ZONDAG 25 FEBRUARY 1851.
VIFDEN JAERGANG.A' 251.
AËLST, den 2 2 February
Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den dacrop volgenden Zondag.Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 4 IV. 50 c., dien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 40 drukregelen in ons blad doen plact-
sen. Indien iemand regtveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen hééft, by mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weékblad zal
verder gewaegen van alle brochucren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszell's opsteller zal wor
den toegezonden.De naeinen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeèren mede ie deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
ledoen kennen. Geene siukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe Ie
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
CUIQUE SDUM.
WAT ER HEDEN TE DOEN VALT.
Telkens dat er groole belangen, en voórnaemelyk als zy
't zedelyk of geesieiyk order betreffen, aengerand en verdedigd
worden; als men aen 't volk zyn geloof, den regel zyner gedag-
ten, zyner werken, met een wóórd, de waerheden betwist
waermede zyn versland en geweélcn gevoed worden, heerscht
er eene verbaezende gisting in de samenleving. Er vormen
zich partyén, eenen hardnekkigen slryd néémt aenvang onder
de volkeren, alles is in beweéging. In die meermaels gedugte
schokkingen, vind men meest allyd een zeker slach van men-
schen die zich op zyde houden en van welke Pascal zeer wel
zegt, dat zy besluyleloos zyn uyt flauwherligheyd, toegeévend
uyt calcul of berekening, die niet weéten wat zy# peyzen of
willen omdat zy geen denkbeeld hebben van 't géén men moet
peyzen of willen. Dezwakheyd van hun karakter en de weynige
uyigestrektheyd van hunnen geest dryven hen aen te gelooven
dat, in alle geschillen, de wysheyd beslaet zich van alle denk-
wyzen en tegenovergestelde pretention verwyderd te houden,
en dat alle worsteling, om het even over welk onderwerp,
dóór wederzydsche toegeévingen moei eyndigen. Die sóórt 'van
menschen, vóór 't meestendeel gevaerlyk, als 't gebeurt dat zy,
in inoeyelyke tyden, aen 'l hoofd der zaeken komt, dient slegls
om de volkeren met minder gedruysch naer hunnen ondergang
te leyden. Zy vernietigt wel niets, maer zy laet vernietigen; zy
regt niets op, maer zy belet van iels op te reglen of iels te her
stellen. Teenemael werkeloos, vreest zy slegls de werking om
dat er geene werking beslaet zonder wederstand. Zy is bevreesd
vóór de minste beweéging, vóór de minste magt; en eene rust
zoekende die slegts in 't graf te vinden is, wilt zy vóór eenig
leerstuk de onverschillighevd, vóór orde dat wat beslaet, zoo
wel 't kwaed als 't goed, vóór regtveêrdigheyd eene gelyke
bescherming van dit goed en kwaed, vóór vrede de stilzwy-
gendheyd.... Van daer meermaels dien onverwaglen goeden
uylslag der booze, die hun aenmoedigl, die hun lot vermcten-
beyd toe de goede doet verdrukken. Deéze laetsle worden
allengskens vermoeyd, zoo dat zy met d'eersle gelegenheyd
mogelyk, eene lang ongelukkige zaek veriaeten en de geweld-
raannên leeneinael van 'islrydperk meester laeten....
Aldus gaet alles van slegt tot slegler, de openbaere rede
verzwakt, de herten verleegen zich, men bedwelmt zich over
het tegenwoordige, T verledene. word vergeéten en vóór 'l toe
komende ontwaert men een onheylspellend voorgevoel dat
belet den vrede ie vinden die nogtans zoo begeèrig dóór d'on-
verschillige gezogl word. Alleen gerust en onwankelbaer, de
opregte moedige calholyke vinden in hunne leerstelsels de
uyllegging van T géén zy zien, de vertroosting van 'l géén zy
vreezen en de verzekering van 't géén zy hoópen. Te wel
verlicht nopens de ernstigheyd van 'l kwaed, om zich in te
beélden dat men de orde zal herstellen dóór domme be
spiegelingen eener valsche politiek, dóór overeenkomsten met
onverzaedelyke driften, met verleydende denkwyzen, met
stofïelyke belangen, met T kwaed zelve, verwagten zy van dit
alles niet dan grootere onhevleu, maer zy verwagten die met
geruslheyd want zy weéten dat hun waer vaderland, de gods
dienstige ipaelschappy, allyd zal blyven en immer rotsslerk
staen in 't midden der zweepende golven van boosheyd en
verdervend geweld welkers tyden wy thans beleéven, doch
welkers duer de afgebaekende paelen nooyl zal oversellryden.
*T is nog zoo lang niet geleden om het aireede vergeéten
te hebben, naemelyk dat eenen dwingeland 't vaendel van
goddeloosheyd 't chrislelyk Belgiên plantte en in zyn hert de
vernietiging van 't calholicismus en der vryhevd gezwoóren
had om te gemakkelyker zyn doel te bercyken, zorgde hy
byzonderlyk de goede drukpers te iuuylbanden, zich dóór
ailerley slegte middelen verslaefde aenhangers te maeken, en
den volksgeest te bedervendan eensklaps riglte hy al zyn
geweld legen de geestelyken, welkers invloed hy met kragt en
geweld poogde zoo niet geheel te vernietigen, ten minste
zoodanig te verlammen, dat hy gerust zyn vernielingswerk
kon voortzetten.. Maer hoe zeer had den koppigen Willem
(want hy was den (dwingeland) zich bedroógen Van alle kanten
ontstonden er gegrondde klagten, de vryheyds-minnaers ge-
hruvkten, ten hunnengevaere, 't wapen der drukpers, bestorm
den dien geest van verdervende overweldiging, deéden '1 reeds
verdoofde licht wederom schilleren, en welhaest reés er eene
maglige terugwerking op die bliksemsnel een eynde stelde aen
al de schandelyke ontwerpen van eenen vorst die onder de
puynen zyner eygene geweïdenaeryën zynszelfs ondergang vond.
Gymoógthet wel weéten, verderfelyke liberalislcn- en franc-
macons secte, 'tis lot u dat wy willen spreéken; gy ook hebt
eenen aenslag gedaen op den catholyken volksgeest onzer
Belgen; gy ook hebt alle verderfelyke middels ingespannen
om lot uw heerschzugtig toppunt te geraeken, om alle bestue-
ren in d'handen uwer aenhangers te krygen; reeds verscheyde
kostelyke vryheden zyn onder uwe verdobbelde slagen gevallen,
't godsdienstig, gevoelen van Belgiën ondermynt gy op de
vlytigsle wyze; en, omdat gy niet ras genoeg dit voórnaem
ontwerp ziel voóruytgaen, zyn nu al uwe balteryën te gelyk
begonst om de belgische geestelykheyd te bestórmen. Hiertoe
gelooft gy mei goeden uylslag 't mandement des aerlsbisschops
van Parys te gebruyken, welk stukgy schynheyliglyk verminkt,
verdraeyt en op uwe manier uytlegt, en waerin gy u zoo deér-
lyk als grypende wolven doel voorkomenNu toont gy eer
bied vóór den aertsbisschop van Parys om dat gy. zyne wóórden
verkecrdelyk ten uwen profyte kont uytleggen; maer wanneer
de jammerkreétcn over uwe verderfelyke inziglen en handel-
wyze uyt de borst van den Paus zelf opslcégen, dan had gy
vóór den grootcn Pius IX niet dan veragtiugs- en smaedwoór-
den; dan schilderde gy den II. Vader af als een ligthoofd, dal
zich dóór ongegrondde influysteringeu liet misleyden etc. etc.
Immers, wy hebben d'óndervinding van 'tgeén de liberalislen-
secle begeèrl; wilt de drukpers onzer denkwyze zwygen; willen
de geestelyken van hunne grondwettige vryheden'en burger-
lyke regten afzien; de klubs- en logiemannen laeten begaen;
willen de goede burgers alles verdraegen en den haspel op zyn
gemak de overweldigde prooy laeten Verdeden en verslinden,
dan zal alles wel zyn Een groot deel zou, gelyk in 4795, na
d'eene verwoesting op d'andcre te hebben gepleégd, zich met
buyt overlaeden en dan op 't gemak de vrugten van begeérlyk-
heyd genieten Maer zoo niet gewerkt, iogiemannen, de gees
telyken, en alle goede burgers zullen hunne pligten weéten te
kwyten; 'l zyn de verderfelyke leerstelsels der francma^ons
van vóór 4795 die de vreesselyke fransche revolutie hebben
verwekt, welke onbeschryllelyke rampen hééft veroorzaekt,
den grond van menige landslreéken met bloed doorweekt etc.
dit is maer al te wel bekend; nu, T zyn heden de zelfde ele
menten die hunne verwoestingen bereyden, en daer de zelfde
oorzaeken gewoonelyk de zeilde uylwerksels hebben, is hel
de pligt zoo wel des priesters als van den burger die oorzaeken
legen te werken, op dat men hun, als het te laet is, met
volle regln iel konne zeggen: gy hebt de oorzaek van 'l kwaed
gekend en gy zyt werkeloos gebleéven, dus gy hebt T uylwerk-
sel gewildQui vuil causam vuil effeclum.
RÏI1VIIFI KF1V VARIA Onzen Feldinarschalk is van
VA141V» gedagt, dat nicuvye meesters
moeten nieuwe wetten maeken. Hy gaet ons parade leger op
eenen nieuwen voet stellen. Al de oppcrgeneraels en gouden
epauletten moeten uyt hel legerdeéze naeinen zyn aen de
Belgen haetelyk geworden om dal zy te véél den bonjour speélen
met hun zweet en arbeyd. Feldinarschalk gaet in hunne plaels
noemen dry klassen van aide-de-camps. Wie zullen die zyn
D'eersle klas zal zyneenen kalkoenen troep te peérd op
fransche ratten de 2,le eenen troep wolven van francmagons
mei schaepenvellen de 5,lc eene bende vergulde ezels, met
kruyskens van eer beplakt die jaerlyks 5 lot 10 duyzend franken
haver noodig hebben.
Feldmarschalk gaet een koslelyk regiment kozakken inrigten.
Hieronder zullen komen inspecteurs van wegen, inspecteurs
van waters, inspecteurs van beéken en zepperi, inspecteurs van
ontvangers, groote inspecteurs van kleyne inspecteurs; schoól-
kykers te voet en schoólkykers te pcêrd controleurs, verifica
teurs, recleurs, professeurs van latyn en grieksch, van vlaemsch
fransch, cngelsch, duytseh, van philosophic en geographie, van
chimie en industrie, van kaeyën en slcenen, van ossen en
peérden, professeurs van advocaeten, genéésheeren, notarissen,
van soldaeten, van boeren, van diplotnaelen enz. enz. Feldmar
schalk zou gcmakkclyk een klcyn leger van diergelyke opeélers
konnop byeen trommelen.
Er zal een regiment beurzeninspccleurs op de been gebragt
worden bestaende uyt advoliaelen zonder werkuyt Vremde
gelukzoekers; uyt beurzesludenten zonder zeden of verstand
uyt fransche broodschrvvers, die hunne ziel en geheel Belgen-
land zouden verknopen vóór wat geld uyt heerkens in de
steden, die op twee jaeren willen ryk zyn en treyn voeren
zonder iels te doen uyt Janussen die het geld uyt de zakken
der borgers kounen tooverenuyt woekeraers en diergelyke
die niet het gespaerd geld van den armen werkman te Brussel
bankieren uyt verkoopers van plaelsen. kruyskens en medail
lekeus; uyt goedkeurders van openbaere werken, leveringen
en remplagantenverders uyt alle slach van spiën en men-
schenplaegers zoo als eenige" schatters van huyzen en eenige
ontvangers van enregislrement enz. enz.
Er zullen twee regimenten leéggangers te peêrd en in
rytuygen zitten. Onder deéze bende zullen komen: eene menigte
penuesnyers en gazette leézers in de minisleriën, hooggcplaelste
persoonen die oost en west reyzen en alle smulpartyën bywoo-
ncn ten koste van het land een groot getal kantoormannen en
bediende die geen uer daegs bezigheyd hebben, die niet weéten
hoe hunnen tyd overbrengen en elkander in den weg loopen,
die anders niet te doen hebben als hunne vette jaerwedde
op te stryken. Van deéze regimenten zullen nog deel maeken,
dal schrikkelyk getal luyaerds die nog langen tyd konden dienst
bewyzen aen hel land en nogtans sedert verscheyde jaeren aen
den restelier der pensioenen staen te knaegen.
Onzen Feldmarschalk belooft met zoo een leger ons land
te bevryden van opstand en plunderyën. Ik wil dit niet
betwisten. De dieven zyn van ouds de beste boschwagters.
En als de fraricma<?ons hel land beslueren zullen zy nooyl
revolutie maeken.
P. S. Met zal toekomende wéék te Luyk groote revue zyn
vóór Feldinarschalk. Orbanius en nog eenige' andere broeders
zullen het leger een fel lavement zetten. Gelukkig land waer
al die raere en kostelyke vogels zich zullen neérzetten Daer
zullen millioenen en millioencn van onze goudstukken te
raepen liggen die zy opgeëelen hebben. De luykerwaelen en
d'heerkens uyt de stad zullen hier wederom de beste zvn.
YRAEGSKEN Zyn alle Beleen gelyk vóór de wet Worden
de groole en de kleyne, ryke en arme gelooud of gestraft naer
verdiensten? Ik meyn van Nef.n.
Inderdaed, is er eenen armen dompelaer die dóór bekoó-
ringen toestemt aen de genegendhevd van eenen haes te schie
ten of wat vogels te vangen, hy word by de kraeg gepakt, in de
boel geslaegen, zyn schietgeweer ontnomen en in de gevangenis
gesteéken; maer is er eenen franschen baron, die eenen Belg
wilt om hel leven brengen, om dal hy van gespaerzaemheyd
spréékt, dien baron word gespaerd, hv word vóór het regt niet
gebragt om geóórdeeld Ie worden. Dus eenen franschen baron
mag willen Belgen vermoorden en eenen armen dompelaer
mag geenen haes willen vangen. Indien de gouvernementen
willen dat de volkeren de wetten eerbiedigen, dan moeten zv
zorgen dat de groole en ryke mannen het voórbeéld geévcu aen
de klevneen geringe borgers.
VAL VAN MINISTER SICCARDI.
Wy verneémen thans officieélyk dat minister Siccardi, op
perhoofd van 't italiaensch Carbonarismus of PiëmoiUeéseïi
iiberalisiendom, gevallen is. Men verzekert dal de mogend
heden van Europa aen den koning van Sardiniën hadden laeten
weéten dat, indien hy zulke mannen aen zyn gouvernement
behield en voortduerend de socialisten politiek van Mazzini
blééf ondersteunen; zy zulks met gfeen gelaelen oog konden
aenzicn en, vóór de rust van Europa, zouden verpligt geweest
zyn, met geweld, den oproeringen opslag, die zich in zyne
siaelen vormde en geduerig aengroeyde, uyt een te dryven.
Aldus zal onze francmagons- en libera listen ambassade hacr
doel missen en onzen afgeveérdigden moeten naer buys keeren.
Maer 'tzal niet al verloeren zyn; hy zal konnen uvtleggeéven
over T in duygen vallen van '1 Siccardisch gezag, èn ter zeiver
tyd konnen spreéken over den fameuzen korrespondent der
Iiulépindtmcc Iklge, welken laetst is gekruyst, waerscbynelvk
vooral de moeyle en fynheyd die hy aen den dag legde om,
dóór zyne brieven, aen de Belgen de honingzoete leer van
Siccardi, Mazzini en andere italiaenschc Carbonari's te doen
opslikken.... Wal zal den koning van Piëmont nu met Siccardi
verrigten Zou hy hem ook tot aen den hals in 't goud niet
konnen steéken, geiyk Meester Rogier met den kwelduyvel De