ZONDAG 5 NOVEMBER 1850.
VYFDEN JAERGANG. N' 215.
AELST, den 2 November.
Dit blad Tcrschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagleekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der
insehryving, by trimester, is bepaeld op l'r. SO c., dien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen ditv
voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand regtveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen hééft, liv mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verieenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
CUIQUE SUUM.
verder gewaegen van alle brochuercn, sehrifien, boeken, prin
ten, etc. waei'van een afdruksel aen dèszelfs opsteller z;» 1 wor
den toegezonden.De naeoién der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeêren mede te doelen, zullen gehcym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wv de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen* worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvrv toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met"al wat 'den
druk aengaet.
NOG AL DE KONGRES KOLOM
Hoe meer wy peyzen op de kolom die tot Brussel ter eere
van onze constitutie en der Leden van bet Nationael Kongres
dóór het tegenwoordig ministerie word opgeregt, hoe pynelyker
de bedenkingen zyn die ons te binnen komen. Als wy ons in
het geheugen brengen dal de vicr-groote vryheden die de
constitutie aen de Belgen verleent, benevens de luyslerlyke
naemen van de geénc die deéze vryheden hebben gestemd,
met goude letters op eene marnieren of bronzen kolom gaen
geprint worden; als wy onze gedagten laeten vallen op het
tegenwoordig klubsministerie dat vóór dc oogen van landsge-
noólen en vremdelingen hulde aen de constitutie will bewyzen,
'dan vraegen wy ons zelve of die hulde, dien eerbied wel regt-
zinnig zyn of zy opregt gemeynd en regtzinnig konnen zyn
En wy moeten regluyt bekennen, hoe wy de zaek overleggen
of niet, dat wy lol eene tegeastrydige gevolgtrekking komen;
en dat wy het opregten dier kolom door ons ministerie slegls
vóór oogenverbiinding, voor bedrog, vóór guychelary en vóór
een aepenspel aenzien. Dal onze leézers aenmerken waer op
wy dit gevoelen staeven, en dan oórdeelen of wy ons verre
vergissen.
liet ministerie regt eene kolom op om zyncn eerbied vóór en
aen-de constitutie te bewyzen; 't is le zeggen, het ministerie
wilt doen zien dat liet met eenen patriolieken geest is bezield,
dat liet verkleefd is aen de constitutie; maerde vyanden en de
gezicoórcne vyanden der constitutie, zyn dit de vrienden niet
van hel ministerie Heeft liet ministerie niet verbroederd met
dc liberalistcn, met de vrymelzelaers, met de orangisten, met
de repubiiekaenen, met de socialisten die op hun vaendcl ge-
schreéven hebben of. de constitutie zal veranderd wordenof
wy zullen revolutie maékcn Uet ministerie wilt doen geloo-
ven door hel opregten eener kolom, dat het de constitutie eer
bied toedraegt, dal bel de constitutie, tot regel néémt van zyn
gedrag maer de constitutie behelst den wil, drukt den wil
nvt van het Nationael Kongres, en het ministerie volbrengt
jden wil van bet Liberael Kongres! bel ministerie doet alles
wat het Liberael Kongres hééft voórgeschreéven, wanneer hel
in 1847 aen liet bestier is gekomen Het ministerie wilt doen
zien dat het zyn hoofd buygt voorde constitutie: maer die
constitutie is gesproten uyt de Vereeniging lusschen Liberaelen
en Katolyken; de constitutie is op deéze brocderlyke vereeni
ging gegrond, zy draegt voor opschriftVunion fail la force,
en het ministerie hééft deéze vereeniging in het jaer 1847
versiooten, verbroken, melde voeten gestampthel ministerie
heeft zich van de Katholvke party teenemael afgescheydcn, en
het hééft zich aen de klubisten hierboven vermeld, verslaefd,
vastgehegtDit alles zyn geene vei'digtzels, zyn geene droo-
men, maer zyn daedzaeken die niemand kan loochenen; die
door geheel het land, die door geheel Europa zyn gekend
daedzaeken die een verschrikkend voóruytzigt -opleveren, en
voor de toekomst van Belgiën doen duglen en vreezen En
dit ministerie, welks handel zoo hoónend is vóór de constitutie,
zoo tegenstrydig aen de constitutie, wilt aen de zelve eene
gedenkzuyl opregten Kan ditregtzinnigheyd, opregthcyd zyn?
Kan men dit anders aenzien, als vóór valschheyd, vóór ge-
veynsdheyd, vóór oogenverbiinding f gaen wy voords met onze
bedenkingen, wy zien dat hel ministerie ook de Leden van het
Nationael -Congres wilt eeren, erkentenis bewyzen maer hier
over zullen wv verder ons gedagl uyteu.
NATIONALE INSCHRYVING TER INRIGTING VAN EEN
MONUMENT AEN VvYLEN DE KONINGIN.
Het is algemeen gekend dat Z. M. den Koning voorgenomen
heeft de gedagienis van wylen zyne on verge! ykelyke bruyd,
Maria-Louisa, geweézène Koningin der Belgen, dóór hel bouwen
eener pragiige kerk te Lacken, te vereeuwigen biertoe hééft
den Koning daedelyk honderd duyzcnd franken uylgesteéken
om de eerste noodwendigheden te bestryden, zullende hy
in 't vervolg, naer zyn te kennen gegeéven 'voórneémen, al de
verdere kosten uyt eygene* penningen beladen, zoodat de natie
vóór die op le regten kerk geen duyt zal te betaelen hebben.
Maer ziet, een gansch ongedwongen en dóór de erkentenis en
eerbied alleen ingegeéven gedagt oppert zich dóór geheel 'tland
van inschryvingslyslen te openen ten eynde dóór de giften dei-
natie een nationael gedenkstuk aen de deugden onzer welbe
minde Vorstin op le regten. Den geest van plaetselyke zelfzugt
en den geest van centralisatie komen, als naer gewoonte, hunne
bekrompene begrippen uylen en zouden niet terugdeynzen dit
nationael karakter aen het een of ander gedenkstuk te
beneémen
Te Brussel, .by de mannen der ceuwigduerende centralisatie,
is er besloólen de giften le laeten dienen om de kerk die, op
's konings kosten gebouwd word, te vercieren, even als of men
den Vorst een affront zou willen aendoen, met hem onmaglig
of ongewillig le eerklaeren zyn begonnen werk weèrdiglyk te
vol trekken. Als den koning uyt eygene beweégingen ongedwongen
op zich néémt een werk le verrigten waer toe fiy zeer wel in
staet is, waerom moeten daer moèyals, vleyërs of schynheylige
kruypers bunnen neus koinen lusschen sleéken en deés werk
naer hunne goesle of smaek met eens anders penningen regelen?
Waerlyk wy zouden dit niet begrypen indien wy niet wisten dat
den geest van centralisatie tol de onbeschaemdste leegheden
bekwaem is
In zommige steden is 't plaetselyk zelfbelang 't voórnacm
werkluyg van al wat er gepeysd of uytgewerkt zou dienen te
worden. Deéze bewcégreden, hoe verschoonbaer zy ook voór-
kome, zou moeten wyken voor den geest van nationalleyt,
omdat dien geest een volk moet kenmerken niet vóór eenigen
tyd, maer wel van gcslagt tot geslagt, van eeuw tot eeuw."En
wat zal er van geworden, mogt elke .stad of gemeente een,
volgens bacre kleyne middelen, onbeduydend gedenkstukje aen
wylen de Koningin Maria-Louisa van Orleans opregten Dal na
eenige jaeren of die gedenkstukjes zullen vervallen of eyndigen
teenemael vergeélen te worden, gelyk het gewoonclyk met
soórlgelyke zaeken gaet.
In de Vlaenderen is hel grondig en weluylgedagt ontwerp
geopperd de geheugenis der Koningin te verëeren met, bv mid
del der inschryvingen, eene kerk te bouwen le Oostende* sterf-
plaets der Vorstin, alwaer jaerlyks zoo véél volk niet alleen van
alle zyden des ryks, maer van alle kanten van Europa samen-
vloeyt. Dit ware, volgens ons, de eenige en regie plaets waer
een nationael gedenkstuk met weêrdigheyd zou konnen pronken.
De begraefplaets le Laeken zal bchoorlyker wyze gekenmerkt
en vereeuwigd worden, doch op 's konings kosten maer wy
vraegen het, waerom zou dc sterfplaats in den vergcétboek
gesteld worden, dan wanneer geheel de natie vrywillig haere
giften aenbied om de geheugenis eener duerbaere aflyvige te
verëeren... Wy gelooven hier de aendagt der inschryvers te
moeten inroepen en onze gouvernements-mannen aen ie spoó-
ren die zaek tweemael te overleggen eer zy des wegens een
beslüvt ncémen.
FISCALITEIT VAN M. FRÈRE-ERFFENISWET—BIEREN.
Het is nu zeker dat den minister van financiën, M. Frère,
wederom zyne haelelykc wet op dc erfenissen in regie lynaen
de kamers zal voórdraegen en dat alles in '1 werk zal gesteld
worden om die onzedelvke en geldafperssende wet dóór tc
dryven. Den Observaleur, framac-onsdagblad en tolk der minis
ters, hééft zich daeromlrent zoo klacr uytgedrukt, daler gee-
nen iwyffel meer overblyft. Dit blad schrééf over eenige dagen
't volgende
JJe Emancipation mag 't vóór zeker houden; 'l wetsontwerp
op de succcssic-reglen in regte lyn zal wederom ic berde komen,
en de oppositie zal 'f zoo gemakkelyh niet hebben Man tydens
de laelsle sessie. Het land begrijpt hel reeds, de tolken der libe-
rale parly zullen nog beter doen begrypen, dal den impost op
de erffenissen in regie lyn eenen der fiscale maelregcls is die
't meest overeenstemmen met de waere grondregels der verdee-
lende rcglvccrdighcyd
Het francmaQonsblad gaet al wederom, gelyk bet zegt,
't ópenbaer gezond óórdeel verlichten, en aen 'l zelve doen
zien dat dien impost niets halclyk, niets onzedelijk vervat. Hel
gelooft dus dat 't belgisch gezond óórdeel verre genoeg in
't socialismus gevoorderd is, om eenen maetregel goed te keu
ren die tot niet minder strekt dan tol 't begin der verdeeling
aller eygendommen.... Oh! welk geluk voor ons land welke
glorie vóór M. Frère, indien hy er in gelukken kan aen Europa
te doen zien dat Belgiën op den weg van 't socialismus is
geraekt en reeds eenigen voortgang hééft gedaen, en dat, dóór
zyn toedoen, Belgiën bel eerste land is dal eene wel heeft
zien stemmen welke dc hand legt op den byzonderen evgen-
doin. Wy zullen zien wat onze kamers gaen doen, of zy zich
dóór eenen herscnloozen liberalist naer den afgrond zlillen
laeten heenvoeren.
Men spréékt ook véél van eene andere fiscale knevelaerv.
'T is eenen ministerieélen omzendbrief die uyt den winkel van
al. Frère komt, en waerdoór dien minister grootelyks de
accynsregten op de bierbrou werven verzwaerd. Men wee ie
dal den art. 15 dei- wet van 1822 op den impost der bierbrou-
weryën, zeer duydelyk en klacr is, dal hy stelliglyk en zonder
voónvaerde Voórschryft dat de in belastneéming om dc hoe-
veclhcyd van den impost of regten te bcpaelcn, zal geregeld wor
den volgens de grootte der beslagkuypcn, na aftrok 'van vyf day
men hoogte voor de loozc hoornenWelnu, dóór ongehoorde
en afpersende xkncvelaervën die, men wéét niet waer ze gezogt
zyn, wilt ?,J. Frère niet meer gedoogen dat den aftrok vóór de
looze hoornen nog vergund worde M. Frère gaet dus, op
eygene hand, dc accysregten op de bieren, den drank van 't volk,
verhoogen Men moet erkennen dal er dien man zonder
omzien doórgaet, en dal by T belgisch volk op zyn russisch of
hongersch met den knout wilt bestuerenMaer hier is
eene zaek op te merken, en 't is deéze welke ons aengepord
heeft deéze weynige regelen te schryven, dat den ministe
rieélen maetregel, strekkende om de regten op dc bieren te
verhoogen, buyiengewoon wel overeenkomt met de fiskale
knevelaryën die zekeren gemeenleraed ook in 'l werk gesteld
hééft oin dc octroyregten op de bieren te verzwoeren..... Men
zou zeggen dat den liberalistcnhaspelaen den gemeencn burger
een glas bier benyd en dal hy aen deézenaltyd water of boter
melk zou willen opgieten.
ZAEK DER HOSPICIËN.
Gelyk wy het vóórzien hadden, heeft de gegrondde en wel
beredeneérde antwoord der oude hospicieheeren den libera
listische!) haspel van Aelsl zoodanig in T nauw gebragt en den
nyper op den neus gesteld, dat geheel 't boeltje is moeten
samenspannen om tc poogen dien geduglen slag af te keeren.
Maer boe die netelige lack volbragt? Al de cvlfers van M.
Odilon De Craecker zyn vernietigd, al zvnc gevevnsde en val-
sche voórgeévingen zyn vergruysd, al zyne bèdrieglvke onder
stellingen zyn ten gronde geboord, met een wóórd,*M. Odilon
De Craecker, die de onvoórzigtigheyd had gehad zich tot
strooyman le laeten dienen om de bekeurlyke akten van eenigi-
agler de gordvn schuylende slimmerikken te vcrschoonen,
staet nu le kyken gelyk eenen uyl uyt eene goót en word vaii
alle treffelyk man me; medelyden en minagting aenzien....
Maer evenwel er moet toch iets mede gedaen worden zwygen,
ware ai te vernederend; wederleggen is onmogelyk; zyne faulen
zien en erkennen is slcgts aen verstandige en edelmoedige men
schel) gegeéven.... Wal dan gedaen Loochenen, lieren, sclicld-
woórden, gramschapverwylingen enz. zie daer de verdedigings
middelen van die groote koppen. Maer wy bedriegen ons, d°eu
aglbaeren Notaris-President heét't ons zaterdag eenen brief
gezonden wacrin hy zich over twee nvpende punten poogt wil
te wasschen, doch zonder bet minste goed gevolg, integendeel,
denman steékt zich geducrig dieper'in den zak, en dit gaen
wy onwederspreékelvk bewyzen. Leézer, let op, en gy ook MM
Evit senior, Evit junior, en' Od. De Craecker.
Den brief van M. Evit weder legt volstrekt niets van al wat
de oude Hospicieheeren hem ten laste leggen. Er blvkt klaerlvk
uyt den brief: 1° dat M, Evil zelfde 19,955 franken, trifle van
de heeren De Hert en Luyckx, hééft ontvangen, en dit tegen
alle gebruyk en regels van goel bestuer. Niemand, buy ten" de
administratie, had regt zonder voórafgaendclyke bemagtiging
der bevoegde overheyd, dien ontvang te doen, vermits deéze
giften aen de administratie zelve moesten behandigd worden,
gelyk uyt de aril>e!s 54 en 55 van den goedgekeurden budget
over 't jaer 1850 onwederleggclyk blykt. En'toch, wal vond er
M. Evit in om zoo gretig te zyn tot het ontvangen en uvtgeéven
diër son) van 19,955 franken.... Dat M. Evil na den door hem
gedaenen ontvangst en de zoo gezegde uytgaef eene bemagiiging
en ontlasting toten van alle dies bekomen hééft, dit is geinak-
keiyk om verslacn en dit gelooven wy zeer geérn, maer blykt
daeruyt d*al M. Evit tegen de regels van goed bestuer en kiescli-
heyd met gehandeld hééft, gelyk de oude Hospicieleden hem
opmerken
