4
NOG EEN BE IV'VS VAN NADEEL VAN HET TRAKTAET
Om aen onze geag.e lcëzors een nog klaerder denkbeeld te
geéven van hel omzeilende nadeel dal de luyksclic Camarilla,
voor haer eygen prolyl alleen, aen T land loebrcngt, laeien \vy
hier een arlikel volgen uyl den Slandacrd van Brugge waerop
wy de ernstige aerniagl onzer landgenoólen inroepen
In 18il>, zcgl hel Brugscli bkidhebben de zoo gezeyde
mglei ujlkruypers mei Holland een verdrag gesloólen dóór hel
*elk er aen den koophandel van diliand voórreglen loegeslaen
wierden Holland van zynen kant verloiMide aen de kaïoene,
wol.e en linnen geweéfsels van Belgièn ook groole voórdcelcn.
Ten gevolge dier groole voórdeelen heb-ben vvy geduerende
ZEVEN .IA EK EN alleen de liollandsche merkt geexploiteérd lot
•root voordeel der werklieden van onze Vlaenderen.
Ten gevolge dier groole voórdeelen hebben svy gednerende
die ZEYEN .1 ALKEN bel een jaer door bet ander .genomen voor
41,569,750 IV. geweéfsels in Holland gevoerd.
Die som me word verdeeld op de volgende wyzc
KOOPMANSUiPlEN EN GEWEÉFSELS.
Mulzery. - Ir. 128,500
Ylasse, kempe en werke .garens. fr. 156,500
Katoene geweéfselsfr. 4,105,750
Kanlen en tullenfr. 295,000
Wol Ie geweéfselsfr. 5,179,000
Ylasse en kempe geweéfselsfr. 2,854.000
fr. 11,569,750
Die elf millioen vyf honderd negen-en-zeslig duyzend zeven
honderd vyliig franks vermenigvuldigd dóór zeven jaeren
maeken nvï eene som van TACHEiNTIG MILLIOEN NEGEN
HON DEK I) ACllT-EN-TACHEiNTlG DUYZEND TWEE IION-
DEKD VYFT1G FKANKS (80,988,250) welke bolland aen de
werklieden van onze Viaenderen in uylwisseling van geuiaekle
goederen belaeld lieéll.
Wel nu, wal heéll bel nieuw politiek gedaen?
Hel lieél'l mei Holland een verdrag aengegaen Volgens het
welk de voórdeelen in 1846 door Holland aen Belgiën ALLEEN
verleend, nu voórlaen aen al de andere volkereu dóór de Hol
landers mogen loegeslaen worden. Ten dien gevolge gaeu onze
gebueren mei Engeland en Duylscbland, 'lis te zeggen mei de
eenigsle volkeren die ons ler zaek nadeel konucu doen, een
verdrag sluylen volgens bel welk die landen hunne wolle,
kaloene tn vlasse geweéfsels in Holland mogen voeren op den
zelfden voetgelyk de Keigen bet lol nu loc ALLEEN geduerende
ZEVEN JALKEN gedaen hadden.
Bovendien, ingezien vvy tegen de Eugelsche en tegen de
Duylschcrs niet konnen in eoucurrenlie komen, zullen wy
liOodzaekelyk vrortg of lacl die groole merkl van 11,569,750 fr.
's jaers moeien verliezen
POLITIEKE EN ANDERE PILLEKENS.
Naer wy laeler vernomen hebben, zyn beweegredenen
▼au zoo ernstigen acid de seualeurs komen pracmcn, v ri ngen
en persei), dal er. vóór 's lands rust. hoogst iiooózaekelykh'oyd
was het aiiiandeinent van M. Spitaels by Ie Ireéden, op dal
't impopulair bloedzuygcrsministcrie nog wal aen 'I schotel keil
zou konnen blyve/iIngezien do stellige inlichlingeu die wy
aetigaeudc de zaek vernomen hebben, bewonderen wy dé
wysheyd van den senael, wy bewonderen zynen voórlreflelykeu
verzoening geest en juyebeu zyne opregl vailerlyke bezorgdheyd
vóór's lands welvaerl ten vollen toeMaer wy beklae-
jen de belgiscbe nalie' van zich zelve aen roofvogels len
prooy gegeéveu ie hebheu, die haer «iel alleen onder de on-
reglveérdigsle belasiingau doen gekromd gaen, maer boven
dien al haere koslclykste vrybeden en grondwellige voór
reglen, godsdienst en deftige grondstellingen verkreuken..
.Men zal laeler ondervinden dal bel spreekwoord de
•ngeslraliheyd is een acnloksei lol de bnosbeyd, inipunilus
pcecandi iUcccbra dour de verdrukkers van Belgiën zal waer-
gemaekl worden zv zullen langsom verder gaen hunne
vernirlingszugl is nog niet verzadigd; de man is nog niet
vervuld er moeien nog aklen tegen'l volk gepleegd wórden
•in aen de hedcndaegsche Balthazars de vuerige hand le doen
•nlwaeren welke op de moeren van zekere hotels de vreeselyke
woorden it one, ''hecel, l'liarcs, zal sehryvenGelukkig dan
vonr 'l volk, indien bel de boosheden zyner eygene besluerders
■iel uyl tc boelen lieél'lWant by word gelukkig wys, die
ten koste van een ander wys wordj felieiur tayil qui'alitno
pcriculo sa pil.
Dóór zyne stemming over de erfeniswei hééft den senael
in eens de woedende en fuslervolle beschuldiging wederlegd
van cijuimms of zelfbelang, wacrmede de minislerieëie^lru -
pers lol walgens Ine de seualeurs overgooien beeft... Nu dat
den nnrnerendeu eygeiidnni alleen onder de haelelyke wel al
vallen, nu dat de giuiidbczillcrs alleen 't zy groole 'tzy klevne
door de siroopwei zullen geperst worden, nu dal de sënaleuis
allermeesl up bun eygen zeiven de gecsielroede eener oniegl-
veétdige belasting geley.d hebben, nu vall te vveéten of de
«erlooze brondscliryveis hunne duyzeudmael legen den senael
uylgebraekte beschuldigingen van egoismus zullen herroepen
on rcgtzinuiglyk bekennen dal zy de seualeurs schaemtelnos
gelasterd heldenMaer wal willen wy dacrop lerug-
keereu, 't is immers omnogelyk dal verstokte minislerieéle
slaeven hun ougelyk bekennen uyl aerd en door aendrvvib"
moeien zy hunne lasteringen handhaeven, al ware zulks len
pryze liuuner eygene zielMaer.... Calumnialorum sua
pti'ica ma nel, den lasleraer zal toch zyne slraf ondergaen
.-. De koopbandelkanirr van Antwerpen, die zeker in de zaek
bevoegd is, komt mei algemeeue stemmen legen bel volksrui-
■eërend, nyverbeydskrenkend en koopliaddeldoodcnd traklaet
Ié prulesteéren. Gene zoo pleglige als bevoegde afkeurig van
die NADGGGIGG conventie zal de luyksclic kuleriedoen agler
d'noreu kiabbeii en liaer doen gevoelen dat de Belgen de
minislerieéle inlrigueu weélen le ontdekken... En dan nog is
Is Antwerpen een verkogt schaudschrifl dal zulke minislerieéle
aklen durft oudersteuuen eu liewierookeu. Indien de eerste
'K*»*!!!1!—MMMttMttiaMMHM—TBf biiih II Tl 1MB Wil m
handelstad van T land zich eenigzinseerbiedigde, zy zou zorgen
dal zulke bedriegersbladen welhaest opgeschept en uyl de
voelen zyn zou, vermits zy lol niets anders dienen dan om
Belgiëu zoo voor Tslofifelyk als vóór 'tzedelyk ongelukkig
te maeken.
.-. T is Woensdag aenstaende te Eecloo kiezing of liever
balloteéring vóór een gemeente raedslid, zulks ten gevolge
eener liberale fvnbeyil; waerdoór de kiezing van een agibaér,
bekwaem en voórlrelfelyk man, M. Neelenians-D Havé, is v< r-
nieligd geworden. Den m:nislerieélen liberalistenbaspel zou
daergeérne ecuen afgevallen sludenl, eenen onnoozelen ber-
bergpilaer willen doeuk.ezen, wiens eenige verdiensten beslaen
in De Schepper le heelcn en in zeer geschikt te zyn om in de
jonge erwten geplaelsl ie worden ten eynde de musschen le
verjaegen. Wy kennen dien jongen liberael, wy weélen wal
sukkrlaer hel is en da erom zouden wy ronduyl durven zeggen
dal Eecloo zot eu buil', zou moeien zyn indien liet aen zulke
nullileyt den voorrang kwam geéven op eenen zoo del'ligen
kandidaet als M. Neeiemaus. Wy weélen dal er le Eecloo
zekeren KKEKTEN-invloed uytgeoellénd word waerop den
baerdeloozeu Schepper slael maeklmaer wy zullen aen
d'Eecloouaers zeggen dat zich laeleu Icyden door zulke gasten,
bet eerste iuerkleeken der scliande is dat eene stad kan be
stempelen.... Maer zoo verre niet; wy durven ous vleyën dal de
kiezers van Eecloo zuilen wyzer zyn dan eenen vernuften
fabriekaul, een ondervindingryk man, welken jaerlvks aen de
werklien van Eecloo rond twee honderd dtiyzend franken lael
winnen, ler zyde le stellen, om den voorrang le geéven aen een
sulleken dut, uyl partygeest, zoo geploeyzaem zou weézen als
eene verslcéiene spunyie.... Dit alles om aen kreflenwiukel le
beliaegen...
Den Senael heéfi bel art. 11 der successiewet vervvorpén.
Hetzelve bepaelde dat de gillen in levende lyve gedaen ten
voórdeele van seminariëu, kerkfabrieken, kousisloriën kou-
gregatiëngodsdiendienslige of zedelyke gesligten zouden
onderworpen zyn aen beliegt vastgesteld vóór de gillen by
teslamenle gedaen ten voordeele van gemelde gesligten.
Minister Krcre beëlï de afschaffing van dit arlikel beviglyk
beslreéden. De memlerheyd van bel Senael beeft ongelyk aen
den minister gegeéveu. Deéze stemming misnoegt groölelyks
de minislerieéle dagbladeren. Niet le verwonderen. Zy beval
eene afkeuring van bel willekeurig stelsel dóór de ministers
ingevoerd legen de vrye liefdaedigheyd.
M. Van Kemoortore heél'l eymlelyk verslaen dat hy aen den
Senael geene appelen vóór citroenen kou verknopen, en hy
lieél'l zyn ontslag ingezonden.
Gisteren lieél'l den voorzitter van den Senael leézing gogeéven
van den brief by welken den gendschen gekoózenen zyn ontslag
gaf. Maer wy zouden volgeèrn willen weélen waer van M. Van
Kemoortere zich onlslage hy is nieis, hy bekleede niets, eu
hel bewys daer van beslael hier in dal iiy sinds <lry weéken dat
den Senael vergaderd is, in bel zelve niet hééft mogen zetelen.
Maer wy leéven onder T nieuw politiek, en niets moet ons ver
wonderen.
De kiezers van hetdislrikl Gend zullen nu nog eens moeten
byeeukomen om eenen senateur le kiezen. (Vlaming).
Den Erembodemschen katoenen sleékvogel, hééft zondag
in 'l Verbond van Aclsl een briefken doen afkondigen tegen
M. F. De Haeck eu dil in antwoord op de leugensualling die
deézen laelslen hem in den Dender-bodc van over dry weéken
bad gedaen. Dien sleékvogel hééft waersehynlyk gedagt dal hy
bezig was met eenen verkoopakt of pagtbrief le kopieéren
waerdoór by alle verant.woórdelykheyd afschud, en ons dus ook
mogi in eeue zaek wikkelen waeraen wy ganscb vremd zyn. t
Wy zullen aen dien le Erembodrgeni aerdig genesielden
katoenen sleékvogel zeggen dal hy bet leelyk mis Ifeéft, en dat,
vóóraleer iemand aen le randen, hy zou dienen te denken dut
gasten die van oost naer west geloopen hebben om ergens een
nestje te vinden, dienen braef lezyn en elkeen gerust le laeien,
als zy by Ireiï'elyke lieden die hun niet kennen, een nestje
gevi.uden hebben, om zich niet bloot le stellen van ontmaskerd
en «lm selfëus buylengekuyscbl te wordenGy moei zeer wel
wette», onnooze! manneken, dal bet sledeken Deynze niet
vei re van hier is en dal er niet véél prikkeling zal uoodig zvn
om degesebiedenisvan eenen scboenkuysscher, die op zyn iand-
vleescli geloopen lieél'l, in T licht te brengendaerom, venlje,
boud u koes, want, ondanks de wyde zakken van uwen nieuwen
palcloi, zou deu i/ender-bodc u zoo véél le verbergen konnen
geéven, dat gy er ten langen laelslen gcenen weg meer zoud
meé weélen
Het Verbond van Aelsl stacl pal in diepe overdending
bet raedpleégi zyne zinnen, en neen, zegt hel, het kan zulks
niet hegrvpen. Hel vraegt wie zal my het raedsel oplossen
boe bet mogelyk is dat den zoogeuaemden Bodé zoo véél
leézers bcél't dal O vaders en moeders die zoónen of doehiers
hebben dien ruilen, dien verwerdendien walgendendien
verbitterden Bodé nog in buys willen
Wel kontraler, dit schyut ons zeer gemakkelyk om vatten,
goesle is immers koop, vriend, en elkeen hééft zynen smaek....
Zoo is bet mei het meeslendeel der Ylaeiningen die vies zyn
van stinkenden look, van vorlen a uyn, twee zueken waernaer
de vvaelen en andere vuylaerds zich zouden verhangen... Gy
hebt b. v. onder uwe opstellers eenen YVael die eenen afkeer
lieél'l van bel bier (wel le verslaen als hy liet moei beladen) en
die eenen zoo onverzaedelyken drift hééft naer suykerypeeën,
dal by er morgend, noen en avond met geheele kommen van
binnenlapl, er weynig naer ziende of hy er*geel van word als
eenen kanarievogel, of uvlslaegl gelyk de niuerën van zekere
LIEUX.... Maer, Verbond wy scliryveu op zvn vlaemsch, om
dal wy Ylaeiningen zyn en doórdieji ook van de Ylaeniingen
gesmackl. De Ylaeiningen zyn regt voor de vuyst, zy laeleu
zich niet omkoopen vóór een handvol geld, zy zyn allyd bereyd
voorde waerbeyd te slryden en alle scbui l'lige oilers le ver-
smaeden, terwyl waeh-nbugt of ander vremd gebroed er geene
beeueu zou in vinden waerlieyd, vaderland eu zyne ziele zelfs
le verkoo'pen als er maer eene duyt mede zou le winnen zyn....
Mcdiieért daer wat op, konfrater, en gy zult wel verslaen hoe
hel koml dal den Dtndcr-bode over de 90U iuschryvers lelt,
terwyl 't Verbond er nauwelyks 150 hééft.
Onzen konfnler Verboni, kan uiel vérkroupen dat wy
dikwils politieke nieuwsiyilingeu afgeéven die van alleman
mei gekend zyn den man weél niels beier dan er meé le
agchen eu le vraegen of wy ons wel in de kabinelleu des
uiligs ol der ministers bevonden hebben omdat wy somtvds
mei dealdaer geheyin placlsbebbende daedzaeken bekend zyn.
Vv y zullen aen onzen kunfraler aniwoórden dat dil daer de
p aels mei is van eenvoudige sullen gelvk den Dcnder-bodi
alhoewel by er zeer wel, noleért goed, konfraier, i yt wel zou
ontvangen worden, ouder voórwaerde dat hy zou doen gelyk
er, onlangs, in een ministerskabinet zoo vuerig gewensebt
doeli omnogelyk geoordeeld wierd.... Vraegl bet eens, kon-
Daler, aen MM. Guniont, Bruneau of Van Gleeiuputie, als die
mannen durven opengaen, zy zullen u aerdige dingen verlellen'
M. lei-rol, directeur der Intlépenulante, weet èr ook zoo iels
van, maer wv weélen bet nok, en weélen bet alles, en dit
metlegeuslsaende liei dik vloers waermede die zaek nmiiuld
is.... Maer kom, kom, daer zouveél lalvu niel ingesieékeu
l zullen I41.I1 onuoozele gekheden zyn gelyk dc laclste wacroó
t verbond egtei- noodig geóórdeeld cell le aniwoórden alhoe
wel bladje wel vóór deu aclilalen keer hééft aengekoudigd
t vaal en oubreékelyk besluyt genomen le hebben op den
lasterenden zeever van den Ltendci-bude nimmer le zullen,
aniwoórden.
.-. in een onzer laetsle na menigvuldige grove fevten teren
l minjstei ie aengi haeld le hebben, zegden vvy dat wv liever een vremd
BOuvern.-n.eDt zouden gehad hebben dan alzoo nog blvven I.ejmerd te
vvo:den. Da.-iop is svffens de redukhe van regtlinnig en tadnlands-
m,n„,;id Verbond byeengekoiuen, len ej.ile ons door eenen ai li iel
leenemsel le verpletter en. Uien mik l is zondag II ei schenen: hoe
""ujhij «11 vergruyzende dil stuk ook zy, nu toch nog niel l,eel
uoud geslagen; gelukt,glvk hebben wy „og wat «d.-m aen het'vieed
bladje te roepen, dat wy onze gezegdens staende houden en in do
omstandigheden nog zullen herliaden Wy zuil™ ,,.,ders zegen
vvaeroiu. Alaer laet ons eerst zien of het wel a-n 't Verboe d"w.,
onze gezegdens le hek.nlihelen, lael ous zien welke groole patriotten
t bladje voor opstellers heeft. Koml vonr de pi,me, meesler b.klen..
Was bet wel lailrilatidsiiiiuneud dil schoon gezfegile dal gy over eén
jaer injolle kamer uylkraemile, te welen dal de belgische brieven
langs t.alius 111 Ia-Is va» langs Oslende naer I ngeland moesten ver-
voenl wu;den, om dut Calais eene fransche stad is I.n gy 91. Cuinont
fransclunan san gegooi le, orangist van pi ine,epen, wal will ï0„'
vaderlandsliefde spieken? Wal will Smeidis daer over rammelen'
Weel iedereen niet dal dezen glooien krygsmaer patriot gcwo.dei,
is als hy zag dal Willem hier voo. goed'gedaen luid. Inderdaad, 'lis
maer ui dien momeiil dat hy zyne fameuze fondcis uyten hoek is eaeu
boelen om er de stadhuysgoolen meé le verdedigen. 91; nheeren'v au
't Verbond, waer zyn uwe groole vaderlandsminnendeprinciepen
Maer wagl, 91. hommer is door nog. Ilel is waer, dal is eenen patriot,
eenen groolen polimt, wy erkennen hel volgeèrn. Zegt dien man eens
hel eontiarie, gy zult van zvne vuyst kunnen spieék'eii. Welis waer,.
dat hy langen lyd in de princiepen van Sraerllis en Cumont medegedeeld
heeft wel IS waer dal hy in 1849 naer Brussel getrokken is, hopende
"i n zien zyne welgespierdhevd, er de role van Caussidiète te moge»
speelenMaer dien neer is aenstonds lol I etere gevoel.-os gek,.uien
ben hemelschen dauw is op hem gevallen, 'l is eenen 'regen geworden^
en hel is nog aen 't regenen, kortom, vvy honden 91. Dommer legen-
woordig voor den eersten patriot van 'l land. Wy laeien dus volgeèrn
den distiikl-cóniiiiissaris uyt den boel. maer gelyk men ziet. bly'fl er
nogtuns regt genoeg om aen 't Verbond te verbieden van vaderlands
liefde te spreëken.. Maer laet o. s nu zien wat er in onze gezegdens
welke 't bladje zoo bitleilyk beknibbeld, zoo vremd vouikomt
Als men aide akten van het legeiiwourllig ministerie vim bynaziel
zyn,-., Iiaet teg,ei. de religie, zvuen oorlog 't clnislrlyk onderwvs, zvné
sclir.kkelyke geldvcrkvvislingen zyne partvdiglievd in plaetseil' en be
noemingen, de verslaefdheyd welke liet op de kamer en 't land wilt
doen drukken, al onze vrybeden stillekens aen afnemen, de constitutie
verkreukt eu besmeurd, is bet te verwonderen dat wv eenen kreel van
wanhoop aanheffen Is het te verwonderen dat wv, die „|tyd voor het
inwendig ord-r, voor den vrede der belp.ische nalie gestreden hebben,
wy, die eene revolutie lusscben Belgen ondereen allyd als eene zelfs-
moo.d aeiigeschouvvd hel ben, is het le verwondeien, zeggen wy, dat
wy liever al A- sehaiidaeligheden welk wy tegenwoordig zien, liever
zouden zien door een rremd gouvernement begaen worden Ja. wv
zouden liever hebben dat, als ons land moet verdrukt zyn, bel door zyne
eygene handen niet verdrukt worde, om 'dat vvy 't regt zonden hebben
van eene revolutie te prediken, en dat vvy zeker zyn dat do Beb-en op
nieuws zouden doen 'igeen zy in 18J0 legeu Hol and gedaen hebben
Sollegem den 10 november 1SSI.
zYen Mynheer den Opsteller van den Dender-bodc.
Een gebouwd spook
Wetliglyk getrouwd voor den burgemeester van Sollegem,
Dat uwe leézers zich niel verschrikken, Mvnheer, ik wil hun
geene hersenschimmige gedaglen vóór oogen leggen, geene
vertelling uyt de vyftiende eeuw... neen... 'eene geschiedenis,
die slegts gisteren voorviel... onder onze oogen... hier ie
Sollegem... eene geschiedenis, die niet als waerlieyd behelst
Hoor liever, geëerde leézers, eu óórdeelt wat eer er uyt spruy't
voói den trolsehen burgemeester en welke les vóór deu onbe- I
schoften handel van den secretaris.
Inden loop der september of oclober maend lest, den da»
doel niets ter zaek hesloólen twee jongelingen deézer ge-
uieente te zanieu in houv&lyk le Ireéden. Den heer burge
meester-notaris Ruyssciiaert gelaste als naer gewoonte, Wanje
den secretaris, om de zaeken van het jong paer vooiil te zetten
en alle de noodige stukken veérdig te maeken. Mier in zié
ik geen wonder, zult gy my zeggen, dit gebeurd alle dagen
maer 'l géén er elders, als le Sollegem niet gebeurd, is'dat
Wunje-Marlien beweerde, beter den oaem van den aenslaendeu
eglgenoót te kennen, als deézen eglgenoót zelve; dat dóór de
boveumaelige vloeken en onbeschofte wóórden, (die no» al do
gewoone lael van den secretaris uylmaeken,) den zeiven
eglgenoót hel niet meer durfde waegeu, eenige verdere aenmer-
kingen ie maeken, eu eytidclyk dal den ambtenaer van den
burgerlykcii stand iu naein der wet verklaerde, dat Reygaerl
die reeds lang uverledeu is, vereenigt was dour 't liouwelvL
met Marie De Mulder.
Doch den waeren egleling, wanhoópig van slegts den verft-
geuwoórdiger geweest te zyn van zynen overleden broed«r
en geheel ongerust over de gevolgen, van eene dergelvke zaek!
ging des anderendaegs zynen angst aen den burgemeester
Ruyssciiaert le kennen geéven. Deézen ambtenaer verschrikt
over de verantwoórdelykheyd, die met al haer gewigl op heni
