ZONDAG 29 DECEMBER 1850.
VYFDEN JAERGANG W 225.
AELST, den 2 8 December.
Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag. —Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. SO c., dien der
annoncen op 20 cenlimen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plael-
sen. Indien iemand regtveèrdige klagteri of gegronde rekla-
men in 'l algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weékblad zal
CHIQUE SÜUM.
verder gcwaegeu van alle brocliueren, sehriflen, boeken, prin
ten, etc. vaervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naeinen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeêren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regte gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogl alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
ER-BODE
WIE IS DEN LEUGENAER, M. ROGIER OF M. DE BREYNE
In de zitting van 20 is M. Rogier dóór den graef De Merode
geinterpelleérd geweést over eenen brief dóór dien minister
aen den burgemeester van Dixmude gezonden met betrek op
de aldaer laetst gehoudene kiezing. Den burgemeester van
Dixmude, die niemand anders is dan M. De Breyne, had den
inhoud van dien brief by middel eener proclamatie aen de
inwooners van Dixmude, doen kennen, welken inhoud eene
sóórt van veragting wierp op den aglbaeren heer Yrederegter,
voorzitter van Tkieshureel, zynde dien amblenacr daerin
afgeschetst als hersenloos en berispelyk om aen zync admi
nistratieve pliglen en de welgevoeglykheden te hebben ontbroken
Den agibaeren heer De .Merode, veronlweêrdigd over dit
gedrag van den minister, heeft 't zelve in de volgende wóórden
geschandvlekt
Indien de ministers dóór BELEDIGINGEN de voorzorgen
van publieke veyligheyd mogen onlcercn en beschimpen,
die de magislracten, met deéze taek belast, onder hunne
i» verantwoórdelykheyd, noodig oórdeelen Jte neémen ter gele-
genheyd eener kiezing, dan moet gezag hun de wet
toekent, afgeschaft en aen 't ministerieél gezag volle magt
verleend worden nopens de politie der kiesvergaderingen.
d Tot nu toe heeft er zich geenen minister beledigende bekeu-
ringen veroorloofd tegen amblenaers van t rcglerlyk order
die van T ministerie niet afhangen 't is eene der nieuwig-
heden waermede de nieuwe politiek ons begiftigd hééft en
waertegen, wel verre van ze te aenveêrden, ik moet pro-
lesteéren.
Wat peyst gy, wat M. Rogier hierop geantwoord hééft? Den
man hééft zich agler eene slegte advokaetenstreék verschanst,
negare est prima regula jurisloochenen is den eersten regel
van 't regtZoo ook hééft M. Rogier gedaen, hy hééft den
burgemeester de Breyne en deêzens proclamatie onbeschaem-
delyk als valcsh en leugennagtig uytgemaekt, ofschoon de
proclamatie letterlyk den brief des ministers van 't inwendige
vervat. Ik beken,"zegde M. Rogier, dat ik dien brief leézende
waervan er in de dagbladen gewaegd word, myn eerste
gevoelen was eene zekere verwondering; men eggende my
a daerin woorden toe waeraen ik leenemacl vremd was
Maer nu is de vraeg of wel is M. De Breyne eenen briefverval-
scher of wel is M. Rogier eenen leugenacr'T is wel M.
De Breyne die in zyne fameuze proclamatie gezegd hééft dat
den brief van den minister van 't inwendige kwam en zulks
bekragtigd hééft dóór deéze wóórden ziel daer, mync vrienden
de wóórden van den minislerieélen briefM. De Breyne die
in de kamer over deéze zaek gesproken hééft, hééft bekend
dat den brief een handteeken droeg maer dat het geenzins
't handteeken des ministers van 't inwendige was; en indien
gy wilt, zegde hy tot de kamer, ik zal t u bekend maeken
iMaer, op die wóórden, is den president Yerhaeghen regt ge
sprongen en hééft M. De Breyne kort ingetoomd hem loeroe-
pende^M. De Breyne moet weélen dat de interpellatie lot hem
niet gerigt is, en dat liet aen hem niet is te antwoorden
T is te zeggen, zwygt, gy zyt eenen onvoórzigligen konfrater,
gaet aen geheel 't land niet zeggen welken broeder u dien
brief in riaem des ministersgeschreéven hééft, 'tis alzoo niet
dat eenen francmacon zich moet gedraegen, gy moet weélen te
zwygen ofte loochenen als 't noodig is gy hebt daer aenstonds
gezien dat konfraler Rogier véél rapper is dan gyDien
komedietrek hééft een aerdig uytwerksel op't publiek gehad;
men hééft gevraegd waerom den President-Yenerabelen zoo
haestig was om M. De Breyne den mond te stoppen Zou den
schryver der fameuze kiezingsbrieven waerin er van tiende
gesproken wierd met aenbeveéling van er aen den Pastor niets
van te zeggen, w el vóór iels of wat in de teekening van den
tegenwoórdigen brief zyn
In alle geval is't beweézen en zelfs beleéden dat de procla
matie van Burgemeester De Breyne eene leugen naer 't hoofd
der kiezers van Dixmude geworpen hééft en dat zy nu over
de weerde van hunnen afgeveêrdigden en Burgemeester oór
deelen
Indierf M. Rogier in de kamer niet gcloógen heeft, dan heeft
hy eenen brief geloochend die op zyn bevel geschreéven was;
't een is zoo schandelyk als 't ander; en noglans aldus word Bel-
giën bestijerd en onlëerd Indien er iets is dat deéze vlek nog
eenigzins kan verbleeken, 't is dat den persoon die onze van
ouds gekende rondborstigheyd en goede trouw zoo schaeinte-
loos komt verkrenken, eenen vremdeling is die zich hier met
't belgisch zweet komt vetmestenÉn zie eens hoe verre
de schandelykheyd gedreéven word: Den aglbaeren heer Yre
deregter van Dixmude word uytgemaekt vóór eenen zot, vóór
eenen sleglen amblenacr en dit om zyne pliglen gekweéten te
hebben; maer dit alles laet zich gemakkelyk verslaen by de
eenvoudige overwcéging van 'tgeén een brusselsch blad hééft
afgekondigd, naemelyk dal, na de zitting van 22, MM. de
ministers en 't grootse getal leden die de uylsluyling van M.
Demaizières gestemd hebben, de zacl hebben verlaelen om zich
aen een banket te vereenigen dat M. De Breyne hun voórbereyd
had
'T is aldus dat men de stemmen beloont en dat den zege-
prael der valschheyd gevierd word.... Men zegt niet welke
gezondheyefsdronken voorgesteld zyn geweést ter tafel waer
M. De Breyne de liberalisten der kamer GRATIS hééft laeten
eétea en drinken. Waerschynlyk zal den iraktant den eersten
gezondheydsdronk aen den groolen Rogier voorgesteld hebben
om hem te bedanken over zyn fyn politiek 't welk in de kiezing
van Dixmude gebruykt is geweést, waerop de liberale kliek
zal geantwoord hebben dóór eenen gezondheydsdronk over de
gelukkige wederkeering van den zedigen, den geleerden, den
welspreékenden, den taelkundigen, den aglbaeren heer De
Breyne
DE ACCYNSREGTEN OP DE BIEREN.
De kamer hééft in 't lang en in 't breed de verschilligc bud
getten onderzogl zonder dat een lid de moeyte gedaen heélï den
financie minister te interpelleéren over de lurksche of russisclie
wyze met welke hy de accynswet over 't brouwen der bieren
hééft veranderd. Maer,'l géén de volkskamer nagelaelen had
te doen, is dóór den senael gedaen geweést. In zitting van 20
hebben verscheydene redenaers 't wóórd genomen om hunne
groote verwondering te betuigen dal M. Frère-Orban, op zyne
eygenc hand, wetten durfde veranderen. Geheell vraegsluk
voor my is te weélen, zegde den baron de Royer. of hel loegc-
laeten is eene wet te wyzigen of er den geest en zelfs de loepas-
sing van te veranderen, en dit dóór eene enkele minislerieéle
schikking. Ik denk zulks niet, indien de wet slegt is, verander
de zelve, maer alleenelyk dóór eene andere wel
Om hierop te antwoorden hééft M. Frère véél geklapt, en van
alles gesproken uylgenomen van de voórnaeine kwestieal wal
hy er van gezeyd, is dal den zin van art. 15 der wel van 1822
niet klaer is, dalom dien zin le kennen, men lol de lribunael.cn
moesl toevlugt neémen, en dal de schalpliylige daerin waerborg
viudcnHierop zou men hebben moeten antwoorden dal M.
Frère processen vervolgde met '1 geld der schaipligtige terwyl
de schatpliglige hunne'onkosten van verdediging, raedpleéging,
verplaelsing etc. etc. uyt eygene borze moeten beladen, en
dat hy 'l alzoo schoon had de brouwers op eene liskale wyzeTe
kwellen met ze geduerig van den eenentribunael naer den
anderen te doen loopen. Maer M. Coghen, oud linancie-
minister, hééft beweézen dat de wet van 1822 in geener voege
als iwyffelagtig of duysler kon voorkomen, dat zy sedert 28
jaeren onder alle ministeriëu aldus is toegepast geweést gelyk
derzelvcr geest uytdruktHoe dan de kwellingen en hair-
klieveryën uylgelegd die Meester Frère uylgevondeu heélï om
de brouwers den duyvel aen le doen? Door eene eenvoudige
antwoord, naemelyk dat het doctrinair liberalistisch kakinel
Belgièn op zyn russisch wilt beslieren en dat al wal dóór 'l hoofd
van den waelschen francmacon passeert, moet uytgevoerd
worden of hy er regt loe hééft óf nietDoch, wanneer zal
't land eens vóór goed gevoelen in welke handen hel geleverd
is, wanneer zal den Belg, die allyd Irotseh is op zyne vryhedeu
en voórreglen, eens denken om dit dwingelandy-jok van den
libcralistenhaspel af le schudden
PILLEKENS. Ik hoor zoo véél spreéken van liberaelen,
zegde Jan Cens legen Pieter Franc maer liberaelen, wat zyn
dat vóór mannen Liberaelen, zegde Pieter, zyn mannen die
stout zyn en sloul boven sloulHet zyn daer by mannen die
geene schaemlc hebben wat zy ook doen of niet. Is liet zoo, zegde
Jan, dan trekken zy wel op d'ezels.
Pacha Rogier komt aen een twaelflal nonnengesliglen
eermedaliën toetekennen om ze te bedanken over de groote
diensten die zy aen de arme ongelukkige tydensden cholera en
typhus beweézen hebben.... \Yelke schielyke verandering
Over eenige dagen wierden de nonnen en mónikken dóór 't mi
nisterie en zyne aenhangers uyigescholden als luyaerds, nicl-
deugen elc. en nu worden zy met eeremelaelen begiftigd!!
Die gestigien zouden wel doen die speélmedaillekens wéér te
zenden, want 'lis eerder eene beschimping dan eene wel
gemeende eerbewyzing.
ÏYat doen de liberalisten, de groote klubsbaczeu, de
francmaconsmeeslers om den haspel aen een le houden zy
traglen 't volk te bedriegen en le verleyden met in gekogte
gazellen, waerin vremde huerlingen schryven, geduerig 't mi
nisterie le bewierooken, met al deszelfs akten lot aen den
hemel le verheffen, met de minnaers van vrede en vaderland
af le schilderen als agteruytkruypers, als paepsgezinden, als
kwezelaers, etc. etc. Die gazeljes worden byna vóór niet rond
gedeeld, Immers beterkoop als boterpapier, doch van den
anderen kant betaelt ze den burger liendobbel, want vremden
bugt kost gewoonelyk duer.... Maer wat is 't, 't land hééft
geld genoeg..
Ja, 'l land hééft geld genoegzegden de liberalisten wan
neer zy over dry jaeren aen 't roer kw amen, en daerom zyn zy
zonder haperen met de groote scheer in T leder van Belgiën
beginnen te snyden In dry jaeren lyds hebben zy vóór
42 millioenen franken leder versnippeld Burger zorgt en
werkt maer; en gy landman, zwoegt en zweel maer van den
morgend lot den avond, de liberale gelukkigmaekers zullen
't profyt van uw zweet, zorg en arbeyd wel weélen le bezigen.
Op dry jaeren lyd konnen die gasten 42 millioenen franken
naer den weerlicht helpen.
Yerledene wéék moest er een lid der rekenkamer gekoó-
zen worden tot welk ambt meesier Rogier eenen zyner kan
toorklerken beslemd had. De volkskamer had er anders over
beschikt en wilde dal er eenen afgeveêrdigden der nartie in
de rekenkamer zou zetelen, om te zien wal er met 'tgehl der
schatpliglige gedaen wierd.... Maer Pacha Rogier en zyne
medemaeten verslonden dit niet, de natie moest den neus in
de geldkolfers niet steéken, zy had geene afl'airens met de
rekenboeken naer le zien, en daerom wierd den benoemden
representant afgedankt en onbevoegd tot dit ambt verklaerd
Men zegt dikwïls dat de bakkers eo mulders malkanderen goed
verslaen, maer de liberalisten verstaen eikanderen beter......
Met nieuw politiek is zoo ervaren in 'l landbouwkundig
stelsel van droogmaeking of drainage, dat het by middel van
zuygerleggers, uyt de schatkist 42 millioenen franken in dry
jaeren lyds hééft weélen wech le zuygen Dit is waerlvk
eene kunst, want vraegt ons hoe men in zoo wcynig tvds zoo
schrikkelyk véél geld hééft weélen te doen uyt de slaetskas
loopenj en wy zullen bol slacn, daerop konnèn wy niet ant
woorden, des le minder als wy in onze ooreu al die beloften
van gespaerzaemheyd nog hooien klinken, waerdoór geheel
T land is bedroógen geweést.
.-. De onafhanglyke gazetten die de vreesselyke geldver-
kwislingen, de onreglveêrdigheden, de tiranische heerschzugi
van den libcralistenhaspel etc. aenranden, zyn, in d'oogen der
verkogtie en geleverde schryvers, twistzoekers, oproermaekers
en schandschryvers.... en waeroui Omdat de huerlingen,
w iens vingers geduerig met goudsmeèr moeten aengevel wor
den, voorzien dal die schoone dagen daerdoór verkort worden.
Als men op den lyd van dry jaer, 42 millioenen schuld
hééft gemaekt, moet men sloul zyn boven sloul om zulks le
durven loochenen, en om le durven zeggen dat 't nieuw
politiek geen negenmanneken agler uyt hééft geboerd Eenen
ezel die zynen zak afwerpt kan niet schaemteloozer zyn
M. Frère, ziende dal hy van de liberaelen naer /Ie maen
wierd gewenschl, om dat hy van zyne schulden gesproken had
als minister van iinanciën hééft den 19 deézer in de kamer
zyn wóórd willen verbeteren, en te verstaen gegeéven dat die
millioenen van hem niet kwamen Maer M. Malou heélï op dit
geprael eenen domper gezet, en die schrrroomelyke I....
aenstonds uytgedoofd.
.-. Als Frère-Orban verklaerd dat het nieuw libera el politiek
sedert 1847 het land voós geen negenmanneken schuid hééft
bezwaerd, zegt hy eene groote libcraele waerheyd, want 42
millioenen en zyi: waeragtig geen negenmanneken T schilt
nog al véél
