kontgy loochenen dat gy in uwe hoedaenigheyd van minister,
geen enkel schóól ken raogt openen, al was het maer om den
A. B. C. te Ieeren, zonder dacr toe van de wetgeévende magt
oorlof bekomen te hebben? konlgv loochenen dat het congres
dit aldus heeft geschikt op dat het gouvernement de vryheyd
van onderwys niet zou konnen hinderen? op dat het gouverne
ment wyzer zoude zyn als Willem heeft geweest, en zich of wel
niet, ten minsten, of zeker zoo weynig mogelyk met het onder
wys zou beinoeyën En om de waerheyd te zeggen 't is niet te
verwonderen dat T gouvernement zyn hoofd met geen onderwys
te breéken heefthet gouvernement heeft immers anderzins
hoofdbreékingen en werk genoeg, al is het dat het zich met
geene schooien bekommerehet gouvernement heeft zoo véél
zaeken te beridderen dat er het eynde van verloren is, en moest
het zelve dacr by nog gelast zyn met een aental schooien en
collegiën met honderde en honderde meesters te bevvaeken te
bestieren, het zou onder deézen last gemakkclyk konnen bewy-
ken; daerenboven, M. den minister, als wy willen regtzinnig
zyn, is het dan zoo goed, zoo appetibel vóór een gouvernement,
het welk in rust en in vrede wilt leven, van zich het onderwys
aen te trekken ziet eens hoe Meester Willem daer mede is
uytgespeéld en onzen Cliarcl X, en onzen Louis Philippe
Beklaegen zy nu niet dal zy zich ooyt met hel onderwys hebben
bemengeld? Zyn het hunne schooljongens niet, dóór den staet,
en ten koste van den staet geleerd en ondcrweézen, die, wat
jaeren krygende, hun op de klaveren hebben gejaegd Zyn hel
de schooljongens niet, dóór den staet gevormd die voorleden
jaer te Berlyn, en te Milaenen de eerste waren om Barricaden
te maeken Hoe wyzelyk heeft dan het congres gedaen, zoo om
deéze als voorgemelde reden, van het Belgisch gouvernement
buyten de vryheyd van onderwys" te stellen, en teenemael
magleloos te maeken, van die vryheyd te konnen schenden
met het zelve te onderwerpen aen het beheer van eene
wetgeévende inagl!.. Dus M. den minister, ik houde my
aen myne gezeggeu. Dixi. Ik heb gedaen, en wecst niet mis
noegd om dat het zoo lang hcéfl geduerd.
M. R. Citoyen, verre van over uwe gezeggen gestoord te
zyn, hoe hard zy my vallen of niet, ik heb die met eene bezon-
dere aendagt, en eenigzins met genoegen aenhoord want ik
hoor geêrn iemand sprcéken die redeneert en die regt is vóór de
vuyst: maer zult gy nu ook met dezelve goedwilligheyd myne
redens aenhooren
Den Fr. Zeker, M. den minister: op conditie dat ik toch
uwe redens mag beantwoorden, want ik zou niet geèrn met
eene; buys naer Parys wederkeerenmen zou dacr te véél met
my lagchen
M. R. Dit is u geoórlofdluyslert wel toe: gy beweert dat
het Belgisch gouvernement buyten de algemeyne vryheyd van
onderwys is gesloótefi, om dat hel deéze vryheyd niet zou kon
nen krenkengy doet dit gevoelen steunen op dan 2den paragraf,
die naer deéze wóórden: hel onderwijs is vry, ook zegt: deopen-
baere instructie, gegeéven ten koste van den staetzal dóór eene
wet geregeld wordenhier uyt wilt gy besluylen dat hel Bel
gisch gouvernement als suspect is aenzien in materie van
onderwys't is te zeggen dat liet vryheydskrenkende inzigtcn
zou konnen hebben, vryheydskrenkende maelrcgelen zou kon
nen neémen gelyk Willem hééft gedaen; by gevolg dat hetgeen
onderwys mag hebben, of het moet daer toe permissie vracgen
en gemagtigd worden dóór de wetgeévende magt, de welke
zulks volgens goeddunken kan weygeren of toestaen! wel nu,
citoyen, ik en al de liberaele verstaen deézen paragraf in
cenen anderen zinen wy zeggen vóór al die het hooren wilt;
dat het Belgisch gouvernement buyten de vryheyd van onder
wys niet is, of is het buyten de vryheyd gesteld, (dit onderscheyd
doet niets ter zaek) dat het toen buyten onderwys, ik moet
zeggen builen 't regt. lot onderwys niet is gesteldik en al de
liberaele zeggen dat het gouvernement uyt kragt van deézen
paragraf 't onderwys is opgoleyd is bevolen dal hel een onder
wys moet hebben, moet geéven; dat hel te kort zou blyven aen
zyne pliglen, te kort blyven aen de grondwet zelve, als hel geen
onderwys heeft. Vcrsiaet gy dit citoyen dit is een ander pacr
mauwen, niet waer
Den Fr. Ja M. den minister, dit is zeker een ander paer
mauwen, maer de questie is of die mauwen u zullen passen,
blvft immers te zien, of deézen liberalischen uytleg eenigen
grond van waerheyd hééft. (Eynde nadien.)
M. ROGIER EN M. HUET.
Een ieder zal wacrschynelyk nieuwsgierig zyn om te weélen
wat er van dien vermaerden leeraer der universiteyt van Gend
is geworden daer wv over ecnige weéken van gesproken hebben;
een ieder zal sedert dien al dikivils by zich zeiven hebben ge-
peysd: zou M. Rogier nog geen regt gedaen hebben aen de
klaglen die hem langs alle kanten over Huet zyn toegekomen?
Zou dien vent nog van zyn zelelken niet beroofd zyn, ten min
sten met de Paeschvacanlie? Neen leézers, neen: M. Iluet is en
blyft nog altyd hooglecraer in de universiteyt van Gend, en M.
Rogier, Is en blyft doof aen alles wat hem nopens zyn troetel-
manneken word aengebragt't is het géén den Journal des
Flandres in furie hééft gesteld en over eenige weéken zyne gal
hééft doen uylbraeken: den Journal des Fl. had M." Rogier
bcdreygt, indien hy de klaglen der gentenaers als ongegrond
blééf aenzien, van egte preuven vóór de pinnc te brengen, en
hel is ook zoo geschied; den Journal desFl. hééft in het ivyd en
in het broed de 52stu 1 esse afgekondigd, zoo en gelyk de zelve
dóór M. Iluet aen zyne leerlingen is gegeéven. Uyt geheel die
.'>2 lesse blykt wat wondere gedaglen deézen leeraer hééft over
den eygendom, over 'l bekomen van eygendom, over 't bezitten van
eygendom Geheel Belgiën wilt nu, geheel Belgiëu is nu over
tuigd, dat deéze leering in verband staet met het communismus
of gelyk andere willen met het fransch socialismusEn M.
Rogier lact doen dal doet, laet deéze verpestende stellingen in
eene universiteyt van den staet verspreyden In eene univer-
silevt die met het geld der Belgen word onderhouden, die met
de gone van Lui k, jaerlyks boven een half niillioen, meer dan
500 duizend fr. kost Hoe gelukkig moeten wy ons dan niet
agten van lol Loven eene universiteyt te hebben, die bestierd
word dóór de hooge geeslelykheyd van Belgiën, en waer de
jongheyd eene zui vere leering putNeen novt of noyt zullen
wy onze zorgvuldige kerkvoogden genoeg konnen danken, om
dat zy tot Loven de calolyke universiteyt hebben opgeregt, als
eene vevlige schuylplaets tegen alle verderfelyke leeringen
Noyt zullen ivy de welpeyzende en welhebbende persoonen ge
noeg konnen pryzen, de welke dóór vry willige giften aen zoo
duerbaer gestigt het bestaeu verzekeren
De opsteller van 't Verbondof wel een buikdienaer der
Graenmerkt, welke twee a dry kilos hesp met roggen brood
te Gyseghem aen den windmolen, kan binnen slaen, of mis
schien nog al een andere vent, hebben in een hunner artikels
van zondag laetstleden, eene gewigtige opmerking gedaen, te
welen dal de petitie tegeus hel wetsontwerp Yan middelbaer
onderwys ingerigt, en waervan zy de handleekens hebben op
gegeven, slechts door congreganisten, kivezelaers, of wel door
eenen afgezetten ondcrwyzer, ter onderteekening is rondge
dragen; als of dit iels aen de zaek dede Dat de slimme
bemerkers die dit afkeuren, zoo goed zyn te willen zeggen,
welk verschil het zou te weeg gebragt hebben, indien de pe
titie door eenen zeer dikken kwant, gezeten in een schoon
rytuigje met een moedig paerd bespannen, ter onderteekening
rond gevoerd ware geweest Alsmede te willen opgeven,
hoeveel kilogrammen eene wraek wel kan wegen, van cenen
ondcrwyzer legen een ministerie of gouvernement, aen wiens
tegenwoordig bestaen, hy zyne afzetting geenszins te danken
heeften al ware hel zoo, hy nog geene reden zoude vinden,
zich over eene verandering van stand, ten zynen voordeele
gekeerd, te beklagen Zou het artikeltje hem van wraek jegens
het gouvernement beschuldigende, niet eerder ingerigt zyn
uil wraek tegen den schoolmeester, dan wel uit ware vader
landsliefde, waermede de slimme bemerker schynt bezield té
zyn, of hel ten minste op alle manieren tracht te doen ver
staen; willende zyne aengekleefdheid aen het gouvernement
doen uitschynen, nog al sterker als de vlieg hare magt, welke
zich alleen de eer toeschreef eenen wagen met zes sterke
pnerden bespannen, en in evenredigheid geladen, door eenen
zandigen weg op eenen hoogen berg te hebben getrokken
Zouden de handleekens welke de heer V. D. S. de gezegde
schoolmeester, door listen afgebedeld heeft, dit teeken (0)
verre overtreffen
Zekerlyk neen Terwyl het getal persoonen, die de petitie
uit mensch- en vaderlandsliefde onderteekend hebben, om
ook brood aen byzondere gestichten te verschaffen en hunne
kinderen niet te zien bederven, zeer groot is. En dit is prysbaer.
De gevoelens van dusdanige persoonen, zyn ver van wraek en
haet in te boezemen, maer verdienen in tegendeel de goed
keuring van elk oprecht en weldenkend man, omdat zy geen
zins strydig zyn met de belangen van het algemeen; maer
dezelve in den waren zin behartigen, deivyl de byzondere
onderwyzers, die zeer groot in getal zyn, zoo wel als de door
den staet benoemd, het algemeen, en by gevolg den staet
uitmaken. Het mag dus de byzondere onderwyzers niet ten
kwade aengeduid worden, aen den staet te hebben verzocht,
ook maetregelen ten hunnen voordeele te nemente meer,
daer deze laolste, by de groote concurrentie die het gouver
nement hun doet, niet min verpligt blyven, [de kosten waeraen
hunne door den staet bezoldigde confraters aenleiding geven,
te helpen dragen.
Hieruit zal de groVe fynaerd van het Verbonds artikel ge-
makkelyk kunnen opmaken, dat er in het geheel geene kwestie
is geweest, van de algemeene belangen te doen buigen voor
de geldelyke belangen van éénen kwant, zoo als onzen artikel-
man, diczich zelYen zoo schoon komt kwant te doopen, hetdoet
verstaen. Indien hysomtyds tot hier toe van gedacht ware ge
weest, dat de stad Aelst geheel Belgenland verbeeld, zal hem deze
verklaring vóór een klein lesje in de aerdrykskunde dienen,
om er des noods zyn voordeel uit te trekken.
Nu nog een vraegje. Zou de bemerking van het Verbond,
welke de handteekening van den schoolmeester op de petitie
mist, en er zoo vele met stilzwygen voorby gaet, niet eerder
ingerigt zyn, om aen gezegden Y. D. S. het vertrouwen van
ouders en anderen te benemen, dan wel om te weten, wat
degenen die door de aperyën van den schoolmeester gefopt
zyn, daer van zullen zeggen Zekerlyk ja, want anders zou de
slimme vos zich hiermede zoo zeer niet bekommeren. Maer dat
hy deswege gerust zy. De gefopten zullen hem de eer laten
hierover te klappen en vernuftige aenmerkingen te maken.
Voor het laetst mag het Verbond nu ook nog de rede weten:
maer het moet raden, waerom de petitie door den zoo nog al
slimmen M. V.D.S. niet onderteekend is. Zie hier dry redens
1° Omdat er reeds zoo vele treffelyke handleekens de petitie
bekleedden. 2° Omdat het handleeken van eenen school
meester toch weinig luister aen de zaek kon bybrengen.
5° Omdat V. D. S. zeer wel wist en nog weet zoo als men dat
in het fransch zegt (que Ie couvent ne se perd pas pour uu
moine.) (Medegedeeld.)
Men wéét dat het ministerie en zyne aenhangers aen-
sprack maeken op het monopolium der regtveërdigheyd, zede-
lykhed en openherligheyd; zy en zy alleen zyn regtschapenë
lieden, en wilde men hun gelooven, men stelde ze op eenen
altaer tusschen vier keëfsen; maer eylaes! roert een weynig
in deézen hutsepot, en gy zult er my al walgende nieuws van
vertellen.
Hoe treffelyk zommige aenhangers van 't ministerie zyn, be-
wyst onder andere de volgende daedzaek aen de Kamer is er
ten voordeele der wet op 't onderwys een verzoekschrift toege
zonden geweést in naern der gemeenten Nil-St.-Vineent, Bla-
mont en Corbais en 67 handleekens draegendc. Eli wel, de
petitie, de 67 handleekens, enz., zyn alle valsch; niet eenen
der inwooners van gemelde gemeenten hééft een dergelyk ver
zoekschrift geteekend niemand hééft van hetzelve de minste
kennis. Valschheyd in openbaer geschrift, zie daer aen welke
schelmstukken zommige leden van 't ministerieél kliksken zich
pligtig maken. En zulke kerels maeken aensprack op de deugd
(Vlaming).
Het ministerie hééft aen de klubs hel bevel gegeéven van ten
voordeele der wet op 't onderwys te pelilionneéren, en daer
M. Fróre verklaerd hééft in de Kamer dat deéze wet het gevrogt
was van het zoogezeyd liberael congres, hebben de klubsman-
nen zich aen 't werk gesteld; maer hun kraern draeyt niet: het
is enkelyk in eenige plaetsen der provinlie Luyk dat men de
aenveêrding vraegl der rampzalige wet. Onze gewaende staets-
mannen vreezen van hunne wet dóór den Senaet te zien
verwerpen, en daerom neémen zy hunnen toevlugt tot de
klubsen, die hun aen 't schotelken gcplaetst hebben.
LAETSTE BUYTENLANDSCHE TYDINGEN.
GRiEKsciiE kwestie. Generael de La Hitte, minister van
buytenlandsche zaeken van Vrankryk hééft in de vergadering
komen aenkondigen, dat den president der republiek, den
franschen ambassadeur te Londen, hééft terug geroepen, om reden
der verwikkeling welke het grieksche vraegpunt néémt Eene
ligting zee-troepen is bevolen.
Te Berlyn is, naer men verneémt, eenen brief van den
heer de Montalembert uyt Parys ontvangen, waerin den toe
stand van Vrankryk met donkere kleuren afgeschilderd word.
Gisteren morgend hééft men op eenen hoek van eene der
straelen, die in de St.-Anloine-straet uytkomen, de gesneéden
afbeéldsels gevonden van de 17 leden der commissie, die de
kieswet onderzogt hebben. Die afbeéldsels waren aen 17 galgen
opgehangen.
Wy verneémen nog, dat de Evenement gisteren avond en
heden op 50,000 cxemplaeren gelrokken is, ten eynde de Repu-
blique en de Voix du Peuplc ie vervangen. De Eslaffellc zal
morgen wéér verschynende République overmorgen by den
drukker Gerdès.
Men zegt, dat van de 80 gebrevetleérde drukkers van
Parys, er geene vier zyn die zich niet in den toestand bevinden
van den heer Boulé. Den heer Baroche hééft dus de fortuyn
van die drukkers in handen.
Gerugten in de wandelgangen. Kies comités van verschei
dene departementen, onder andere der Seine, Pas-de-Calais én
Bouches-du-Rhone, hebben aen de nationale vergadering adres
sen gezonden, om by hunne verlegenwoórdigers\ien te dringen,
dat zy kieswet-hervorming spoedig en zonder wyzigingen zou
stemmendaerby de wet van deportatie, die de tegenwoordige
veroordeelden in zich vervat. Het schynt dal Parys wederom
in oproer is. Wy verwaglen nadere beriglen.
De kamer der notarissen van het arrondissement Dender-
monde is, in zitting van den 16 mey 1850, overeenkomstig het
artikel 5 des decreéts van den 2 nivose jaer XII, vóór het jaer
1850-1851 samengesteld geworden als volgt
Voorzitter M. C. Evit, te Aelst.
Syndics
Verslaggeéver
Secretaris
Schatbeivaerder
Leden
M. De Blieck, te Lebbeke;
M. Lauwereys, te Sl.-Nicolaes
M. Roels, te Lokeren
M. II. DTIuygelaere, te Aelst
M. Joos, te Elversele;
M. Braye, te Melsele
M. Braem, te Vracene
M. V
Meeus, te Zele.
Wy verneémen dat ter gelegenheyd van den Kaetskamp
te Lede, er alle zondagen buylengewoon véél volk naer die
vermaekelyke gemeente gaet. De kermis welke aldaer morgen
acht dagen gevierd word, zal niet weynig bvdraegen om 't getal
der nieuwsgierige te vermeerderen en aldus de neéringdoende
persoonen nog meer te bevoórdeeligen.
Den. ondergeteekenden Constantinus De Ridder koop
man en winkelier tot Erembodegem verklaerd by dezen
te erkennen vóór treffelyk en eerlyk man Constantinus
Yan der Stockt, koopman tot hetzelve Erembodegem, en
verklaerd verders dat, indien hy aen Yan der Stookt zou
konnen gezeyd hebben gy zyt eenen slegten, gy betaeld
niemand, gy'handeld met niemand treffelyk, hy dit ten
onregte heeft gedaen. Herzele den tienden mey 1850.
C. De Ridder. Ons Present,
P. Cosyns, Vrederegter. F. Vanbuggenhout, Griffier.
In weerwil deézer verklaering, zegt De Ridder dat hy
te Herzele gewonnen heeft. Men laet dit dóór allen rede-
lyken mensch volgens weerde beoórdeelen. (Medeged.)
Volgens ministerieél besluyt zullen de waters van
den Dender in deéze provintie getrokken worden, en de
scheepvaert onderbroken, van 25 july tot 31 augustus
aenstaende.
Eergisteren hééft te Antwerpen in de kerk van den
H. Jacobus, eene plegtigheyd plaets gehad, die aldaer
nog niet gezien was. Sedert eenigen tyd zyn in die stad
400 landverhuyzers aengekomen, welke kleyne gemeente
vergezeld is dóór haeren pastor, om alzoo gezamentlyk
naer de nieuwe wereld haer geluk te gaen beproeven.
Gisteren nu celebreérde deézen geestelyken de mis in
gemelde kerk; de 400 Duytschers: vrouwen, mannen,
kinderen en ouderlingen, woonden dezelve by, en zongen
allen in koor, geducrende de mis, godsdienstige liederen
en lofzangen. Dit gebruyk, hier geheel vremd, hééft de
aendagt van veéle mensehen gaende gemaekt.
Een zonderling voór.val in de jaerboeken der policie
hééft gisteren te Gend plaets gegreépen. Eenen pompier,
acoliet van eenen policie-agent, is, in weérwil der goede
overeenkomst en regeltugt, welke noodwendig tusschen
hen moest heerschen, met zynen oversten in twist geraekt
en hééft hem op eene wat rouwe manier het regt van
den sterkslen doen gevoelen. Men hééft dien moedwil-
ligen kerel naer den Mammelokker gebragt, in welks
nabyheyd eene groote menigte volks verzameld was.. Het
schynt dat dien pompier ongemakkelyke klauwen moest
hebben; immers verzekert men dat hy, uyt de perma-
nencie ontsnapt, eene roefeling gegeéven hééft aen een
zestal agenten en medebroeders, alvorens zich te laeten
opleyden.
