welks opsteller 7.00 aglhigswcêrdig en treffelyk by ons te
boek staet.
^ai-TTi-rïrarirrrT».
OYER DE MER NIEUWE VRAEGSKENS.
Den Dender-bode heeft geduerig het fameus jaglhondckcn hoo
ien bassou wegens de geheyme zitting over onze vier nieuwe
vraegskens gehouden. Wy laelen hier volgen het voórnaemsle
wat wv diesacugaende vernomen hebben.
Macndag al vroeg waren Meester Louis en Charles zynen
Lncgt by eenLouis deed niet dan gaepen en geeuwen, en
dronk, volgens gewoonte, zyn pinljcn water Charles schudde
bolde, en leegde van lyd lot tyd een glazeken bitteren.
Meester Louis. Na eenen diepen zugt gelaeten te hebben,
begint in deézer voegen Charles, ik ben gisteren gevaeren te
Bav.... gelyk gy over dry wecken te Singevaeren zyl. Daer
zoo wel als hier zyn onze focfelingen gekend van kleyn en
groot. Den Dender-bode komt daer ook, en men loopt er mée
rond van huys lol huvs; elkeen leest hem onzen haring
bra cd daer ook niet: Van als ik te Bav.... toekwam, wierd ik
wel gewaer, dat ik niet veel plaisier zou gehad hebben. Den
oenen keck op my gelyk op eenen beer, eenen anderen grim
lach te in mvn acuzigt, eenen derden mompelde geducrig
agler mynen rugge van de veertien duyzend frankskens
Ik heb ook dcézen nagt geene oog geloken, ik ben ziek
Cii.vki.es. Och! ik wil het wel gelooven, meester; wy
hebben overal de confiencie verloren, en daer mée is hel regt
plaisier weg als wy onder het volk zyn, wy loonen ons
som lyds nog wel wal gecslig, mucr dit gaet benelen de kin
niet? in hel hért woont onrust en verdriet... Meestér, gy hebt
my lest eenc groole waerheyd gezeyd ik zal ze noyt vergeétcn
(i waer ik in myn boerdcryljcn gcbleévenzeyde gy my, en had
ik my noyt nocli koopen van dit huys, noch bouwen, noch fabriek,
noch andere focfelingen aengclrokken, wat zoude ik nu gerust
zyn, en over al zonder schacmlemyn aenzigl mogen loonen
Mef.stek Louis. Bliksemswat moet gy my die dingen
doórvryven ik hoorc daer ïiiet geèrn van.
Charles. Meester, het zyn uogians uw eygen wóórden....
maer a propos, wal zegt gy van de vier nieuwe vraegskens die
den Dcnder-bodc ons doel gaen wy hem nog niet antwoorden
Meester Louis. Wal konncu wy hem antwoorden, onnoo-
zel manneken? Zouden wy hem misschien moeten zeggen dat
hy gelyk heeft? dat waer* eene dwaesheyd, wy moeten zwygen
dat wy zwccten.
Charles. 'T is altyd van zwygen, dat gy spréékt, meester
maer met aldal, wy hebben er leelyk geslaen. liet volk zegt
dat wy zwygen, omdat wy den Dender-bode niet konnen
wederleggen' omdat zy de waerheyd zegt.
Meester Louis. Hel volk hééft gelyk met dat te zeggen
maer wv, moeten wy dit vóór het volk bekennen, moeten wy
ons aen degalge klappen
Charles. Meester, ik hoorde lest een geleefd man die de
wellen kent zeggen die zwygl als hy beschuldigd word, gecfl
le kennen dal. hy pligtig is.
Meester Louis. -En als wy pligtig zyn aen 't gcéne waervan
wy beschuldigd worden, zullen wy daerom onze schuld vóór
geheelde wereld belyden in de gazetten Wy konnen niet
anders dan zwygen, Charles, en wagt u wel van nog te spreé-
ken van antwoorden....
Charles. Eylas eylaswat zitten wy in nesten wat spyt
my dal foefelen
August. Eenen feilen klapper, komf binnenhy bekykl
Meester Louis en Charles zynen knegl van hoofde lol de voelen,
enze»t: Jongens gy ziet er mistroostig uyl, en ik wéét wel
wacroin, den Dender-bode hééft u wederom op den hek gezeten.,
en ik vrceze vóór u, dal het laelslcn keer niet zal zyn. Hy zou
nog wel aen andere snaeren konnen roeren, overal waer men
gaet, spreekt men op uwe kappc, en voórwacr, 't is toch eene
schande van het volk in veertien duyzend francs schulden
gebragl te hebben, dat zal Oordegcm noyt vergeélen
Meester Louis. Springt op van gramschap, én schreeuw t:
August, hebt gy ons niet anders le zeggen als dal, gy moógl
't huys blyven....
August. Louis, gy slelt u altyd in colèie, als men 11 do
waerheyd zegt, en in hel minste tegenspreekt. Ik was noglans
van daeg gekomen om u wat te vertroosten in uw verdriet. Ik
had versclmyde schoonespreuken verzameld uyl oudeen nieuwe
boeken maer ik zal zwygen op uw bevel, ik zal u laeler daer
over schryvcn, en ik ben in staet om ook aen den Dcnder-bodc
mynen brief loe te zenden, met verzoek van den zeiven te
willen opneémen lol voldoening van zyne leézers en van alle
mistroosligen.
Aen den Opsteller van den Dender-bode.
Den communalcn racd van Aelst heeft of zal eene zaek
moeten oordeelen aengaende eenen weg loopeude van de Slad
door den Eenighcm naer Lede. Opdat dezen rued zyn oordeel
zoude konnen stellen, hebben alle de aengelande of belang
hebbende, behalvons eenen of twee, eene petitie onderteekend
die zy aen den communaelen raed hebben ingediend om dezen
weg le behouden. De redens om dezen weg le behouden zyn
doorslacnde en deel ze ik u geern mede opdat gv, die in uwe
regtveerd.igheyd hel algenieyn goed verdedigt, dezelve ook aen
het publiek zoude te kennen geven
1° Den weg ligt en is publiekcn weg van over meer dan
dertig jarenwant over negen a tien jaren heeft den commu
naelen raed, die alsdan bestond, geprocedeerd legen eenen
aengelaudcn (nu is er nog eenen bygekommen) die den weg
wilde vernietigen omdat hy hem niet noodig heeft. Dien acn-
gelanden heeft vóór het reglverloren
2° Vele dezer aengelande hebben den weg noodig om hun
land te konnen bewerken aen hei welk zy niet konnen geraeken
3° Zy hebben dezen weg noodig oui zich by winter en om-
weerdag naer de stad te begeven
De eerste rede beval de twee andere, want had er den weg
niet noodig gewecsi, hy zoude er nooyt zoo lang gelegen heb
ben en had er hy zoo lang niet gelegen, nooyt zoude den
advocaat die voor de slad geplcten heeft, teil dien lydc en dien
ik niet ken, het proces gewonnen hebben.
Den communalen raed heeft dan over negen a tien jaren
gewonnen ten voordeele van de aengelandp en belanghebbende
van dezen weg voor liet regl, zoo dat den weg moest blyven.
De zelfde redens die dan bestouden om den regler le doen
oordeelen, beslaen nu nog; ik en gy, Dender-bode, alle de
leden van den communaelen raed en alle menscben die deze
zaek nog niet wisten en nu verstaen, zullen zeggen: Den com
munaelen racd zal nu oordeelen gelyk hel gcrcglshof over ccnige
jaren geoordeeld heeft.
Is hel zoo niet, of ware liet zoo niet, ik zoude moeten zeggen
dat dezen communalen reeds werkt legen de decisie van het
gereglshof; dat hy werkt legen de intresten van ons zyne
commetlerende, dat wy aengelande en belanghebbende by
gevolg ons by hoogere magt moeten adresseren.
In geval van met regt le verliezen voor gouvernement of
communaelen raed, verzoek ik alle wets- en vryheydsminnaers
te wachten tot dat wy alle konnen medewerken om eenen
wyzeren raed by een te brengen. Indien wy op den tegen woor-
digen raed niet mogen rekenen, wy zullen op den toekomenden
verhopen. Alles in de reglveerdigheyd.
Aelsl-Schaerbeke 4 October 850. Eenen Kiezer.
Wy zullen deéze zaek eens wfcl onderzoeken; er hangt ons
iels van in 't hoofd, en gelooven dat er zal moeten uylleg
komen. Wie is den advokaet der voormalige regeneie geweést?
Was het M. De Witte Wy zullen het weéten alsook wat hy
thans gedaen hééft.
Den 20stc" september laelslledcn is Z. II. den Bisschop van Gend
in hel kollegie der Heylige Macgd le Dendcrmondc toegekomen,
om er de laclste der gecslclyke oefeningen voor de priesters die er
ten gclalle van 112 tegenwoordig warente sluylen. Reeds 500
gceslclyken hadden dcrgclyke oefeningen in hel Groot of in het
Kleyn Seminarie by gewoond', dus dal meer dan 600 priesters van
hei Bisdom van Gend, aen de uylnoodmg van hunnen Bisschop
beantwoordende, nieuwe kraglcn in de cenzaemheyd zyn komen
pullen, om wctrdiylyk in hunne heylige en mocylyke zending op
deéze dagen van beproeving le volherden en dezelve le volvoeren.
Zyne Iloogwcérdigheyd heeft op hel eynde van iedere oefening
eene lange en zielroerende acnspraek aen zyne gccslclykheyd loe-
geslucrden in dcéze vcreenigingen eenen nieuwen kerkgewoon-
lenbock riluelafgekondigd, die de vcrschillige kcrkgewoonlen-
bockcn in het Bisdom van Gend gebruykt, zal vervangen.
Den 21slcn derzclvcr maend heeft den prelael eene wyding in
de Kapel van hel kollegie gedaen: 8 onderdaencn van hel Bisdom,
waerondcr 2 toebehoorende acn de vergadering der II. Macgd, zyn
priesters geworden', 2 hebben hel diaconael4 waerondcr 2 pa
ters Auguslynen van Gend, hel subdiaconaet en 4 de mindere
orders ontvangen, 2 zyn de lcruyn ycschoóren.
Sedert een paer dagen is het gerugt alhier verspreyd
dat eenen man van Erembodegem zyne vrouw zoo
deêrlyk zou mishandeld hebben, dat de ongelukkige ten
dien gevolge zou overleden zyn. Den procureur des
konings beeft zich ter plaets begeéven en de aenhouding
van den verdagten bevolen.
Zyn dóór de politie deézer stad aengeliouden, en
naer Dcndermonde gezonden, Joannes Philefont, oud 20
jaeren,, Joannes Bastiaens, oud 20 jaeren, en Nieolaes
Basliaens, oud 17 jaeren, alle dry alhier woonende,
verdagt van by nagte en dóór middel van beklimming,
in eenen gesloten hof, fruyt ontvremd te hebben, ten
nadeele van de heeren Van der Smissen, op de Keyzer-
lyke Plaets alhier.
Eene yselyke gebeurtenis beeft eergisteren de stad
Brussel in rep en roer gesteld. De familie Debuyl,
sehoenmaekers, in het Doodenstraetje, regtover de
St-NicoIaes-kerk, is byna geheel vergiftigd geworden.
Die familie bestaet uyt man, vrouw en zes kinderen,
waervan liet oudste 15 en het jongste slegts 3 jaeren lelt;
de vrouw verkeerde daerenboven in eenen staet van
vergevorderde zwangerschap. Eergisteren middag
kwam een der meysjes te huys met eene kom kervelsoep,
die men haer, naer het schynt, gegeéven had om ze weg
le werpen uyt hoofde van haeren slegten smaek.Vrouw
Debuyl, denkende dat die soep nog goed was, nam er
cenige lepels van en dééd er vervolgens haere kinderen
van eéten. Een uer daerna was die familie ten prooy aen
yselyke stuyptrekkingen. Eenen hond die de tellooren
afgelekt had, stierf byna onmiddellyk. Het was dry
tieren namiddag toen eenen doctor aenkwam, en de
eerste zorgen toediende. Korts daerna kwamen dry
andere geneésheeren aen en weldra waren de vrouw
Debuyl en twee oudste dogters geheel hersteldonge
lukkiger wyze was zulks hetzelfde geval met de vyf
andere kinderen niet, die alle des avonds naer 't St-Jans
hospitael gedraegen wierden, waer men de kragtigste
middelen aen wendde ter hunner geneézing. Nietlegen-
staende al de aengewendde poogingen, bezweék een
Öjaerig kind, 111 het midden van de ysclykste folteringen.
Een tweede, een 5 a 6 iaerig meysje, is ook gestorven.
Men hóópt dat de andere zullen gered zyn.
Ingevolge de waergenomen kenleekenen en in afwag-
ting, dat men de lykschouwing kunne doen van de doode
kinderen, denkt mendat de vergiftiging hééft plaets gehad
dóór een kruyd, dat zeer moeyelyk van kervel of peter
selie te onderscheyden is, en dat men dolle kervel
(ciguö) heet.
De vergiftigde soep was in eenen yzeren ketel gekookt
zoodat men aen geen kopergroen moet denken. Man had
ook gedagt, dat de bloem, in de soep gebruykt, eenige
vremde en schadelyke stof bevatte doch niets hééft
zulks, tot nog toe bevestigd.
M. den kanonik De Smet, groot-penilenlier des bisdoms.
en M. den kanonik Yerduyn, pastor van St-Nïkolaes-kerk te
Gendzyn lot synodaele onderzoekers en leden van den bis-
schoppelyken raed benoemd.
M. den priester Beal, professor in liet gestigt van den
II. Josephus, te St-Nikolaes, is lot superior benoemd van het
gestigt van den II. Ludovicus (kollegie-pensionnaet) le Lokeren
opgerigt, onder het opzigt van Mgr. den bisschop van Gend.
Ai. den priester De Kuyper, insgelyks professor le St-Nikolaes,
en M. B. Beyaert, onder-diaken in het seminarie, zyn tot pro
fessors in hel bovengemeld gestigt benoemd.
By koninglyk besluyl van den 25 september, is den heer
Yan der Schueren lol schepenen benoemd der gemeente Meer
beek, arrondissement Aelst, in vervanging van den lieer D'IIau-
wer, overleden.
By koninglyk besluyt van den 20 september, zyn de vol
gende hulpsommen toegestaen 5000 fr. aen het atheneum van
Gend 5000 fr. aen de nyverheydschoól der zelfde stad 5000 fr.
aen het atheneum van Brugge; 1500 fr. aen het gemeente-
kol legie van Yperen.
Het is den 9 October, dat de opening zal plaets hebben
van de koersen in de katholyke universïteyt te Leuven.
De inschryvingen kunnen genomen worden van 7 tot 19
October aenstaende.
De opening der sessie van het hof van assisen vóór Oost-
Ylaenderen is op 15 October aenstaende bepaeld.
Men hééft de gcuaemde Seraphina Yan de Gholen, egtge-
noóte J. B. De Cock, oud 45 jaeren, le Baesrode aengeliouden.
Die vrouw word verdagt gehouden haeren eglgenoót, die woens
dag laetsileden overleéd, vergiftigd te hebben. Een gereglelyk
onderzoek is begonnen.
M. Seghers, die het goed gedagt hééft gehad op de keer-
zvde van het programma der septemberfeesten het afbeéldsel
der koninglyke familie te doen drukken, heeft te Brussel 30,000
afdruksels van dit programma aen den prys van 5 cenlimcn het
stuk verkogt.
Men schryft uyt Leuven dal de inwooners welhaesl het
gevolg der vernietiging van het kollegie van den Hoogen-Heuvel
zullen gewaer worden meer dan 70 leerlingen die hunne stu
diën in dit kollegie deéden zullen niet meer wederkeeren. Wy
weéten uyt egle bron dat meer dan 40 jongelingen, die in
bovengemeld kollegie verkeerden, zich als leerlingen le Meche-
len, Wavre, St-Truyen, Aelst en Thienen hebben doen
inschryven.
M. Merckaert, van Geeraerdsbergen, lieéfl in den wed-
slryd vóór tooneelkunde te Brugge geopend, den eersten prys
der lst0 klas in de deftige uylgalming bekomen. In de boertige
uylgalming hééft M. Yan lmpe van Ninove den derden prys
der lsle klas behaeld.
Maendag morgend heeft men den genoemden Albert Yan
Kcrkvoorde, landbouwer le Loochristy, by een stuk land vinden
liggen, deézeu ongelukkigen had de hoofdschotel verbryzcld.
Men denkt dal hy bet slagtoffer eener moord is.
Een koninglyk besluyt van 26 september, gemagtigd den
minister van finantiën acn de verwers die hem de vraeg zouden
doen, toe le laelen de rouwe linnens, vóór eenen zekeren tyd
uyt den entrepot te neémen ten eynde dezelve te verwen. Deéze
toelaeling zal plaets hebben op de voórwaerden in het besluyt
vastgesteld.
M. den graef d'Exacrde, oud-dislrikt-kommissaris, lid van
verscheydene letterkundige mactschappyën en uytmunlenden
landbouwkundigen, is te Exaerde overleden.
Een brusselsch blad vraegt boe hel komt dal liet gouver
nement, hclwelk kommissiën aenstell en belooningen uylloól't
voer alle slach van dingen, welker nut van weynig of geen
belang is vóór het volk, niet eens het gedagt gek reegen hééft
eene eerlyke belooning acn le kondigen vóór deézen^die zou
den kunnen zeggen boe het komt dal de beesten goedkoop zyn
en het vlcesch zoo duer is De slagiers maeken 400 fr. van bet
vlcesch eener beest, die zy maer 200 fr. inkoopen. Melden
visch gaet bet ook alzoo; den vischvèrkooper krygt 50 fr. vóór
eene hoevcéllieyd visch die hem le Oostende en Blankenberghe
maer 12 of 15 fr. in staet. Advies aen de voórstaenders 'der
volksbelangen.
Jacobus De Maertelaer, geboren te Lokeren, komt vóór de
regtbank, beiigt met eene diefie van 5 fr. ten nadeele van eenen
gevangene mei wien hy in den Amigo zat. Den voorzitter
Waerom hebt gy die 5 fr. aen dien armen vent ontnomen
Anlw.Wel mynheer, vraegt hem eerst ne keer, waerom hy
mynen tabak gestolen bad, 'k zou nog liever hebben dat ze myn
broek sleélden als mynen tabak Wal zoude gy zeggen myn
heer, dal ze u eens beletten een sigarken te smooren Ik zou
hem .zyn geld wëérgegeéven hebben, zoohaest mynen tabak
verscbeénen zou zyn. Den voorzitter Dal verschoont u niet,
en gy zult daervoór eene maend vastzitten.Yraeg: Zonder
tabak -r- Anlw.: Zonder tabak.Den bctigtenMorgen vroeg
hang ik my op
Men herinnert zich nog hel arrest van vryspraek, verleend
den 15 july, dóór het hof van appel van Gend, in het geding,
ingespannen legen M. Ch. Van der Pulten, gemeenteraadslid lp
Onkerzeele, omdat hy, zonder wettelyke bevoegdheyd, de be
diening had waergenomen van secretaris der gemelde gemeen
te; eene beslissing van de ineerderheyd van den raed had,
gelyk men wéét, den lieer Yan der Pullen deéze bediening
toegekend, doch de beslissing was dóór de bestendige deputatie
niet goedgekeurd geworden, liet hof van cassatie, waervoór de
•zaek gebragt was, hééft hel arrest van het bof van appel van
Gend verbroken en de zaek vóór het bof van Brussel verzonden.
Yrvdag morgend lieéfl er op de brug regt over het Beg-
gynhof te Brussel een ongeval plaets gehad. Den doodwagen
reéd met een lyk naer de kerk, wanneer eensklaps, wy weéten
niet dóór welke oorzaak, de peèrden met den wagen, den
koetsier en den dooden in het water geploft zyn. Men hééft de
grootste moeyle gehad om alles uyt de rivier le krygen.
Eenen Anlwcrpenaer die zaterdag lest met den plezier-
trcyn naer Parys vertrokken was, is aldaer aengeliouden omdat
hy eene hoeveélheyd cigareu gesluykl had.
Hy heeft aen zyne familie geschreéven opdat zy geld zou zen
den, ten eynde zich op horglogt te doen los laelen. Dit is
eene les vóór degcéne die zouden geneygd zyn hem 11a te volgen.
