Men leésl in de Chronique dc CourirayYyf kinderen
•vonden ccnen verslensten bloemluyl op straei en den zeiven
verdoelende, vonden zy er bilsenkruyd (hyoscyamus) lusschen,
<lat zy aenzagen voor zaed van slaepbollcn. hetgeen dc kinderen
•nie zelden opeéten. Onze gulzigaerds begonnen te eétenmaer
plotseling kreeg de eene tee kens van zinneloosheyd eu wierp
zich in eenen gragl; de andere die het ook kreégen, dansten,
wareii woedend of vroegen om het hardst: slaepbollen-zaed.
De ouders' wisten niet wat het was. Men dagl aen heksery. Den
ehiru jyn Samcls gaf een brackiniddel in, hetgeen^ wat ver
kwik! maer niettemin moest men er een paer in* hun bed
vastb iden. Een der vyf kreeg zyne. zinnen terug en verhaehle
het g jeurde, hetgeen den geneesheer op het spoor bragt. Op
het o genblik dat wy dit 'schryve®, zyn de slaepbollen-zaed-
eéter gelukkig gered.
Volgens een dagblad van Namen bevind er zich aldaer,
in den hof van hel buys der weezenmeysjes, eene roode kool,
we].te op ecnen enkelen stam 28 kroppen draegt.
Men schryft uyt Boitsfort dat eenen heyligschendcnden
diefstal de verslagenheyd in die gemeente gebragt heeft. De
Kerk en de sacristy zyn teenemael uytgestolen geworden.
Ciborie, ornamenten, kasuyfels, altaerlampen, in een wóórd
-alles is weggehacldhet is zoo verre dat den pastoor der
parochie zich in de onmogelykheyd bevond om misse te leézen.
Men hoopt dat dc politie op hei spoor der dieven zal komen.
In Holland is er een wetsontwerp bereyd om de stukken
van 5 en van 10 gulden te ontmunten, welke zouden vervangen
worden door papieren geld tol dal hel Gouvernement aen eenen
•behoorlyken prys hel goud legen zilver hééft verwisseld.
Deézen maetregel Word genomen omdat men vreest dal de
mynen van Oural in Rusland en van Californicn zoo veel goud
.zullen opbrengen, dat dit metael sterk in wërde dacleu zal. Het
zelfde is gebeurd met het zilver na de ontdekking van Amerika.
Groningen46 september. By het hevig onweder, dat
dynsdag avond over deéze provincie is getrokken, en wacrdoór
•onder andere eene groole boerdery in het VVeslenkwarlier
geheel is afgebrand, is ook een treffend voorbeeld van behou
ding voorgekomen. Eenen heer en eene dame keerden met eene
chaise naer Bedum terug; dóór eene hevige bliksemstrael
schrikte hun peèrd, in den duysleren nagt zoo hevig, dat het
in de naeste sloól sprong, met het ryluyg. Nadat de dame en
den lieer met moeyte waren gered, wierd ook liet peèrd uyt
het water gehaelden toen men den anderen morgend dc vcr-
bryzeldc chaise uyt het water haclde, zag men dat een peèrd,
hetwelk daer zeer naby in het land had geloopcn, dóór
dezelfde stracl was doodgeslaegen.
Men verzekert dal Z. M. den honing van Holland, den heer
J. K. baron van Gollslcingenoemd heeft lol voorzitter van
dc tweede hamer der Slalcn-Gencraalgedurende dc tegenwoor
dige zitting
koevorden (Holland), 17 september. Vcrledenc weck hééft er
in hel niet ver van hier gelegen hanovcrsch dorp Ruylenbroeh,
foen er kermis teas, eene vrccsclghe moord plaets gehad. Twee
Iangdragondersdie daer geslalionnccrd waren, gin er op dien
dag de orde en dc rust te bewacren, omdat er dan dikwils vegl-
partyën voorvallen, wierdenlerwyl zy in eene herberg waren,
op eene slinhsehe wyze daer buy ten gelokt, verraderlijk aengc-
vallcn en op dc grouwelykste wyze, ja, als het ware, met stok
slagen vermoord. Eenige der daeders zyn daedclyk geval, doch
dry der zelve, die hier gepasseerd waren, zyn, doórde hanoverschc
polidc geadsisteérd, door den overysclschen veld way ter,'s nagts
van 15 op 14 deézer te Lullen, twee ueren van hier, van hel bed
gcligl en gecangelyk ojigebragt.
eenen diefstal aen boord.Onlangs is er op de rivier Douro
by Oporto eenen roof gepleegd, w iens bedryvers daerby eene
onbegrypelyke sioulmoedigheyd aen den dag legden.
Den "cngelschen, schooner Tre/ly, kapt. Jenkins, lag daer
naemelyk vóór anker in den nagt van 1 september, om in den
morgend zee te kiezenhet schip had eene laeding wyn en
tevens twee kisten speciën aen boord. In hel volle van den nagt
terwyl slegls eenen scheepsjongen op het dek was, kwamen
twee booten, die hel aenzien hadden van vaerluygcn der lolamb-
tenaren, by de Trefly; gemaskeerde mannen sprongen aen
boord, greepen den scheepsjongen wiens armen zy vastbonden
en lieten hem vóór zich uytgaen naer de kajuyl; vier der ban
dieten volgden hem. Den kapiteyn, die dóór het gedruysch ont-
waekt was, riglte zich op in zyn bed, waerop hem pisloólen
wierden voorgehouden en by last ontving, zich, op straffe des
doods by verzet, niet te beweégeu. Den stuerman w ierd even
zoo behandeld, en.de bandieten bonden hun de armen vast.
Vervolgens wierden de luyken van hel volksvcrblyl gesloóteu,
zoodat de equipage zich niet naer buylen kon begeeven.
De roovers vonden acnvankelyk slegls eene kist speciën
maer eene stem op het dek riep in zeer goed Engelsch dat er
eene tweede kist speciën op liet manifest stond en deéze vóór
den dag moest komen, waerby den kapiteyn met de dood be-
dreygd\vierd, zoo hy niet opgaf waer zy stondas zag zich
dus genoodzackl de plaets aen te duyden. De roovers maekten
er zich meester van en vertrokken met hunnen buyt. Hel
gelukte den scheepsjongen het eerste, zyne armen van de lou
wen te bevrydenhy stelde daerop dc equipage in vryheyd
maer de dieven waren reeds te ver verwyderd, dan dat eenige
vervolging had kunnen baclen.
een erfdeel ry levenden LYVE. Te Lyons is eenen groolcn
diefstal op een eenvoudige manier ontdekt geworden. Sinds onlcl-
baerc jacren woonde eenen ryhen en vrckagligcn gryzaerd in een
klcyn huysjc, schier onbekend by zyne eygene gebueren. Xiemand
mogl den dorpel zyner gcheymzinnige wooning belreéden dan
eene jonge huyshoudsler, en om alle verrassing te voorkomen,
had hy zyn keuken-gerief aen nagels gehangen legen dc voordeur.
Nooyt verliet hy zyne verborgene schallen, die door zyne spaer-
saeme levenswijze dagelijks acngroeyden.
Laelsledcn zondag, ten 11 ueren s'avonds, wieid den ouden
Crasus plotseling uyt zyncn slasp opgeicekt dóór hel gerammel
Dc. d de koperen potten en pannen op de voordeur. Gansch ver
is, al VG slapt hy van zyn bed, en hoort verscheydene malen roe-
yond u Doe open, in naem der wel! v liet wqren d-c politic-com-
,yt\ssaris en zyne agenten. De verbaeziny van den rylien kluyzc-
nacr wierd nog grootcr, toen den magislraet hem op eenen dcf-
tigen loon toesprak: Gy zyt bestolen Met de handen in 't
hair en luyd jammerende sleepte hy zich voort naer hel verbor-
gcnsle deel zyner kamer, en ontdekte aldaer met afschrik dat men
hem dcnzclfdcn dag eene som van 59,000 franks ontstolen had.
Al spoedig stilde den policie-commissaris zyne biltere smerl
door hem te zeggen Uw goud is terug gevonden, en den dief
is ten uwent. Inderdaad den dief icas dc jeudige huyshoudsler,
die men acnslonds uylnoodigde, zich te Jilccden en het overige
van den nagt in het gevang door te brengen.
Dc bcgeêrigc gouvernante had de dood des grysaerds niet kun
nen afwagtcn om zyne erfgenaeme te worden. Onder een valsch
voorwendsel oorlof bekomen hebbende om's andercndaegsmel ver
lof te gaen, had zy luwe. koffers met goed en geld reeds in den
namiddag doen brengen by eene liacrcr kennissen, alweter men by
toeval den diefstal ondekt, en de policic verwittigd had.
DUYTSCHLA ND.
weenen, 15 september. Gisteren is alhier den veldmacr-
schalk Radetzky aengekomen. Zynen logt van de slation naer
bel palcys, verwaerts liv zich in een ryluyg met den ban begaf,
geleék naer eenen waeren zegelogt.
Ter eere van Radetzky zal den 24 een luyslerlyk gaslmael
plaets hebben, waerop al de ministers en generaels, die zich
alhier bevinden, zullen genoodigd worden; men hóópt ook op
dc tegenwoórdigheyd van den keyzer. Men. spréékt er van dat
Radetzky stedehouder van 1 taliën zal worden.
HONGARIËN.
De laelste berigten uyt Peslh hangen een bedroevend
tafereel op van de spoóren, welke deu oorlog aldaer hééft ag-
tcrgelaeten. De velden zyn verwoest, handel en verkeer zyn
gestremd en de levensmiddelen zyn lot Imogen prys gesteégen.
Men verwenscht Gorgey en beschuldigd hem, dat hy niet eens
vóór zyne officieren gezorgd hééft.
"..w— De duytscbe dagbladen melden dat Rein na de Turken
ontsnapt te zyn, in Wal ach yen dóór dc Russen gevangen geno
men is. Deéze tyding dient egter verder bevestigd te worden.
Te Presburg worden er dagelyks balsregtingen gedaen.
lulius Kruby en Sainuël Murmann, beyde jonge officieren,
zyn te Tcmeswar dóór den kop geschoóten.
Hel ooslenrykseh leger lieéfl in den veldtogt van Ilonga-
ryën en in de twee veldlogten van Italiën 45 a 50,000 mannen
verloeren. Vóór Venetiën alleen zyn er 15,000gebleéven. Thans
nog zyn er 60,000 zieken en gekwetsten.
Ofschoon de toebereydselen vóór dc belegering van
Comorn ernstig voortgezet worden, ontveynst men zich te
Weenen de onmogelykheyd der inncéming niet. Er bestael
inderdaed geen ander middel om zich van deéze sterke plaets
meester te maeken dan de uythongering van de bezetting. Er
is maer een punt naemelyk tien Zandberg, van waer men met
vrugt schieten kan en dit punt is dóór dc Magyaren bezet. In
geval men van den Zaalberg meester ware, dan zou er nog
maer kans zyn om in de stad te geraeken en dit is op verre nog
dc vesting niet. Volgens een dagblad va^n W eenen, zou de
inncéming van Comoro eene der groolsteoórlogsfeylen mogen
genoemd zyn, welke ooyl geboekt wierden.
De Hongaercn, die in Moldaviëu gelrokken zyn, logcéren
omtrent Widdin ten gctalle van 5000 a 4000 man. Bern en
Kossuth bevinden zich onder hun dus is liet niet waer dat
den eersten dóór de Russen gevangen is genomen.
FRANS CUE REPUBLIEK.
parys, 17 september. Naer men ons verzekert, zouden de
beroemdste mannen van hel proleslanlismus willen tragten bel
geloof hunner vaderen meer te verzoenen met de tradition
van het kalhoiicismus, waerin zyeen heyl zien vóór cfe toekomst.
Zy beroepen zich op Bossuct die de versmelting vóórzien heeft.
De Pr esse vermeent dat uyt hel proces van 15 juny, of
eene vryspraek of eene volksbeweéging moet voorlspruyten.
Niettemin herbloeyt handel en nyverheyd. De goede werklieden
herneémen hunne werkzaeme gewoonte, maer er zyn voél
slegle; de leyders zyn werkzaeinde cxlra-rcpubliekaensche
werking is aeuhoudcud. De orde niettemin zal, hiervan is ieder
verzekert, zegepraelen.
Men schrvfi dat den heer Merciergelast is vreédzaeme in
struction te brengen aen den lieerde Rayneval en aen geueracl
Roslolan. Den geueracl moet op zynen post blyvenniacr by
moet levens $e commissie meionderschcyding behandelen. Den
beer Rayneval moet zich by den II. Vader te Portici begeévcn,
om hem "tol eenige concession over tehaelen. Hy zou zyn gouver
nement willen zien, zoo als het was vóór de moord vanRossi. Den
pauslieéftdc volgende dreygende wóórden uytgesprokenals uw
gouvernement voorigaet die gedrags-linie ten mynen opzigte te
volgen, zal ik niet alleen Italiën veriaeten; maer zelfs Europa,
om eene schuylplaels tc zoeken in Amerika. Hel schynl zeker,
dat den paus niets zal loesiacn; hy zal de noodige hervorming
geéven, als dc Fransclie Rooinen zullen veriaeten hebben.
parys, 18 sept. Als wy zekere inlichtingen moeten geloo-
ven, krygt de romcynsche kwestie een nieuw aenzien. Volgens
dc ministerieéle dagbladen, zoude Oostenryk den II. Vader
aenzelten om hervormingen te geéven, in den aerd als vóór
de moord opgraef Rossi gepleégd. Den spaensehen afgeveêr-
digden deelt levens in den geest der hervorming. Pius IX. zelfs
zou genegen zyn in Roomen terug tc komen, indien men met
meer weèrdiglicyd gehandeld bad, en het den schyn niet heb
ben zou dal den paus toegaf aen dc bedreyging van Vrankryk
Men zegt dat het fransch kabinet thans aen den paus een con
gres voorstelt, lusschen Napels, Vrankryk, Oostenryk en
Spanién. Zoude den paus er andere mogendheden inroepen, dan
zou Vrankryk hetregt hebben er tevens mogendheden in op te
neémen, gunstig aen zyne liberale denk wyze. Zoo wilt Vrankryk.
zich uyt die netelige zaek redden. Men sprak gisteren reeds,
dat geueracl Bedeau met die vertegenwoordiging zou belast zyn.
Den gezondlicydsslact van ons leger in Italiën schynt de
bczorgdheyd van liet Gouvernement gaendegemaekt te hebben.
Gisteren zyn in alle haest naer Italiën gelrokken een lid van
den hoogen gezondheydsracd, vergezeld dóór verscheydene
geneésheeren, heelmeesters en apothekers uyt dc hospilaelen
van Parys.
M. de Falloux is steeds zeer ziek egter hééft er zich een
weynig beternis opgedaen; geduci-n(^ AA_-
eene volslagene Fusie voórgeschreévt, |oc9 18 ef J*em
van koophandel en landbouw, ik ad inlt-1 ilJu!uaisvi,,inister
van openbaer onderwys gelast. mct "c P^'tefeuille
Men kondigd als stellig aen, dat de
socialisten met een nieowen moed te velde z"^t,afnaiLe^n Mce
zegt, dat zy reeds byeenkomsten regelen en ö'cl.1 c
stigten; naer het schynt, zal den Monileur de la 'nnfanne jn
het kort verschyne». Men verspreyd thans |lugscL;j^n eu
zelfs socialistische licdekens, die in massa gedi-ukt e».„An,i
gedeeld worden. vona"
Den procureur der republiek hééft heden den Almanug,
dupeuplc pour 1850 (Volks-almanak voor 1850J in beslag doei.
neémen. Die inbeslagneéroing lieéfl plaets gehad uyt hoofde
van aenvallen tegen den evgendom en van opwekking tot haet
en veragling van den eenen burger tegen den anderen.
Naer bet schynt, hééft men in al de ministeries de over-
tuyging, dal de romeynsche kwestie eene oplossing nadert,
ten gevolge van de concessiën die Vrankryk wilt doen.^
parys, 19 september. Heden middag was den toestand van
den heer Falloux wanhoópig. Men gééft officieéle bulletins uyt.
TYDINGEX UYT ITALIËN.
roomen, 8 september. Het ultimatum bevat dry punten:
staelsraed, gedeeltelyke amnestie, terugkeer van alle papieren-
geld, betaeling van alle schulden en erkenning der feyten van
liet voórloopig gouvernement. Pius IX of kardinael Antonelli
houd voet by stuk en weygert.
Men leésl in den Courrier de LyonVolgens wel onder-
rigte persoonen, hééft den generael Oudinot, by zyne doórreys
te Lyon, spreékende van zyn onderhoud met den Paus, de vol
gende wóórden aen den II. Vader toegeeygend:
Ik ben sinds zeven maenden te Gaéle; ik zal er, indien liet
zyn moet, nog zeven jaeren blyven liever dan niet vryelyk
binnen Hoornen tc treédeu.
Brieven uytMilanen melden dat het militaire Gouverne
ment ongerust begint te worden overdegroote menigte vraegen
van uylwyking die er gedaen worden, en dat liet voórneémens
is eeiie zwaere boete te doen belaelen dóór degeéne die naer
den vremden willen trekken. Dc belastingen en de stokslagen
zyn slegte middelen om de genegenheyd der inwooners le win
nen. De provintiale vergadering is ontbonden, om datzygewey-
gerd hééft een adres van gelukwcnsching aen den Keyzer
te stemmen.
Wy verneémen uyt eene goede bron, zegt eene particu
liere eorrespoudentie, dat er twist ontslaen is lusschen het
pauselyk gouvernement en het loskaensch ministerie. Hertog,
de Casigliano, die de afkondiging had toegelaetcn van deri
brief des presidents in liet officiéél loskaensch dagblad, Iicéft
geweygerd den patiselykcn nuncius hierover eenige uytleg-
gingen te geéven. Dit is, naer het schynl, de eerste mael niet
dat er moeyelykheden ontslaen zyn.
Men scliryft uyt Booinen, 9 september. Den krygsraed
lieéft eenen ellendigen moordenaer, die met den ponjaerd
eenen franschen soldael hééft omgebragt, ter dood veroordeeld.
Hy lieéft den voorzitter der fransclie republiek eene genade-
vraeg toegestuerd, en men wagt de beslissing van Lodewyk-
N a pol eon af.
bologna. Men schryft uyt die stad, dat verscheydene kom-
missarisscn van policie, op hooger bevel, daer den 8 september
in al de openbaerc plaelsen hel toskaensch officiéél dagblad
weggenomen hebben, in welk de prolcslalie van Vrankryk tegen
de cyschen van Gaëta afgekondigd was.
Men leésl in de Gazelle van Parma, van den 12scplembcr:
W'y, Karei III van Bourbon,hebben besloten en besluytcn;
Ai l. I. Het gcesieiyk order der Bencdiclynen word in onze
koninglykc Staelen niet meer geduld.
Art. 2. De goederen van dit order zullen dóór den Staet
bestuerd en er zal eene afzonderlyke rekening van gehou
den worden.
Ah. 5. Er is aen den abt van bel klooster van St.-Jan
Evangelist, te Parnia, een jaerlyks pensioen vergund van 700
pond en aen iedcrcn monik een pensioen 500 pond.
Art. 4. Hier zal onmiddelyk worden kennis van gegeéven
aen den II. Stoel met een omstandig verslag over beweegre
dens, welke den tegenwoórdigen maetregel noodzaekelvk hebben
gemaekt.
Een ander dekreét sluyl bet kollegie der Barnabiten.
De vrye drukpers van Turyn zal welligt deéze vaedselagtige
zaek oplossen. Thans zyn hel de demokracten niet meer die de
kloosterlingen vervolgen, maer eene Koninglykc Iloogheyd,
eenen bourbonsclien prins. Men zegt dat het Benedictyner-
kloosler en het kollegie der Barnabiten des nagts dóór de dra
gonders omringd zyn, die gelast waren met de uylvoering van
het dekreét. Blyft nu te weélen hoe het pauslyk bof deéze
zaek opneémen zal.
Het volgende artikel is ons, met verzoek van afkondiging,
toegezonden
S,c Maria-Lierdc, kasteel ten Zicde.
Vriend Dender-bode
Ik heb het genoegen UI. goede maren acntekondigen welke
u voorzeker zullen verkwikken. Zy zyn 't gelukkig arrivement
van Fils ainé van den overleden geestigen Yolksverdediger
N° 1, die na eene langdurige overzeeschc rcys, den zondag
morgend met een glansryk gevolg in de Denderliave by Gee-
raerdsbergen, met eenen zachten wind zeer gunstig is aenge-
strand; men heeft hem aldaer aen den bassin op het klugligste
afgelost, onder bet geluyd en klank van klokken en fanfaren
zonder kaeyregt te belaelen. Hy is een weynig zeeziek en draegt
den baerd a la géryon, prachtiger secoslumeerd als onzen
ouden pacba, spreekt alle bekende talen en byzonderlyk Meli-
netsche, alles zeer fraey. Hy is ook voorzien van saufconduit
en nadere morale documenten, titels enz. door monseigneur
Primator aen hem door zyne geestigheyd geconfereerd.
Men gelooft, lieven Dender-bode, dat by moet veel gezag
hebben, want den roep is dat by in Geeraerdsbergen onder
de heetkokende bescherming van zyne eeuwigdurende excellentie
monsignor apis-Rogicr, inet wie hy in goede verstandhouding