Z0ADAG9MAERT 1851.
VYFDEA' «JAERGAAG. 3\r 255.
AELST, den 8 Maert.
Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van ilen daerop volgenden Zondag.—Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 IV. 50 c., dien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen die
voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen"lieéft, liy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenep en dezelve ondersteunen. Dit weékblad zal
CLIQUE SUUM.
verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. wa er va n een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor-
den toegezonden. Denaemen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeèren mede te deelen, zullen geheyni ge
houden worden, ten zv wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogl alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry loc te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengael.
BET PARTY GOUVERNEMENT INGEUIGT DOOR MM. FRÈRE
EN ROGIER.
MM. Frère en Rogier, de Iwec voórnaemste stigters van
't nieuw politiek, verkondigen: wy willen uylsluylelyk beslue-
ren tloór hel liberalismus en vóór de liberaclen in den senaet
gelyk in de volkskamer beroepen zy zich altyd op parlykwcs-
tiên en verstooten ais gevaerlyk en dubbelzinnig allen onder
stand dien de bewaerende tninderheyd aen 't bestuer zon kon-
nen leenen. Aldus alles vóór deéze die gelooven en denken
gelyk MM. Rogier en Frère, plaetsen, ambten, subsidién, be
scherming etc. etc. niets voor de mannen der party die men
katholyke noeint. Deéze laetste zullen al de conlrib'ulièu be-
taclen, zy zullen al de andere lasten van den staet helpen
draegen; inaer als er een winstgeévend ambt of eene eereplaels
ie vergeéven is, vóór bun is er niets te bekomen't zyn dom
pers, fanatieken agteruytkruypershoogstens goed om te
betaelen
Dergelyke lael voerde men ten lyde van 't fransch Sanscu-
lotlismus, in 1792, in de dry rep'ublikaensclie vergaderingen,
maer byzonderlyk itt de Conventiedan ook wilde men uvt-
sluytelyk door en vóór deéze der party besmeren, al deéze
welke niet peysden gelyk de groole mannen van dien tyd,
wierden buyten de wet gesteld; en gelyk 't woord der party
toen was, alles te repüblikuniseérenis Y beden alles te libera-
lisccrcn'l was op de aristokraten dat men liet gélaeden bad,
en't waren ook deéze welke buyten de wet moesten gesteld
worden. Ook heeft men gezien welke vreesselyke uytwerksels
die kuyperyën, die redevoèringen der wetgèévendc vergaderin
gen toen ter lyde, in Vrankryk, gehad hebbenDe menigte,
'Ivolk was door dit roekeloos gezwets zoodanig begoocheld
en gefaoaliseérd, dat al wie vóór aristokraeleu gekend waren,
of de roode muls niet droegen moesten buyten de wet gesteld
worden en 'l volk was gelast er legen op Ie trekken.... Maer wat
bctëekende dan T woord legenoplrckken 'T was dat men hun
naer de guillotion moest sleépeu en hunne goederen aenslaen
Men weet dat in eenen tyd van verderf en afweézigbeyd van
godsdienstige grondstellingen, dergelyk leerstelsel met gretig-
neyd dóór de menigte, dóór de begeèrige gieren aeuveèrd
wierd, omdat zy er een geinakkelyk middel in vonden om zich
te verryken, naemelyk met zich eensamlers goed loe teeygenen.
Als men nu den zelfden weg inslaet en de zelfde middelen
gebruykl, is bel niet te vreezen dal men tol de zelfde ouheylen
tot de zelfde uytwerksels zal komen, en dit zoo véél te meer,
sedert dat er eene sccte is opgeslaen die vind dat bol regt-
veérdig is andermans goed te overweldigen en le deelen
VERSCH1LL1GE SOORTEN VAN LIBERALISMUS.
Maer als men van liberalismus, van liberale party spréékt,
zouden wy aen M. Frère eens willen vfaegen van welk koleur
van liberalismus by wilt gewaegen, welken leest by in d'oog
hééft om er zyn nieuw bestuer op te sclioeyên en zyne dikta-
tuer le doen werken? Is liet 't socialistisch liberalismus van
Vrankryk Is het 't liberalismus der Italiaensclie Carbonari's
Is liet 'tradicael of volksbedriegend liberalismus van Zwit
serland of dit van den moordcnaersklub onder litel van Sainle-
Vehmelaetst in dit land dóór Mazzini ingebragl Is bet 'l li
beralismus spiritnalisle-illuminé van Duylschlurid Is liet 'i li
beralismus der radicale Chartislen van Engeland Of is het
eyndelyk 't liberalismus van zuivere volksbedriegery of Cal
vinistische, traneuincon may die schynldit onzer nieuwe politiek
te zyn, want zy bewyst door haere akten, iloór liacre redevoe
ringen en schriften dal zy onverdraegzaem is gelyk de secle
van Jan Calvyn
Maer mag M. Frère wel eenen oogenblik op de standvastig
heid van zyn oukalholyk eu Calvinistisch liberalismus reke
nen Zal hy sterk en behendig genoeg zin om den voortgang
van dit liberalismus legen le houden En wie zal verantwoor
den dal wclhaesl T socialismus zyn vaendei niet zal planten,
en na dit bel Mazzinismus of 't Robespierrismus van 1792
Dit zou zoo zeer niet te verwonderen zyn, vermits liet slogls
't tweede boekdeel van't philosopliismui zou zyn van 1789,
waervan cr reeds eene secte bestaet die niet ophoud 't beheer
van den bloedhond Robespierre te bewierookeu, om de samen
leving te zuyvcren, gelyk zy zeggen, om slegts eene partv alleen
te laeten heerschenMaer alsdan zal den Hberaelen franc-
maeon Frère zou wel voor zvue evgendommen le vreezen
hebben dan den vuerigslen kallioiykenDe omwonleliu»
van 1789 en laeler is nog daer om zuïks te benyzen....
Geheel 't land moet dus als een vreeslyk ongeluk aenzien te
moeten bestuerd worden dóór mannen die zulke "rondslellin-
gen .belyden eu willen ui twerken, geheel 't land moet over
tuigd zyn dat er geene mogelykbeyd bestaet een volk, zonder
godsdienst en bygevolg zonder zedelykbeyd, le besluereu; de
godslooeltenaers, de seclarissen en goddelooze kouuen niet
dan verdelgen; om iets op te bouwen, daertoe zyn zy oube-
kiyaemEn als M. Frère zicli de hoedanigheden toeéygende
van den leeuw waervan 't Evangelie spreekt, quairens quetn
devoret, hééft hy eene getrouwe schels gegeévcn van 't libera
lismus ivaermede by Delgiën wilt bestueren 't zelve dóór
geheel 'tland poogende te verspi eyden....
EENIGE PILLEKENS DOOR DEN SENAET AEN GENERAEL
ROGIER TOEGEDIEND.
Die pillckcns zyn niet opgegeëyen, gelyk de Indépendance,
den Messager de Gand en andere vremde liuerlingen hebben
afgekondigd dóór klerikale of arislo-katholyke apothekers,
ivelke, in hunne overdreévene kwezelaery, geeue andere vol
doening hebben dan hel bestaen van eenen liberael, van eenen
francmaeon, van eenen sligter der nieuwe politiek le vergif
tigen, en voórnaemelyk om den grooten baes, den ciloyen van
Arras naer '1 pierland te doen verbuyzen; die pillekens komen
integendeel uyl eenen minislerieéleu apolliekersivinkel, en zyn
gemaekt en toegediend door liberaelscbgezinde apolekers-
senaleurs welke reeds sinds lang vóór hunne verkleefdheid
aeir de ministerieéle pharmacopée gediplomeerd zyn.... YVv
hoeven gcene andere proeven aen te haelen dan de lavementen,
brandbussen en teérplaesters ivaermede MM. De Reuesse,
Savart, Marnix, Prins de Lignc, Verga uwen en andere libe
rale senateurs van zelfde denkwyze, .11. Rogier getrakteerd
■hebben. YVv zullen ons bier met een paer van de fyuslc verge
noegen.
EERSTE PILLEKEN, il F. Vergauwen Men spréékt altyd
van gespacrzaembeden maer ik zal aen den minister van
'l inwendige eenige inlichtingen vraegen nopens de bronzen
kolon die ter gedaglenis van liet nationael kougres gael
opgeregt worden ik zou geèrn weéten of liet naer is dal liet
eerste plan twee miUiocnen zou kosten en of de inschryving
ii den verwagtteu ui tslag opgeleverd hééft M. Rogier anl-
wóórd dat hy nog geen plan kent, maer, gaet liv voort,
indien 'l land vond dat er twee inillioenen moeten besteed
worden om aen 't kongres en de grondwet buide le benyz.en,
ik zou niet aërseleu dergelyk sacrificie te doen Hel is ge-
ii makkelik aldus te spreéken als men niet 't geld van een
ii ander mag speélen Dit is nog eenen middel om zicli crea-
ii lucren le maeken IMaer ingezien de n yze op welke de
politiek Frère-Rogier onze grondwet behandelt eu inbreuken
ii niaekl op onze vrylieyd die dóór de grondwet gewaerburgd
ii zyn, men zou veel beter doen, gelyk den senateur de Bailïel
ii liet zeer wel heeft doen opmerken, van eene grafzuyl aen de
dood of ailyven dan eene kolou aen 't aendenkeu van 't kon-
gres van 1850 op te region
Men spréékt ook zegde M. Vergauiven van een nationael
II pantheon van slandbeélden op te regten aen de groole nian-
II nen die Belgiën voorlgebragt lieéft...Dit zyn, zegde hy,
ji grootsche gedagten ivaeraeu M. Rogier ons gewend heeft....!
'T is van geen panllieon, antwoordde M.' Rogier, dat er
ii kwestie is, 't isenkelyk van een museum waerin de porlrel-
ii ten zouden vereenigd' worden van al de mannen die lol eer
11 aen 'tland verstrekt hebben.... En wie zal den keus doen
dier mannen? Waersebynlyk de meerderheid der kamer die
daerin met de kalkoenzweep der oraugo-m'aconico-liberalis-
lische coterie zal bestuerd wordenen alsdan zal men eene
waei lvk curieuse lyst van groole mannen zien verschillen
TWEEDE PILLEKEN. M. deu grael' de Reuesse Den
minister van oorlog is niet alleen gelast met de zaeken van
ii 't ministerieel departement te besmeren, hy is onder de
ii beveélen des konings, 't veranlwoórdelyk hoofd des legers.
II Opent hel jaerboek des legers en wat vind gy op d'eersle
ii bladzyde Den koning hoofdbevelhebber des legers, en dan
i> die uitdrukking der Grondwet den koning beveélt de stiyd-
kragten des legers, te water eu tc land.."... Na deu koning,
v, i, V"r meV en oorlogsminister wiens nacm dóór de
vol uidelormii'e n. voorgegaeu Den minister van oorlog
ii des Te'e'rs en konings, Y veranlwoórdelyk hoofd
Den oorlogsminister is dan den tweeden bevelhebber des
legers en hy lieéft bovendien cfe verantwoórdelvkhcYd van
t algemeen bevelhebberschap op zicli. Die ovcriieégingen
van ve®' eiTOIigeren aerd zyn, moest er een voorval
ontslaen iiaerdoor de rust die wy nu genieten, zou kunnen
11 gestuurd worden..... Zou eenen civielen minister zich in
,,f3' - 0™staiidiglieyd niet in eenen zeer nelelagiigen
toestand bevinden liet zou hem oninogelyk zyn door zich
zenen de maetregels te weèrdeéren waeivoór in noatans
veranlwoórdelyk zyn zou.»
JNat! eenen belgischen senateur aldus tegen deu grooleu
Li loven van Arras durven spreéken W el hoemen zou dur
ven my Helen aen de stevigheid des geest, aen den algemeeneu
ot encyc opediekeu genie van den ouden schoolmeester...
net boe deezen die eene schóól van sloule jongens weet on
le dryven, zou geen leger konnen bestueren...!. "fis eene
schande aldus met den grooten Rogier le durven spotten
Hoe durft gy, hoe kom gy tivyffelen van zvno hooge krvus-
talentcn Hoe durft gy haperen van niet le zeggen dal'hv
eenen vernuften krygskundigen is Léés liever zin dagorder
\v i ri en zu" ophouden te tivyffelen
Wy beveélen al deéze geguillemelteérde wóórden aen de
aeudagt des lands, zy zyn véél beleekcnend.
BURGERS ONTKNOOPT UWE BORZE.
Het scliynt zekert dat M. den minister Frère gereed is
verschelde wetsontwerpen aen de kamer vóór te draegen om
niouive belastingen op de schouders der burners le le""en De
wet op de erfenissen zal van't getal zyn. Den gclduiïnisler
weester zeker van, zai niet vergeéteu den haclelyken, den
onzedolyken, den onreglveèrdigen eed weder in tc voeren dit
is immers een goed middel om deéze te begunstigen die'niet
veel cas maeken van den eed, maer altvd gereed zvn om iets
met eed te bevestigen Y géén zy zekerlik weéten óf meynen
valscii le weezen of ook daer zv aen twijfelen.... Doeli op dat
dn pilleken van nieuwe belastingen gemakkelyk zou doón-acn
zal den minister teil zelfden lyde aeu de kamer een nlarl
voordraegen van openbaere werken die in verschilli-e provi-n
e'eu zouden ondernomen worden... ïivvifolt er niet aen, dit zal
een middel zyn om de ontwerpen van de werkiimen'aen de
Macs te doen doórgaen want Y is daervan dal zin parlementair
bestaen afhangt, en'1 is algemeen gekend dal'de leerstelsels
van eenen goeden liberalist zyn voor zicli zeiven le zor"cu
Primo mi hi.
Maer dit mael zyn wy nieuwsgierig te weéten of in dien
bundel ontwerpen van openbaere werken ook dit van den
rcglslreeksclieu yzeren weg van Brussel op Gend lam-s Aelst
zai te vinden zm. Dien weg is niet alleen eeuc reglveérdf "hevd
1" lol schadeloosstelling eener groole lacaliievi" die op° eênè
maer al te gevoelige uyze in de openbaere belastingen deel
neemt, maer ware 2" eene der dringendste uoodzaeke'ivkbederi
om t nadeel te herstellen dal aen de inkomsten vau dén staet
dagelyks toegebragl word tloór den vz.eren weg van Inrbize
wiens bestuurder geene enkele gelegenheid iaet voórbvaeii
omdereizigersnaer dien weg le lokken. Dit konnen zyne belan
gen vcreysselicn, maer geeuzins de belangen zyner lasigeévers
DEN IIEERE II. DRUNEAU.
Ter gelegenheid eener petitie van den gemeenleraed van
Geeraerdsbergcn, waerby de kamer verzngt word de uytlc"-
gingeu vail M. Rogier le vergen die deézen raed nopens de
benoeming van een bospicielid dier slad gevraegd lieélt, lieéft
M. Bruneau Y wóórd genomen om den burgemeester van
Geeraerdsbergcn en de andere pledgers van klaerblykende
onwettigheden die daer plaets hebben, te ondersteunen 'Onder
andere oiigerytndheden, lieéft M. Bruneau de volgende veel
beduidende wóórden uitgesprokenDe meerderheyd des
tjemccnleracds weygert de wet uyl le voeren, zy mathl mlsbruyk
van haere meerderheyd! Om niet le lounen dat l,v eenen
grooten uyl is, zou 't fameus kleyn advokaetje hebben moeten
zeggen lau nelke net hy wilde spreéken nu zal men moeten
bekennen dal by eeuen opreglen fynaerd in 'i uobijnpjoa zmee
