van goede hoedanigheyd zyn.
Eenen landbouwer uyt de omstreéken van Gend, die
altydl'yneen lekkere vrugten op zyne akkers wint, den
genaemden F. Adriaenssens, is bereyd de wedding aen
te gaen, dat hy van een geniet 120 a 123 zakken aerdap
pelen zal opdoen. Inderdaed eenige strnyken zyn vóór
eene proef uytgedaen, en niet eenen heeft men gevonden,
aen welken "ten minste niet eenen steen aerdappelen
(gendsch gewigt) hing.
Eene deputatie, samengesteld uyt MM. den ridder Heynde-
rycx, Aug. Meclielynck, Leirens en Delehaye, lieéft zich van
Gend naer Brussel begeéven om den Koning uyt te noodigen
met zyne lenwoórdigbeyd te vereeren de opening der tentoon
stelling van land-en hofbouwprodukten, welke den 16 deézer
maend le Gend zal plaets hebben. Z. M. heél't geduerende eene
halve ucr met deéze heeren gesproken en beloofd dat hy met
zyne familie de plegliglievd zal bywoonen.
M. De Costere, paslör le Pittheni, is tot pastor te Oostende
benoemd, in vervanging van M. Slosse, die zyn ontslag hééft
gegeéven.
M. Van Raes, pastor te Clercken, gaet in de zelfde hoedanig
heyd naer Pitiliein over; hy heél't tot opvolger M. Butseracn,
onderpastor le Oostende.
De Gazette van Audenaerde die, volgens hacre eygene
bekentenis, ten allen lydc aanhangster van het ministerie
Rogier geweest is. en die gehoorzaemt aen de ingeévingen
der vrienden van den minister, vergt in liaeren lesten nummer
de daerstelling van het algemeen kiesregl, als den eenigsten
middel om den val van hel tegenwoordig ministerie te verhin
deren Alles wel overwoógen, zegt gemeld blad, zien wy met
spyt dat liet ministerie Rogier moei vallen wel te verstaen als
de zaeken blyven zoo alszyzich heden vertoonen.... Mogelyks
d eenen middel ware er nog om ons liberael ministerie te
redden...., en deézen bestaet hier in; Dat M. Rogier voorstelt
n de Grondwet te veranderen alleeulyk om het algemeen
kiesregt in voege te brengen.
Men schryft uyt Antwerpen, 3 september:
Eene onvoórzigtigheyd bragt gisteren schier een jammerlyk
ongeluk le weeg. Eenen garde-civiek, komende uyt de Renais
sance, op den hoek der Jeruzalcmslrael en der Koeypoorlstraet
ontwaerde M. Deschamps, drogist, en uyt kortswyl legde hy
zyn geweer op hem aen en trok den liaeti op. Het schol berste
lós ën het laedpapier trof M. Deschamps aen den mond. Ware
het geweer met eenen kogel gelaeden geweest eenen defligeu
huysvader had het spel met het leven betacld.
