ZONDAG 16 JANUARY 1855.
ZEVENDEN JAERGANG. -- Nr 552.
AELST, den 15 January 1855.
Den Seiiaet veroordeelt ook het besluer van
Rogier.
RUST AEN DE DOODE
DE GRENZEN VAN VRANKRYK.
Aerdigen liberaters-zeever
Dit blad verschvnt des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der
inschryving, bv trimester, is bepaeld op 1 IV. 50 e., dien der
annoncen op 20 ecnlimen den drukregel. De persoonen die
voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand reglveerdige klagten ol'gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen beeft, by mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deze zullcn-wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen.Dit weekblad zal
verder gewagen van alle brochure», schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden. De namen der persoonen die ons eenige
stukken zouden hegeeren mede te deden, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wy in regte gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengaet.
CUIQUE SLUM.
DEN DENDERBODE
Ter gelegenheyd der beraedslaging over den budget
van 't inwendige, heeft het bestuer Rogier in den Senaet
ook eene welverdiende veroordeeling ondergaen. Men
heeft er bloedige verwytingen tegen dit bestuer uytge-
donderd en, door feyten, bewezen dat het een bestuer
van verderf was. Men heeft byzonderlyk de distrikt-
kommissarissen, als de voornaemste agenten van verderf
aengewezen, zoodat onzen agtbaren afgeveerdigdeu,
M. De Naeyer, wel gelyk had hunne afschaffing te vragen,
afschaffing die wy verhopen te zullen zien besluyten, als
de wetgeving de edele gevoelens en deftige principen van
M. De Naeyer zal begrypen.
In deze bestorming heeft M. Rogier slegts twee sena-
teurs voor verdedigers gehad, te weten, eenen van
Brussel en eenen van Bergen en nog hebben die twee
heeren, hoe vurig zy ook waren om'de zaek van den
vremdeling van Arras te verdedigen, moeten bekennen
dat er veel slegt in dezens bestuer was. Maer wat er ons
in hunne verdediging het merkweerdigste voorkwam, is
dat zy erkend hebben dat dit bestuer geleyd wierd door
de geheyme genootschappen, en dat zy zicli tot eere rekenden
aen die geheyme genootschappen toe te belmoren....
Zie daer eene kostelyke belydenis, maer of Meester
Rogier over die twee welsprekende en verstandige verde
digers te vreden is geweest, weten wy niet, want nu is
bet bestuer'van Rogier, in vollen Senaet, en voor geheel
't land zoodanig ontmaskerd, dat wy nu vrylyk mogen
zeggen dat by niet anders dan het instrument der geheyme
genootschappen, der francmaponslogiën is geweest. Dien
grooten Rogier was dan slegts hunnen eersten knegt of;
om klaerder te spreken, den executeur van hunne hautes
eeuvres, dit is te zeggen hunnen beul om alles wat zedelyk
en godsdienstig is, en zelfs mogen wy er byvoegen, alles
wat maetschappelyk en bestuerlykis, te vernietigen; want
nu is liet genoeg gekend en wy hebben het reeds dikwils
klaer bewezen dat het francmaconnismus den gezworen
vyand is van autaer en troon
Maer als de twee senateurs-verdedigers van Rogier
verklaerd hebben dat zy francmapons waren, zy zouden
er dienen bygevoegd hebben van welk slach zy sectarissen
zyn of zy toebehooren aen de secte van Prins Frederik
van Nassau, die uytsluytelyk calvinistisch, onverdraeg-
zaem en, desnoods vervolgend is, of van de francmapon-
•nery der llluminés, die voor stigter gehad heeft den ramp
zaligen duytsehen leeraer Weishaupt, uyt welkers logiën
den vermaerden philosoof Diderot gekomen is, welken, in
zyne francmaponsche vurigheyd geschreven heeftdat
men den laetsten koning moest ophangen met de darmen van
den laetsten priesterHet publiek weet dan nog niet
aen welken eeredienst de twee senateurs-francmapons
toebehooren, zy zullen dus moeten zorgen het te laten
weten by d'eerste gelegeuheyd dat zy de zaek van hunnen
knegt Rogier zullen te verdedigen hebben
Gedurende deze debatten is. er eenen goeden senateur
komen vragen; dat men de doode niet zou wakker maken,
dit was te zeggen dat M. Rogier en consoorten begraven
waren, dat men ze met stof, aerde en misschien met
modder moest bedekten in rust laten. Maer aen deze vraeg
hebben veel redenaers zich verhaest te antwoorden dat
zy, door de lakingen en aenrandingen tegen het bestuer
Rogier niet anders beoogden dan de verryzenis dier doode
te voorkomen, dat het den eersten keer niet was dat den
vremdeling van Arras neergeveld en begraven is geweest,
en nogtans altyd levendig en vuriger dan te voreu weer
gekeerd is, om de Belgen te kwellen en den duyvel aen
te doen.
Ten anderen, heeft M. Omalius d'Halloy met veel reden
gezegd, indien ik de akten aenrand van deze welke gy als
overleden beschouwt, ik doe het niet om hun te ontgraven,
want ik wil ze in hunne rust laten, maer 't is byzonderlyk
opdat het nieuw ministerie, 't welk geheel andere inzigten
toont, dezelfde dwalingen van 't bestuer Rogier niet zou
inslaen. Ik had voornamelyk ilic vrees als ik in den budget
wederom eene som van "50 DÜYZEND FRANKS zag
figureren, om een onderwys te ondersteunen dut door de meer-
derlieyd der natie verfoeyd wordEn van eenen anderen
kant, de wet die liet burgerregt, het kiesregt van een groot
deel buytenkiezers verlamt, ten voordeele der sleden, daerby
de vernepene uytlegging die aen onze wetten, nopens de vrije
uytoelfiening der liefdadighegd, gegeven word, heeft nog geene
de minste 'verbetering ondergaen. .Dan, zoolang dit alles op
dien voet blyjt, lioud ik staen dat ik, zonder de wetvoeglykheyd
te kwetsen, my tegen het stelsel van 't gewezen ministerie
mag verzetten
Aen de opmerkingen van M. D'Omalius heeft den mi
nister van 't inwendige geantwoord dat er middel was
om volle voldoening te geven aen deze welke wilden dat j
de wet op het onderwys in eenen goeden, godsdienstigen
en zedelyken zin uytgevoerd worde, dat de zaek niet
moeyelyk was, als men den goeden wil had om dit doel
te bereyken dat het zeer gemakkelijk was met de bisschoppen,
overeen te komen, want dat eene onderhandeling van den
burgemeester van Brussel met E. den Kardinael-aertsbis-
schvp van Mechelen, vergenoegend geweest is om de scholen
van Brussel aen de geestelykheyd te openenWaerom
zou het 't zelfde niet zyn met liet gouvernement
Indien wy deze regelen acnhalen, 't is geenzins omdat
wy ons, door die beloften, laten begoochelen of er be
trouwen in stellen integendeel, wy hebben, over acht
dagen, het tegenstrydige doen zien, maer wy geven deze
regelen om aen onze landgenoten le doen begrypen dat
niemand oyt sterker het bestuer van Rogier kan veroor-
deelen en schandvlekken dan het M. Piercot in deze
regelen gedaen heeft, om aldus nog eens te bewyzen dat
het waer is 't geen de twee senateurs-francmapons hebben
laten verstaen dat uamelykhet ministerie Rogier het
francmaponnismus voor leyddraed had, 't geen voor eenig
doel heeft al wat zedelyk en godsdienstig is, als EERLOOS
te verpletteren, wel verre van het oyt in 'topenbaer
onderwys te gebruyken.
Men heeft dezer dagen, byzonderlyk te Brussel, veel
gesproken van een schrift, 't geen voor titel voerde
De grenzen van Vrankryk. Men wist niet uyt welke bron
dit schrift voortvloeyde; men zegt te Parys dat eenen
legitimist liet uytgegeven heeft, maer dit zyn slegts
onderstellingen. Den Franschen Moniteur geeft uytleggin-
gen in de volgende bewoordingen
a Dezer dagen zyn er verscheydene schriften versche-
nen, een onder andere met opschrift De grenzen van
Vrankryk, welk schrift voor doel schynt te hebben de
neygingen te vleyën die men aen 't gouvernement
onderstelt, (te weten van zyne grenzen uyt te breyden
en by gevolg Belgiën en andere streken in te nemen.)
Het gouvernement verstoot alle medewerking mot de
schryvers diër werken, welkers geest zoo veel te meer
van de inzigten des keyzers verwyderd zyn, dat dezen
s zyne politiek openlyk heeft doen kennen.
By het lezen der frausche bladen, moet men geloovcn j
dat de verklaring van den Moniteur waer en regtziniiig is,
wyl den nieuwen keyzer geen hoegennemd belang heeft
den oorlog, byzonderlyk door de overweldiging van Bel
giën, uyt te lokken, "want alsdan zouden wy welhaest
eenen algemeenen oorlog zien uytbersten en al de mo
gendheden van Europa tegen Vrankryk alleen zien op
komenEu wie is er van gevoelen niet dat L.
Napoleon, in dit geval, niet groot gevaer zou loopen van
zynen nieuwen souvereynen stand in eenen keer te
verliezen. Daer by durven wy zeggen dat men lieden in
Vrankryk niet meer is, gelyk men was onder het keyzerryk
van .Vapoteon I, dan wanneer de groote oorlogshelden
aiiertalrykst waren integendeel, de manhaftige prinsen
'en andere krygsheldén welke in Afrika uytgeblonken
hebben, zyn uyt hun vaderland verwyderd; en dezen, den
eenigen die wedergeroépen zy, den generael Cavaignac,
heeft, volgens de dagbladen, een oppèrbfivel over 't leger
geweygerd
Het is dan belachelyk te onderstellen dat den nieuwen
keyzer voor den oorlog zou genegen zyn men moet ge-
looven dat by wyzer is dan zich in dien strik te laten
vangen, te meer omdat hem alles zoo zeer niet toelacht...
De herkenning van L. Napoléon, van wege de dry noord-
sche mogendheden, ziet er te gevrongen uyt, de geld-
wereld heeft nog geen vertrouwen, want men ziet do
fondsen dagèlyks verminderenden doortrapten jood
Rotschild houd zich stil en biet zyne geldkoffers gesloten;
eyndelyk er heerscht nog altyd eenen staet van wantrouw
ol'onzekerheyd, en'tisjuyst in dien staet van onzeker-
heyd dat Belgiën zyne geruststelling mag zoeken, wyl
eenen souvereyu die zelf nog niet al te vast op zynen
troon zit, aen geene veroveringen mag denken.
Wy hebben dus aen die verschillige schriften te veel
belang gehegt, wel te verstaen, als ons ministerie wyslyk
tc werk gaet en geene redens tot aenrandiug aen liet
lransch gouvernement geeft, gelyk de voorgaende minis
ters zoo onvoorzigtiglyk gedaen hebben....
Wy hebben buytengewoon bevremdend eu ongerymd
gevonden de woorden waermede den Voorzitter dervolks-
kamer zyne redevoering, ter gelegeuheyd van het Nieuw-
jaer, aen den koningen dekoninglyke familie loegestuerd,
eyndigde. Zie hier de woorden die M. üelfosse, zich tot
de prinsen wendende, uytsprak
Uwe Hoogheden hebben laetst eene diër reyzeri 011-
dernomen die de studiën voltrekken, door welke den
geest vereierd en volmaekt word; U. IIH. zullen onge
il twyffeld uyt het oude en vrye Engeland veel nuttige denk-
beelden medegebragt hebben.
Als men dit leest, zou men niet zeggen dat het in
Engeland alleen is dat men de goede vryheyd kent
Zou men niet zeggen dal Engeland het oudste land is
waer de ware goede vryheyd gekend zy? M. Delfosse zou
dienen tc weten dat Belgiën voor niet een land moet
wyken zoo voor gouvernementele als wetgevende keimis
sen cencr oude en goede vryheyd. De geschiedenis leert
dat liet op onze oude grondwet is dat de Engelsche ge-
dceltclyk fiumie constitutie geschoeyd hebben. De Belgen
hebben altyd zoo wel en beter als de Engelsche de voor
deden verstaen van goede votksregten en vryhedeh
keyzer Ivarel zegde immers de Belgen zyn getrouwe onder
danen maer zy verdragen geene slavernij
'T is dus iu Engeland niet dat men gaen moet om de
vryheden te leeren kennen en de opvoeding der cónstitu-
lionnele gouvernementen te studeren in ons eygen land
kan men de beste lessen krygen, wyl wy voorzeker veel
vryzinniger zyn dan de Engelsche onder 't, betrek eener
góede burgerlijke verdraegzaemheyd. In Engeland is men
tyranniekelyk inwerdruegzaein, en zoo tyraimiekelyk protes
tant, dat er de kathoiyke predicatie zonder gevaer niet
kan uytgeoefl'end worden; men voert daer onophoudclyk
eenen hardnekkige» oorlog tegen 't geen men het papi's-
mus noemt, 't is te* zeggen, tegen de kathoiyke kerk en
hare heylzame leering. Men kan niet waerlyk liberael zyn,
als men niet regtzinniglyk de vryheden bemint en eer
biedigt, als men onverdraegzaem is, en daerom zeggen
wy nog eens dat M. Delfosse waren liberaters-zeever
verteld heelt, als hy afgaf dat de prinsen ongetwyffeld
veel nuttige denkbeelden uyt het oude en vrye Engeland
zullen mëöegebragt hebben
Den Journal de Bnixetles berigt dat uyt verschillige
plaetsen, er petitiën zullen ingediend worden tegen de
misbruyken welke de bestaende kiezingswet bevat.
Deze wet bevat twee groote onregtveerdigheden die
niemand kan loochenen.
De eerste onregtveerdigheyd bestaet hierin dat de ste
den die maer liet vierde uytmaken van 's lands bevolking,
zoo vele kiezers hebben als de buytengemeenten die vier-
mael talryker zyn.
Eene tweede onregtveerdigheyd is dat de kiezers der
buytengerueenten verpligt zyn van uren verre te gaen en
verlies te doen van geld en tyd om hun regt uyt te oefenen.
Deze ongelykheyd heeft voor gevolg dat de steden,
vooral de groote steden, almagtig zyn hy het gouverne
ment, dal alles voor haer, weynig of niets voor dc buyten
gemeenten gedaen word.
Den Journal de Bruxetles raed de petitionnarissen der
buytdtigemeentcii aen van, voor den oogenblik, enkel te
vragen dat de kiezers der buytengemeenten niet meer
verpligt worden te gaen kiezen in de hoofdplaetsen der
arrondissementen. Wy zullen ons in 't kort met deze
'zaek Itezig houden.
