ZONDAG 28 JULY 1850.
VIERDEiY JAERGAXG. Xr 201.
AELST, den 2 7 July.
Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagleekening van den daerop volgenden Zondag. —Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op Lfr. 50 c., dien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plael
sen. Indien iemand regtveèrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weékblad zal
verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naemen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeèren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe to
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
drukaengaet.
CLIQUE SLUM.
DEN DENMEI-BODE
DE KERKENRAEDEN EN HUNNE VOORZITTERS.
Raekende 't vraegsluk of den pastor voorzitter van den ker-
kenraed zyner parochie kan gekoózen worden, komt den jus-
licie-minister De llaussy, eene beslissing op zyne manier te
geéven. Zonder de zaek te onderzoeken, raedpleégl M. De
llaussy zyne eygenaerdige kwellingszugt en pastorshaet, en,
kragtens zynen almagtigèn wil, verklaert hy dat den pastor
geenzins den voorzitter des kerkenraeds zyner gemeente zyn
mag. Vooraleer wy,dit vraegstuk in den grond onderzoeken,
moeten wy doen bemerken dat dien ministerieélen akt meer en
meer aenloont, dat 't schynliberael ministerie, gelyk wy zondag
lest hebben beginnen te bewyzen, de stappen van 't hollandsth
beslucren voórnaemelyk van den minister Van Maanen, ge-
trouwelyk opvolgt en ons teenemael restaureertvóór wat aen-
gael hel krenken en berooven onzer grondwettige vryheden en
T volherden in 't bedekt ontwerp van vervolging tegen geeste-
lyken en legen al wat den godsdienst of de kerke raekt. Deéze
opmerking gedaen, stellen wy de volgende vraeg Heeft eenen
minister de magl om. de wclicn, die cenig geschil doen opryzen
op zyn cygen hand uyt te leggen en er den zin van vast te stellen
Wy antwoorden zonder aerzelen NEENEn nogtans gebeurt
dit dagelyks met ons liberael ministerie; maer wy weéten wel
waerom..... Dit is eenen zyner liefdaedigemiddelsom ons naer
den hollandsehen willekeur te doen weérkeeren, om ons in de
slaeverny te brengen en de grondwet te vernietigen. Wy zouden
willen weéten hoe den art. 28 der grondwet in 't ministerie
van juslicie uylgelegd word. Dien art. zegt duydelyk dat de uyt-
legging der wetten aen de wetgeévende magl alleen toekomt.
Het zyn de wetgeévende kamers te samen met den souvereyn,
die dit gezag alleen konnen uylvoeren; ware hel anders, dan
zou ons grondwettig stelsel geheel omverre geworpen en de
wetgeévende magt teenemael vernietigd zyn..:..
Wat nu 't voorzitterschap raekt in de kerkenracden, zullen
wy eens zien of de beslaende wetten daeromtremt niet klaer en
duydelyk zyn, en of 't noodig was dat 't liberalisten ministerie
verandering daer aen toebragt. Vooreerst bemerke men dat,
sedert de wet van 1809 is uylgegeéven en in voege gebragt,
dit geschil niet is te voórschyn gekomen en dat de pastors zoo
wel als de burgemeesters, voorzitters zyn gekoózen en dit ambt
hebben bekleed; 't is slegts ons tegenwoordig ministerie, en
sedert dat het allerley sóórt van looze streéken en hairklie-
vcryën hééft gebruykt om de geestelyke vryheden te krenken,
dat men de pastors van dit voorzitterschap hééft willen ver-
wyderen. Maer om die verwydering of uytsluyting te konnen
vaststellen, moet het keyzerlyk decreet klaëriyk eene onbe-
voegdheyd uytdrukken in 't ambt van voorzitter in den kerken-
raed en den slact van Pastor of Burgemeester. Die slrydigheyd
of onbevoegdheyd in dit dekreét te vinden, is eene groote
moeyelykheyd, en zulks kan slegts 't werk zyn van eenen leer
ling uyt de* liberalisten-schoól, gelyk M. De llaussy. Zie
hier de artikels van 't decreet die dit punt raeken
Art. 5. Den raed der kerkfabriek bcslacl uyt vyf of negen
ledengekoózen onder de voómaemste imcooners der gemeente;
dacreiibovcn zullen er nog twee leden van regtswege by zyn
nacmelyk den pastor en den burgemeester; den pastor zal de
eerste plaets hebben.
Art. 91. Den raed zal, by keuze, zynen voorzitter en zynen
secretaris noemen.
Wat nu aengaet de samenstelling van 't bureel der kerk
meesters, den art. 15 van gemeld decreét stelt vast dat, boven
den pastor, welken er van regtswege deel van maekl en de
eerste plaets bekleed, dit bureel inhoud dry leden genomen uyt
den kerkenraed-en, kragtens art. 91, worden onder hun den
voorzitter en secretaris gekoózen.
Het moet eenen allerfynsten hairkliever zyn om, in die schik
kingen, te vinden dat er strydigheyd besloet in de ambten van
pastor en voorzitter des kerkeuraedsIndien 't ministerie
met «eweld de uytsluyting der pastors wilt ten uytvoer brengen,
't zal maer zyn dóór eenen akt van willekeur, strydig met alle
gronden van wctstelling die nu bestaen en altyd bestaen heb
ben, en die duydelyk vaststellen dat er geene hoegenaemde
onbevoegdheyd van ambt zyn kan ten zy deéze dóór de wel uyl-
drukkelyk word aengeweézen. Dit is klaer en hoeft niet breeder
te worden uytgelegd; nergens zal men eenen treffelyken regtsge-
leerden vinden die zou willen denken om'tzelve te wederleggen.
Maer de bedekte inzigten van 't liberalisten besluer kan voor
eenigzins klaerziende geen geheym meer zyn, wy kennen het
eynde waerloe al zyne poogingen strekkenHet zoekt niets
anders dan zich boven alle wetten te stellen, en daerom houd
hel, in deés geval, slaende dal hel niet noodig is dat de wel de
onbevoegdheyd uyldrukke, dat hel vergenoegt als ze er kan uyt
verstaen worden of schynt uyt te volgen.
Dit is zoo fyn uvlgevonden dal het geen antwoord kan uyt-
slaen Maer wilt men zien waeruyt dit gevolg getrokken is?
Men zal er niet minder over verwonderd zynDen art. 4 van
't decreét zegt, dat aen den pastor de eerste plaets toekomt in den
raed en de reglcr hand van den voorzitter heeftZoo, omdat
den pastor van regtswege de eerste plaets bekleed, omdat hy de
voorzitting hééft op den burgemeester, omdat den wetgeéver
die voorzitting hééft willen uylspreéken, omdat hy de geestelyke
magt, in die omstandigheyd, in eenen hoogeren rang dan de
wereldlvke hééft willen stellen, zou M. De Haussy aen den
pastor het voorzitterschap onlneémen...... Allons done, zulke
ongerymde argumenten verdienen geene wederlegging..... Doch
men voegt er nog een sterker bymen gaet het zoeken in den
art. 50 van T decreét, die zegt, dal iedere kerkfabriek eene kas of
kist moet hebben die loesiiiyl met dry sleutelswaervan den
pastor, den voorzitter en den schalbewacrdcr elk eenen zullen
hebben. Maer wie zal er konnen zrggen dat die bepaeling iels
beslist dat met 'f voorzitterschap in betrek is Al wat hieruyl
kan volgen, is dat den wetgeéver trouw hebbende in den handel
van de pastors, gewild hééft dat zy altyd eenen der dry sleu
tels in hun bezit hadden, noyt egter kan er een beletsel uyt
afgelevd worden waerbyzy tot voorzitterschap onbevoegd zyn.
Nota. P. S. Den minister van juslicie hééft, naer T schynt,
een zulkdanig hollandsch besluyt genomen aengaende de be-
•noeming der kosters, dat hy die benoeming aen de geestelyke
overheyd wilt ontzeggen. Wy zullen hierop terug keeren, maer
eyndelyk zou onzen man wel gaen denken'om zeil dekens,
pastors, onderpastors, kapellacnen etc., te benoemen; misschien
zou hy er op uyt om priesters te wyden naer zyne goeslc.
M. ODILON DE CRAECKER, IIOSPICIELID VAN AELST,
EN DEN DENDER-BODE.
In ons laetste Nr hebben wy zonncklaer beweézen hoe nadcc-
lig en gevaerlyk het is vaste hospiciegoederen te verkoopen
om, met derzei ver opbrengst wisselvallige staetsrenten aen te
koopen. Het geëerd publiek hééft ons verstaen en dan ook de
nieligheyd der kinderredens van M. Odilon De Craecker naer
weerde konnen schatten. Thans blyft er ons over te bewyzen
dal het onnoodig is hospiciegoederen te verkoopen. Zullen wy
daerloe de hersens moeten spannen en gehecle kolonnen ge-
bruyken om 't publick te overluygen Och neen Wy hebben
eenvoudiglyk M. De Craecker by zyne evgene wóórden te
neéinen en* te doen zien hoe onnoozel hy zich zeiven aen
de galge klapt, om de volkomene nullclooshcyd van hospicie
goederen te verkoopen, in T klaer daglicht te plaelsen. M. De
Craecker zegtdat het iiospicie bestuur iiet budget van 1850
ZAL SLUYTEN MET EEN OVERSCHOT VAN FR. ÜOOO -
i c. Zoo dat er
geen gebrek is aen penningen of-revenues om alles te doen
wat noodzaekelyk is, en dal de verkooping van vaste goederen
een enkel waegspel zou zyn dat dóór geene hoegenaemde nood-
zaekelykheyd kan geregtveêrdigd worden
Verstaet'gy, M. De Craecker, hoe deêrlyk gy met al uwe
pretentie doóY de mande valt? Begrypt gy hoe belagebclyk gy
u gemaekt hebt met den groolen te willen speélen dóór met
uwe vingers de kastaniën uyt hel vuer te laeten trekken; met
uwen naem te leenen aen een schrift, dat, dóór eenen hoop
opgesmeukle onverstaenbaere cyffers, losse argumenten en ligt-
veërdige aentygingen eenen geest verraed van berekende kwaed-
willigheyd zonder voóruylzigt? Begrypt gy hel niet, gelyk wy
onderstellen, want zyne eygene misslagen zien, is een leeken
van verstand waervan gy nog geen bewys gcgcéveu hebt, zoo
oórdcelen wy noodig ons met u nog een weynig bezig te houden,
niet om u te wederleggen, dit is niet meer noodig, maer wel
om u uwe verregaende ligtzinnigheyd nog meer te doen ge
voelen. Let dan op, wéés beschacnid over uwe handelwyzc en
doe er boetveêrdigheyd over.
M. ODILON DE CRAECKER STROÖYMAN ZYNE GROOTE
0NV0ÖRZ1GTIGHEYD.
De aroote baezen van 't Aelstersuh Slimmeralismus* zelve
niet meer durvende te voórschyn komen, hebben goed gevonden
agter den rug hunner discipelkens piepkenduyk te speélen en
van daer alle vuylighevd op hunne politieke tegenstreévers te
spouwen. Aldus hebben de twee Evitten M. Odilon De Craecker
weéten over 't ys te leyden, met hem zynen naem te doen
stellen onder een stuk dat in hun eygen arsenael was gesmeéd,
en 'waervan zy hein uylsluytclyk de verantwoórdelykheyd
hebben op den rug gelegd. Wy gaen klaer spreéken Yerledene
wéék hééft M. Odilon De Craecker ons eygenmondig verklaerd
1° dat hy alleen zyn zwaerlyvig plakschrift had gemaekt2°
dat hy er slegts 24 ueren aen gewerkt had Noch '1 een noch
T ander is waerDus eene dobbele leugen en dit van wege
een heerken dat wilt wel gekweekt en trefl'elyk zynOver
T gezegde dat hy bedoeld schrift alleen gemaekt hééft, doen
wy de volgende vraegen, waerover't publiek zal oórdeelen
1° Is T waer dat den agtbaeren Notaris- President, den heerc
Cornelius Evil, eerst eenen hoop nootjes hééft gegeéven aen
den secretaris der hospicen, M. Joseph De Craecker, kozyn van
M. Odilon, en dat gemelden secretaris liet stuk daermée
had opgemaekt
2° Is T waer dat het opgemaekt stuk dan aen M. Odilon niet
behaegde, omdat, gelyk hy zegde, het neigens op trok?
5° ls 't waer dat M. Odilon zich dan zelf aen 't werk gesteld
beeft en er water en bloed op gezweet hééft?
4° Is T waer dat er dan zulke onaenneémelyke zaeken in
vóórkwamen, dal 't stuk geenzins de goedkeuring der opperbae-
zen bekwam en teenemael moest hersmolten worden
5° Is '1 waer dat Smerdis dan de pen opgenomen en 't stuk
gescliaefd hééft gelyk 't nu v^rscheénen is?
6° Is't waer dat er aldus vier sterke liberalen, waeronder
eenen welgêconditionneérden Janus, aen gewerkt hebtTcn?
Wy zyn nieuwsgierig om te weéten wat M. Odilon De Craec
ker daerop zal antwoordenmaer de zaek dient teenemael
opgeklaerd te worden, en om op 't gezegde van M. Odilon wcér
te komen, naemelyk dat hy er slegts 24 ueren aen gewerkt
hééft, passen de volgende vraegen
lu Is 't waer dat den secretaris^ M. Joseph De Craecker, dry
volle wcéken aen bedoeld stuk geaVbeyd hééft?
2° Is 't waer dat M. Odilon De Craecker er dan ook dry
gehcele weéken op geknoeyd hééft?
5" Is T waer dat Smerdis er dan, op zyne beurt, veertien
dagen aen gewerkt hééft
Zoo dry en dry is zes en twee maeken ach( weéken die er
bestcéd zyn om een gevrogt vóór den dag te brengen dal M.
Odilon vóór altyd op den rang der ligtveêrdige en onvoórzigtige
slrooymans zal plaelsen, en eene onuylwischbaere blyk zyner
kleyngeesligheyd daerstellen, 't géén wy nog breeder én klaer-
der gaen bewyzen, met op de nota der 6 soupers, waervan wy
over acht dagen gesproken hebben, terug te keeren. Inderdaed.
't is ons waerlyk geestig en vremd voorgekomen dat M. De
Craeckër, willende den heere Cornelius Evil versclioonen en
verregtveèrdigen, zich in deézen brief over de nota handelende,
buytcnmaele verwonderd toont dat de geweézene verpagters
zoo véél op rekening van den armen hebben verslonden, gelyk
M. De Craecker zegt, zonder dat er M. Evil by was. M. De
Craecker moet ergens gevonden hebben dat den heer Evil
eenen fameuzen verslindtr der armgelden geweest is, dan dal
hy zoo verwonderd uytroeptdal den heer Evit van deéze
verslinding geen deel maekteDoch, terwyl M. Odilon zoo
werkzaem en gedienstig is om alles op te zoeken, zouden wy
hem verzoeken onze curieusheyd te voldoen en 't publiek
bekeiid te maeken hoe 't gegaen is op de verpagting waer den
heer Evit by was; egter vraegen wy hem niet zulks te doen
nopens de laetste verpagting van 1850, waer de tegenwoordige
hospicieh^eren, gelyk M. De Craecker zelf zegt, 'l voorbeeld der
verpagters van 1840, niet hebben nqyevoigdwant alhoewel
deéze laetste wóórden véél te denken overlaelen, als byvoór-
beéld, dat zy in plaets van scliiedam, orgeat, cognac, uytzet,
wyn etc. genomen te hebhen, zicli zouden konnen vergenoegd
hebben met punch, menlhe, anizelte, Curasao, maderewyn,
rlium etc; en in plaets van oesters, liever turbot, kreflen.
zeekrabben, zalm etc. zouden konnen genuttigd hebben; wv
zullen M. De Craecker dit niet doen uytleggen, 't ware immers lè
bard zyn eygen zeiven te beschuldigen, maer wy verdoeken
hem vriendelyk ons eens bekend te maeken hoe het gegaen is
op de verpagting van 1829, toen M. Evit er by was. Wy en
1 T publiek zouden bovendien gcêrn weéten hoe véél onkosten er
geweest zyn, als naemelyk
i 1° lioe veel voor registratie; 2° boe véél vóór den instru-
