ZONDAG 17 NOVEMBER 1850. VYFDEN JAERGANG.— Nr 217. AELST, den 16 November. Dit blad vcrschynl des Zaterdags in den.namiddag onder de dagteekening van den daerop volgenden Zondag. Den prys der inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen die vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet- sen. Indien iemand reglveèrdige klagten of gegronde rekla- men in 't algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar- tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon- nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weékblad zal CCIOUE SU LM verder gewaegen van alle brochucrcn, schriften, boeken, prin ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor den toegezonden. De naemon der persoonen die ons eenige stukken zouden hegeéren mede te deeien, zullen geheym ge houden worden, ten zy wy in regte gedwongen wierden dezelve te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men word verzogl alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den druk aengaet. "WETGEÉVENDE KAMERS. Voorleden Dynsdag zyn de Kamers zonder troonrede geo pend; hiervan kent men de oorzaek. Den Sènaet, na zyn bureel opgevormd en zynen ouden voorzitter, M. Dumon-Du- mortier te hebben herkoózen, heeft met algemeene stemmen een voorstel van M. Zoude aengenomen, strekkende om Z. M. een rouwbeklag over 't verlies onzer deugdzaeme en welbe minde Koningin aen te bieden. De volkskamer heeft insgelyks haer bureel opgevormd en den advokaet Verhaeghen als Voor zitter herkoózen. De kiezingen tydens den afgeloopen zomer gedaen, zyn onderzogt en alle goedgekeurd ter uylzondering van die van Dixmude, welke de Commissie eenstemmig! vk voorstelt te vernietigen. Men weet dat M. Demaisières in die kiezing de meerderheyd had bekomen, maer dal het bureel zich onthouden had den gekoózen als volksvertegenwoordiger uyt te roepen. M. J. Delehaye, verslaggeéver der Commissie, heeft over deéze kwestie een nog al aerdig rapport gedaen; zie hier wat hy gezegd heeftVive commissie slelt u eenslem- miglyk de vernietiging vóór van 't dislrikt Dixmudeen dit toór de feylcn in de proleslalie vermeld die nauwkeurig zyn bevonden geweést ten gevolge van een onderzoek dóór 't GOü- VERNEMÉNT gedaenVan die feylcn zult gy morgen ken- nis hebben^ indien gy zulksbegeertheeft er den slimmen verslaggeéver nog bygevoegd Het schynt dat dèéze commissie niet al te moeyejyk geweést is om volle geloof te heglen aen de feytendoórde tegênslreévers der Dixmuydsche kiezing opgeworpen, maer 't schynt ook dat die commissie weynig komplimenten maekt om -de voórregten der Kamers te miskennen, welke, volgens art. 40 der kieswet, alleen over de wettigheyd der kiesoperaliën beslissen, iets wat eéne minislerieéle commissie nu, in de plaels der kamers, ge daen hééft Dit zal aen 't land des te vremder voorkomen, om dat de partydigheyd van T ministerie ten voórdeele zyner party sinds lang geenén twyffel meer overlaet, en omdat T mi nisterie hierin regter en party zal zyn T is aldus dal de kamer zelve haer eygen regt, haere eygene privilegiën met de voelen zal trappen.!. Maer Wy hoópen dat er zich in de kamers tóch stemmen zullen laeten hooren om dit politiek schelmstuk te brandmerken en dat de zaek van Dixmude niet met gevelde bayonnet dóór de liberalisten meerderheyd zal overrompeld wórden. Wy denken dat die zaek in 't ernstig zal opgenomen en hevig bestreden worden, want moest de kamer zich zoo willekeuriglyk haere regten laeten ontrukken en zich blinde lings aen "de eysschen eens ministers onderwerpen, waer zou den wy naer toegaen wat zouden onze vryheden, wat zou den eed geworden dien onze vertegenwoordigers by hunne intrede in de kamer, zweêren, naemelyk van de grondwet te eerbiedi gen De zaek dient overwoógen te worden.... HET SOCIALISMUS EN DE jLIBERALISTENLEER, Toen wy over een paer wecken ons artikel gaven over de erlFenislastcn in regte lyn, die mogen genoemd worden impost- Frèrehebben wy betoond dat men aldus den weg naer 't com- raunismus opende, dat men de hand op den byzonderen evgen- dom legde, en tot alle vermomde gespaerzaemheden der nieuwe politiek loevlugt nam en poogde eene menigte socialistische uytvindingen by ons in te voeren.... Wy zegden dan de lautere waerheyd en daervan zal men zich nog beter overluygen, als men de tolken der nieuwe politiek hoort klappen... Luyster, lieven leézer Wanneer de radikalen der Zwitsersche kantons hunne roo- veryën tegen het Sunderbund pleegden, als zy alle vroedheden tegen den bisschop van Freyburg en tegen de monikken be gingen; als zy hun uyt derzelver kloosters verjoegen en hunne góederen plunderden; als zy de vryheyd van onderwys afschaf ten en 't sehandelykste mouopoljuin invoerden etc., hééft ons liberalislemkmi daer aen toegejuycht Ja, en men raedpleége deszelfs tolken waeronder voórnaemelyk de ministerieéle Indc- pcndance hééft uytgemunt. Te Luxemburg, waer de liberalisten met de onze zoo nauw verbonden zyn, by wie den zélfden geest heerseht, die in de zelfde logiën ondérrigt worden, werken die mannen zoo wel, dat den Apostolische» Yikaris uyt het hertogdom komt ver bannen te worden. Onze liberalistengazelien hebben slegts lofluyiingen vóór haere,Luxemburgsche konfraters. In Piemont worden de bisschoppen gekerkerd of verbannen, de kloosters gesloólen en geplunderd, immers niet alleen de landswetten worden overlreéden om de kalholyke te plaegen, maer de eenvoudigste regels der regtvcèrdigheyd wordeiÓge- schondcn en dit alles dóór de liberalisten CaVbonnaris; en wat zeggen onze belgische liberalisten daervan? tóejuyehingen, goedkeuringen enz. vóór hunne konfralers afkeuringen en beschimpingen vóór de bisschoppen eii de wetten Zy verde digen Siccardi; zy spreéken vóór de gewddenaery legen l regt; vóór de dwingelandy. tegen de vryheyd; zy schryven voorde diefle tcgeu den eygendom etc...!! Wy zullen niet verwonderd zyn indien de verdervende libcralisleupers de beweenelykc buytenspoórighfden die in Engelandtegen de Katholyke bis schoppen gepleégd worden, goedkeuren en den Paus óngelyk geéven, omdat hy aen de bekeerdeva|i Engeland bisschoppen toegestaen hééft Over dergelyke akten zyn onze liberalisten verheugd en dit moet niemand bevremden als er maer rcv.estie is van den gods dienst te verdrukken, de zeden te bederven, de ondeugd te voeden immers den oorlog aen de kerk te doen, want dit is overal eene en zelfde grondleer. 'T via ren de zelfde grond stellingen die zekere hospicie-leden Wpwekten om de baud te slaen aen geestelyke goederen die do<it 't sanculottisinus van 1795 nog gespaerd waren geweéstVa er de Belgen, welkers overgroote meerderheyd deftige katholyke zyn, zullen waeken opdat men hun de la/hertigheyd niet kunne te laste leggen van "tiun'land, hunner. góésdknst, hunne' ,ivkaJeü e'c. 'e hebben laeten overrompelen dóór een hoopkea inlandsche Smerdissen en Siccardis. ZAEK DER HOSPICIEN. Het verbond van zondag laetst bevat eene gedeeltelyke antwoord op de zeer merkweerdige en wel {jereneneerde brochuer van de oude commissie der Hospicien. 'T spyt ons dat den tyd en de plaels ons hebben ontbroken om de onnauwkeurige gezegdens van 31. Od. De Craecker gansch te vergruyzen. Wy moeten ons hier beperken met eenige algemeene aenmerkingen nopens liet wedergebruyk der kapi talen te doen. In ons toekomend Nummer zullen wy wat dieper in de kwestie gaen en al zyne onnauwkeurigheden doen uvtschynen. Wel is waer dat wy ons daervan zouden konncn onthouden, wyl byna gansch zyn gevrogt by 't publiek onverstaenbaer is en op zyne juyste weerde geschat word; maer zou 31. De Craecker redens hebben om met duys- tere argumenten, onverstaenbare cyffers etc. voor den dag te komen, wy, wy hebben die zelfde reden niet, en zullen alles KL.LEn en ver- staenbaer zeggen gelyk de oude hospieïe-heeren in hunne brochuer gedaen hebben. Wy gaen dus seffens ter kwestie 3olgens31. De Craecker, zou de oude Commissie der Ilospiciën hare ingekomene kapitalen aengerand en de zelve niet voortbrengend ge- maekt hebben gedurende luier beheer van 1840 tot 1850, hier by voe gende dat hy hier door enkelvk verslaet, niet wedergebruykt door intrestgevende' kapitalen en dat de oude Administratie hét insgelyks zoo verstaen heelt tot 1840. Zou 31. De Craecker wel in twyffel trekken dat de oude commissie niet verstaen heeft de wvze om de kapitalen weder te gebruyken Ja, zy heeft dit verstaen, en dit erkent 31. De Craecker zelf, niet tot 1840, zoo hy zegt, maer gedurende heel den loop van haer beheer: zy verstnet ook dat er meer dan eene wyze van kapitaliseren is, by voorbeeld, zoo als hel bouwen der Nieuwe Ziekenzalen voor het hos- pitael, liet vermeerderen der andere Weldadige gestigten aen hare zorgen bevolenEn wanneer heeft zy dit zoo verstaen Na dat 31. Ernst, gewezen minister, haer de pligt opgelegd heeft \an het zoo te verstaen, en dat 31. Ernst haer den waren zin van de wet heeft uyt ge legd, welken zin is, dat de hospicien zoo veel goed aen den armen moe ten toebrengen al*> het mogelyk is en dat het welzvn van den armen vraegt, en niet dat hunnen ontvanger gedurig vergadert, maer dat men hun loeleene de ware revenuen van den armen, dit is te zegden de zorgen en de sclniylplaots. Niet een woord, 31. den minister Ernst zegt dat de hospicien niet eenen onophoudelyken vergaderendeu gierigaerd maer eene mildadige moeder moeten zyn.... De hospicien zyn vei pligt, zegt hy, de gestigten te vermeerderen, nieuwe armgestiglen op te hou wen, voor zoo veel het de jaerlyksche revenues toelaten; ziet de bro chuer page lü en volgende.... Wv verzoeken 31. l)e Craecker de kjpolmer en voornnmelyk de circulaire die zy vervat, nog te herlezen, en hy zal bekennen dat hy de zelve iu geener voege verstaen beeft, yant hy zegt dat deze circu laire inhoud Dal hel rerkiesïyk is dat de hospicien en administra tief! die meer dan het noodig revenu hebben lol liacr onderhoud, het zelve gebruyken tot de opregling van andere gestichten, etc. Is dit niet met het publiek spotten, aengozien de circulaire hiervan geen enkel woord gewaegd het Notenkrakerken moet dit uyt zvn duymken of uyt de kalot van meester Ent gezogen hebben. De eenige kwestie hier van te onderzoeken, is, of de revenuen toe- revkend waren, om die opbouwingen en vergrootingen te verrigten en dit J>e\vyst de brochuer zeer klaerlyk page 13 en volgende, en dit heelt 31. De Craecker ook niet durven betwisten. Volgens 31. Ernst heelt de oude administratie de ware kapitalen bezorgd en dit heeft den gemeentenraed aldus ook verstaen. de menigvuldige deswegens geno- mene deliberatien bewyzen dit zonneklaer. Na eenen hoopgezeever viaegt 31. De Craecker of de oude commissie lo/A l!1 "iet kontle doen z°o zy gedaen had van 1835 tot lb4Ü voor het wedergebruyk van hare kapitalen Neen, de oude administratie koude dit niet doen en de reden hier van zyn aen 31. De Craecker ook zeerwel bekend. Is het niet in 1840 dat c en regeringsraed besloten heeft dat het hospilaei moest vermeerderd worden bv middel van nieuwe gebouwen en dat de intekomeu kapitalen hier aen moesten verbruykt worden? Konde do oude administratie dan hare afgeloste kapitalen door nieuwe intrestgevende kapitalen ver vangen als de afgeloste kapitalen aen de zoo merkelykc opbouwing der nieuwe ziekenzalen moesten besteed worden, iets wat 31. Corn Evit raed-en notengever van 31. üd. De Craecker, zeifin den gemeenteracd heelt voorgesteld en helpen aenveerden, gelyk de deliberatien zoo duv- clelyk by brengen...? Iets wat ons hier zeer aerdig voorkomt, is dat den notenkraker mi de a d mi ui s t r a ti ea k te n van voor 1840 zoo veel lof toczwaeyt, terwvl hv dezelve in zynen brief den 21 july in 't verbond afgekondigd, zoo deertyk bejammert, dat liet hem hertzeer deed dat 31. Van den Ilende lui van na 1840, met zyne handteekéning eenen brief op zelfde date afgekondigd, bekleed had, waerin de oude hospicieheeren geza menlijk gezegd hadden zich te zullen verdedigen, waerdoor, gelvk den notenkraker zegt, 31. Van den Ilende de solidariteyt op zich genomen had van akten die het hem tegensteekt te noemen gelvk zy verdienen genoemd te worden.... bevoelt y rei Oihlurè.-e (bt jyy in don appel gebeten b'eht Wv vullen u zaterdag doen zien dat gy niet weet wat gy scliryft V Oier veertien dagen iielilien wy 31. Cornelius Evit geïnterpelleerd om tc weéten hoe bet komt dat er in de tabel van 31. Odilon De Craec ker slegts tot fr. 5153 voor betaeling van 't oud Kroonhuys is gebragt, terwvl bv, 31. Evit, in zynen èygen brief van eenige dagen te vonren.' zegt dat er tot fr. (.993 is ontvangen geweést, dus een verschil van 1853 franken. Op deéze interpellatie hoéft 31. Evit lot heden toe gezweégen nogtans hv was zoo haestig om ons tegev alle iiect een exploit°met den denrvynerdcr te zenden ten eynde ons te doen afkondigen dal de algeheele koopsom van 6992 franken was ontvangen geweést, terwvl er eerst in voormelde label, tlie 31. Evit cyffer voor cvffrr had onderzogt, nagezien en goedgekeurd enkclyk tut 5153 vermeld slaotWv begrypco de stilz vygendheyd van 31. Evit „iel en daerom doen wv hem heden de zelfde interpellatie, naemelyk Is er misgreep in de label van M. De Crai cker die door M. Evit is onderzogt, goedgekeurd en nagezien; of wel is er misgreep in den brief' van 31. Evit 'T een en 't ander is mogelyk, maer waeiom dit niet uylgelegd Dat M. Evit ons dit laete weéten en wv zuilen 't publiek daeromtrent gerust stellen. Den adv okat Verhaegen is zoodanig kontebi gevvèésv van wederom als voorzitter der kamer gekozen te zvn, dot by den deken van ouderdom der kamer, M. De Soer, de ridderlyke omhelzing heeft, toegobragt I is gelyk men weel, de gewoonte der francstna^ons, en dit betoont aen geheel 'l land dat men 't zelve op zyn froncmaoóns wilt besmeren.. V 'T IS jammer dat 't poeder uytgevonden is.'want voorzeker zou den Notenkraecker die eer oen onze stad verschaft hebben. 'T manneken zoekt en herzockt, cylTert en hereyffert, keert, draevd en wend zich langs alle kanten om het hesteer der oude. hospicieheeren te konnen beknibbelen maer ongelokkiglyk loopt hy zich overal hnylcn en moet zich by eene plakille cyffers lu-paelcn waer den dnyvel zich niet uyt versbo t33 iit 't manneken mal oré no V Tleene groote reputatie bekomen, dat hy den kerel tragte te ontdekken wiens signalement wy zondag afgekondigd hebben, en hy zal aen de kerkpolitio eenen erootcn Een koititiglyk besluyl van 12 november, aenyeèrd het ont slag van den lieer D'Huygelaerc, secretaris der besmerende kom missie van 's ryks lagere oppersciioói te Aelsl. De middenpryzen der regelende merkten des ryks sedert 21 lol 26 October, zyn vóór de tarwe fr. 17—23 en voor de rogge fr. 1101 den hectoliter. Tyd- en plaelsgebrek dwingt ons verscltevde politieke aenmerkingen, plaelselyk nieuws elc. etc. lol opvolgenden ft' teverschuyven. Wy zullen onze geëerde leézers tragten le vergoeden voor 't verlies dat de groote insertie vvaermde ons bladgroolendeels vervuld is, veroorzaekt, zoo dat de kerk zal iu 'I midden blyven. De kamer der volksvertegenwoordigers lieéfl ook ecu rouwbeklag over het afsterven der koningin aen den koning gestemd. Er schynt gegrondde vrees te beslaen dat er öórlog tits- scliett Oostduryk en Pruyssgn zal uyiberslen.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1850 | | pagina 1