ZONDAG 6 JANUARY 1850.
VIERDEN JAERGANG.—Nr 172.
AELST, den 5 January.
Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagleckening van den daerop volgenden Zondag. —Den prys der
inschryving, by triples Ier, is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annoncen op 20 eentimen den drukregel» De persoonen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 40 drukregelen in ons blad doen plact-
sen. indien iemand reglveèrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen hééft, by mag op onze oupar-
tydigheyd rekenen; aea deéze zullen wy plaels in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weékblad zal
verder gewacgen van alle brochncrcn, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden.De naemen der persoonen dieonseenige
stukken zouden begeèren mede te doelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zv wv in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene siukkeu waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzegt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe ie
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wal den
druk aengacl.
DEN DENDER-BODE
\\Y ROEPEN DE AENDAGT IN OP HET VOLGENDE
AEN DE LANDBOUWERS.
liet ministerie komt, door de hulp van den verslaefden
Aelsterschen representant, M. Bruncau, den landbouw te réd
den op de zeilde wyze gelyk het sedert twee jaeren de onge
lukkige Vlaenderen red, of in andere wóórden, M. Rogier komt
cene nieuwe foppery by al zync andere te voegen.
T is vóór M. Rruneau het tegen hangsek zyner voord ragt, van
rampzaliger gcdaglenis op de raepkoeken, waervan men in
t algemeen ie véél de verderfelykc gevolgen heéflondervonden
dan dat hel noodig zy dezelve hier aen te haelen.Uyt deéze
twee kenschetsende akten zal men de uytsleékcndc verdiensten
van onzen man naer. weerde kónnen schatten en oórdeelen in
hoe verre het betaernl hem met de toekomende kiezingen naer
de kamer terug te zenden, om er met onze handen de kaslaniën
uyt het vuer te trekken, ja, om er zyne evgene belangen te
bèhertig< n benevens die zyner vrienden welke zich niet schac-
men te zeggen dat dé Ylaemingen niette goed zyn oin Waelen
en Eranskillons te dienen.
De voórdragt waervan wy hier verder zullen spreéken, komt
bewyzen dal, toen wy in.een voórig Nr handelden over de oor-
zaek der zending van M. den gouverneur in deéze stad, wy,
vóór wat deéze voórd ragt betreft, in onze voóruylziglen hebben
te kort geschoólen en dat het ministerie op onze representan
ten rekende niet alleen om te werven voor den verslindenden
QÓrlögsbiidget, maer ook om de wet op de eélwaeren te doen
mislukken.
Nu ter zaek In ons laetste Nr hebben wy een artikel uyt
den Dcmcrbodc van Diest medegedeeld handelende over de
dienslwilligheyd van onzen representant M. Rruneau, om het
ministerie van Pacha Rogier en medemaelén, dóór eene voór-
dragl van uytstel hot wetsontwerp op de eélwaeren aen de
beraedslaegingen en stemming der kamer te onttrekken, iels
waerin zy volkomentlyk gelukt hebben.
Het is ons ter kennis gekomen dal veéle onzer geagle leézers
niet genoegzaem hebben kónnen begrypen, gebrek aen vol
doende uylleggingen van dat artikel, wat eygenïvk de strekking
was der 'bedoelde wel. YVy hg ten het dan eene pligt in T kort
deéze zaek op te klaeren en tevens de voer den landbouw,
nadeelige gevolgen der verschuyving aen te stippen. Yervolgens
zullen wy ook aenduyden welke oogmerken M. Rruneau hebben
aengespoórd om aldus te werk te gaen, en hoe de reglzinnige
liberale kliek handelt telkens dat zy de cene of andere zaek,
die rcgtslreéks tegen de belangen des volks stool, zoekt te
esea moteéren.
Men weéledal er in 4851 eene wet gestemd is die de eél
waeren met eenig inkomregl ten voórdeele van den landbouw
bezwaerde; in 4818 hééft de kamer cene voórbygaende wet
gestemd welke dil regl afschafte en sleglseen balansregl van
50 centimcu par 4ÓÖ kil. voorschreef; dil was gedaen uyt
hoofde der duerte van de levensmiddelen; nu, die wet van
4851 moest wederom in voege komen met 4 January 4850,
maer het ministerie dal veeleer genegen is om de belangen
van groote graenkoopers dan die van den landbouw in T alge
meen te be h erft gen, gebruyki eefiën Zyner slaeven om de dis
cussie der nieuwe wel op d'eétwaeren Ic doen verse buy ven,
cn zelfs word hel dóór alle middelen zoo verre gebragt dat
den billyksten voórs&t der centrale sectic verworpen word,
voorstel die de inkomregten der vremdegraenen van 50 een-
timen op i frank bragt, 1" om den landbouw eenigzinsle bc-
voórdcciigen; 2' om de schatkist meer inkomen te gfcévën
\faer a! verloóren.... De belangen van den landbouw worden
aen eenigé byzondere geslagtolferd, cn dil door onze liberalen..
'T is het enigste'geval niet waerin 't ministerie op eene
onversclioonbaere wyze is te werk gegaen. Inderdaed, wy heb
ben hel zelfde ministerie 't welk voleens zyue beloften en al
bet luydrugtig geschreeuw zyner aenhangers, liet land moest
gelukkig maeken, nog niet eens met regtzinnigheyd wcélen
handelen maer altyd met partygeest ten nadecle der geéhe die
het zync tegenst reevers noemt, even als of hel niet vóór bet
land inntr cenig'vk ten voórdeele zyner aenhangers bcsluerde.
Dit is niet alleen loepasselyk aen de partydige benoemingen
cd andere bevoórdeeligingen, maer ook de wetsontwerpen die
van hel zelve voortkomen, verraeden den zelfden partygeest.
En wanneer bel wetten van algemeen belang betreft, dan
worden derzelver voórdragten laetlydiglyk gedaen of men
bepaelt zich aen de kamers eene stemming te vraegen voér
doórgaende of Iransiloirc wellen. De geéneop de ceiwaereu
moest gestemd worden vóór een jaer, en men hééft ze slegls
verlengd vóór zes weéken, zoo dat zy welhaest op nieuw zal
moeten voorgedroegen worden.Een" doórgaende stelsel dat
noch de bescherming is noch de vrye uylwisseling (libre
échange) welks dner hel jaer niet overtreft, moet eene dobbele
proef ondergaen vóór de volkskamer en vervolgens eene tweede
dobbele proef vóór den Senaet; die wet aldus gestemd, zal
ontegensprcékelyk aen het' land meer gekost hebben dan de
zelve aen de schatkist zal opbrengen.
Men zal begrypen dal, wanneer wydit acnhaclen, wy slegls
een geval in T voórbygaen opneémen; wat zou het zyn indien
wy in een diep onderzoek.móésten treéden. Wy zouden bevin
den dal hel ministerie dén eenen dag verzoekt een wetsontwerp
aen liet order van den dag te stellen, en dat bet den anderen
dag vraegt dit dagorder te verschuyven, en dat hel eyndelvk,
om min of meer zyne verlegenheyd, zync twylfeling, zync mag-
teloosheyd te verduyken, immers om zich uyt den slag te trek
ken, zich gaetverschuyven aglereenen gedienslvvilligen vriend,
gelyk M. Bruneau die, ongetwylfeld om goede doórslaenderedens,
doch dóór eenéal te laslyke, ja, te zeer aenstootelyke bereke
ning liet volk mcynl te verblinden, en och armen zich zeiven
dóór zyne kortzigtiglicyd belagehelyk maekt, T gebrek van
goeden wil en de nietigheyd van T ministerie in klaer dagligt
plaetst.
By al dat hoort men M. Rogier met eene onbeschofte onver-
sehrokkenheyd de wet van 485-4 voor eeuwig verwvzen; den
man dryft de sehaemlelooslieyd zoo verre'"van de* kamer te
hedreygen de koninglyke voórregten te zullen tusschen brengen
om, in geval den voorstel der centrale sectie aengt nomen
wierd, le beletten dat hy uytgevoerd wordeBedagtéloos-
beydhoe is het mogelyk dal mannen die zich ovet'al als de
redders, als de gelukkigmaekcrs van 't tand uytgeéVen, zich
zelve zoo zeer vernederen en liuu ydel gezwets vóór alle oogen
ontrollen.... En wat is die ydéle bedreygfhg anders? Of hééft
M. Rogier vergeéten dat de wet van 1848 by gebrek aen ver
nieuwing noodwendiglyk met 51 dec. moest ophouden van
kragl le zyn en vervangen worden dóór het stelsel van 1854,
't welk by van zyne invoering af beéft tegengewerkt!
Dil is maer eene van de honderde minislerieéle tegenslrydig-
lieden. Er bl vft nu le weéten of het regt vau 50 een timen op
den invoer der eétwaeren bet voorleden jaer door liet minis
terie versloOlfeii en daerna aengenomen, dit jaer, in weerwil
der minislerieéle tegenkantingen, zal verhoogd worden tol
4 fr. par hectoliter
Dat de landbouwers ook de zaek zoo als wy, begrypen, zal
uyt den volgenden brief klaerlyk blyken
Herzetc, den 4 January 1850.
Dekder-bode
Als gy eenige bemerkingen maekt aengaende den landbouw,
zyn er menigvuldige om niet te zeggen liet meeste deel ouder
ons die de zaeken gaeu naspeuren; niet om dal wy er aen twvf-
felenmaer om dezelve te doorgronden, het geen een wekelykseh
blad niet kan doen. Alzooop de bemerkingen die gy ma. kt op
den artikel van den Dcmcrbode in uw blad van zondag facts',
aengaende den voorstel vart Bruno, ben ik, en zonder twyiiël
veéle van mync medelandbouwers kiezers vau liet land van
Aelst, op den loop gewéést om te zien wat er van de kwostfé
was. Den artikel van' den Demerbode was, alhoewel gematigd,
juyst; en uwe bemerkingen, Dendep.-bodm, niet min gegrond,
daerom verzoek ik myne medelandbouwers den zeiven zich le
errinncren of nog eens le leézeu. De wet op de inkomst van
vremde 'graenén wélke inkomst maer beliep op 55 cénlimen
per 100 kilogr. dus eeneo halven centiem per kiiogr. was maer
vastgesteld lol hel eyede van '1 jaer 1840, zoo dal wy hóóp
hadden dal de vremde groenen naer dit tydstip hongeren prvs
zouden moeten beladen hebben, dil iu liet voordeel van hei
land die er zoo véél le fneer uyt trekt eu lot hel onze, en als
ik zeg het onze, bet is in hel belang van geheel bel land dat
ik spréék. Het ministerie bad beloofd van deéze zaek le behan
delen vóór bet eyndigen van hel jaer, het géén liet vóór zulke
belangen moest doen. Maer het hééft geslnyerd, gesluverd lot
tial eyndelvk onzen, o schande, o oneerónzen représentant
Bruno, lieéit voorgesteld, liet geen bel ministerie zelve niet
durfde, te weéten, van de wet op de inkomst der graenen die
maer beloopt tot de onbedóydclvke 50 eentimen cn die het
beloofd had een eyndc le zullen neémen met hel Nieuw jaer,
te verschuyven tot in febcuarius eene muend en ha IT, tyd
genoeg om van alle gewesten ons land vol te kroppen. Dit 'is
door eene meerderheyd der kamer die ik hier niet moet titu-
kéren, doórgegaen waervan, bemerkt wel, onze dry repre
sentanten deel maeken, Bruno den slavelykslen, 1\union die
in eene vergadering legen Bruno in den scliyn, voórafgaendelyk
de inkomsten op eenen frank 'zou willen brengen hebben en
die in de kamer geheel de 'propositie van Bruno hééft omhelsd
en gestemd, en hlecnipultc den welken wv niet weten aen wie
by toebehoort.
'T is zonneklaer, dat dil eenen handel is tegen den land
bouw. Maer lael ons hier landbouwers-kiezers onder ons
eenige bemerkingen maeken en vraegen welke redenen onzen
Bruno gehad hééft om te doen Het geen by gedaen hoéft. Ik
zal u eerst de zyne geéven en dan dé myne. De zyne Er was
geenen tyd meer over vóór de vacantiën der kanier, vóór het
Nieuwjaér om deéze wel te veranderen of anders vastleslellen.
Hierop antwoord ik, als hy representant van een distrikt welks
grootste nyverbeyd den landbouw is, dit vóórzag en moes!
vóórzien, Wjftérom heéfl .hv vier of vyf dagen van te voóren,
wanneer er nog tyd was, 'den vOórslc'l niet gedaen, als liv
eenigéii voorstel wilde doen, waerom zeg ik hééft hy alsdan
den voorstel niet gedaen van deéze zaeke le handelen in ,dë
plaels van le wngten om ze te verschuyven Dan had hy doen
zien dat hy representant van een landbouw-disti ikl de intres
ten van den landbouw ten minsten bcherligde. Zyue tweede
rede of om beier te zeggen zynen med culpa,dat is" de beken
tenis van zyne faut, is dat hy er persoonelyk geenen intrest
in hééft. En deéze* zegt alles en gééft slof" Lol onze reden
Ondertusschen pcyst niet dal myn óórdeel aengumde zyne
redens ongegrond is, want hy heél't de Onbeschaemdheyd gehad
van ze klaerlyk aen te duydco in eenen brief dien hy zeil
onderteekend in een publiek schrift hééft afgekondigd. -
Myne redens of om beter to zeggen laet ons onder de onze
kiezen, en de eene of de andere is genoeg om dp den dag vau
de kiezing uyt ons distrikl als representant te verwyifërcn
hemen zyne medeknikkers. Volgens my de reders ofalsgv
wilt de oorzaeken waerom of waeruyt zynen voorstel voortkom!
zyn onweétendheyd, onkunde, heeft hy het gedaen ter goeder
trouw; teleurstelling, verslaefdheyd, hóéft hy de zaek gekend.
Ik hóóp, Denükk-bode, dal gy deézen brief zul! bverneémen
en plaels zult verleenen ter uylbreyding van myne redens in
een volgend nummer. Eenen Kiezer.
Men léést in 't Verbond van Aelst
jDs sibille van Den Deuderbode heeft alweer eene. vlicj mu
razende woeling gehaden onze kozak is op nieuw run de w.
bereden geworden. In zynen laet.-lrn droom heeft hy de nuthuoi-
ding gezien randen 'tl. Joannesals ook den brandenden lust run
i'crodis, de vurige hapd en de vurige lettershel mnn-s van
Bal! ha sar strijkende: immers, Den Deuderbode geeft ons al dus,-
en wy bedanken hem er over, een volkomen duikbei ld van de
sermoenen die de 11. Ryluls ovcrs'c der CongreganisU nwekelijks
in den predikstoel der JrsuBen-KapellcIn hel geheim lol z ine
kweekt fbifftrii nit'yraeklwant de ijordau is 'ih.i.-is volkonn.nlyk
gescheurd. Hei is uiiyd en aipin n zei a n ma.i- - De oulhai-
ziug van den H. Joannes, De adder moet gedoud worden!
Altyd bloed! altyd moord beelden Willi een schoon perspectief
mor een laud dal zou geregend uor<!< n door de inga ineen van
zulke iiikwiseleurs, die, onder de gidncnle van Joannes den
L'roomcr, niels anders zyn, volgens hel algemeen gcvoeUn, dan
bezetenen van Satan. Wat is het walgelijk dergelykc mannen te
moeten leer en kennen, wetende dal zy dm naem trillen drnegtn
van belg cn van voorbecldclykc katholieken! O dieeepery!..
mtri 'liiBfl," iïmVii
V Als men eenen verstokten booswigt over zyne rouwden
berispt, in plaels dat deézen zynen berisper zou dankbucr zvn.
zal hy hem haelen, vervolgen en vervloeken; het acnschpnwen
alleen vau zynen berisper is vc'ór den lioosdócnèr genoeg óm
jn woede te ontvlammen en den vollen teugel te geéven aen de
drifien van zyn bedorven hórt.' Hel zelve vinden wv in onzen
kon frater het Verbond van Add, die in bedorven heyd met de
bedorv- nsle kan mededingen wv! hv zich op zvne verregaende
