van vryheyd geheel Europa de boeyén aengedaen.
M.Rogier. Scheyd er uyt, ciloyen, 'tis genoeg; gy zoud
myn hoofd wel doen draeyên met uwen steenweg van Gend op
Brussel en noglans 'k en mag myn hoofd niet verliezen,
want ik moet my straks naer de kamer begeéven; daer zal ik
ook nog al eykens te pellen hebbena revoir ciloyen
Word voortgezet.
MENGELINGEN. Men vraegde laetst aen eenen hoogge-
plaetslen amblenaer wat hy óórdeelde van het ontwerp van wet
op het midden ondcrwys my dunkt, antwoordde hy, dat onze
staetsmannen vader Willem op Voltaire willen enten.
V In jnny 1750, broeyden in de herssenpan van Voltaire te
Berlyn wondere ontwerpen tot vernietiging van hel christendom
hy vormde ten dien eynde eenen club of alliance met den
marquis d'Argens-La Mettrie, Toussainl-Frederik IICU enz.,
zouden misschien onze clubs of alliance-manneu in juny 1850
eene nieuwe uylgaef willen geéven van die schoone ontwerpen.
V Onze constitutie is zonder geloof: wat godsdienst of zeden
•zal men nu in haeren naem gaen loeren?.... Zal nu misschien
het onderwys moeten steunen op de denkwyzen van eenen Broe
der Orban, Smerdis N°2, etc. etc.
V Minister Rogier zegt dat het noodzaekelyk is de geestc-
Ivken in het onderwys hinderpaelen te stellen want dat zy
andersints hel monopolie zouden krygen: vergeet dien baes der
baezen dat de atheneè'n alle door wereldlyken besluerd worden
en dal de geeslelyken maer onderwyzen daer waer zy geroepen
worden dóór de gemeenle-beslueren of waer de gemeenten
geene middels hebben om duyzendc en duyzende franken te
geéven voor het openbaer onderwys.
V Niels is gemakkelyker dan riemen te snyden uyt een an
dermans "Téér.... Zoo zal het gaen met het nieuw stelsel van
onderwys.... Men zal het geld der catholyken gebruyken om
collegién en schooien te sligten die dóór de liberalisten alleen
goed gekeurd worden.
V En onderwys zonder vaste gronden van godsdienst is als
een polaerde manneken waer aen men alle koleuren en vormen
geeft na zyn welbehacgen. Vermits allen Belg vóór de wet gelyk
is, zoo zullen wy van daeg voor professor hebben eenen joód-
schenBelg; morgen eenen protestantschen Belg.overmorgen
eenen Belg socialist of deïst of nog al wal anders; nu, vader
van familie, betrouwt maer uw kind aen zoo eenen hutsepot
van opinion zy zullen van uwen zóón ook wel een polaerde-
manneken inaeken.
V Men zegt dal'er te Thuin eene petitie in omloop is om
voor zekeren man eene borze te vraegen om op s'lands kosten
het fransch etc., andere vakken van onderwys te leeren, ten
eynde wel te konnen oórdeelen over do noodzakelyheyd van het
onderwys te verbeteren.
M. Duquesne, representant van Thuin, schynt dén ortho-
graphe der fransche tael te willen hervormen naer den geest
van het nieuw politiek: zyne programma is wonder schoon en
belooft véél byval.
Het Verbond van Acht geeft in zyn blad van zondag laclslle-
den een artikeltje, waerin de persoonen die zich belast hebben,
met tegen het wetsontwerp van onderwys een verzoekschrift,
door de best ingezetenen dezer stad te laten onderteekenen, als
slimmerikken, onnoozelen en sukkelaers verhocdanigd worden.
Dat de opsteller van het Verbond zich getrooste, deze aen
hem zoo welpassende namen, voor zich te moeten behouden,
dewyl zyn van strooigekapten styl van schryven, hem dezelve
met veel moeite zal doen verkoopen, ten zy hy zyne waer aen
slimmere slimmerikken als hy mogle aenbieden. Zoo niet, zal
het hem nooit gelukken zich voor eenen Phénix of slimmen
vos te doen doorgaen. Het is belagchelyk, eh men moet waerlyk
l)OM slim zyn, van iemand te durven beknibbelen of
verlagen in eene tael waervan de held van aenranding de spel
ling minkt en de woorden verbasterd.
Wat acngaet de voorafgaendelykheden, welke de opsteller
van gezegd artikel, als kwaedvermoedelyk voor den aeugeran-
den doet voorkomen, hierover behoeft de laelste zich niet ie
schamen, maer hy durft zich roemen zyuen pligt in alles te
hebben gekweten. Dit schvnt alleenlyk anders te zvn voor
persoonen, die slecht van de zaek onderrigt zyn, en ook voor
diegenen, welke zich door hunne afhankeïvke betrekking in de
zamenleving verpligt vinden, te gelooven en te schryven het-
geue zy niet weten(Medegedeeld).
V/aerom is het ministerie zoo driftig om zyn ontwerp
op 't onderwys dóór te dry ven 't
Deéze kwestie wierd deézer dagen aen eenen viezen snack
gedaen welken er volgender wyze op antwoordde:
Onze ministers vóórziende, zegde desnaek, dat welhaest hun
agterste met de merkleckcns der lippen van schoenen en leêr-
zen zal vcrcierd worden, vinden goed zich voorop eene verze
kerde schuylplaets te bereyden, en hiertoe is de inrigting van
staetsschoólen wonderwel geschikt. M. Rogier zou wederom
zyn oud schoólmecstersambt omhelzen en in een dier gestiglen
eenen leergang van politiek waerneémen waeriu hy zyne schoo
lleren al de fransche principen die hem zoo eygen zyn, zou
inplanten, en dit met zulken open mond, dat M. Gendebièn, niet
meer zal verpligt zyn hem tanden langs buylen te trekken. M.
De Jaeger, gouverneur van Oosl-YI. en boezemvriend van M.
Rogier, zal dóór deézen niet vcrgeélen worden, maer belast zyn
met eenen leergang van cacographie naturelle 1). Doch daer
liet deézen heer onmogelykzal zyn decomposition der leerlin
gen te corrigeéren, zal M. De Haussy hem worden toegevoegd
die alles op zyne manier zal verbeteren eti uylleggen even als
hy nu doel met testamenten en verdere weisbepaelingeu.
Broeder Orban zal alsceconomus of uytgeéveren ontvanger
van 't geld worden aengesleld, omdat hy best den toegang tot
de borze kent.Eyndelyk zal het kuysschen of net houden
des huyzes aen M. Chazal worden toevertrouwd. Den held zal
(i) Elkeen weet dat M. De Jaeger in de cacographie naturelle
zeer bedrcévcn is, aengezien hy zyne amblgcnoólen uytnoodigl
zich tc vergaderen SL R LES LlEUX.
den oorlog mogen aendoen aen wand- en kleerluyzen, doch zal
ontslaegeu zyn deéze ondierkens lusschen de vingers te dooden
maer hy zal hun vergiftigde pillen in den bek schieten om
alzoo het getal dooden en gekwetsten te konnen aenduyden,
'tgeén hem, lydens de campagne van Linthout tegen koolkrop
pen en savoyën, oumogelyk is geweésl.
Vriend Dender-bodeik heb u een woórdeken te zeggen en ik
steun op uwe gedienstveèrdigheyd om het zaterdag te zien
vcrschynen.
Ik ook, ik weet dat er eene antwoord op het tweede schand-
schrifl der stadscommissic legen de oude hospicieheeren, be-
slael, van welke antwoord ik meer dan eens nypende trekken
en afdoende bewyzen tegen de twee Evillen heb hooren uylleg
gen. Ik ook ben uytcrmaele verwonderd dat de oude hospicie
heeren welke, in bet tweede schimpschrift als 'tware aen eenen
schandpaelzyn gehegl, hunne verreglveêrdigende antwoord niet
laelen verschynen en dat zy voorlduerend onder de gegronde
suspicie van een groot getal ingezetene willen blyven gebogen
liggen. Maer't is hunne zaek, zy moeten weéten wat er hun te
doen slael, enkelyk wil ik u zeggen, Vriend Dender-bodedat
den schryver van 'l artikel de vraegen iegens de hospicen ver
vattende, wat te véél gewigt schynt te heglen aen het cerlificael
dóór M. Cornelius Evil aen M. De Vidts, geweézen secretaris
der hospicen, afgeleverd. Niet dat ik wil zeggen of laeten ver-
staen dat M. De Vidts in zyn ambt iels berispelvk of onweêrdig
van lof heeft verrigt, verre zy van daer, want de klaerste proef
hiervan is, en zoo spreéken alle verstandige lieden, dat, ware
er iels het minste ten laste van gezegden secretaris geweésl, hy
het vierdobbel zou hebben moeten boeten vermits hy by de
kliek byna zoo zwart te boek staet als gy zelfs, met al uwe
eenvoudigheydmaer Dender-bode, ik wil u eens doen zien dat
uwen mededeeler zich zeiven nopens dit cerlificael eenigzins
tegenspreekt. Indedaed, den schryver vraegt of bet waer is dat
m!" Evil in onmagl gevallen is als hy de antwoord hoorde leézen
en bemerkte dat er niets verzweégen wierd? Ik wéét dat die
antwoord dóór den heer De Vidts in zyne hoedaenigheyd van
secretaris is opgesteld en geleézen, en, deéze bemerking ge-
maekt, zou ik aen uwen korrespondent eens willen vraegen of
het certilicaet dóór M. C. Evit aen den heer De Vidts verleend,
vrywilliger is dan de demissie van denagtbaeren heer Lefebvre,
welke demissie geheel de stad verwonderd hééft? J. Z. U. D.
De petitie tegen het onvaderlandsch wetsontwerp op't onder
wys, welke wy naer de volkskamer hebben gestuerd, was
bekleed met honderd zeventig handteekens van de treffelykste
burgers en nolabelen onzer stad. Het Verbond van Aelst 't welk
elkeen genoeg kent, is schaemteloos genoeg om met die hand
teekens te spotten en de protestatie van een deel onzes ge-
ineenleraeds tegen die petitie, hemelhoog te verheifen. Hieraen
verwagtlen wy ons, want al wat van Smerdis,Polka, Jourct en
consoórten niet komt, is veragtclyk in d'oogen van 't Verbond
lerwyl alles volmaekt is 't geen van dien belagchelyken trio uyl-
gael.' Het Verbond zegt dabden byval der petitie op O is uytge-
'komen omdat zy dóór eenen sukkelaer en eenen mislukten
apoteker is rondgeleurd bravo, met zulke argumenten, maer
boe komt het dan dat den gemeenteraed by dringendheyd is
moeten byccngeroepën worden en dal er tegen petitie is gepro
testeerd geworden Van den sukkelaer wilt het Verbond uyt
inedelyden niet spreéken, maer van den mislukten apoteker,
dit is wat anders. Deézen, zegt het Verbondkan dóór zyne
lusschenkomst of medewerking de beste zaek doen in duygen
vallen, zoo zeer is hy befaemd.... Maer, konfraler, waerom dien
mislukten apoteker toch zulk hertzeer aengedaen? Waerom
hem toch zy kleyn en veragtelyk gemaekl Is hel misschien
omdat er van de petitie van een koppel geélzuglige klubsgaslen
niet zou gesproken worden? Wy doen deswegens de vol
gende vraegen
Is het waer datopgcmeldeq trio eene petitie had opgemaekt
om by de kamer legen de onze tc protesleéren
Is het waer dat er eerst Smerdis en dan den klokken Tem
plier van op de Graenmerkt mee rondgeloopen hééft?
Is hel waer dat zy er slegts de handteekens van een tiental
heetekoppen hebben opgekreégen en in véél deftige huyzen
vi'iendelyk buytengesalueérd zyn?
Is het waer dat den Trio ontmoedigd van den slegten uytval,
de pyp aen Marlen hééft gegeéven en zich by zyne domme pro
testatie hééft moeten houden
Als deéze vraegen met JA moeten beantwoord worden, wat
zal men moeten oórdeelen over den invloed van den Trio die
hier alles wilt bebecrschen en zich 't puyk van de stad noemt
De Independancedagblad van M. Rogier, hééft maer weynig
moed op onzen yzeren weg, en schynt in bedekte bewoordingen
te zeggen dat die uytvoering naer de grieksche kalenden is ver
zonden. Wy willen de Independance zeer wel. gelooven, des te
meer, ingezien de aerdige zacken die in onzen gemeenteraed
zyn verhandeld. M. Cumout zou te kennen gegeéven hebben dat
M.Rogier niet genegen is het ontwerp eener regtstreéksche lyn
aen de kamer vóór tc.draegen; waerop M. Van Santen hel
wóórd hééft genomen en de stellige beloften van M. Rogier
herrinnerd. Natuerlyk moest M..Van Santen zich aen toesnau-
wingen van wege M. Jourel verwaglen, want M. Jouret, die
naer een hooger plaelsken hackt gelyk eenen visch naer 't water,
zou zich wel wagten eeuige tegenstreévers van II. Rogier te
ondersteunen. Ily lieél't dan beginnen te rammelen en gezegd
dat men M. Rogier niet mogt desobligecren, dat den tyd niet
gekomen was, dat M. Bruneau daer vóór zon zorgen etc. etc.
MM. Van Santen en Cumont hebben hiertegen gesproken en
zich beklaegd over de werkcloosheyd van M. Bruneau.... Dan
was de kat op de koorde... M. Jouret was in volle vuer en be
weerde dat M. Bruneau alles gedaen had wat hy konde doen....
Maer M. Van Santen hééft onzen man den mond gestopt met
direetclyk aen M. Cumont de vracg te doen of het waer was dat
M. Bruneau alles wat mogelyk was, gedaen had; waerop M.
Cumont openherliglyk gezegd hééft dat M. Bruneau zekerlyk
niet alles gedaen hééft wal hy zou hebben moeten of konnen doen..
Deéze bekentenis uyt den mond van M. Cumont, is gewiglig en
komt ten volle bewaerüeden wat wy altyd hebben gezegd.
Waerschynlyk zal de kwestie van den yzeren weg op het tapyS
komen wanneer er hier zal kwestie zyn van kiezing, maer
't volk zal uyt zyne oogen zien. Wy zullen hierop lerugkeeren.
Onzen bedorven konfrater, hél Verbond, zegt maer ronduyt
dat de protestatiemannen tegen onze petitie hel VERLICHTTE
deel onzer bevolking uytmaeken. Nu, die protestatie is dóór
den meergemelden trio, Smerdis, Polka en Jourel uylgedagi
en deéze zyn dus de verlichtte mannenMaer '1 Verbond
vergeét te zeggen hoe en wanneer die mannen verlicht zyn...
Wy zouden dus willen weéten of het des nagls is dóór de gaz,
dóór een oortjeskeesken of een lampken gelyk gewoonelyk in
kaberdoeskens en kaveetjens gebruykt word, of wel dóór de
geduerig schynende zonne van M. Jouret. Als het zoo is, dan
wenschen wy hun proficiat met hunne verlichting, de suyker-
ruymers zyn ook verlicht als zy de onderaerdschc putten
zuyvcren.
V Re Eendragl van St. Truyên zegt dat eenen verkens-
slagler legen Mey aenstaende meer dan 800 hespen naer
Brugge moet leveren, en dat, moet de vraeg naer hespen alzoo
voortgaen, men niet wéét waer al de zwynen zullen te vinden
zyn diedaertoe zullen moeten geslagt worden. Wy antwoorden
hierop dat in geval van nood, er in het bureel van den Méphis-
tophélès te Brussel en hier te Aelst in onzen klub toch nog
eenigen voórraed zal te vinden zyn en dit bovendien van de
zwaerslc sóórt.
Het peloton onzer burgenvagl te peêrd willende aen zynen
Kommandant, den geagten heer D'Aubremé een luydspreékend
bewys zyner waerc verkleéfdheyd en eerbied geéven, hééft
hem eenen pragtigen eere-sabel aengeboóden. Wy keuren die
blyk van opregle hoogagting en erkentenis ten vollen goed
omdat wy en geheel de stad overtuygd zyn dal M. D'Aubremé
er zich waerlyk weêrdig van maekt dóór alle slach van burger-
lyke deugden welke men zelden in hooge ambtenaers samen
treft. Den marechal de logis, M. Jadol, hééft, in naem zyner
wapenbroeders de volgende welgepaste wóórden tot den Kom
mandant gestuerd
MONSIEUR LE COMMANDANT
Le corps des Chasseurs a cheval de la légion de la Garde
Civique de la ville d'Alost vous offre ce Sabre d'honneur.
Daiguez le recevoir comme un gage de notre estime, comme
un lémoignage public, spontané et durable de notre recou-
naissance, de notre dévouement. Nous aimons a le proclamer
hautement, e'est a votre caractère plein d'aménité et d'énergi
que nous devons la bonne organisation du corps de cavaler-
de notre Garde Civique. A
Organe fidéle de tous mes camarades, je suis heureux
fier de pouvoir vous exprimer les nobles el patriotiques seif=
timenis dont nous sommes animés et dont cette arme sera
dans vos mains le symbole. A votre exemple, Commandant^ f
l'on verra toujours en nous un altaehcment inébranlable a
nos belles el libres institutions, et un dévouement absolu au
mainlien de l'ordrc, qui seul peut les rendre durables, qui
scul peut assurer dans l'avenir le bonheur et la prospérité de
notre chère Palrie.
Vive le RoiVive notre Commandant
Den Commandant hééft op deéze treffende wóórden nagenoeg
in deézer voegen geantwoord
J'accepte avec reconnaissance, Messieurs, le beau sabre quo
vous m'olfrez el vous remercie des sentiments d'estime et
d'affection que le marechal de logis Jadot, vienl de,m'exprimer
en voire nom.
Vous m'atlribuez, Messieurs, la bonne organisation de notre
peloton; cette tacheest facile a remplir quaud on a l'honneur,
comme moi, de commander a des hommes aussi zélés et aussi
animés d'esprit de corps, que vous, Messieurs.
Je suis persuadé, qu'en toute occasion, nous prouverons a
notre belle ville d'Alost que nous avons adopté franchement
la devise beige V Union fait la farce.
Vive le RoiVive les Chasseurs a cheval
Het volgende stuk is ons uyt Nederhasselt medegedeeld met
verzoek van afkondiging. Den liberalen kwant, van welken wy
reeds verscheyde mael gesproken hebben, moet beginnen zyne
consciëntie le onderzoeken om op de vraegen die hem zouden
konnen gedaen worden, reglzinniglyk en zonder omwegen te
antwoorden. Wy raeden hem aen zyn gewoonelyk zeeverdoeks-
ken af te doen aengezien het hier niet zal te pas komen, mits
er geene kw estie is van eyergreépen maer wel van grondgreépen
etc. Vóór heden bepaelen wy ons by de afkondiging van het ons
•toegezonden stuk.
Aen Mynheer de Gouverneur en de Permanente deputatie.
MYNÈ HEER^N, Wy ondergeteekende inwoners en be
lastingschuldige der gemeente van Nedrhasselt, hebben de eer
ul. te Vertonen dat wy op het eynde van bel jaer 1847, aen de
permanente deputatie een verzoekschrift hebben ingediend,
waerin wy vertoond hebben dal in hel zelve jaer den heer Jan
Baptist Steppe, Burgemeester onzer gemeente, van eene party
land tocbehoorendc aen Amand D'haseleer en consoórten, twee
aren heeft doen afsteken en aen eenen buertweg aenleggen als
of deze twee aren op den buertweg door Amand D'haseleer en
andere ingewonnen waren.
Dat den vernoemden burgemeester eygenaer is van eene
party land palende aen den zelvcn buertweg juvst regt over de
party land loebehoorende aen D'haseleer en consoórten.
Dat deze laetste overtuygd zynde dat zy nooit iets van den
buertweg afgenomen hadden, en een zoodanig onregt niet
kunnende gedoogen tegen de gemeente eene aktie hebben inge
spannen ten eynde hun te doen teruggeven de twee aren grond
hier boven gewaegd en de gemeente te doen verwyzen in eene
schadeloosteïling uyt hoofde van het gepleegd onregt; dat in
dit proces gebleken en by vonnis van den 12 mey 1847 in kracht
van gewysde overgegaen, is vastgesteld dat Amand D'haseleer
en andere niets op den buertweg ingenomen hadden, maer dat
de vermindering welke den buertweg had ondergaen, voorst-
kwam uyt de usurpatie van den heer Burgemeester der gemeen
te liggende van den anderen kant van den weg dat hier uyt
volgt dat het proces het welk de gemeente uytgestaen en ver-
