V XST, hex 51 December 1852.
ZONDAG 1 J AND ABA (§35.
ZEVENDEN JAERGANG. Nr 550.
BELANGRYK BEKIGT.
Ik kil kalholyken en goeden kalholyken
DE BELGISCHE NATIONALITEIT.
Dit blad vevscliyot des Zaterdags in jei lKimj(jj|ag onder de
dagteekening van den daerop vQgensen bondag. -Den prys der
inschryving, by trimester, is bepa^jj j fr 50 c.? dien der
annonccn op 20 ccntimen denj"ru[vregel. De persoonen die
voor een geheel jaer inschryvcr j110gen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 d'ukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglfeerdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belaste doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; a<jf deze zullen wy plaéts in onze kolon-
nen verleenen en djzelvc ondersteunen. Dit weekblad zal
CLIQUE SUUM.
verder gewagen van alle brochuren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De namen der persoonen die ons eenige
stukken zouden begeeren mede te deelen, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regie gedwongen wierden dezelve
te doen kenden. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te
zenden De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengae'.
VEN DENDERBODE
•n Opsteller-Bestuerder van den Dender-bode, Ad. BA'L,
syne Lezers.
Geëerde Lezers.
3 moeyelykheden tusschen my en de Aktionnarissen
taen, zyn teenemael vereffend. Wy hebben van beyde
en wat toegegeven en daermeê is de zaek in 't vrien-
k bygelegd. Den Dender-bode met geheel zyn materieel
uytsluytelyk mynen eygendom geworden, zoodat
loortaen tegen mynen dank, nimmer met persoonen
te handelen hebben die my kwaed willen en den
der-bode vyandig zyn.
ie liberaters en francmacons vreven zich de banden
lat zy, door de uytgaef van een tweede blad, hoopten
Dender-bode te zien vallen of verminderen. Deze zyn
;n hunne hoop bedrogen er zal geen tweede blad
'den uytgegeven, en den Dender-bode zal, gelyk te
ren, den Dender-bode blyven, te weten eenen onver
rokken bestryder van verkwistingen, moedigen ver-
iger- m Godsdienst, Zeden, Vryheyd en Vaderland....
1st Dender-bode hierom verbitterde vyanden-.cn
idnekkige tegenstrevers beeft en altyd zal hebben, dit
;t ik, maer dit is de minste myner bekommernissen
ik, onder de goedkeuring myner landgenoten, eenig
d kan stigten en zoo veel mogelyk het kwaed verinn
en, dit is myn eenig genoegen, dan lioop ik, op
/nde myner taek, eenen gerusten blik op liet verledene
mógen werpen en te zeggen ik heb geen nutteloos lid
r de samenleving geweest, ik heb myne pligten ge
iten met règtzinniglyk voor 't algemeen welzyn myns
r erlands te werken, dat een ander ook zoo veel doe.
1st deze gevoelens bezield, durf ik in volle vertrouwen
■ie voortdurende ondersteuning en medewerking myner
-gte lezers hopen, altyd mogen zy rekenen dat ik niets
verwaerloozen om hun zoo door den Dender-bode als
lerzins, zoo veel dienst mogelyk te bewyzen.
i k neem insgelyks dit oogenblk te baet om hun, by het
reden van het Nieuwjaer, al liet welzyn, al den voor-
oed dien ik voor myn zeiven verlang, grondhertig toe
wenschen. Ad. BA'L.
Wy gaen het dry-en-twintigste jaer beginnen dat Belgiën
no onafhanglykheyd gewonnen heeft. Sedert dien tyd
eft het veel moeyelykheden te doorstaen gehad, menig-
.el verkeerde liet in gevaer, maer telkens is het er aen
.snapt. Dat al die moeyelykheden en gevaren niet meer
vréezen zyn, zie daer wat men zich niet moet inbeelden,
ill op dit oogenblik zelfs is den toestand van Europa
tt al te geruststellend. A an den eenen kant, zien wy
aen alles ondernemenden man, welken er in gelukt is
li als keyzer eener magtige natie te doen uytroepen,
weiken wy, tot ongeluk voor onzen onafhanglyken
nd, tegen ons verbitterd hebbenvan den anderen kant,
■rd er een drydobbel verbond gemaekt 'tgeen zoo
tzagwekkend is, dat het den nieuwen keyzer wel zou
men verschrikken en hem alle middels doen aenwenden,
zyn verkregen ryk te blyven behouden.
Ter zeivér tyd ziet men de voorboden van groote
werpen, namelyk schriften die handelen over oorlog
invallen en deswegens raedgevingen bevatten, welke
als verrader::-n moeten beschouwen! Dat de hlcyne
den altyd van de gröor.e vreezen hebben, dit leeren' de
icliiedtfuis en d'ondervinding maer al te wel. Hoe
'Is hebben niet gezien dat, om vast te stellen
.«en (ie staetkunde het evenwigt tusschen de volkeren
e;m, ite oT.affia'iglykheyd en nationalileyt van een kleyn
.'iron Belgku van 1850, men versta het wel, Belgiën
1S30. stó'ei in hooge staetkundige weerde, het heeft
iheii
de groote koningryken noodig oordeelde) welke onzydig-
heyd de groote mogendheden van Europa voor bescher-
I mers heeft.
Dit alles ingezien, mogen wy zeggen dat onzen toestand
geruststellend is, als wy zelve geene oorzaek tol moeye-
lykheden geven, als wy treffelyke besluerders hebben,
j die voorzigtig en wys genoeg zyn om dien toestand niet.
i in gevaer te brengenHet is nog niet lang geleden dat
wy in die vrees verkeerden, want liet ministerie, 'I. geen
gelukkiglyk komt te vallen, dreef óns regtstreeks naer
eenen afgrond die onvermydelyk onze onafhanglykheyd
zou verzwolgen hebben.
De liberale francmayonspolitiek van Kogier-Frère, in
plaets van alles aen te wenden om Belgiën met Yrankryk
in vriendschappelyke betrekkingen le doen leven, heeft
alles gedaen om 'l hoofd van dit magtig naburig volk tegen
ons te verbitterenimmers men weet het, die politiek
heeft zich jegens den vremden zoo trouwloos, zoo onkun
dig en dobbelhertig gedragen, dat onze beschermers" onze
vyanden wierden
E11 wat heeft die politiek voor het inwendige niet al
gedaen? In plaets van d'eendragt en goede verstand
houding te bewerken, heeft ze niet anders gepredikt dan
de tweedragt en d'oneenighcydZy heeft een vaendel
ontrold waerop geschreven stond: Tweedrayt! llytsluy-
ting! ja zoo verre is die zeilde francmaconspolitiek gegacn,
van op de parlementaire tribuen te durven uytroepen
Dat zy met de katholyke party in geenen vrede wilde leven,
dat zy zonder deze party en legen dezelve wilde bestieren
Wat moest men van de inzigtên van dit ministerie ver
moeden Len zy dat ze V,u kken om Bólgiëu's lUllioiiainnyt
en onafhanglykheyd te verderven? Want men weet wol
dat het noch door de tweedrayt, noch door de uytsluyting
is, maer wél door zyne volmaektc eendragt, dat Belgiën
zyne onafhanglykheyd gestigt JteeftZoodat elkeen zal
bekennen dat de politiek Frère-Rogier 't land naer de
regeringsloosheyd lieên voerde, deszelfs palriolieken
geest uytdoofde en het zelve zoo leeg deed vallen, dat hot
om uyt die duyvelsklauwen te geraken, zieli in vremde
handen zou geworpen hebben.
Heeft men ook niet gezien dat dit zelfde ministerie, en
byzonderlyk AI. Rogier alle belangen miskende. Hoeft hy,
den gekozenen der Antwerpenaers, door liet traktaet met
Holland, niet eenen doodelyken slag aen hunnen handel
toegebragt? Had het traktaet met Yrankryk uytgevoerd
geweest,, waren de dry voornaemsle takken van 's lands
nyverheyd niet'%11 gronde geruïneerd? Wat heeft hy
niet al gedaen om den geest en de gevoelens der Belgen
te verbitteren Het is algemeen gekend, en gelukkiglyk
't is eene waerheyd, dal de overgroote meerderheyd dei-
Belgen hunnen godsdienst en deszelfs dienaers beminnen.
Welnu, wat heeft dien vremdeling niet al uytgedagt 0111
dien godsdienst te verkreuken, te verderven en te vernie
tigen? Wat heeft hy niet al gedaen om de geestelykheyd
hatelyk le maken, te kwellen en te vervolgen Deze stof
zou ons te verre leyden, moesten wy er iugaen, zy is
genoeg gekend.
Ondertusschen, wy treden een ander tydstip in en
mogen hopen dat de treffelyke menschen zich zullen
vereenigen en verstaen dat, om onze onafhanglykheyd en
nationalileyt te behouden, al die booze geesten moeten
verwyderd worden, want men mag ze aenzien als ver
raders die. in hunnen drift van al wat zedelyk en gods
dienstig is te vernielen, 't land zouden verkoopen en ons
in vremde slaverny dompelen.
Dit zyn de woorden die den Venerabelen A'erhaeghen
in de Kamer, tydens de beraedslaging over 't onderwys,
uytriep.......
Dat Al. Verhaeghen van katholyke ouders geboren is,
dat zyne voortreifelyke moedei' een uytstekend voorbeeld
van godvrugligheyd was, dat Al. Verhaeghen in zyne
jongheyd, met moed en yver de A'ikarissen-Generael van
Gend, tegen de' Calvinistische vervolgingen van Willem
verdedigd heeft, dit alias is waer en zeer waerMaer
i wie zou konnen gelooven, dat eenen Grootmeester der
i Fratxcmapons zich katholyk durft noemen Misschien den
j avond van den zelfden dag, op welken hv in ii< kamer
I iiad uytgcrocpnn dat hy kalholyken en goeden kalholyken
i was, heeft hy'in den témpel der Fraiiemaoons godslas-
terende aenraiidingeu tegen den godsdienst van Christus
S uytgebraekt i
Hier moeten wy ontdekken het geen waersehynlyk
doorliet publick met Ömstau'diglyk gekend is, te wéten
dat den graed van Francmaei l'ose-Croix het hévligsU
mysterie van ónzen godsdienst, de wezenlyke tegenwoor-
digheyd van J. C. in het H. Sacrament des Autaers
loochent en teenemael verwerpt. In de Francmacons-
logiën houd men avondmael volgens de manier der pro
testanten en met de ceremoniën die in de avondmael-
feesten der joden gebruykt worden, zoodanig dat men er
door de werken, belyd dat alles in ons H. Sacrament
des Autaers slegts verbeelding is, aldus de kettery aen-
hangende die de ware tegenwöofdigheyd van J. C.
loochent.
Er is dus geen verschil tusschen de sccten van Luther,
Calvyn en der Francmacons, zy vereenigen zieli om den
kathólyken godsdienst te vervolgen en te vernietigen,
liet zyn, van beyde kanten, de zelfde grondleeringen, de
zelfde kuyperyën. Het is gebleken uyt het proces van
Caglioslro, eenen der Grootmeesters van de Francmacons,
dat by ten allen tyde en in alle plaetsen zynen onverzoe-
nelyken baet en zyne hardnekkige veragting tegen den
kathólyken godsdienst, tegen deszelfs dienaers en ge-
bruyken getoond heeft.'Hy heeft de majesteyt en de vol-
maektiieyd van God, de Godheyd van C. zyne dood,
het groot werk onzer verlossing, de maegdelykheyd van
Maria, de kracht der Sacramenten, den dienst der lieylige,
het gezag en de weerdigheyd der kerk geloochend, aen-
gerand en bestredenTen anderen, de Kerk heeft de
sccte der francmayóns gedoemd en al wie er deel van
maekt is in den geestclyken ban geslagen.
Den Paus Clemens XII heeft, door zyne brille van 4
mey 1758, de secte der francmacons gedoemd, aen de
ggjoovigen in 't algemeen en aen elk in 't byzonder, onder
straf van excommunicatie, verbiedende van'de secte der
francmacons deel te maken ol'ze te verspreyden.
Bcnedictus XIV veerdigde don 18 Maert 1754 ook eene
hulle uyt waerdoor deze van zynen voorzaet, Clemens
XII, in de uytdrukkelykste woorden bekragtigd wierd en
de zelfde straffen inhield.
Pius ATI, van welken vele onzer lezers nog een geluk
kig geheugen hebben, veroordeelde insgelyks de secte
der francmacons, door eene bulle van 13 September 1821.
In deze hulle bedreygde Pius met de zwaerste kerkelyke
straffen al deze welke van eene francmaeonssecte zouden
deel maken, 't is gelyk onder welke benaming en in wat
streek der aerde bet. ook zou konnen wezen.
Leo XII kondigde den 15 Alaert 1825 eenen apostolyken
brief af waerdoor hy insgelyks de francmacons doemde.
Zie hier hoe den II. A'ader zich uytdrukte
Na onze eerbiedweerde broeders, de kardinalen der
II. Roomsche Kerk geraedpleegd te hebben, uyt onze
eygene beweging, niet volle kennis van zaken', en 11a
ï'yp overleg, verbieden wy voor altyd en, onder de
straffen in de bullen onzer voorzaten vermeld, al de
secten der francmacons zoo wel deze die nu bestaen
dan deze die later zouden konnen opgevormd worden.
"f is daerom dat wy aen aiien en eiken christenen,
uyt kragt der lieylige gehoorzaemheyd, verbieden zich
oyt, onder welk voorwendsel het zy, zoo verre te
liegeven van in gemelde secten te treden, de zelve te
verspreyden, ze in buys te ontvangen, te laten vers
sehuylen of te begunstigen, immers van zich te laten
inlyven ten welken graèd het moge zyn etc. etc. etc.
Wy doemen voornamelyk en verklaren nietig den
grmiwelyken en rampzaligen eed waer door deze, welke
in deze genootschappen treden, zich verbinden van
noyt aen iemand iels le veropenbaren 'tgeen die secte
i) aengaet, en van de leden om hals te bréngen welke
eenige veropenbaringen zouden doen.»
Het dunkt ons dat de secte der francmacons genoeg-
zaem gedoemd is en dat de veroordeeling noch twyffèl-
achtig noch onvolledig kan voorkomen. Deze dan, welke
deel maken van de secle der francmacons, zyn in den ban
der H. Kerk en mogen zich voorzeker geene kathólyken
noemen, zoo lang zy er in blyven.
Dat Al. A'erhaeghen, venerabelen der fnincmaconslogie
van Brussel, zich niet inbeelde dat zyne verklaring dupen
gemaekt hebbc; 't is niets anders dan eene vuyle schyn-
hoyligheyd die hem doet vertellen dat hy katliolyken en
zelfs goeden kathólyken is, dan zelfs als hy.buyten de
katholyke kefk gebannen isMaerrnenkem lien man
van over lang, men weet hoeliy bantlelt, en Tis.daerom
dat hy altvd zal doorga-.1 als den yvorigslen, als den
werkzaemsten, als den woeligsten, ah- den fameush 11 en
dwei pzuchtigsten Grootmeester der secte, bezield met
i'une stoutmoedigheyd die aen hot schand
Bewys hiervan de zending die hy op -
scbaemteloos voltrokken heeft van na*
de francmaconslogiën, de lameuse
opdragen aen EugcnSue, ten ti'o'
de seli 'ige en eerlooze aenrar