BERIGT.
ZONDAG 3 AUGUSTY 1831.
YYI DEN JAERGAiNG.— i\' 234.
AELST, den 2 Augiisty.
DE DEPUTATIE VAN BRUGGE BY M. ROGIER.
Dit blad verschynt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annonce» op 20 centimen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plael-
sen. Indien iemand regtveèrdige klagten of gegronde rekla-
men in T algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen.Dit weekblad zal
CUJQL'E SÜÜM.
verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De naemen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeèren mede te doelen, zullen gehevm ge
houden worden, ten. zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
ledoen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
BODE
Van heden af zyn Bureel en Drnkkery van den
DEJSDER-BODE verplaetst naer de LANGE ZOUT-
STlïAET N° 21 alwaer voórlaen alle brieven, geld,
mededeelingenëtc. vóór den Dender-bode bestemd, zullen
moeten gestuerd worden.
HET PETITIONNEMENT VOOR DE OPENBAERE
WERKEN.
Het regent petitiën in de Kamer en 't blyft er regenen Hel
monsterpak ontwerpen van 't ministerie heeft geheel 't land
in rep en roer gesteld; men betwist zich den ingang om open-
baere werken te komen vraegen, den eenen voor zyne provincie
of zyn dislrikt, den anderen voor zyn kanton of zyne gemeente;
geheel «ie wereld wilt vaerten, spoorwegen, zylakken, statiën
etc. etc. zoodanig dat er een concert schynl ingerigt van re-
klamatiën, smeekingen en jyolestatiën lusschen al de provin
ciën en houillebassyns van 't land. Immers, M. Frère heeft
Belgiën zoozeer in beweéging gebragl, dat men niet kan weéten
waer dit alles zal eyndigen. - Maer dit moet niemand verwon
deren; hel gouvernement stelt het princiep, de belanghebbende
neémen er de gevolgtrekkingen uyt. Wat zegt ons den exposé
des motifs van M. Frère? Vóór 1852 word Europa dóór eene
schrikkelyke krisis bedreygd 1 Hy is bevreesd voor den socia-
lislischen voortgang Hy welken zoo véél wetten hééft doen
stemmen die er naertoe leyden, roept nu: laet ons 't land
tegen dit schrikkelyk lydslip beschuiten met het zelve eenen
last van honderd millioenen openbaere werken op den hals te
leggen..... Bovendien, vermits de redding van 't land afhangt
van eenen begrootingsslaet of eene schatting van honderd
millioenen, 't zal toch gered zyn om hel even of de werken aen
t noorden of aen Tzuyden, aen 't oosten of aen 't westen van
Belgiën beginnen
Maer waerom moeten er zoo véél nuttige en hoogst dringende
werken uyt die ontzettende som gesloóten zyn Als by voor
beeld de kanalisatie des Denders of eene nieuwe vaert, die
dé Ylaenderen kan bevryden tegen de jaerlyksche ruiucérende
overstroomingen; de uytdieping van Tschoon kanael van Gend
•naer Oostende etc. Wat meer is, den geldminister, die zou
moeten zorgen om de byna uytgedroogde staetskas te verzor
gen, doet geheel het tegenslrydige, hy stelt alles in 't werk om
ze teenemael ledig te trekken en den stael naer de bankroet te
stoolen.Zyn dit de voorzorgen om de rust te handhaeven en
te verzekeren legen de gevaeren van 1852 die hy vreest
Indien 't land, bv middel eener reeks openbaere werken, moet
gered worden, den middel wacrdoór de redding bewerkt word,
moet duerzaem zyn 't is aldus dat de gezonde rede spréékt.
Doe dan liet reeds gezwollpn ontwerp nog meer zwellen, ver
menigvuldig nog de werken, verdobbel de ontworpene reeks
openbaere werken, voldoe den wensch van alle vraegers
Sains populi suprema lex, de redding des volks is eené sou-
vereyne wet
M. Frère is eenen grooten financieman, dacracn zou niemand
durven twyffelen, bewys hiervan den maetregel dien hy legen
de gouden munten genomen hééft; maer hy is niet onfalbaer,
zyne berekeningen konnen hem bedriegen. Hy verzekert ons
de rust vóór 1852 met de aflpyding der Maes, den spoorweg
van Luxemburg etc. alles te samen ten beloope van 100 mill,
franks. Hy moet egler diep in de cyfferweétenschap in betrek
met de elementen van goede orde en politieke rust gestudeerd
zyn om te konnen verzekeren dat, met eenen devis of schatting
van 100 millioenen, alle vrees .en agterdogt van revolutie
moeten verdwyuenWaerom geene 150 of 200 millioenen
v Als men den grond of bet a priori van M. Frère's redeneéring
aeuiieémt, zoo is liet argument a fortiori volkomen juvst, en
w v vreezen zelfs dal, de ontwerpen van M. Frère, indien ze de
kamer aenveèrd, wclligt dit vreesverwekkend cyffer zuilen
overschrvden en dan nog oorzaek zyn eener algeineene onle-
Yiedenheyd die. vóór de rust, de slegsle gevolgen zou konnen
hebbenReeds ziet men dat al de bouillestreéken van
Henegauwen met geweld protesteéren tegen de ontwerpen van j
M. Frère, die niets anders beoogt dan de begunstiging der
Luyksche kooien en dit met tegen de zelve alle mededinging
onmogelyk te maeken. Wagt daer T eynde van.
KIEZING VAN M. ORBAN TE NEUFCHATEAU.
Het ministerie komt eene veélbeduydende nederlaeg in
Luxemburg te ondergaeneen Ireffelyk en onafhanglyk man,
eenen imeren vriend van 't land is gekoózen in vervanging van
-M. Nolhomb, welken bet mandaet geweygerd had te aenveérden.
De gekende Ireffelykheyd en onaflianglykheyd van karakter Van
M. Urban waren vóór de Independence, gazette van Meesier
Rogier, genoeg om hem te beledigen en hem alle onbeschoft
heden naer't hoofd te smyten.... Dit waren wy overigens te
verwagten, want dit 't gewoon wapen is van broodscliryvers en
vremde huerlingen. Maer 't zy, de nederlaeg van baes Rogier
is volkomen geweest, en de kiezing van M. Urban heeft, gelyk
een brusselsch blad zegt, eene bekentenis die dóór geene
argumenten konnen verzwakt worden.
Geene voetstappen, geene intrigues waren gespaerd alles is
in'l werk gesteld geweestbeloften zonder eynde indien M.
Demoor, die zoo deèrlyk dóór de mande is gevallen, gekoózen
wierd; bedreygingen van alle slach indien de kiezers van
Neufchaleau de voorkeur gaven aen M. Urban.Ik breng aen
de stad Bouillon hacr gar nisoen wedervertelde den ministe-
rieélen kandidael overal, en men bemerke dat het kabinet dit
garnisoen weggetrokken had. Ik breng acn de provincie
Luxemburg den zoo gewenschlcn yzeren teeg dievan den eenen
kantDuytschland en van den anderen dé acht provinciën van
Belgiën aen de voortbrengsels van Luxemburg opent.... Daeroun
heb ik de belofte der ministers
'T is uyt hoofde diër intrigues dat M. Usy, in de zitting van
25july den minister Rogier geinterpelleérd heéfl. Den agt-
baeren vertegenwoordiger van Antwerpen vroeg of het waer
was dal er een garnisoen aen Bouillon beloofd was indien
Demoor gekoózen wierd. Den eersten minister die antwoordde,
was den citoyen van Arras, by die zoo fyn den stelregel
van negare csl prima rcgula juris, loochenen is den eersten
regel van regt, wéét ie gebruyken den man heéfl alles gladaf
geloochend, zeggende dat by geene hoegenaemde belofte gedaen
had, dat alles valsch was; na hem heeft den advokaet Tcsch
zich gehaest te roepen Ik ook niet /Dan seffens shreeuwde
Frère-Caillou Ik ook niet! Eyndelyk mompelde den goeden
M. D'bofsehmidlEn ik nog minder T was eenen echo van
vier dobbele bemols op de bank der ministers, die waerlyk
schoon om hooren was en niet min curieus om zien, want dit
mael scheénen onze mannen beschaemd gelyk eenen vos aen
welken men den sleêrt afgekapt hééft.... Er was waerlyk reden
van beschaemd te zyn de leugen was te tastelyk want wie zou
er aen twyffelen, de gazette van M. Tesch had de oubeschey-
denheyd gehad van alles in't licht te brengen. Zie hier wat
inen onder andere léést in den Echo du Luxembourg van 19 july:
u Men verzekert ons dal M. Demoor, by zyne eerste oinrcys
in 't kanton van Bouillon, vernam dal de inwoóners van
Bouillon met veel aendringing de wederkomst vroegen van
hel garnisoen dat hun in 1849 ontnomen wierd, dat by
onmiddelyk naer Brussel vertrok, de neêrstigste voetslappen
by 't gouvernement stelde, aen den oorlogsminister (die dan
Rogier was) de grieven dééd zien der inwoonders van
Bouillon en omliggende, en dit met zoo véél overtuyging en
goeden uytslag dal dc wederkomst van het garnisoen dacdclyk
cc besloóten wierdZie daer wat de goede verstandhouding met
het gouvernement te weég brengt.... Zou M. Urban oyt in
cc staet geweest zyn dit te doen
M. Tesch zal schoon te loochenen hebben, mén weet dat bet
zyne gazette is en dat zy niets dergelvk zou durven drukken
zonder zyne algeheele toestemming.... De ministers zullen ook
schoon ie loochenen hebben, geheelde wereld zal de daed-
zaeken naer weerde schallen, en alle treffelyke lieden zullen
die middels, aengewend om eenen plooyzaemen kandidael te
krvgen, afkeuren en schandvlekken. Het leger zal ook met
verontweêrdiging. verneémen dat men het in leegherlige kies-
manoeuvres doel tusschenkomen en dal liet aldus den speelbal
der partyën word.
Neven de kiezing van Neufchaleau mag men het vertrek van
M. Pirson, Gouverneur van Namen, plaetsen, welker te ireffelyk
man is om in al de intriguen der ministerieéle kwakzalvery
mede te werken. Men wilde aen den Gouverneur van Namen
de verpligting opleggen de kandidaluer van eene ministerieéle
slaeve vóór den provincialen te ondersteunen... Maer men hééft
in M. Pirson eenen gevveétensvollen man gevonden alle minis
terieéle stappen zyn vrugleloos gebleéven, den deftige» ambtc-
naer heéfl liever zyne plaets veriaeten dan de verslaefde ziel
te zyn van eenen Rogier, van eenen Frère en consoórien
Op 25 July, is eene deputatie van Brugge, samengesteld nvt
provinciale en gemeenteraedsleden en den Gouverneur De
Yrièreaen 't hoofd, te Brussel by de ministers van 't inwen
dige en der openbaere werken in gehoor ontvangen, om aen
te dringen dat de vaert van Brugge naer Oostende hncre oude
bevaerbaerheyd zou lerugkrygen, door de noodigc uyldelviiig
of verdieping er aen toe te brengen.
De afgeveêrdigden liebbeu mét véél kragl de wenscben van
Brugge en van geheel de provincie voorgedroegen, en de woe
lende gesteltenis dos volks le kennen gegeéven. Men verzekert
zelfs dat eenen der leden zou gezeyd hebben, dat de gemoe
deren te Brugge zoodanig aengehitsl zyn, dat hel misschien zal
noodig zyn van liet garnizoen te versterken.
M. Rogier hééft deéze opmerking zeer kwalyk afgenomen
en zich met hefligheyd lot den gouverneur koerende, hééft
hem gezeyd vergeet niet mynheer ren gouverneur, dat gy
IIET ZYT DIE MY MOET VERANTWOORDEN VOOR DE RUST DER PROYINCIF
GY ZYT I1ET DIE NL DE GEMAEkTE GISTING MOE'i
STILLEN DIE GY ZELF DOOR UWE ONGEPASTE Ri
te DEYOERINGEN YERWEKT HEBT.
cc Den gouverneur die zich aen deézen uytval niet vei wagt
had, was er teenemael doór.ontsteld hy heeft aen den minis
ter niel een wóórd konnen antwoorden maer hy is mei de leden
der deputatie vertrokken en een weynig faeter alleen by M.
Rogier wedergekeerd. Wat er in deéze gchoyine oudm•amb
ling gebeurd of gezeyd is, weéten wy niet. Misschien is hy er
weérgekeerd om op zyne borst te kloppen en iwd rulp'd te
zeggen, of om zich wit le wasschen en zyne onbekwaembeyd
te bekennen van de slegle gemoedsgesteltenis der Bruggelingen
te bedaeren. Dit alles is inaer eenen misschien, maer 'i geéu
geene» misschien is, 't géén zeker is, is dat het niet geweest is
om 't voorbeeld van zynen Nacnischen ambtgenoot, M. den
Gouverneur Pirson, na te volgen, te weéten om zyne fouetie
néér le leggen
Men ziet dus alle dagen dat den onbekenden Franschman de
Belgen behandelt gelyk negers, dat hy zelfs zyne beste vrien
den niel spa er t, ofschoon zy hem met'de meeste verslaefdhevcl
der wereld dienen. Nooyt hééft men op ons dóór vremdeliwgèn
uylgezogen land een zoo hard dwangbeheer weéten drukken,
en dit dóór wie? Dóór eenen vremde li Dg dien niemand kent
Is dit geene drydobbeie schande die nooyt uyt de geschiedenis
zal verdwynen Wie zou oyt geloofd hebben dal den vrybeyds-
minnenden en Irotschen Belg een dergelyk jok zou gedroegen
hebben Men is opgestaen legen eenen hertog van Aiha, tegen
eenen Van Maanen, tegen meer andere, en men is zoo lafher-tig
dit alles van eenen hooginoedigen schoolnmester vmirne-
gen Hét is waer dat wy nimmer eene zoo verslaefde raeer-
derheyd in onze volkskamer hebben gehad, meerderhevd die-
de handen samenvouwt en op de kniën valt als den vremileling
van Arras spreektDoch de kiezers zyn geleerd en wy hoo
peu dat zy er nut zullen weéten uyt te trekken.
De deputatie is van Brussel vertrokken gelyk zy er gekomen
was; zy hééft van den vermaerden Rogier niet anders gehad
dan onheschoftheyd, en de scheépvaert lussehen Brugge en
Oostende en zelfs lusschen Gend zal lyden, blyven lyden en
welligt welhaesl teenemael onderbroken zyn. 'T is aldus dat
men dc zaeken van Belgiën behandelt, T is aldus dat die
vremde kwakzalvers le werk gaen, zy die niet sprceken dan
van handel, landbouw en nyverheyd tè begunstigen, en inte
gendeel alles doen om die takken van voorspoed té vernietigen.
Op bet eynde zou men wel genegen zyn te zeggen dat er dier
persoonen zyn die 't land willen verkoopeu met te poogen d<-
ontevredenbeyd zoo algemeen te maeken dat men evndelyk de
vremdclingen zou vraegen om ons te redden en >m ons niet
teenemael le laeten vergaen.