ZONDAG 8 JIJNY 1851.
VYFDEA' JAERGANG.— IV 216.
AELST, den 7 Juin.
Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prvs der
inschryving, by trimester, is bcpaeld op 1 l'r. 50 c., dien der
annoncen op 20 een timen den drukregel. De persooncn die
voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 40 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydiglicyd rekenen; aen deéze zullen wy plaels in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verder gewaegen van alle. brochuercn, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden.De naemen der persooncn die ons cenige
stukken zouden begeèren mede te deden, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich mei al wat den
druk aengaet.
CUIQUE SÜUM.
MINISTERIEEL IvLUGTSPEL IN DRY BEDRYVEN
l8le BEDRYF IN DE VOLKSE AM ER.
Den citoyen van Arras die niets zoo vuerig begeert dan thea
terspelen te geéven, verlangde al wederom op looneel te ver-
schynen; men wéét dat dit zyne lakiiek is, wanneer hy gevoelt
dat zynen ministerszelel aen 't waggelen gcraekt. Hy bereydde
dan eene sóórt van pronkzitling waer de nieuwe komedie
moest gespeeld worden, waer hy zyn dobbel ministerschap zou
alleggen en waer Belgiën bedreygd wierde zynen redder te
verliezen. M. Rogier en zyne medemaeten hadden op eene
vrywillige beweéging zoo niet van g'heel de kamer, ten minste
van een groot deel der linkerzy gerekend; maer den schoolvos
had zonder zyne jongens gerekend, vermits deéze ditmael zeer
ongewillig waren. Niemand peysde er op om den droeven te
speélen of om een woord of teeken af te geéven ten eynde de
indispensabele mannen te smeeken de toekomst van Belgiën,
't is te zeggen hun velhetaeld minislersposljé niet te verlaetcn.
De zitting wierd geheven en de ontslaggcévers gingen, met
lange geziglcn en al drupneuzen, naer buys zeggende den
thealertrek is mislukt! lael ons tragten een en anderen te be-
reyden en hiertoe de knikmekaniek vóór de piune liaelen,
want 't begint aengebrand te rieken....
2de BEDRYF IN DE VERGADERING TIIIEFFRY.
Met daer de getrouwste knikkers, de gehoorzaemste kalkoe
nen byeen te vergaderen, dagten de versieéten ministers eene
meer beteekenende demonstratie te verkrygen; zy hóópten als
nieuwe sterke helden uyt die vergadering te komen; zy ver-
waglten zich zelfs aen eene zielroerende scènenaemelyk dat
men zich gezamenlyk aen hunne voelen zou geworpen hebben
en hun, met vuqrige traenen en gebeden, zou gesmeekt hebben
van toch hunne ministersportefeuilles niet te verlaelen
Maer de komedie mislukte al wederom Integendeel, in plaels
van traenen te zien storten en van smeekingen te hooren,
kreégen de ministers zulke harde kropsalade te eélen, datzy
zelve welhaest aen 'l janken waren, en, in plaels van te zege
vieren, de maeg en de lever zoodanig bezwaerd kreégen, dat zy
zich de zelve moesten ontlasten dóór oenen akt van voiuiaeki
berouw, dóór eene omstandige belydenis van al hunne poli
tieke boosheden, willekeurigheden, verkwistingen en despo-
tismus waermede zy de liberale zaek bezoedeld hadden
Rogier riep zoo luyd inca maxima culpa, dat M. Thicffry de
biiytenvensters moest doen toedoen uyt vrees dat men op
straetdit snikkend schoólmeeslersberousv zou gehoord hebben.
Nogtans, men mogt zich niet verloóren geéven, men moest
nog eens probeeren, want M. Rogier kréég kiekenvleesch by
't enkel gedagt dat zynen vraglbrief ging geteekend worden
en dat de penningen gereed waren om hem tot Arras toe met
geheel zyn winkelken te frankeéren.... Ily herschepte dus
moed en zegde by zich zelve Gy stoute Belgen, zoud gy het
deézen keer wel nieynen gy zult u bedroógen vinden, want,
wéét dat ik nog vieze streéken in myncn steèrl hebbe, byzon-
derlyk als het er op acnkomt om van pacha die ik nu hen,
in eens te moeten schoolmeester worden, om myn ryk gesU»f-
t'eérd hotel, myne malschc kanapés, en myne 24 duyzend etc.
frankskens zoo in eens te moeten verwisselen tegen een een
voudig schoóllokael, tegen harde banken en tegen een gering
schoolgeld van zestien en hal Ven in de maendWagUnaer,
mannekens, 'kzai u eensgaen doen gevoelen wat eenen ouden
schoolvos kan, 'k zal de grove fopmachien eens gaen doen
werken dal ze ronken zal, en dan zullen wy eens zien wiens
mannen wyzyn
Inderdaèd, 't was op den Senaet dat minister Rogier gemikt
had; die wetgeévende vergadering die, volgens de nieuwe
politiek, tot niets dient, was heden toch goed voor iets; er was
daer juysl een lid in die geheel gereed stond; men kende hem,
men was verzekerd van zyne bcreydwilligheyd en leerzaem-
heyd. Den man heet Rover bygenaemd de Woldcr, eenen wael
die zyne reputatie van geleerden aerdrykskundigeu gemackt
hééft".T is dien dugtigen kop welken op den zelfden rang
staet van MM. DuquqSne, Th. Juste, De J;a eg her etc. en welken
'onlangs eene gewigtige verbetering aen dekaerl van Yrankrvk
hééft toegebragl, met de stad Amiens in T midden van Cham
pagne le plaetsen Nu, 'twas M. De AYolder dien M. Rogier
gebruykte om
IIET 5dc BEDRYF DER KOMEDIE IN DEN SENAET TE SPEÉLEN'.
Den gewigtigen senaleur begon byna krytende zyne lofrede
als volgtDal het kabinet't geen 't vertrouwen des lands
bezat, zich heeft moeten verwijderen, dat die beicecntlyke
verwydering 't land ontroerd heél't, dat hel land in een
algemeen ongemak was, dat men T land ten allen prvzc uyt
hel zaksiraetje moest haelen waet in hel dóór die verwydering
a gedompeld was Zie daer véél land in weynigeVoórden
doch men hééft 't zaksiraetje van hel land niet wel vcr-
staen, maer dat het ministerie zich in een zakslraelje zon
der uytgang bevond, waer het noch links noch regis kon
inkeeren, dit had alleman selfens bcgreépen. Na die deftige
redevoering, wenschteM. Rogier dat den voorzitter, M. Dumon-
j Dumorlier, hem iels aengenaem zou te zeggen hebben, wes
halve verzogt hy hem het wóórd te vraegen; den voorzitter
zegde slegls eenige wóórden, doch hy had zich de te voóren
overeengekomene zinsnede, het aengenomen ordewoord laelen
ontsnappen, naemelyk dal de aflreéding van hel ministerie
maer een misvcrélaen was! en dit wasjuyst wal M. Rogier
zoo vurig wenschle, want 'lis dit misverstaen dat hem moet
redden, zonder dat was hy verloóren en dit vóór altyd
AI. Rogier hééft, na den voorzitter, gesproken, men wéét
niet wel of hy zich op eene betaemelyke of onbetaemclyke
wyze hééft uytgedrukt, want in de volgende zitting is AI.
Desmanet tegen de onnauw keurigheyd, mei welke den Monitcur
de redevoering van den minister had afgegeéven, komen rekla-
meéren. Al. Desmanet hééft gezegd dat het publiek voórlaen
geen vertrouwen in het officiéél staetsblad meer mag hebben
vóór wal de parlementaire annalen aengaet, dal de redevoe
ringen er altyd gekeerd, gedraeyd, verminderd of vermeerderd
in voorkomenOfschoon Al. De Wolder, gezamenlyk met
zynen vriend Rogier, alles wat mogelyk was, gedaen hadden
om den senaet te beweégen, is elkeen, by deéze voórbereydde
scène, koel gebleéven; de temperaluer is tot zero gedaeld, hel
derde bedryl' van hel kluglspel is, gelyk de twee eerste, mis
lukt en de minislerieéle nederlaeg is volkomen geweést
De fopmachien is gesprongen en hééft. AI. Charel aeu d'hersens
gekwetst.... Maer, lel er op, hy zal toch slim genoeg zyn om
zich aen 't scholdken te houden....
WAT BLYFT Ell M. ROGIER TE DOEN
Om zich uyt deézen nelelagligcn stap ie trekken en zvne
positie tc behouden, is de vraeg wal er aen M. Rogier overblyft
ten zy de verslaefde vremde huerlingen die hier de belgische
drukpers komen onteëren, de mauw tc vaegende liberale
drukpers in 't algemeen begint beschaemd te worden 't zyn
slegls de Indépendance en de gazetten van Al Al. Verhaejihen en
Frère die de komedie willen voorlspeéleu. Deézen dry tol k zingt
en herzingtop alle voiskens dat alle nieuwe ministerieéle
samenstellingen mislukt zyn, dat men noodzaekelyk lot de
oude ministers moet lerugkeereu en die indispcnsabcCc mannen
aen 't gezag behouden
Kan men wel eene vuvlere en walgelykere intrigue uvtden-
ken Want, gelyk den Journal des Flandrcs het zegt, indien
men er niet in gelukt is een nieuw kabinet op ie vormen, 't is
omdat men niemand anders, buytep de aen hangers en de
vrienden der ontslaggcévers, hééft geracdpleégd. Hel zul Pen
voorzeker A1AÏ. Lebeau, noch Verhaeghen noch De Brouckore
zyn die de trouwloosheyd van Al. Rogier, de hairklievenën
van Al. Tesch, de onvcrdraeg/.aeinhcyd en overwcldigingen van
Al. Frère zullen afkeuren al deéze hebben de ministers gevolgd
in hunne dwaelingcn.al deéze hebben de ministers ondersteund
en ze tot op den boord van den afgrond gedrommen. Zoodat,
indien 't 'and nog onder die mannen "moet bukken, het
uytsluytelyk aen de intrigue zal toe te wyten zynwant de
aenhangers van het drymanschap Rogier-Frèrc-Te'sch worden
zoo schaersch, dal er welhaest aen't zelve niets anders dan
den overschot der linkerzy zal overblyven.... Al wie zich nog
cenigzins eerbiedigt en gezond óórdeel bezit, ziet maer al ie
klaer dal'de minislerieéle ontwerpen tot niets anders strekken
dan tot de vernietiging van alle denkbeeld van vryhévd en
verdraegzaemheyd....
De waere liberale denkbeélden lieten te weynig gelegenheyd
om de hairklieveryën en onverdraegzaemheyd eenen schyn
van wetligheyd te geéven er moest overgegaen worden lot de
ontzenuwing des legers; de uyloeffening der cbristelyke
liefdaedigheyd moest gedwarsboomd en schier on mogelyk
gemaekt wordenmen moest lot de grootste onverdraeg-
zaemheyd overgaen en de geeslelykheyd' uyt de gesliglen van
openbaer onderwvs verbannenmen moest, niet een wóórd,
lot de dwaelingen van bel weggejacgd gouvernement van
AAillem, koppiger gedaglenis, wederkeeren en den haeteiyken
eed herinvoerenZie daer wat die dry mannen wilden, en,
t is omdat zy tot dit doel gewerkt hebben, dal zy onder 'l ge-
wigt der veragting van de zoo gezegde liberale meerderheyd
zelve gevallen zyn.... Komen zy tot hunne portefeuille terug,
't is zeker dat het vóór niet lang zyn zal, want T venyn is
ontdekt en't zal moeyelyk zyn de openbaere denkwyze" nog
te bedriegen.
DEN DE.XDERBODE JS DEN YYAND VAN DEN YZEREN WEG
Onder deézen titel gééft hel Verbond van zondag een artikel af
waerin dc bedriegery, de dwaesheyd, het zelfbelang en de trouweloos-
heyd zich onderling de bovenhand betwisten. Over dry of vier jaeren,
wanneer de mannen van 't Verbond nog niet geheel ontmaskerd
waren, wanneer zy zich nog agter 't schutsel der geveynsdheyd en
bedriegelyke beloften konden verbergen, zou zulk artikel by 't publiek
eenigen byval ontmoet hebben en tegen ons agterdogt gebaerd; muer
sedert dat den eenyoudigen Den der-bode aen die schrvvers het masker
hééft afgerukt, sedert dat hy hunne sohandelyke bactzugt en vuvle
Janusstreékeu meer dan twintig inael zoo zonnekluer beweézen hééft
datzy,op dit punt zoo wel als op andere, het strvdperk lafhertig hebben
moeien uytvlugtcn, sedert dien kan door dergelyke artikels niemand,
ten zy hier en daer eenen blinden aenhanger ofdommeiik, meer mislevd
worden. Daeromtrent zyn wy zeer gerust, den foplyd is uyt.... Doch.
daer wy eerst het vraegstuk van den yzeren weg hebben aengerand,
zullen wv het zelve verder uyfpluvzen en aen de Vcrbondsheeren al
wederom eens den nyper op d«-n neus zetten
\ooreerst. waerom zou drn Dend'r-bode den wand ivn van den
yzeren weg en van welken yzeren weg tiet Verbond zegt het ons,
naemelyk: omdat wy de voornaemste argumenten der ontginners van
de knoltnyncn van Bergen ten voordeele der vaert van Jemmappes naer
Aelst in ons voorlaatste Nr hebben opgenomen, argumenten die strydig
zyn aen den yzeren weg der DendervnlleyMaer nu vraegen wv
waerom men le Geerardsbergen en te Brussel vergaderingen gehouden
hééft? Waerom AI. Jouret, eenen der vootnaeme opstellers van't Ver
bond, in dit blad zoo lange brieven hééft geschreéven dat men
moed moest hebben om ze. te leézen Waerom dien zelfden lieerde
-vergadering le Geeraerdsbergeu zoo deêilyk gemyslifieérd hééft
Dit alles schéén in 't belang der kanalisatie van den Denderen van
den yzeren weg des denderdals: maer peyzen de manueii van 't Verbond
niet dat men-zeer wel gevoelt dat dien Verbondsafgezant daer eene
dobbelhertige rol gespeeld of de tnstelykste bewvzen van een zeer be
krompen verstand gegeévcn hééft? Wy gaen die zaëu opklneren en aldus
zal 't publiek bcgrypen hoe het over den artikel van 't Verbond, over
de inzigtcn van deszelfs voornaeme patroonen en schryvers, alsmede
over de verveélende knoeybrieven van Al. Jouret dient te oordeel»».
Telkens dat liet vraegstuk van den yzeren weg der dendervalley op
het tapvt komt, is het Verbond daer om uyt al zyne kragten te roepen
j dat het die spoorlvn zou wenschen te zien aenleggen, en wy willen het.
volgecrn gelooven, veimits de persoonelyke belangen van AI. Bruneau
zulks dringend verevsschen, omdat den yzeren weg van Jnrbise, wan-
j van hy bestnerdcr en actionnnris is, er alleen zou In winnen. Als er
gewHegt word van de nieuwe vaert in de dendervalley of van ile knna-
iisati'. des (lenders, dnn is 't Verbond ui wederom in 't harnas om d«>
j uytvoering dier werken vueriglyk te wenschen en toe te jiivdien.
Maer is dit regtzinnig en welgemeend W y antwoorden drvniuei NEEN.,
j Wy antwoorden dat dit een schandelyk bedrog, eene scbynhey lige
Brnneoustreék is, slegts geschikt om 't publiek te begoochelen en te
I schynen dat zy, nlliancebaezen, voor alle onderneémingen die aen ons
distrikt voordeel zouden konnen byzetten. genegen z.v nwy zegden
I dat dit lanter bedrog en schynheyligheyd is, omdat de maetschappv
der dendervalley, volgens de met het gouvernement nengaenc voo>-
wnerden, de vaert en den yzeren weg woest moeken en zy 't
en 't ander heeft loeten voeren, omdat zy nadien het onbcgïypi lvk
I misverstand van die dobfcele verbintenis gevoeld hééft. Eenen vzerêu
j weg nevens eene vaert ware de domste ondcrneéniing die meii oovt
I zou gezien hebben ook is er de maetschappv van Jurbize ten vollen
i van overtuygd, en dit bewystzy door in ha ere conditiliën uyldrukkelvk
1 te lepaelen dat zy alleen de concessie van den yzeren weg "der dendér-
valley zon willen aenveêrden. Indien dit gedagt waerlyk gemeend is
zou de eersto voorwaerde der maetschappv zyn dat men de delvin«'
der vaert laete vaeren, dewyl eenen yzeren weg' nevens eene vaert niet
i kan bestaeii En nogtans ploy ten 't Verbond en Al. Jouret, die den
inan is van AI. Bruneau, voor de beyde onderneémingen le samen, omdat
zy overtuygd zyn dat noch d'ecne noch d'andere schvn va» verweézea-