BERIGT.
ZONDAG 10 AUGUSTY 1851.
WI DEN JAERGANG.— 255.
AELST, den 9 Augusly.
ER IS UYT DE KAPEL GEKLAPT. OPGEPAST,
BELGEN.
Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagtcekening van den daerop volgenden Zondag.—I)en prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op i fr. 50 c., dien der
annoncen op 20 cenlimen den drukregel. De persoonen die
vóór een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
«en. Indien iemand regtveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen hééft," hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
neo verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verder gewaegen van alle brochueren, schriften, boeken, prin
ten, etc. wacrvan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden.De naeinen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeèren mede te deden, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Gecne stukken wuervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogl alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvrv toe te
zenden De redactie van dit blad gelast zich met ai \\at den
druk uengael.
CUIOt'E SIJUM.
Yan heden af zyn Bureel en Drukkery .van den
DEIS DER-BODE verplaetst naer de LANGE ZOUT-
STRAET N° 21 alwaer voórtaen alle brieven, geld,
mededeelingenetc. vóór den Dender-bode bestemd, zullen
moeleD gestuerd worden.
'T is dóór klapzieke of onbcscheydene vrienden dat bet pu-
bliekdikwilsonderrigl word van 'l géén er op handen is, 't zy in
zyn voordeel, 't zy in zyn nadeel. 'T is aldus dat wy door den
jlessagerde Gand, eerlyds gansch eng'heel aen de oraugistische
politiek verslacld, en heden, aen de party Frère, aen het agler-
kruypende liberalismus geleverd, en die ons naer de schoonste
dagen van den koppigen Willem, van den eerloozen Van Maaneu
zou willen terugbrengen, 't is dóór dien zelfden Messager dat
wy verwittigd zyn dat, onder de ontwerpen Frère-Rogier* er
een bestaet van de Hollandsche besluyten te doen herleévcn
hy welks middel men op onze natie het vreedste, het schaude-
lyksle dwangjok zou doen drukken.Zie hier hoe hel gcndsch
blad zich in zyn N' van 51 July lest uytdrukl
'i Een wetsontwerp gaet aen de welgeévende kamer aenge-
hoóden worden, waerby de frequenlalie of bywoouing der
openbaere gouverncmcnls- provincie- en gemeente-schoólen
zal VERPLIGTEKD zyn, om lot eenige openbaere bediening
toegelaeten te zyn i Het gouvernement moet de waerborg
hebben dat de ambtenjers de uoodige kennissen bezitten om
n weèrdiglyk de ambten te bekleeden die hun toevertrouwd
worden.
In den beginne verstomde ons die nieuwslyding en wy zeg
den aen ceuige onzer vrienden dat wv niet konden denken dat
het liberalisteu gouvernement zoo vermelen, zoo stout zou
durven zvu dergelyken revolutionnairen maelregel Ie tieémen;
rnacr na hunne opmerkingen gehoord en nader overwoógen te
hebben, hebben wy van onze verwondering moeten afzien en
ons overtuygen dat liet eene pooging tot herinvoering is der
besluyten van Willem van 1825, w uervan het een de vrye
schooien sloól, en hel ander gansch gelyk aen 'l ontwerp dat
thans dóór de nieuwe politiek beraemd word, den stempel
stelde op de verdrukking van alle burgerlyk en godsdienstig
onderwys.
Men hóópt, gelyk onder 'thollaudsch gouvernement, dat dit
eenen uytmunleuden middel zal zyn om do gouvernemenls-
schoólen te doen bloeyën en aen de familiën de liberale en
ongodsdienstige leeringen in te planten; men rekent op de
goedeuyiwcrksels eener beuauwdheyd der familievaders, welke
zullen vreczen dat, dóór het tegenwoordig despotismus, waer-
onder Belgiëu gehukt gaet, uyl alle openbaere ambten zullen
gesloótcn zyn deéze die in de 'schooien van den citoyen van
Arras niet opgekweekt zyn en aldaer de leerstelsels niet zullen
ingezoógen hebben der vrymelselaery, wacrvan den weêrdigen
afstammeling der logie den verspreyder isMaer zou men
wel moeien vreezen, zou men wel durven denken dal alle
gevoel van zedclykheyd en godsdienst uyt de belgische fami
liën gebannen is en dat zy gcwilliglyk de knie zullen buygen
voor liet gouden kalf, vóór den afgod van het libcralisiiius
Zou men wel in Belgiën vergeéten hebben dat 1825 onder
«ene omwenteling heèfl moeten bukken, en dal liet schandelyk
despotismus in fevte van onderwvs er de voórnaeniste oorzaek
van geweest is? 1851, wy weélen het en durven hel ronduyt
zeggen, vereyseht zulke dringende maetregeis niet; legen
dwingelanden gelyk Willem, moei het zweérd getrokken en al
de kragt eener natie ingespannen worden; maer als men slegts
vóór zieh cenen onbeschoflen kwakzalver en eenen verineten
francmaconsvoórvegler hééft, zyn het de kiezers alleen die
zicli belasten er goed regl over te doen, met ze beyde te zenden
van waer zy gekomen zyn,den eenen naeinulyk naer zyneschoól-
meesterszweep, den anderen naer den dorpe! eener franc-
maijonslogie
Dit is eene waarschouwing die wy geéven aen de kiezers
van al de dislriklen des ryks; zy moeten weélen dat, indien zy
met de eerstkomende kiezingen, persoonen naer de kamers
zenden van den kaliber der verslacfde meerderheyd die lieden
in de welgeéving zetelt, hét met onze godsdienstige en burger-
lyke vryheden en met onze nationaliteyl zelve gedaen is
Want, 'l is gelyk den koning het, over eenigen lyd, gezegd heeft
De nalionalilcyl en de onafhanglykheyd der Belgen berusten op
de godsdienstige en zedelyke gevoelens van de meerderheyd
der natie, en op de godsdienstige en burgerlyke vryheden die
de grondwet haer waerborgt
DEN PASSE-PARTOUT DER LIBERALE
MEERDERHEYD.
Het liberalismus doet zync proeven Men zal moeten beken
nen dat liet overal in en over kan, en dit waeruteè Met de
meerderheyd der kamer van welkers verslacfdheyd ons land
nooyl een zoo ongelukkig voorbeeld gezien hééft. Maer, aen de
sleglsle zaeken is toch somlyds eenen goeden kant, gelyk
hier '1 geval is Ie weélen dal die meerderheyd haer eygcu
proces als mede dit der liberalisten seele opmaekt en ze dóór
al wie zich nog wat eerbiedigt, met regt, doet veroórdeeieu....
wy zeggen mei regl, want hééft men ooyt op de merkten en
publieke plaetsen goochelspcélers, kwakzalvers ofkoordedausers
gezien die zoo listig de oogen der toeschouwers wisten Ie
verblinden als den aenvoerder van 't liberalismus weél te doen
inderdaed, wat al beloften, wat al schoone zaeken, wal al
bekoórlyke ontwerpen hééft dit logiekind aen 't publiek niet
voorgesteld, en dit alles, in naem der liefde en genégenheyd,
die hy gevoelde voor de geringe burgerklas welke van eenen
kleyneti handel lééft en geen ander beslaen bezit dan die
kleyne dageiyksche winsten, waermede zy eerlyk, met Wel te
werken en te zorgen, dóór de wereld geraekl.... Welnu, 'l is die
zoo belangwekkende klas die, door de francmapons-truwee)
van Luyk, liet laetste briezelken vet word afgekrabt en dit met
de laetste wet der accynsen op hier, gencver en bvzonderlyk
dóór de schreeuwende wet op de erfenissen in regte "lyu.... liet
zyn de forluentjes van 2 a 5 duyzend franks die sommis in 7, 8
en 10 paertjes moeten verdeeld worden, welke geslaegeu zyn
en, om hun handelskrediel gansch te vernietigen, is er mijdei
gevonden om een vermogen dal somlyds meer belast als 't,weérd
is, voor elkeen bloot te leggen
En de patent op den tabak, op wie zal zv meest drukken'?
Al wederom op die werkende klas'T is hier dat de fameuze
afgeveêrdigde van Aelsl wederom bewyzen gegeéven hebben
van versland en bezorgdheyd vóór de belangen hunner
laslgeéversWisten die slaeven dan niet dat den kweek en
handel van den tabak eene zaek van 't grootste geuigl is voor
Geerardsbergen, Ninove en omliggende streéken 1 Wisten zy
niet dat zulks het beslaen is der kleyne landbouwers en uvtver-
koopers? Deéze laetste zullen hunne afgeveêrdigde mogen
bedanken omdat zy geholpen hebben eene wet té slem men die
den ondergang der labakkweekers zal verhaeslen... De tabak-
planters zullen voórnaemelyk belast worden om hunne voort
brengsels te konnen plaetsen, zullen zy moeten patent betaelen.
"1' is den eersten keer dat den landbouw 'l voordeel zal genieten
van in de gepatenteerde klas gerangschikt te worden, en dit
heelden schoolmeester van Arms den landbouw begunstigen!!..
De onlelbaere hairklieveryën die den geldminister lieéfl
uytgevonden om de brouwers en sloófeers te kwellen, zullen
al wederom op de mindere klas vallen, want 't is zy die gebrek
hééft aen kennis en kapitaeleu om, gclvk de groole, aen de
eysscheu van den fiscus '1 hoofd te bieden; 't is'don dood klop
der buytsu-brouweryën en sioókerycn en den alleenhandel der
ryke. En waerloe al die kwelwellen legen den kleyuen burger
en nyveraer Om middel te vinden van Meester l i ére te dóen
herkiezen.... is meer dan beweézen dal dit monslerpak otil-
worpene openbaere werken slegts voórgedraegen word om 211
a 25 milliocuen te krygeu die Luyk vóór de Maes wcnschl te
hebben. Maer dat de afgeveêrdigde oppassen, men zal hun
yzeren wegen, vaerten, slaliën etc. etc. tocslaen oppapier,
maer als't op't uylvoeren zal komen, zullen er gecne fonds zyn]
onderlusschen zal de afleyding der Maes gedaen en de komedie
gespeeld zyn
WILT Gï EEN VOORBEELD?
In legenwoórdigheyd der genegeuiieyd die 't ministerie scheen
lerweézenlyking van verseheydene publieke
«eisen te begunstigen, met aen de kapitalen een minimum
van intrest te wuerborgen, vroeg men aen den minister van
openbaere werken eene waerborg van 'tzelfde slach voorde
nieuwe vaert naer Aelst, en dit om gemakkelyker de daerloe
beuoodigde kapitalen te vinden. Maer den minister cvscliie
eerst en vooral de verrcgtveêrdiging der kapitalen eer hv den
voorstel aen de kamers wilde doen; daerloe gaf hv eeneii uit
stel om de zekerheyd te hebben van liet beslaen dér kapitalen
Op deeze antwoord wierd er naer Londen gesleekeu en men
oragl aen <len nmiisler al de inschryvingen in regel en ecrae-
•wegend Ier uylvocring der vaertMaer wat gebeurde er
('e" -Minister veiklaerde dat het te laet was, dat hv reeds
met de inaelschappy der üeudervalley gehandeld had en de
vraeg (oor de Vaert in gecne acnmerking meer neéinen kon....
Wat dunkt er LI. van, Ylaemingeu t En gy, afseveèrdiede
wat peyst gy er over? Indien gy op uwe hoede niel zy! gv zult
aldus ook hy den neus gelevd wordenMen zal u alles
loeslaen maer de belangen van Luyk zullen voórcii gaen en
eens dat deeze zullen gered zyn, zal er T een of't audeó be
letsel komen en gy zult u moeten vergenoegen met uwe vzeren
wegen, vaerten, statiën etc. op papier afgemeélen en geschil
derd Ie zienWy hebben ..'i voórbeéld met den vzeren wee
der Dendervalley; hy ook is toegeslacn en zelfs z'vn er twee
nullioenen borgtogt vóór gesteld geweest, maer alles is in
rook vergaen buyten dat er zyn die er eene algchecle onaflmnn-
tyklieyd van fortuyn mede gewonnen hebben
EEN LIBERAEL TREURSPEL IN DE VOLKSKAMER.
EERSTE BEDRYF.
Op den laet.ten dag van july verscheen den Mechelschen
afgeveerdigden, M. De Perceval, op het tooueel der meerder
heyd in de kamer, en, rood van colère gelyk nen kalkoen
sprong hy op tegen meester Lebeau, welken" hem, daegs ló
voeren, wal van de roede gegeéven had. Die twee kampioenen
hadden zich onderling op malkauders rekening vergist. Meester
Lebeau óórdeelde dat hy voorlduerend, wegéns zyne wand
schap tegen de pa epen en aytcruylkruypers, wegens zyne
doclrinarische denkbeelden, de overhand op de kamer nio-t
hebben en, naer goeddunken de zweep tegen al de leden sre-
briiykeu, luid, in de voórgaeitde zitting, aen M. De Perceval
een dugtig kwispelingsken gegeéven, waerloe hy, Lebeau des
te meer regt gelooide te hebben, omdat M. De'Peroev il'reeds
zoo dikwils den paillasse voorde nieuwe politiek gespééld had
r »°.r z"''ep van m(,esler Lebeau wat te hórd doorneep
ol .-,1. lie Perceval vies gezind was, of hy evndelvk liesch.icuid
«icrd van zyne si;icische rol te blyven voorlspéélni weélen
»v niei; ai watwy woéten, is dat den Mecholaer hier beweézen
heelt dat: als doctoren apotheker tegen elkander op-nen de
pruilen van den winkel bekend wordenof:
Als notaris en klerk in oneenigbeyd zyn, de gelievmen van
l knuloor voor den dag komenof:
Als procureur en reglcr twisten, er aerdige roozeupotlen
ontdekt wordenol eyndelyk
Als pastor en koster kyveti, de secreten der kerk ilylkomcn
Don wens, zie bier hoe M. De Perceval tegen M. Lebeau'
Ja, zegde M. De Perceval, M. Lebeau komt hier den sehoól-
meester speelcn, welken, met de zweep in d'bami, goedvind
zyne amhlgenoólen te kwispelen en hunne les op te spellen-
ou noglans zyn tic titels van afgeveérdigden van lluy niet
weerdiger dan die van afgeveérdigden van Mechclen; en
n onder betrek van versland, van sliuihevd en palriotisnius
moet deézen laetslen vóór den eersten niét zwigten. Ik ver-
gun hem \eél ondervindig vóór 'i geen de inwendige tucht
der kamer raekt, ik vergeef hem zyne zwakheden omdat ik
er ook heb, maer ik moet verklaeren dat hy in inv eenen
zeer ongcmllegen leerling zal viuden. Eens en vooral moet
ik zeggen dat die doctorale manieren hier niet belaerneu
s eudalik hem aenracd nimmer als den groeten inkwisitcur
der kamer op te treeden, hem tevens waerschouwende dal
liet voor de laetste oiael is dat ik zyne lessen aenneém
Ten anderen, als men de ongcsladigheyd inziet waerröed»