bron van inkomst voor den siaet zouden geweest zyn, dat hy
negen per honderd verzekerde
De liberalislen van 1847 volgen't voorbeeld naer der
geéne van 1792Toen hebben deéze laetstc onder voor
wendsel dal er 55 millioenen te kort was, revolutie gemaekt,
geheel Europa ten vuere en ten bloede gesteld, G millioenen
lranschen doen omkomen en meer dan zeven milliards of
zeven duyzend millioenen gesloólen, verkwist en zich zelve
meéverryklBelgen, let er op, de leerstelsels van Voltaire,
Rousseau, D'Alembcrt enz. worden overal gepredikt en in
voege gebragtT zyn die rampzalige en vóór eeuwig gevloekte
schryvers die ellclyke volkeren bedorven en lot den ondergang
hebben gebragt. Zy waren de vaendeldraegers der liberalislen.
In antwoord op aenmerkingen gedaen bctrekkelyk de
groole onkosten veroorzaekt door de boereschoólen, hééft M.
Rogier gezeyd dat duyzend franks 's jaers niet te veel is om
eenen landbouwer aen te kweeken, dat in veéle gesliglen
van den Slaet de leerlingen véél meer kosten. Burgers ziet
gy dal Rogier liberael is met uwe oorden....
Wy leézen in den Journal des Flandrcseen liberael dag
blad van Gcnd, dat de schóól der burgerlyke génie aldaer van
den eenen kant 25 Leeraers, reparlilcurs en surveillanten, en
van den anderen kant, slegts 25 leerlingen lelt. Wanneer men
inziet dat eiken lecracr in dat gesligt, eenc jaerwedde geniet
van 4,000 Qf 6,000 franks, dan moet men met M. Rogier beken
nen daf den slaetgestiglen onderhoud waer er nog meergeld
verkwist word dan. in de boereschoólen.
De kiezing van Dixmuyden is gekenmerkt geweest dóór
ongeregeldheden. Ziehier hoe men de gebeurtenis verhaelt:
Toen de kiezing geeyndigd was wierd er bevel gegeévcn
(wy weéten niet dóór wie) aen de gendarmerie, zich van de
merkt te verwyderen dewyl alles kalm was voórbygegaen.
Maer het was juyst het oogenblik dat de kiezers uyt het stad-
huys kwamen, en daedelyk wierpen zich de onruststoókers,
helzy zy een ordewoord gekreégen hadden of niet, op de pries
ters. M.Lampe wierd vervolgd, beledigd en mishandeld.
Den onderpastor van Clercken wierd insgelyks van twee
zyden te gelvk aengerand; men wierp hem met steenen en
stokken, maer gelukkig wierd hy beschermd dóór eenen offi
cier; hy kon in een buys vlugten en hetzelve langs de agterdeur
verlaeien. Verscheydene andere priesters wierden vervolgd en
eenigc moesten zich buvten de stad doen vergezellen, dóór
mannen met stokken gewapend.
Den heer Cassiers, senaleur, wierd insgelyks aengerand hy
deed zyne peêrden inspannen en wilde zoo de stad verladen;
doch hy heeft de hulp der gendarmerie moeten inroepen.
Op de Beeslemerkl zyn twee strooymanncn, verbééldende de
hoeren Desmaisières eii Cassiers, verbrand. In de Kiekenstraet,
hééft men 10 strooyên figueren, priesters verbééldende, ver
brand.
Den genaemden T., koopman, vergezeld van andere persoo-
ncn, doorliep den ganschen nugl de herbergen der stad, in
priester gekleed, met eene lamp in de hand en een schrift op
den rug; den volgenden morgend hééft men hem nog in dat
kosluem zien loopen...
De zedelooste karikalucren waren aen de vensters eener
kroeg gehangen; immers Dixmuyde hééft een voórbeéld van
onbetaemelykheyd gegcéven dat niet genoeg kan geschandvlekt
worden. Moet M. De Breyne aldus zegevierenProficiat.
T Verbond van Aclsl is woedend omdat wy 't loftrompet
niet hebben geslcéken gelyk dit blad gedaen heeft, over eene
redevoering dóór M. Cumont in de volkskamer uytgesproken.
T Verbond wilt zyne gramschap tegen den Dendcr-bvde wet
tigen en als regtveérdig doen aenzien doordien den Journal
de Bruxelles die redevoering hééft goedgekeurd Konfraler,
gy loont ons alle weéken dat gy eenen sukkelaer zytendoór
uwe onbehendigheyd, of eerder dóór uwe domheyd uwe eygene
patroonen aen de galg klapt met ons zaeken te herinneren die
wy reeds vergcélen hadden. Wéét eens en vooral dal wy nooyt
vóór antwoorden terugdcynzen; dus zie hier wat wy u ie
zeggen hebben
Ziel T Verbond van Aclsl eene rede vóór den Dcnder-bodc
van M. Cumont te bcwierooken, omdat den Journal de Brux
elles, den voórnaemslcn tolk der bewaerende party, de rede
voering van M. Cumont gepieézen hééft, dit heéten wy eend
groole onnoozelhcyd, want, wy durven en zullen het zeggen,
ilal onze gedagten en manier van zien verre van allyd met die
van gemeld agtbaer brusselsch blad overcenlekomen, integen
deel nu en dan gansch tcgenslrvdig zyn....! 'T is nu de derde
mael dal M. Cumont in de kamer eene korte redevoering uvl-
spreékt; de eerste wasten voórdcele der mekanicken, omdat
hy grooten mekaniekspinner is; de tweede handelde over de
vermindering der briefporten, om dal hy als aenzienelyken
handelaer zeer véél brieven ontvangt; de derde spréékt nu
ten voórdcele eener te stigten handelsmaetschappy, iets wat
wv grootelyks afkeuren, omdat in weynig lyds de kapitalen der
uytvoermaètschappy in de kas der induslricélen zouden over-
gaen, wyl den grooten overvloed van goederen meestal dóór
aenmoedigingspremiëu word uitgevoerd,etc. Wy hebben dus
onze gegrondde reden gehad, en zouden aen 't Verbond wel
durven zeggen dat wy aen M. Cumont eerder dienst hebben
bcweézen met over zyne redevoering te zwygen, wyl wy deé
zen heer wel op zelfden rang als M. Bruneau zouden- hebben
moeten stellen.
Waer de bescherming der mekanieken onze Vlaenderen
gebragt hoéft, hoeft niet gezegd te worden; uyt de verminde
ring der briefporten trekt deézen, die véél brieven ontvangt,
alleen profyt, lerwvl den armen boer die dikwils op een
geheel jaer gcencn enkelen brief ontvangt, hel te kort moet
helpen aenvullcn vóór wat de handelmaelschappy betreft, de
groote induslricélen zouden er alleen profyt uyllrekken, ter-
wyl den armen burger allyd moet gereed zyn om er in te
beiaelenWy geéven deéze eenvoudige bemerkingen ter
overweéging onzer geagtc leézersDat er ouzen konfrater
ook a.cu deuke.
Men léést in het Handelsblad van Antwerpen
Wy hebben twee onsluymige zittingen in onze kamer gehad,
en we! vóór liet kiezen van eenen racdsheer der rekenkamer.
Er waren zes kandidaetcn, waeronder den lieer Jacques, lid
der kamer. Hel ministerie beschermde den lieer Perlau, divi
sie-chef van algemeene complabiliteyt en pensioenen, in het
ministerie van binnenlandsche zaeken; een ander gedeelte der
kamer vereenigde zich op den naem van den heer Jacques.
By eerste stemming had geen der leden de meerderheyd; by
herstemming behaelde den heer Jacques 46 stemmen, en den
heer Perlau 44. De meerderheyd was 45.
De kwestie was nn Kan den heer Jacques, als lid der ka
mer, gekoózen worden Vervalt hy niet onder de kragt der
wet van onbevoegdheyd
De discussie was hevig, Veéle leden beweerden dat art. 2
der wet, op dat lid toepasselyk was, tcrwyl andere beweerden,
dat de kamer beslist had en dat hel de weérdigheyd van de
kamer miskennen was, de stemming te betwisten.
Den heer Jacques geniet zyne toelaege als volksvertegen
woordiger, zegde men, en de wet wilt, dat geen der leden van
de vergaderingen door den slael, tot een belaeld ambt geroe
pen worden, dan een jaer na het eyndigen van hun mandaet.
Men hééft gezien, hoe liet in de kamer gedonderd hééft; hoe
den lieer Rogier zich in het zweet hééft gesteld, en gevaer
lieéfl geloopen van tot orde geroepen te worden; hoe theatrael
den heer Frère, als eenen Mirabeau in minialuer, de armen
op de borst lieéfl gekruyst, en men ziet boe eyndelyk, in de
zitting van eergisteren, den heer Verliaegen uyt zyn graf van
liet stilzwygen is opgereézen, om de twisters te scheyden en
liet regtsgeding te beslissen. De stem van den heer Verhaegen
was als eene wederkeerende stem uyt het ryk der dooden
Den spreéker lieéfl voórgedraegen, dat hel niet de benoeming
is, maer het salaris, aen eene functie verbonden, dat de onbe
voegdheyd daerstell: de leden der rekenkamer ontvangen een
tracteinent uyt de openbaere schatkist en hierdoor staen zy op
dezelfde linie als de leden van het reglerlyk orde en andere
ambtenaers. Den lieer Verhaegen sprak véél over de weérdig
heyd der kamer, om alle agterdogt van deéze af te wenden
maer dit was ook een der argumenten van de legenparty, welke
wilde heiellen, dat men terug zou komen.op eene stemming,
die volgens hem over de zaek reeds beslist had.
De vraeg in stemming gebragt zynde, is de kiezing van den
heer Jacques ongeldig verklaerd, met 40 stemmen tegen £5.
Laeler zal inen overgaen tol eene nieuwe kiezing.
Wy hebben eene aenmerking te maeken op den Monileur
waerom beschuldigt hem een brusselsch blad, dat hyde zitting
van eergisteren niet gééft zoo als zy geweést is, vooral daer
waer den minister van binnenlandsche zaeken in het spel was.
Meer dan te veel word het officiéél blad van parlydigheyd
beschuldigd, iels wal in hetzelve geheel en al vremd moest zyn.
V In een reusagtig artikel getiteld Wie de slegte schryvers
zijn, stelt 't Verbond de volgende vraeg Wie ziel men aen
'l hoofd van lasterende schriften En 't antwoord aldus Advo-
kalen zonder zaken mislukte apothekers, afgedankte ambtenaers,
verworpen kandidaten in kiezingen, die lol niets meer goed zyn,
die niet bekwam zyn hun brood op eene deftige wyzc te winnen,
of door hen karakter onwaerdig zyn om lol ccnig ambt genoemd
te wordenen aldus ni r woelingen en veranderingen zoekenom
vervolgens hunne nellen in het troebel water uillewerpen.
Dit is eerie nog al aerdigc antwoord maer die ons onvolledig
schynt. Wy zyn geene liefhebbers van halve antwoorden en
daerom zullen wy van die van 't Verbond voltrekken. Aen
't hoofd van lasterbladen vind men 1° Advokaeten by wie de
zaeken dóór eerslgemelde advokaeten als slegte, als schandige,
als eerlooze zaeken geweygerd, gretig aenveêrd worden, als*er
maer te pluymen is 2° Advokaeten die in alle treffelyke ieer-
gestiglen weggeschopt zyn en zich dan in volksbedriegende
klubsen mengelen in lioóp van een plaetskcn te krygen waèrdoór
zy hunne dagelyksche botermelk en roggenbróod in wyn en
cyerbrood konnen veranderen 5U ZoóneiTvan doctors die dóór
foppery, verkeerde middels of spaensche loeren fortuyn weéten
te maeken 4" Ambtenaers die iels met eed bevestigen 't géén
zy zekerlyk weéten of meyncn valsch te weézen of ook daer zy
aen iwyft'elen 5° Notarissen die eertyds véél zaeken te verriglen
hadden, maer nu dat hunne schynheyligheyd en bewonderens-
weêrdige treffelykheyd gekend zyn, onder de algemeene
vcragting gebukt, overal buylengecyfferd en met een vierletter
woord aengeduyd worden5" Kandidaeien die zelf, gelyk
schaemtelooze straetloopers, by alle kiezers de stem gaen
bedelen, en deéze kiezers welke zy met zagtheyd niet konnen
overhaelen, met geweld dwingen" of doen dwingen t' buys
te blyven 7° Gasten die hunne geboórteplaels hebben moeten
verlaeten omdat zy er, wegens hun slegt gedrag, op eene
eerlyke wyze hun bestaen niet meer konden vinden, en die
dan in een ander stadje op eene slrooywisch komen aendryven,
om daer al wat deftig, van ouds trelFelyk en mildaedig gekend
is,, te belasteren 8° Bekrompene koppen die niet denken dat
er op hun en op hunne fa.miliën zoo véél te zeggen valt, zoo
dwacszyn ten onregte iemand iels te laste leggen wacrmede
zy zelve op de schantlelyksle wyze bemodderd/yn 9° Welge-
conditionneérdé oesiermans die vóór niets goed zyn dan om de
laetste en leegste etablissementen te inspeclcéren, aldaer foey
te geéven, andere naer toe te lokken en te bederven 10" Maer
't is genoeg vóór heden, zyn er liefhebbers die nog een byvoeg-
sel aen d'antwoord begeêren, dat zy spreéken, den Dendcr-bodc
zal hun voldoen
V Wy konnen ons niet meer onthouden van onze bewonde
ring aen 't Verbond uyt te drukken en onzen konfraler een
regtzinnig komplimentte maeken over'tzonderling gemak met
'L welk wy hem al de verschillige sóórten der letterkunde
beurtelings zien aenranden. Over eenige weéken zat het in
den predikstoel en dééd een sermoon aen de geestelykheyd
't g.eén zoo beweégend was dat wy er acht dagen lang óm ge-
kreélen hebben,.en dat wy nooyt zullen konnen verstaen waer
om er onze priesters mede gelagchen hebben. De w.eékdaerna,
zagen wy met verwondering dat het dien hoogen toon verliet
om mét de grootste snelheyd eene gansche tegenslrydige wyze
van schryven aen te randen. De arabische vertellingen kwamen
vóór deri dagen nooyt had den genre pastoral zulke volmaekl-
v,"a> una i scimierenu
schouwspel eener tragedie, en meester Jouet springt op de
planken met een grys kleed, eenen kalen kop een gefronst
voorhoofd en eene yzere inoord-pen Deézen alcieur z0u in
het treurspel zonder mededinger zyn indien Smerdis ons niet
verleend was. Welke ontroering, welkeü schrik in 't publiek
als men deézen op tonneel ziet verschynen zyne oo«en en
neusgaien alle oogenblikken open en toe' slaende, zyne°armen
beenen in alle rigtingen uylsleékende, even ais den afstapner
van St.-Rochus autaer Maer wagt eene wéék en gy zult no»
wat straffer zien. 'T is volle komedie: Smerdis beeft zyn treur-
masker afgetrokken, en men ziet hem met een arlequins-
kazaksken en eene vierkantige muts met bettekens bekleed
alle soorten van klugten uytgeéven. Deézen keer is Pcrrin
Dandin zyneti medegezel.cn 'l Verbond verleent ons 't genoegen
van die twee artisten aen iedereen, tot aen den ouden Janus
toe, zien perten te bakken. 'T Verbond word portrettënschilder-
naer de eenige portretten die liet afgekondigd, zien wy dat hei
in deeze kunst even. als in de bovengemelde zeer" wel zal
gelukken. Wy lioópen dus dal het ér zal in voorts gaen en
raeden liet kragtig aen van in zyn eerste N'. ter onze 'hulp te
komen, met een portret af te geéven 't welk wy meermaels
ondernomen hebben zonder het volkomen te konnen bren"cn
o Janus wat zyt gy toch moeyelyk om pakken lederen weet
dat zeven verschillige teekenaers waer onder Smerdis zelf
dien man al ondernomen hebben dat zyne beeltenis op allé
soorten van leér, papier, lynwaed, hout enz., enz., gansch zvn
buys tot zyne slaepkomer toe bekleed. Hier hangt hy met eene
vosse kalot, daer met eene roste; ginter hangt hy in zynen
tabbaerd, daer in zyne zondagsche jas met eene keêrs in
a inte 'l™8' mei een kruys Daer hangt hy
zonderBewyzen al die menigvuldige stukken niet dat
men lot lieden vruglelooze poogingen gedaen hééft om dit
portret te neémen o Lieven maer bedorven konfrater wv
hervroegen het u, stelt u eens aen 't werk. Gééft ons eens' een
volkomeiid portret van Janusdit is een weêrdig voorwerp van
uwe studie en kunst. Wy vraegen liet u in den naem van geheel
de stad, Smerdis, Polka, Jouet en Pieter Dandinus daer
onder hegreépen
De stad Aelst is kwaed. En waerom is de stad Aelst
kwaed Omdat zy haeren yzeren weg niet kan bekomen. Dikten
is ook kwaed En waerom is Dikten ook kwaed Om dal de
kamer en den Denier-bode gelagchen hebben met den yzeren
wegvan Jurbize.
V Hel gedrag van M. V. W. is niet katholiek, zegt 't Verbond
omdat dien heer de kiezing de Jonge Garde bvgewoond
hééft. Maer Smerdis, dat is een christelyk. man, want hv hééft
zich daer niet laeten vinden Onzen konfrater zou Smerdis
nog meer konnen verheften hebben, had hy hier bygevoegd dat
deézen zich in t oogenblik van gevaer te zoeken laet, en dat
onzen luytenanl-kolonel die christelyke stelsels sedert 't jaer
1830 uylwerkt. Vóór wat ons betreft, wv weéten niet of zulke
Smerdiaensche princiepen katfaolyk of liberael zyn, maer wy
weéten toch dat zy die van een kloekmoedig hert niet zyn, ten
ware zommige phiiosophe-koppen tegen den reuk van 't vuer
of van de zwarte booncn niet konden.
liet doelwit van Janus, den noótencraecker enz. is nu
««"«a iiaijuuu vryven, ny me met zyne lorluyn,
welke hy grootcndcels met den schynheyligen en den priesters
dienaer te spéél en hééft gewonnen, een baronsleven kan leéven,
alhoewel hy toch in geene baronswieg zyne eerste muylen
getrokken hééft. Het is in 't bloed van dien persoon van als
vyanden te behandelen al die aen welke hv de grootste dank-
baerheyd zou moeten loonen. Het aenschouwcn van eenen
weldoener, van zyn kleed zelf brand zyne oogen uytZingt
nu, Janus, maekt plezierPriesters die hunnen besten leéflyd
aen de dorre studiën hebben geslagtolfcrd, die aen de maet-
schappy zoovéél dienst beweézen hebben en nog dagelvks be
wyzen, die hier de welverdiende agting „genieten van'geheel de
stad, eenige joódenweézens uytgezonderd, dergelyke priesters
konnen vervolgen en kwellen, welke vreugd moet dit niet zyn
vóór een hert gelyk 't uweMaer, zal iemand zeggenik
versta dat eene hospicie-commissie welke dóór eenen Evit
gepresideérd en dóór eenen Craecker opgestoken is, dergelyke
voorstellen durft doen, maer dat er eenen communaelen raed
bestael om deéze aen te neémen, dat kan ik niet begrypen
Maer weet gy niet dal meester Jouet, dien waelschen beslaerder
onzer vlaemschc stad, geenen priester kan zien wéét gy niet
dat er in den raed onder den naem van Smerdis eenen Evit
pur-sang zynen zetel hééft? Wéét gy niet dal M. Cumont de
nationale intresten en de kamer ontvlugl is op 't eerste gerugt
dat er te Aelst geestelvken le plaegeu waren? Hoe'/zulke
schoone omstandigheyd laeten voórbygaen, T zou de galg
verdienen zynDeézen lieer is gelyk eenen conventionneél
van 93, uytgevallen tegen die verkwisters van de armkas, tegen
die opeéters der hospiciënEn legen zulke bewysreden viel
er niets te zeggen de twyiïelaers die zagen dat er eene proef
van libera lismus le geéven was, hebben gekniktTrioiaph
mynheer Evit, uwe hóóp is voldaen, treffelyke priesters zyn in
uwe strikken gevallenTriöinph wentelt u in uwe nieuwe
glorie, en overvryft uwe beenenMaer wv, die ons nooyt
hebben willen vernederen gelyk eenen D'andin, om aen
valschaerds wierook le branden, wy, zullen u eens vraegen
of>gy> mynheer Evit, al waert gy nog vergezeld van M. uwen
ncéf en van M. De Craecker en van M. Jouret en van T overige
van uwen haspel, in heel uw leven zoo véél verdiensten jegens
God en jegens den armen verzameld hebt, als eenen van'die
priesters, welke gy zoo véél genoegen hebt te vervolgen, op
eenen dag vereenigdDie kwestie zullen wy u durven doen
M. Evit, alhoewel gy het ontvangen van uw kruysken aen uwe
mildaedigheyd hebt loegeweézen en niet aen uw kryten en
smeeken, en alhoewel gy dan de christelyke ootmoedigheyd
gehad hebt van eygenhandig op uwe deur 't volgende te
schryven
Die aen den armen gunste loont
Word sulks van vorst en God beloont 11!!