ZONDAG 8 SEPTEMBER 1850. VIERDEN JAERGANG. i\r 207. AELST, den 7 September. Dil blad verscbynl des Zaterdags iu den namiddag onder de dagleekening van den daarop volgenden Zondag.Den prys der inschryving, by trimester, is bepaeld op i fr. 50 c., dien der annoncen op 20 centimen den drukregel. De pcrsoonen die voor eengeheel jaer inscbryven, mogen alle dry maenden kos teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet- sen. Indien iemand regtveêrdige klagten of gegronde rekla- men in 'l algemeen belang Ie doen beéfl, hy mag op onze onpar- tydighcyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon- nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor den toegezonden.De naemen der persoonen die ons eenige stukken zouden begeêren mede le deelen, zullen geheym ge houden worden, ten zy wv in regie gedwongen wiet den dezelve le doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc.. vragtvry toe le zenden. De redactie van dil blad gelast zich met al wat den druk aengael. CHIQUE SUUM. DEN DENDER-BODE DE TREYNEN VAN PLAISIER Wat zyn onze ministers toch wonderlyke mannen Zy heb ben nu iets uylgevonden waer ozne voorouders van Julius Caesars lyden, tot op heden, niet hadden gedagt, de Ireynen van plaisier. Den boog kan niet altyd gespannen staen, zeggen onze ministers en wat is er schoonder als eens naer Parys, naer Spa, naer Oslende le vliegen op eenen treyn van plaisier vive lajoic Goed, ministers wy hadden altyd gemeynd dat onze ministers zich met andere zaeken moesten bezig houden dan met het volk plaisier te verschaffen, maer nu zien wy dat wy ons grootelyks hebben vergisten is er lol nu toe eenen minister van het inwendig en van het uytwendig; eenen mi nister van oorlog en van openbaere werken etc. er zou nog eenen minister van plaisier moeten zyn Maer alie lagehen op een eynde, waertoe dienen dienen die ireynen van plaisier Zyn zy voórdeelig aen de schatkist Dekken zy de onkosten die er den staet of eer de contribuabele moeten vóór doen wy hebben reden van hier aen le twyfelen, en de reden van onzen twyfel is deéze r jaerlyks ondergaet den staet op den yzereu weg, op al de Ireynen die hy voortsleept naer oost en west, een aenzienelyk verlies, een verlies dal tot millioenen franken beloopt Wel nu, den laxe vóór de Ireynen van plai sier is verre onder den laxe dien men auderzins op dc gewoo- nelyke ireynen betaelt; by gevolg indien den staet by de ge- woonelyke treynen verliest, hy moet zeker nog meer verliezen by de Ireynen van plaisier Dus in plaets van profyt, schade voor (Jen staet. Maer deéze aenmerking daer gelaeten, strekken misschien die Ireynen van plaisier lot welzyn, tot nut, tot voordeel van ons land hier op zeggen wy rond uyl van neen wy zeggen dat zy strekken lot nadeel van het land en lot verderf der goede zeden wy zeggen dat hel stoffelijk en zedelyk welzyn der bevolking daer dóór lyd, daer dóór word gekrenkt en ondermynd 1" hel sloffelyk welzyn ziel men dal het al schatryke of wel bemiddelde persoonen zyn, die gebruyk maeken van de plaisier-lreynen menschen die deéze verkwis ting konnen uytslaen zonder iemand te kort te doen Verre van daer die treynen van plaisier lokken menigen geringen borger uyt, menigen ambagisman, menigen arbeyder, menige jongheyd van geringen stand om zoo wel als de ryke dit reys- ken van plaisier afteleggen; inaer dat reysken van plaisier kost hem toch geld, hoe kleyn den taxe ook zy, om Parys, om Spa, om Oslende te zien, 't is evenwel geld en als men lot Parys, te Spa, 't Ostende komt, met eene uytgehongerdc maeg, 't kost geld om die te vullen en wie zal konnen zeggen dat persoonen die geen forluyn bezitten, die moeten werken, spaeren en omzien om aen den kost te komen, om een ieder hel zyne le geéven, dóór die verkwisting hun bestaeu niet hinderen, cn grootelyks le kort doen Maer 't is hier nog niet aldie treynen van plaisier bederven 2° het zedelyk wel zyn der bevolking, zy zyn schaedelyk aen de goede zeden, zy strekken lot ondergang der goede zeden, en dit in zoo verre dat Ireynen van plaisier en huyzenxan dien naem, volgens al wat wy hooren, niet véél verschillen Van alle kanten verneé- men wy de schandelyksle, de walgelykste verhaelen over de treynen van plaisier, over de personnagiè'n die zich in groot getal op die treynen begeéven, jae in elk rytuyg weéten te plaetseu en dit geschied in Belgiën, in een land waer men nog van zedelykbeyd durft spreéken en dit geschied onder de verantwoórdclykheyd van onze minislers minislers van Eeopold gy peyst op treynen van plaisier, maer peyst gy op hulpmiddelen om de arme klas te ondersteunen tegen den hon gersnood die uyt de aardappelziekte staet op te ryzen Gy peyst op treynen van plaisier, maer peyst op middelen om de schaede te heelen die de overslroomingen op zoo véél plaetsen hebben veroorzaekt en zoo menig huysgeziu in druk hebben gebragt peyst, ministers, peyst op de waere belangen des lands en niet op de plaisieren, want ministers van plaisier hebben wy niet noodig. HOE HET HEDENDAGS GAET. De uytvocring der nieuwe under wyswet is uyt gesteld.De on godsdienstige, vryheydschendeude en geldverslindende wet op 't iniddcnonderwvs, welkers beraedslaeging't land zoo zeer in opschudding had gebragt, is een gevrogt 't géén, sinds versehey- dene jaeren, in 't hoofd onzer zoogezegde gelukkigmaekers was uyigebrocyd, en welkersstemming in de kamer met eene baesle is voltrokken gewéést al of er geheel den zedelykeu en stolfe- lyken bloey van Belgiën van afhing. De betaelde dag- en wcék- bladen, de liberalistische kopstukken wier onkatholyke grond- stelsels by iedereen gekend waren, de ministers zelve deéden 't land en de kamer weergalmen dóór protestation van eerbied, verkleefdheyd en lielde jegens de vryheyd, godsdienst en geesle- lykheyd, indervoege dat men zou gezegd hebben dat er slegls heyligc vaders in de ministerieéle gazellen schreéven en beïveraers van 't geloof in de kamers warenMaer hoe is de zaek veranderd Die zelfde wel, vóór welkers stemming er noch lyd noch respvl was, moet nu in liaere uytvocring een jaer uylgesteld worden En waerom Omdat geheel 't land die wet verstoot lu als eenen ondraegelyken last2° als eene bron van godsdiensthaat wacruyt vóór dc volkeren alle rampen moeten voortvloeycn 3° als een sloókvuer van oneenigheyd tusschen de voórsiaenders onzer grondwettige vryheden en derzelver yerdrukke.rsl" eyndelyk als eene zaek die volstrekt nutteloos is, aangezien hel vry ondervvys niets te weuschen overliet. Het liberalislenministerie gevoelt nu, maer te lael, hoe onvoórziglig hel te werk is gégaen, met zich uytsluylclyk dóór valsche stelsels le hebben lacten bcheerschcn en met den vollen teugel te geéven aen de driften der geéne die de kalholyke Belgen met geweld willen doen bukken onder 'l jok der vrvmel- selaers of der apostels van Voltaire, welke vóór kenspreuk hebben aangenomen qu'il faal écrascr l'infamedat den eerloozen (den godsdienst) moet verpletterd wordenDen geweézen franschen minister Guizot, welken onlangs te Brussel eenige dagen heél't verbleéven, welken in Vrankryk de goddelooste leeringen hééft verspreyd en aldus grootelyks medegewerkt om de fransche natie te bederven, dien zelfden minister, ofschoon bovendien nog protestant, kon zich niet wcderlrouden onze nieuwe onderwyswet af te keuren, en aen de belgische politieke mannen welke hem raadpleegden eene les vóór le spellen die hun lot eeuwige schande zal moeten verstrekken. Dien groolen staatsman zegde hun onder andere Wilt gy dc rust in uw land blyven behoudenwilt gy deszelfs geluk bewerkenziel altyd toe dat gy ain de Delgen noch hunne gcmecnlevryhcdcn ontneemt noch hunne godsdienstige gevoelens doel verliezen!.... Waerlyk merk- weèrdige wóórden, maer die dóór korlziglige partygeesten, welke alleen hunne teugellooze driften raedpleégen, niet konnen begreépen wordenWillen zy voortgaan, dal zy er den uylslag van afwagten.... rcspicianl fincm. LIBERALISTISCHE REGTVEÈRDIGHEYD EN* GESPAERZAEMHEYD. Het Ministerie, niet te vrede aen den zóón van eenen luvk- sclrcn millionnaire twee duyzend vyf honderd frankan 's jaers te hebben verleend om naer Amerika le reyzen onder voor wendsel van aldaer zyne handelsludiën te" gaen voltrekken, komt daerby den vader zelf, den millionnair, als bestuerder der nationale bank te benoemen, met eene jaerwedde van ZES Dl'YZEND FRANKEN 's jaers 'T is al wilde 't ministerie de openbaere volksopinie tergen en uyldaegen, inel zulke winst- geévende plaetsen le verleenen aen 'mannen welke zich in hun evgen goud konnen wentelen en welkers kinderen nog ten koste van t land mogen gaen wandelen Ja, Belgen, gy moógt hel weéleo, aen M. Capitaine zóón gééft M. Rogier jaerlvks ^2,500 franken kwansuys om in Amerika studiën te doen," ofschoon den vader zeer wel in staet zy op eygene borze zynen zóón le laelen reyzen cn dan verder* verleent M. Rogier aen M. Capi taine vader, een vet plaetsken van 6000 fr., terwyl men zoo menigen bekwaemen landgenoot laet loopen omdat hy zonder forluyn is. Rekent deéze twee sommekens le samen en gy zult eene opsomming hebben van 8 duyzend 5 honderd franken, naer 't hoofd gesineélen van eene familie die van haere eygeue forluyn jaerlyks 50 a 60 duyzend franken inkomen heeft Hier is het de kwestie van le zeggen dat het water altyd uaer de zee loopt. Eene. derde daedzaek is hier wederom aen te slippen, nae- nrelyk eene gifte van duyzend franken die M. Rogier ander maal komt te verleenen aen M. Felis, feuillelon-schryver der Indépcndance, om deézen lieer naer Italiën te laeteu reyzen en er de schoonheden le studeéren Zoo dat men hier van niets anders hoort spreéken dan van duyzende franken aen die of geéne gunstelingen welke ten meerderen deele geene andere titels konnen bybrengen ten zy dal zy ministerieéle vriende- kens zvn M. DE JAEGHER. M. VAN LEDE. Wy hebben onlangs gesproken zegt hel Handelsbladover dc zaek van den heer De Jaegueu,gouverneur van Oosl-Ylaenderen, en van den heer Van Lede. Men wéét dat den laetslen, gaet het Antwerpsch blad voort, den eersten hééft beschuldigd, dat hy diplomatieke stukken vervalscht hééft. Die gewiglige beschul- diging, hgewel den gouverneur er op antwoordde, kon egler slegls uyigewisclrt worden, helzy dóór eene herroeping van den heer Van Lede, of dóór een beroep op de juslicie. Dil laelsle middel schéén den heer De Jacgher dan ook by de hand te grypen, toen den heer Van Lede zyne beschuldiging slaende hield, en de dagbladen kondigden ons aen, dat den gouverneur, aengedrongen dóór liet ministerie, eene vervol ging vóór laster* ging werkstellig mdeken. De Indépcndance meldde egler deézer dagen, dat deéze vervolging niet zou plaets hebben, en den Imogen magistraal blyft dus onder hel gewigt van eene eerroovende beschuldiging, waerin liet publiek moeyelyk de zydevan den gouverneur kiezen zal. lnderdaed, wat moet men denken van eenen Imogen ambte- naer die eerst per brief zyne geschandvlekte eer tragi te regtveèrdigen, daerna het hoofd buygt, en een verpletterend stilzwygen bewaert De schandvlek is des te grooter, omdat men ze toepast, als consulair ambtenaer, als vertegenwoordiger van Belgiën. Daerby als men nagaet, dat dc daed van verval- sching iu het strafwetboek dóór eeuwigduerenden dwangarbeyd gestraft word, dan is het hier voorzeker le gewiglig om 'te zwygen, en den beschuldiger aen de vera'gling van het publiek over te leveren, zoo als dikwyls in zulke gevallen eenen uytvlugt is. DE BOERENSCHOOLEN. Over de boerensehoólen zouden wy véél le zeggen hebben indien het niet algemeen gekend was dal dit waere foppenen zyn waeraen's lands penningen verkwist worden zonder de minste nutligbeyd op le leveren. En inderdaed, wat kunnen heeren aen boeren den landbouw leeren? Indien ik eenige dier leerjongens mag gelooven, zegt ons eenen korrespondent, dan zyn zy daer in die schóól, niet om goede paglers te worden, maer om zich een avenir te maeken, om van den Staet een plaetsken le bekomen, om ergens op hel een of ander kasteel hovenier of boonrsnyder le geraeken. Zullen er juyst laeler zoo veel posten open sta'cn om die jongmans le plaetsen? Dat zullen wy zien. Het schynt ook, volgens liet zeggen van eenige, en het is zooonwaerschynlyk niet, dat M. Rogier, onder voorwendsel van den landbouw te begunstigen, ook wel zyn politiek in het oog had, met die koslelyke boeren-schoólen in te riglen. Dal die schooien vóór den eygenlyken landbouw van geen profyt zyn, weéten alle boeren,' dat die tentoonstellingen en landbouwschoólen veel geld kosten, beginnen zy ook le onder vinden, maer zy weéten misschien zoo wel niet, dat de liberalen de steden willen begunstigen, ten nadeele der boeren, en dat de landbouwschoólen kweekschoólen zvn van jonge libera listen, die, als zy eens in de wyde wereld zullen zyn!, naluerlyk in den keus vóór de liberalisten zullen werken en rondloopen. Wat belrelt de paglers, die van zekere komilé deel maeken, hel meesledeel, zegt men, zyn weynig vóór die nullelooze byeen- komsten genegen, om dalzy er zoo wys van iTruys komen, als zy er zyn henen gegaen. Die er schijnen vóór te zyn en er vóór werken, zyn meest alle liberale windmaekers, kcusloopcrsdie iets te verhopen hebben, of iels te verliezen. Verders ziel men dat de leden tier landbouw comités hun graen zaeyëtr en pikken, gelyk andere en gelyk van te voóren, en dat hunne veldvrugten niets beter zyn als die van andere boeren. Onder andere spreékende van de boeren-sclioól van Tbienen, welke jaerlyks 12,000 fr. kost, moeten wy hier doen opmerken dal er 7j>rofessors lesgaven aen 7 leerjongens van landbouw, dat die 7 professors van die 7 leerjongens, daer les geéven van chimie, physiquemathémaliquefransch, enz., alle dingen welke de 99<ioo niet weéten wal dienst zy aen de landbouwers kunnen bewyzen, en waer naer de leézers, zoo hecren als pag- ters, mogen raeden.... Ondertusschen, liet stadsbestier van Tbieuen hééft gewerkt om die landbouwschool binnen haere mueren te bezitten, oindal het wéér een kleyn profyt vóór de stad is, maer niet omdat het overluygd is van haer profyt, vóór de pagiers#Dit weet ik, zegt eenen "korrespondent, van eenen schepen zelf van Thieneu.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1850 | | pagina 1