zich noj zeer wel dat zoo lang er in de dendermaetschappy te bestueren
was, men altyd goed bestuerd lieéft, zie daer wat er by 't publiek
bekend is die zaeken van maetschappv en van onderneéming moeten
dan groote winsten opleveren om in zoo korten tyd eene onafhang-
lykheyd van forluyn te verschaffenWat zullen onze ministers en
onze volkskamers, daervan zeggen als de schatpligtige hun eens zouden
vraegen luie het komt dat ons «gouvernement jaerlvks zeven a acht
luillioeneu aen zynen yzeren weg verliest, terwyl partikuliere daerop
in wevnige jaren eene algeheele onafhanglykheyd van fortuvn
verzamelen
M. Bruneau schvnt in zvr.cn brief alle betaelde ambten te ver-
sinacdenAtaer was 't ambt van lid der bestendige deputatie niet een
een betoeld ambt Is de fonctie van afgeveêrdigden ook niet een
hetaeld ambt? Als men de pretentie gehad hééft van minister te worden,
was die portefeuille zonder jacrwedde En ten anderen wie kent dit
duyzendmael hcihaelde gezwets van zekeren ouden heer, Ulon Zendve
sera ministredés qiéil sera d la samhrc En wanneer men spréékt
over onafhanglykheyd van politieke opinie of geziudheyd, dan wéét of
denkt inen zeker niet welke reputatie van vcrsiarfaUeyd en platte
dientstveêrdigheyd men in de kamer genietwelhaest zal zulks in alle
parlementaire vergaderingen tot spreékwoord overgacn Verslacfd
geiyk BruneauWant wv herrinneren ons maer eenmael dat dien
heer JA gezt'gd heeft als de ministers NEEN zegden, en dit was als er
kwestie was van de tarieven op den yzeren weg te verhoogen. l)it
wilden de ministers niet, maer dit wilde 31, Uruneau, en waerora
Omdat, als de tarieven op den yzeren weg van den Staet verhoogden,
deéze op den Jurbischen spoorweg ook zouden mogen verhoogd
wordenEn dan dui ft men komen zeggen dat men zich met zyne
tyiene belangen niet bekommert, daer wacr de twee millioencn
borgtogt van de vaert en spoorweg der dender valley, gcLruvkt aen den
tpoqrweg van Jurbise, altyd gereed zvn om te antwoorden... Neen, wv
zullen cr voorlieden niet dieper ingae», want de grove zweep zou moeten
voor den dag komen, en daer Voor is het nog tyd enkelyk willen wv
pvndigen met te zeggen dat den brief van 31. Bruncau niets wederlegt,
tpn zy dat zyn gesigt niet verlengd is, als den voorstel van M. De
Perceval gestemd is, en dit is 't minste van de zaek, wyl zyn gezigt
leeds lang genoeg is en op tyd en stond naer behooren zal verlengd
worden.
-.ilU'U'...
ONTWERPEN VAN OPENBAERE WERKEN.
Al de dagbladen hebben 't artikel opgenomen der Emancipa
tion bevallende eene reeks ontwerpen van openbaere werken
die na de paesclivacantie gingen voórgedraegen worden. Wy
vonden die reeks zoo bovenmaete groot, dal wy er geen volle
gelooi' kodden aen heglen; wy hebben ons niet bedroógen, als
men ziet dat de Indépendancede gazelle der ministers, er
volgender wyze van spreekt: Indien wy onze byzondere in-
lichtingen moeien gelooven, (dit is te zeggen van Al. Rogier)
i) zouden de gezegd ens der Emancipation niet geheel nauw-
keurig en de onderhandelingen niet de maetscbappyën zoo
w verre niet, gevoorderd zyn dan dit blad zegt. Alen vorstael
overigens dal die werkingen niet zouden konnen verrigl
worden zonder eene min oi' meer kragidaedige hulp van den
slaet, en daerdoór alleen zouden zy ondergeschikt zyn aen
de wyze op welke de kamer de voórloopige voórsiellèn van
T gouvernement zou begroeten, om den toestand der scliat-
kist te verbeteren en liaere inkomsten te vermeerderen.
Dit is klaer, hel kabinet, vóóraleer te denken de ontworpene
openbaere werken voor te draegen, wilt eerst de nieuwe be
lastingen van Ai. Frère .doen aenveêrden, en het denkt dal
het met T lokaes der werkingen eene meerderheyd vóór de
nieuwe belastingen zal krygen Maer T is niet alles, Al.
Frèrc hééft nog andere advokaeteu slreéken in den steërt, hy
wilt zyn iroepken nog van een ander kruyd doen eéten. 'Tzyn
wy alleen niet die zulks denken, maer verselieydene andere
dagbladen hebben zulks vóór ons vermoed zy denken dal in
er in de reeks ontwerpen slegls hvee zyn die Alaes- en Moe-
selminislerie van zin is nvt le werken, uaemelyk de a/leyding
der Macs, plegliglyk dóór Al. Frère aen zyne laslgeévers, op
voorwaerde zyner herkiezing, beloofd, en dan den yzeren wc
van Ln.rnidmrgook als voórwaerde van herkiezing aen AF
Teseh opgelegd. De Spoorwegen van Brussel op Gend en van
Alh naer Aelsl, benevens d andere ontwerpen die voóruyl-
gesl'eéken zyn, zouden op deii koop toegegeéven worden en
onder vorm van overeenkomst doórgaen, als men geen ander
middel van aenveèrding der twee eerste ontwerpen zou vinden;
zoodanig «lal de ontwerpen welkers noodzaekeiykhevd oube-
iwislba.er is, lol pasport zouden dienen aen d'overgroote on
kosten die MM. Teseh en Frère opeygen hand beloofd hebben,
/ie bier hoe de Alaes-en Alucselmamien klappen Gy zult ons
de afleyding der Macs en den spoorweg van I.u.vcnrburg loeslacn
'-''HU1 niets..Tgéén bier zeer gewigiigs is op letner-
ken. is dal de Indépendance uyl do kapel klapt en 'tgehevm
ontdekt, dal uaemelyk de nieuwe belaslingen moeten gestemd
zvn vóóraleer ei eenigo voorstellen zullen gedaen worden.
JFi is 'l geéu wy boelen als moeslor le werk gaon of T mes op
«ie k< èl sieüen 'l is een middel om alles wal men in T hoofd
l»s-: i t ie doon doórgaen, 'lis aldus dat de nieuwe politiek Bel
li hosiuerl, 'l i> alz-.o dal Frère zyn iiberalisuius uylwerkt...
Welke oer voor i-olgi u oj» zulke manier dóór ecnen Frère,
oenen Teseh en den vremdeling, Rogier, behandeld le worden'
i>bi E rkTW Wierook moét ook geld koslen, hyzon-
l i derlyk als T van de fynste sóórt is, dil
ondervind de slaelska^alle dagen. Zie hier een slaelken onder
duyzende genomen Eenen schryver der Indépendance(mis
schien deézen die naer Fede en Oordegem geweést is om le
zien of cr geen middel was van den eenvoudigen Dcndcr-bode
ie kloppen) hééft eene geschiedenis goscbreéven over onze
revolutie van 1850, in welke geschiedenis den dobbelen
minister, heere Carólus Rogier, afgeschetst staet als eenen
anderen Milliades die zyn vaderland van "t jok der Persen
bevrydde, of als eenen uusar die zooveel glorie op Roomcn
deed afslraelcnDie geschiedenis, zeggen wy, verheft AF
Charel zoo lioog, dat aen hern alleen de wegjaeging van den
koppigen en afpersenden Willem, de herboórlng,\le gelukkig-
maeking immers de onafhanglykheyd van Relgicn moeten
toegeschreéven worden Eu waerom Omdat dien vremden
heer zoo rap gèweést zich in al de beste plaelskcns le foelfelen
en in ons herbergzaem landeken de fynste brokskens uyl de
schotel le haelenMaer vóór al de ongerymde lofluytingén,
vóór al den fynen wierook moest den schryver der Indépen
dance toch een koeksken krygen, 't géén niet min mogt beloo-
pen dan tot F duyzend 500 honderd /'ranken Aldusheéfl hy
van den heer Rogier eene subsidie gekreégen van F500 franken
vóór 500 exemplaeren, gerekend aen 15 franken ieder Wat
gaet AF Rogier met die 500 boeken doen Is hel misschien
om de kagchels en stoóven van 't ministerie le ontsteéken
Voórwaer die schavelingen zyn duer Maer wat is 't den boer
zal bel toch al beladen
T Belgisch gouvernement had van den Roomschen stoel
gevraegd dal er in ons land ook eenen prelael tot de kardi-
naelsweêrdigheyd zou verheven worden; den H. Vader had
zulks toegestaen en Mgr. van Mechelen tot kardinael benoemd.
Ry de aenkomst van T nieuw politiek, stelden eenige libera-
listen voor hel traktement, dal aen den kardinael vóór buyten-
gewoone onkosten verleend was, af le schallen, en dil wierd
daedelyk dóór onze ministers aengenomen en uytgevoerd; maer
in de zelfde zitting wierd er ook voorgesteld hel groot trakte
ment van den Beul le verminderen, en hiertegen protesteerden
de ministers zoo hevig, dal des Beuls jaerwedde onaengeroerd
bleef.
.-. Men maekt aerdige gissingen in 't land 1° omdat hel
departement van oorlog zoo lang zonder minister blvft en dit
zonder apparcntic eener aenstaende benoeming2° omdat
eenen vremden geweézen schóól meester zoo lang met het
bestuer van 't leger belast blyfl; 5° omdat den broeder van
dien vremden schoolmeester, ook eenen fransclmian, ons land
vertegenwoórdigl, in Vrankryk dal alle oogeublikken revo
lutie dreygl; V omdat er wederom nieuwe belastingen gaen
gevraegd worden die men vreest in den zelfden afgrond te
zullen verzwolgen worden waerin de twee onlangs gevraegd e
leeningen van 56 millioenen geslokt zynAls men vraegt
wat er van die versebrikkelyke som geworden is, dan trekt
elkeen de schouders op en zegt ik weéUiel niet.
Alen wéét dal er groot iawyt gemaekt is geweést over de
200,000 IV. toegestaen aen de Gendsche nyverheyd tydens de
jaeren van dueren tyd. Nu, de liberale ministers hadden, om
hun schip schoon te inaeken, hunne voorgangers beroepen
daervan rekening ledoen. Die voorgangers hadden Frère en
Rogier by hun wóórd gepakt omdat zy wisten dat er geene
foeffelingen in hunnen handel bestond, te meer daer Frère en
Rogier zelf van die 200,000 fr. 175,000 hadden uylgegeéven. Als
die zaek deéze wéék in de kamer op hel tapyl kwain, was er
niet eenen minister noch libcralislen afgeveêrdigden welken
ilnrlde kikken of mikken omdat zy gewaer wierden dat zy
hunne pootjes zouden verbrand hebben. De zaek is daerby
gebleven enkelyk vóór uylslag hebbende dat den snuyter der
ministers en limine aenhangers verbreed, verdikt en verlengd
is geworden.
Wy hebben hier te Aelst eene gouvernemenisschoól die
bestuerd word dóór AF Philippus Van Normn, welken, ten
titel van Jaerwedde, eene ronde somme van dry a vierendertig
honderd franken geniet. Nu, dien heeV scliynl daermede nog
niet te treden, want voorleden Woensdag hoéft hy zich, ter ge
legen hevd zyner naemfeesl, met hel geld der schóólieren lae-
tcn besteeken niet twee zilveren Itandclaers en eene koslelyke
Pendule Ter deézer gelegenlieyd doel men de volgende
vraegen
1° Is het waer dat ménigen schoólier tegen zynen dank vóór
dien besleék hééft moeten hctaelen
2" Is hel waer dat ecnen onlangs aengekomen professor daer
den fait tout speelt en dal Al. Philippus de oogen sluyt in hóóp
van er zynen schoonzoon van le inaeken
5" Is het waer dat er in 't reglement der besluerende com
missie eene schikking bestaet die verbied den heere Philippus
of wie het zy der heeren professors, le besteéken
F° Is hel waer dat AF Philippus zou beter doen van bouten
kandelaers in plaels van zilveren, en eene krylenpendule in
placts van eene vergulde of bronzen op zyne schouw te zetten,
als dergelyke voorwerpen met de franks der kinderen moeten
gekogt worden?
5" Is het waer dal zulke onzedelyke afpersingen aen den
bestuerder eener gouverneiuentschoól leelyk inisstaen,?
AA y zullen vóór lieden die vraegen slacken, en waerschy-
nclyk op die zaek terugkeeren.
.-. Alen beklaegt zich hier in 't algemeen dat men zoo véél
vóór de burgerwagt mo< t hctaelen cn dal men van die uyl-
gaeven geene omstandige rekening ziet doen.... Er word ge
vraegd wat er met dien hoop geld gedaen word cn wie'het
opslryki? AA y verzoeken andermael onzen bedorven (1) konfraler;
hel Verbond van Aelst, die met destadhuyszaekcu nog al wel
bekend is, de zaek eens n vt te leggen, opdat de burgers zien
cn weélcn wat cr niet hun geld gedaen word.
AA v hebben hel genoegen te zien dat de artikels van den
Dender-bode dóór een groot deel vlaemsche en fransche dag
en weekbladen worden overgenomen, maer wy moeten er an
dermael hyvoegen dat er eenige konfralers zyn die de bron
vorgcéten aen ie duydcn en zich aldus met eens anders vederen
bekleeden.
.-. A propos, hoé gaet hel met de kicslyst van Nederhasselt?
Hoe veel persoonen zyn er onwettig opgebragt Hoe véél zyn
er afgeschrabl Dit zyn twee vraegen die in T kort zullen
opgelost worden; wy raeden de belanghebbende aen toch wel
de oogen le openen, want men moet weélen dat onwettige zae
ken zullen tegengewerkt worden
.-. vriend dender-bode. Den brief van den heer Viclorianus
Josephus Jouret, vrederegler des cantons Aelst, geplaeist in
den N° 252 van het Verbond van Aelsl, van zondag lest in ant
woord op eene hekeling die liy ontvangen hééft in den Modc-
(1) AVy heeten onzen konfraler bedorven, omdat zyne eygene ga
zet e over een paer jaer zelf beleden hééft dat hy tot in 't merg der
heenderen bedorven was.
ralcur de Mom zal uw wacrschynelyk 7,00 wonderbaer zvn
voorgekomen dan aen de 9/ro deézer' stad, Indcrdaed wie zou
Irebben kunnen gelooven dal de volgende zinsnede uyl de ncn
van dien agtbaeren heer komt.
Les injures ne prouvent qu'une chose aux yeux des hommes
de senseest le désappoinlement el la mauvaisc humeur de ceux
qui se les permettent.
Uenkl M. Jouret dan, dat de deftige persoonen deézer stad
vergeeten hebben de smacdschriflen tegen de aglbaersle en
oubaelzugtigste hospicie Leden enGeeslelyken, of zyn die sleets
geschreéven voor persoonen die van alle gezond óórdeel ont
bloot zyn in contrarie geval, aen wie moeten dan de eezee-
gen van M. Jouret toegepast worden
Onpartydig aen de kwestie, laeten wy den hier toegezonden
brief volgen, nraer zouden wenschen dal dien twist eyndi«e
daer de zaek der assisen naer clks genoegen is afgeloopen.
Ninove, Mey 1851.
Aenden denderbode.
Gy hebt in uw nummer van den 20 laetstleden eenige regels opKe-
nomen in welke onder andere gezegd word dal eenen veldwagler van
onze stad voor eene maend in zyne bediening is opgeschorst, dat twee
hcd.enden der stedelyke belastingen het zelve lot ondergaen, dat een
hunner door dit ongeluk in de diepste armoede gedompeld in zvn bed is
dood gevonden aen vergift omgekomen, en dat deze drV bedien'den voor
hel hof van assisen getuygenis hadden gegeven; men heeft in uw
laetste nnmmer alsook in een prulblad van Aelst liouden staen dat deze
gezegdens onwaer zyn, indien het zoo was, zou er booshevd cn ondeugd
van wegens derzelver schryver bestaon, maer indien dez.e eczegdei.s
met de waerheyd overeenkwamen, zou hy zeer loffelvk behandeld
hebben, want het voornaemste doel der drukpers is de openbare amb
tenaren tot hunne pligten le doen wederkeeren door alle misbruiken
hekend te maken. Ik zou denken dat den nagel op het hoofd is <res|;1crt.n
en dat de gezegdens echt zyn, daer zy zoodanige gramschap'bebbcn
verwekt en dat men de zelve nogtans'zonder regterlvk vervolg laet
voorby gaen. Voor het overige hebben de burgers of de stad daermede
geen gemeens, dit gaet slegts den hoofdaenleyder aen, en men beeft
met afkeer aengemerkt dat hy de geheele burgery in zyne eerlooshevd
poogt te mengen. J
AVat aengaet de brochuerkens welkers mcnschlievende opstellers
schaemleloos hunnen eygen lof zingef^ uweu schryver van den 20
April is in dwaling, het zyn geene brochuerkens, liet is eenen wvd
beroemden schepenen onzer stad die eene proclamatie gedaen heeft
nen zyne medeburgers, gelvk den keyzer Napoleon aen zyn kry^svolk
dede, of geiyk eenen koning aen zyne onderdanen zoude doen- gy ziel
het sulleken heeft het hoog opgevat, hy heeft volgens zyn zeggen deri
voorstaender geweest zyner medeburgers en zal het steeds blyvén l,v
heeft voor hun en zal noch voor hun op de bres treden; men vracgt
hier alomme wat hy ooyt voor zyne medeburgers gedaen heeft, wat
voordeel zy door zyn toedoen hebben verworven en welken luystcr iiy
op zyne geboortestad heeft dpen afslraelcn? men vocgl, er bv dat hy
hier voor niemand moet op de bres treden, de Ninovilin zyne hulp ge-
makkeiyk ontberende.
Dc godvruglige plegtigheden der Meyrnaend zyn bier in
al de kerken onzer stad begonnen. Men bemerkt lot troost van
alle goede Calbolyketi dat die godsdienstige zaeken eenen
«rooien toevloed van geloovigen naer zicli trekken. Voórwaer
'.is van om boog dat de redding van godsdienst en vaderland
moet afgesmeekt cn verkrecgen worden.
Wy verneétnen nvt cglc liron, zegt den Journal dc Brux-
clles, dat liet belgisch bisscboppelyk gezag, wegens liet grdrag
dat het gehouden beeft in de onderhandelingen belrek'k^lyk
het mitldeibaer onderwys, eene goedkeuring beeft ontvangen
die hel bert aller katbolyken moet verblyden. Den paus hééft
aen onze eerste herders zyne volle te vredenbeyd laeten kennen
over de kloekmoedigheid cn de voórzigligheyd met dewelke zy
de grondregels der kerk verdedigd 'hebben, belrekkelyk het
godsdienstig onderwys in de schooien. Deéze zoo vereerende
goedkeuring zal bun breedvoerig vergoeden over de onregl-
veêrdige aenrandiugeu waer van zy het voorwerp in verseliey
dene dagbladen itebben geweest.
-- W'oensdag, omtrent 8 ueren 's avonds zyn twee persoonen
gedrongen binnen het buys van M. Vinekc, fabrickam van
breygoed en mutsen in de Gildeslraet le Gend. Onder voor
wendsel van iets te koopen traden zy in 'l magazyu. Daer vatte
eenen hunner joffr. Vincke by de keel, terwyl 'den.anderen zich
van verselieydene voorwerpen meester mackle. Óp liet geroep
van de vrouw, komt den man van den liuvze toegesneld, en liv
grypt eenen der kwaeddoeners by de kraeg, lerwvl den tweeden
wegvlugl. De policie geroepen zynde, lieei't den aengehoudenen
naer dc gevangenis geleyd. Men beeft bemerkt dal twee andere
persoonen op den loer schennen te staen in de slraet.
Geiyk bel reeds aengekondigd is, zal de feesl dïr heyli"
Bloed-proeessie le Brugge dit jaer zeer luyslerryk weézen.
Verscbeydene vremde prelaeten hebben de uylnoodiging aen-
veêrd om dezelve by le wooneti. Zoo er geen onoverwinnelyk
belelseJ voorvalt, Z. E. Mgr. Gonella, aertsbisschop van Seoce-
sareëen, aposleiyken nuntius van 't hof van Koomen le Brussel,
Mgr. Delebecijue, bisschop van Gend, en Mgr. Regnier, aerts
bisschop van Gameryk, zullen er, onder andere, aenweézig zyn.
Te Koubaix cn le -Tourcoing gaet liet zeer slegt met de
fabrieken. De fabriekanten vinden gccncn aftrek, liunne nta-
gazynenzyn opgepropt, hunne grondstoffen zyn verwerkt en zv
'koopen er geene nieuwe, omdat zy vreezen dal de kwyning zal
voorldueren. Inlien z. nog laeten werken, liet is niet'uyl boóp
op winst, maer om hunne beste werklieden niet le verliezen.
De omslreéken van Parys en zekere gedeelten van de
voorsteden, zyn altyd in eene heymelyke beiveéging, die de
voorgenomen manifeslaliën voor den 1 mey te kennen geéven,
Dc polieie maekt egler jagt op de oproerlingen cn liaercn
yver verzwakt geenszins. Gepasseérden nagt hebben verseliey
dene agenten onderzoek gedaen iu eene der sleglsl befaemde
herbergen der buvlen-boulevards. Men beeft er gevonden roodc
oproerleekens, Jacobienen-mulsen en papieren, die men ver
zegeld heeft. Al deéze voorwerpen zyn naer de prefectuer van
policie gezonden.
Men zegt, dal er onderhandelingen geopend worden,
tusscbeu verscbeydene natiën van Europa, om een en hetzelfde
muntstelsel in te voeren, en deéze munt gedwongen loop l«
geéven in de verschillende landen.
