tie effen af verplaetsen is vóór hun 't beste gemak. Nu, omdat \vy hunne onmagt hier al te duydelyk gevoelen, zullen wy hun op den dóór hun gekoózen grond volgen en eens zien wie er 't meest pylen op den boóg heeft. 1° De verbondheeren zeggen met ons dal door. den godsdienst het hert van den mensch lol alle maelschappelyke deugden ge vormd word, en zy besluyten dat den Dender-bode zonder gods dienst is, omdat hy, volgens hun, weékelyks met schandelyke beledigingen en lasterlael tegen levende en doode opgevuld is. Dat wy nooyl iemand, 'tzy levenden of dooden, gelasterd of beledigd hebben, blykt zonneklaer hieruyt dat wy nog nooyl vóór het geregt hebben moeten verschynen, gelyk onzen kon- frater, het Verbond van Aclsldie in 't kort zal te verantwoor den hebben vóór lasterlyke artikels in zyn blad legen zekeren amblenaer gerigt, welke verantwoording den vossenhoop lood- /.waerop't herle drukt. De exceptie van obscuri libclli waervan dit laslerblad zich wilt bedienen om zyne vuvligheyd te dekken, zal dóór den regler naer weerde geschat worden Verstaet gy reeds konlrater, dat wy u hieromtrent noólen zullen te kraeken geéven waeraen gy u zult ovei'gaepen 2° Den afschrik van 'l kicaed op zynen evenmensch word dóór den godsdienst ingeboezemdzegt hel Verbondvolgens ons arti kel van over veertien dagen, dus, gaet hel blad voort, heelt den Dcndcr-bode geenen godsdienst, wyl hy alle zondagen zynen evenmensch onlecrd, beslykt, bespot etc. Dat wy iemand kon- ncn onlëeren of bcslykcn heeft het Verbond altyd geloochend, wy waren daer te slegt toe, zegde 't bladje, en nu schynen wy daer in eens goed vóór geworden te zyn En toch, w ie hebben wy beslyktof ontéerd Niemand, maer wy hebben deéze bestraft die zich zelve dóór hunne schandaklen beslykt en ontëerd heb ben wy hebben deéze die zich sinds lange jaeren in 't modder eener grenzelooze geveynsdheyd gewenteld hebben, ontmaskerd 0111 hun te beletten in 't vervolg dóór schynheyligen handel nog incnschen te bedriegen. Verder zegt hel Verbond met ons, gebied den godsdienst de nalcéving der goddclykc en menschelyke wellen, en leerl den mensch vóór de samenleving een nullig gebruyk maeken van zyne weélenschappen. Hierop antwoord 't Verbond al wederom dat den Dcndcr-bode geenen godsdienst hcéfl onulal hy een brandstok van twccdraegl is, een haclopwckkcr, een gevaerlyke eerschender vóór zyne legenkanlcrs, die de volkeren zoekt acn Ie hitsen lol oproer dóór zyne loouwelooze aenrandingen jegens 'l slaclsbe- f-lncr, dóór heimelijke en verkeerde uyllcggingen van zaeken dae- den etc. etc., immers daertoe, sluyl het Verbond, gebruykt den Dender-bode zyne, gelukkiglyk zeer bekrompene weélenschappen. Dit liedeken, konfrater, welk gy al honderdmael gezongen hebt, hooren wy zoo geèrn nvt uwen mond, wyl het geweélcn is dat er niemand zoo véél godsdienst heeft dan gy, dat er niemand zoo vrede-vaderlandslievend is dan gy, dat er niemand zoo zeer aen den legen wóórd igen slaet van zaeken vastgehegl is dan gy, dat er niemand zoo véél?? Weélenschappen hééft dan gy, dat er niemand zo0 treffelyk, zooagtbaer, regtzinnig, is dan gy etc. etc., hiervan zyn er honderde bewyzen waervan wy hier eenige gaen aenhaelen. Luyster konfraterken met geheel uw boelken. Over dm godsdienst en zcdclykhcyd van 'l Verbond: Volgens de opstellers en a en hangers van dit blad is 't godsdienstig en zedelyk eerloöze en overspeélige looneélstükken loc te juyehen, in kroegen en kaberdoeze» fooy te geéven, overal broeykassen te hebben vvaer jonge planten gekweekt worden, geeslelyken te beschimpen, rustige en armoedige religieusen uyl te schelden voor troonvcrdelgers, heymelyke kuypers, geld- en beerschzug- tige geesten ele. etc. Over de vrede in vaderlandsliefde van 't VerbondWy willen geenzins betwisten dat er iemand meer genegen zy dan onzen konfrater om alles in den tegenwoórdigen slaet te behouden, want als men met zoo véél moeyte, bedrog, arbcyd, listen ge weld etc. etc., eens geraekt waer men naer verlangde gelyk cenen visch naer 't water, dan is 't nalucrlyk dat men daer rustig en in vrede will gelaeten zyn, dan is 't naluerlyk dat voor die overweldigers vóór die volksbedriegers alle tegenkan- ters eerlooze schryvers zyn hondsvotten, trouw cloozen, lasle- raers, schynheyligen etc. Deéze en tall ooze andere scheldnaemem hebben wy immers honderd mael naer 't hoofd gekreégen als wy de misbruyken, de willekeurigheden, de geldafpersingen, de verkwistingen etc. etc., van 'l verbasterd liberalismus aen- randden en bevogten. Indien wy zweégen als 't volk gepluymd word, als zyne koslelyksle vryheden vernietigd worden, als zynen godsdienst aengelast word, als zyne penningen dienen om vremde Lte vetten, dan zouden w y in d'oogcn van hel Verbod geen kwaed kunnen doen. Over deaglbaerheyd reglsinnigheyd van 'l VerbondEen wacr- lykagtbaer, trelfelyk en regtzinnig man zwygt dit van zich zeiven omdat hy wéét dat goede koopwaer liaer zelve prvst. Die geene vuyle puysten onder zyn kleed draegt hoeft over zyn zuyver ligchaem niet le sloffen, gelyk't Verbond geduerig doet, want 'l aengezigt vcrracd wal in op het lyf draegt. De verbondheeren zyn hier genoeg gekend en, wat zy ook doen, hunne rente zal mocyelyk in weerde klimmen al zyn er die aen houten lepels gewoon nu met de zilveren de meeste omzigtigheyd gebruyken om, alszy uyl scheedelen gaen, zich niet te hesioeberen... Eene oester en eene mossel, zegde voórlyds Polka, is hel zelve als zy de keel gepasseerd zynis dit niet agtbaer, regtzinnig etc. Over de weélmschap van'tVerbond Dal de verbondheeren, als zy op slaet gaen, wysheyd schynen te koop te hebben, dit ziet allen mandal de weélenschappen van den Dender-bode gelukkiglyk zeer hekrompen zyn, dit willen wy niet betwis ten, maer hoé bekrompen moeten dan hunne weélenschappen zyn, die acht a tien in getal, geheele wecken hunne herssens moeten spannen, vrugteloos geheele nummers van 'l Verbond gebruyken, van m uyl poeren, schoppenen stampen spreéken 0111 den bekrompen Dender-bode Ui bevegten en des-zelfs by val te beletten, zy die de bekrompenheid in persoone, het prulblad van Lokerenden Nouvellislc dcGand, den onuoozekm Geraerds- btrgenatre 11 lulli quanli moeten ter hulp roepen 0111 den ecn- voudigen Dcndcr-bode te kloppen Het Verbond besteéd in zyn laelsle Np omtrent 2 i/-2 kolonnen ©m te bewyzen dat zyne opstellers en aenhangers metzeergods- dienstige gevoelens bezield zyn en dal den Dcndcr-bode crgeene beeft... Dit doet ons lagchén en denken acu zekeren kaclen stoffer (men bcmerke dat het Polka niet is waervan wy spreéken) welken zich roemde dat hy alle sóórten van lekkere wynen in den kelder had. Nu, eenen vriend gaet hem bezoeken en word er feestelyk binnen geleyd.... gy zult en glas wyn neémen Mr.? Ja, 'k wil wel, hebt gy iels lekker? Dal zultgy gaen proeven. Siska?\Ya blieft er ou, menheere?Pak nc keer ne flakkon wein eut de vierden bak!!.. Wel menheere.... Sakkerloot! jongen, ge sprekt ge hier gelek van bakken?.... jo, jo, ten stekt op geen lleschen ondertusschen was Siska naer den kelder gegaen; maer eensklaps pof!ey-a-ey-a-ey.... non de domme! wat es dal!den mageren kaelen stofFer vliegt de kamer uyt en vond Siska janken op den bovensten kelder trap.... zy had de eenige llesch wyn die in den kelder was ge broken en 't arm meysje had eene slappighevd in de beenen gekreégen 't welk haer belette by den eencn of anderen wyn- sleéker eene andere llesch te gaen haelenDen bezoeker die gevoelde waer den knoop lag, rolde zyne matten op bedankte vóór den wyn tol groot genoegen van den stoffer. En alzoo is 'l ook met 't Verbond van Aelst welks opstellers met al hunne godsdienstige gevoelens den Calhechismus ver- geéten hebbenHiervan zullen zy wederom een bewys geéven met op de volgende vraeg stom te blyvenWat verbied het zesde en negcnsle gebod Het Verbond zegde zondag dal men den Dender-bode slegts in 't verdokene durft leézen Onzen konfraler hééft gelyk maer 'l is slegts by de aenhangers van 'l Verbond dal men hem in 't verdoken leestZekeren gekruyslen notaris hééft zorg van ons blad alle zaterdagen te doen haelen, en, als'l kapitlelweér is, vergeel hy nog somtyds hel blad wéér te zenden. Nu, dit is geen nieuws, zommige menschen zyn rap om te trekken maer traeg om te leggen. Indien'l Verbond zegt dat men den eenvoudigen Dender-bode slegts in 't verdokene durft leézen, 't is om te voor komen dat wy dit op zyne rekening zouden zeggen en dit bewy zen gelyk wy het reeds meeimaels beweézen hebben. Wy geéven den volgenden uytlrek uyt eenen brief ons toegezonden. Deplaest ontbrak om geheel dit stuk op te neémen Aelst, 3 april 1850. Mynheer den Opsteller l Naer myn begryp, zal de kamer weynig fraeyere petitiën ontvangen, dan het ontwerp der uwe die gy lu uw geëerd blad van den 31 maert laestleden hebt medegedeeld. Ik durf u myn óórdeel te vryër uylen, dewyl ik verscheyde familie-vaders dezelve heb zien uytschryvcn en datik er, in verscheydene herbergen veel lieden van verschillig vernuft, met lof heb hooren over spreéken; dit is de zekerste proef van haere w eézenlyke volmaektheyd Uwe petitie hééft betrekking met onzen godsdienstigen land- aerd haer omwerp is groot, waer, eenvoudig, op de geregtig- heyd gegrond, met zieltreffende wóórden doórzaeydzoo moet uwe petitie de algemeene aendagl opwekken. Wie zou het niet behagen, een weekblad zulken byval te zien hebben 't welk de groole belangen van godsdienst en vryheyd verdedigt met eenen onvermoeybaeren iever. Al den lof dien eenig weékblad kan verdienenwegens waerheyd en rcglveêr- digheyd, is zeker aen don Dender-bode toe te eygenen. Ik ga UI. tragten, in zulk eene gewigtige omslandigheyd, iels vóór te stellen, dat overeenkomt met de beyligheyd en verhe- venheyd der zelve; ik ga toonen dal hel onderwys niet kanvol- maekt zyn, dan in herten die levens verlicht zyn dóór de religie. De wetenschappen hebben ten allen lyde hooggcagl gewéést by. alle volkeren, en niet zonder redenhet edelste dés slerve- lings is eene redelyke ziel, begaefd met verstand en memorie dóór de kragten van de ziel, als zy geoefend worden dóór het onderwys, vind den mensch alles uyt wat nuttig is vóór de zamenleving: hy word daer als door de natuer toe gedreéven. 'T verstand en reden steunen te veel op zich zelve en worden trotsch en opgeblazen, als zy niet m 't spoor gehouden worden dóór den godsdienst. Deézen alleen i6 dat godlyk licht, hetwelk ons moet brengen tol de waerheyd. Zonder dal licht is ons ver sland bekwaem te storten in eenen afgrond van doólingen. Dit blykt dóór de ondervinding van alle tvden. In wat doólingen waren niet gedompeld die geleerde waer van Salomon gewaegl, den wyslen der menschen namelykna met véél moeyte doórzogl l'hebben de geheymen der natuer, waren zyzoo blind, dal ze bet schepsel vóór den Schepper aenbaden Bemerk, met my, Mynheer, wat invloed het godsdienstig onderwys hééft op het welzyn van geheel ons Belgiënuyl die jeugd die het vormt, staen bisschoppen gemaekt te worden; en gy wéét wat geluk hel is vóór een laud, godvrugtigc en geleerde bisschoppen aen't hoofd te hebbenonder die jeugd, zyn er lalrvke die hel herderlyk ampl zullen bekleeden, van welkers goed bcstuer, afhangt 't geluk van ganschc gemcenlens. Deéze en meer andere icdens welke gy zoo dikwils hebt aen- gevoerd zullen, zoo ik hóóp, de inwooners van Aelst én omlig gende gcmeenlens opwekken uwe petitie uyt leschryven en met handleekens bekleeden op dat de volkskamer zoude zien wat het volk wilt. Aenvcêrd etc. V. F. J. B.'. M. De Decker hééft den 2 deézer eene protestatie doen afkon digen legen hel verslag, dóór M. Dequesne, namens de midden- sektie, over hel wetsontwerp belrekkelyk het middelbaer onderwys aengeboóden. Den agtbaeren volksvertegenwoordiger verklaerl -hoevéél moeyte het hem hééft gekost om eene nota, door hem geschreëven, in hel verslag te doen opneémen en dat hy voórbehoudingen heél't gedaen, opziglens de inlevding van hel verslag, waervan den heer Dequesne gedagl hééft geene melding te moeten maeken. Dit egler zou den heer De Decker onverlet gelaeten hebben, had den verslaggeéver, ondanks de uytnoodiging van den voorzitter en de andere leden van de middensektic, die zich onpartydig gedraegen hebben, niet alles in den doodboek gelaeten, wal hy, als vertegenwoordiger der minderheyd, by het acnbieden zyner wyzigingen, had ontwik keld. Den heer De Decker doet vervolgens op eene beleéfde manier verslaen, dat den verslaggeéver grootendeels zyne evgen aen merk in gen in het rapport hééft gesteld, zonder op diegeéne van zyne medeleden acht te geéven, en op deéze wyze het nuttig van eene zoo langduerige beraedslaeging, als die der midden- seklie geweést is, vóór dc Kamer en vóór de natie hééft doei» verloren gaen. (Vlaming.) Dc ministerieéle Indèpcndance van Brussel is in hevige gramschap tegen den eenvoudigen Dender-bode uytgevallen omdat hy de wet op't onderwys hekelt. Het brusselsch blad zegt dat al de weékbladen van gezond óórdeel en verstand be roofd zyn, zoodat de Indèpcndance alleen slim isproficiat met dien franschen wind.... maer dat de Indèpcndance wel toezie dat hy in 't kort niet te sterk stinkc. Zy hééft, gelyk 'l Verbond van Aelst, de gewoonte de feyten le verdraeyën en le vervalschen om aen haere slimheyd eenigen schyn van grond te konnen geéven, maer evenwel riekt geheel haer geschryf zoo sterk muntolie, dal de opstellers schynen muntbollen geeéten te hebben. Wy zullen hierop terugkeeren. MERKT-BERIGTEN. 34 zakken tarwe en 33 zakken rogge waren gisteren ter merkt van Antwerpen gebragt, men heeft vóór de tarwe van 13-10 tot 13 gl. BCt. en vóór rogge van 7-5 gl. tot 8 per zak of 1 1/2 hekt. betaekl. De haver is betaeld geweést van 9 tot 10 francs per 11/2 hekt. 40 a 50 kuypen boter waren lieden ter merkt. Den prys is weer in daeling. Men betaelde in den beginne 18 st., en laeter 16 en 15 1/2 (1 fr. 45, a 1 40) per kilogr. Den prys der aerdappelen altoos zonder verandering, 8 a 9 stuyvers (72 a 81 cent.) het 1/4 hekt. Wy berigten de belanghebbende dat de Maeten en Gewigten moeten te yken gedraegen worden, te beginnen van maendag aenstaende tot zaterdag. Men heeft ons uyt verscheyde gemeentens berigt dat er ons petitiën tegen de wet op 't onderwys zullen gezonden worden. Wy hebben reeds die van IJeldergea ontvangen. Er is ons een artikel met eenige vraegen nopens de hospicen toegezonden. Plaetsgebrek doet ons dit stuk tot zondag verschuyven. Morgen, ten vyf ueren namiddag, beginnen de bezigheden der burgerwagt. Den wenseh is dóór geheel de stad dat de wapenoefeningen niet te veelvuldig zyn. Wy verwagten dit van den heer kolonel. M. J. De Meulemeesler van St-Lauwreys leerling der Universiteyt van Loven, heeft zyn examen van candi- daet in de inedecynen, met de grootste onderscheiding afgelegd. Verscheydene andere hebben insgelyks luyst- terryke titels bekomen. Den genaemden Lucvkx, welken over dry a vier weéken op de bleekery van den heer Van Santen-Van de Wiel, fabri kant te Aelst, des nagls hel lynwaed bewaekle en sedert vermist wierd, is le Herdeisem, in eenen ver gevorderden slaet van verrotting uyt den Dender getrokken. Een koninglyk besluyt, in dagleekening van den 50 maert 1850, benoemd: M. L. De Backer, lot burgeweester der ge meente Smeerhcbbe-Vloersegcm, arrondissement Aelst, in vervanging van M. De Clippclc, overleden. Eenen krankzinnigen persoon uyl Erondegem is sinds 8 a 10 dagen verdweénen. lly is gekleed met eenen blauwen kiel, zwartlakenene muls, geperkte ondervest, geslreépt-bruyne broek eenigzins gelapt, etc. Den krankzinnigen, Eugenius Hut- sebaul genaemd, is 31 jaeren oud. De persoonen welke iels over deézen ongelukkigen zouden verneémen, worden verzogt het plaetselykgemeenlebcsluer van Erondegcn ervan le onderriglen. Den minister van binnenlandsche zaeken herinnert de vrye gesligten die deel willen neémen in den wedstryd van het middelbaer onderwys, vóór hel loopende jaer, dal zy'hun voór- neémenvóór den 15 april 1850, in het departement van binnen landsche zaeken moeten doen kennen. Zondag hééft den Monileur\ verslag afgekondigd, dat M. Dequesne, namens de centrale sectie, gedaen heéflop 't wets ontwerp belrekkelyk 't middelbaer onderwys. Wy verwagtten ons in dit stuk eenige nieuwe gedaglen le vinden, of ten min sten er in iels te ontmoeten dat met talent opgesteld was, maer wy zyn groolelyks in onze hóóp bedroógen 'l verslag van M. Dequesne, in zeer slegt fransch geschreévcn, is niets anders dan de lofluyting van 't ontwerp van M. Rogier. De tydmgeu, die wy uyt Roomen ontvangen, laeten geenen tw yfe! meer over op de aenstaende terugreyze van den Paus. Op 'l oogenblik dat wy deéze regelen neérschryveu, moet 2. H. reeds Roomen naderen. Den. senaet is den 9 deézer maend, ten 2 ueren byeen- geroepen. Zes maenden geleden stelde den lieer De Brouckere burgemeester te Brussel, eene zangschool in vóór de werkende klas. Twee honderd werklieden en honderd kinderen deéden zich insehryven en kreégen 4 ueren les per wéék. Zondag hebben zy reeds een concert gegeéven, waerby liet diplomatische korps, de ministers, den ko ning, de koningin en familie, tegenwoordig waren. Het concert liep goed ten eynde, en ieder was volkomen te vreden over den voóruytgang. Verleden zondag hééft men op het stadhuys le Gend het houwelyk aengekondigd, dat des 10 deézer zal gecclebreérd worden lusschen M. De Jaegher, gouverneur der provintie Oosl- Vlaenderen, geboren te Brugge, oud 44 jaeren, en juffer De Cock, geboren le Gend, oud 20 j., dogier van M. Aug, De Cock, lid van de bestendige deputatie. Het art. 140 der provintie wet eene onbevoegdheyd stellende lusschen den gouverneur en ecu lid van de bestendige deputatie zynen bloedverwant lot den 4cn graed medebegreépen, zal M. De Cock, in de maend july, wanneer zyn mandael uyt is. niet kunnen berkoózen worden".

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1850 | | pagina 2