ZONDAG (5 FEBRUARY 1855.
ZEVENDEN JABRGANG. N" 555.
AELST, den 5 February 1853.
MM. Delfosse en Van Hoorebeke.
De zaek van Gosselies in princiep.
schandael in de voekskamer.
Dit blad vcrschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.—Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persooncn die
yoor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos cene annonce van 10 duu kregel en in ons blad doen plaet
sen. Indien iemand reglveerdige klaglen of gegronde rckla-
men in 'l algemeen belang te doen heeft, hy mag op onze onpar-
tydigheyd rekenen; aen deze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
CUIQUE SC CM.
▼erder gewagen van alle hroehuren, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszells opsteller zal wor
den toegezonden.Denamen der persoonen die ons cenige
stukken zouden begeeren mede le deelea, zullen geheym ge
houden worden, ten zy wv in rVgle gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geeue stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzegt alle artikels, annoncen, geld etc. vraglvry toe te
zenden De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk acugaet.
DEN DENDERBODE
'T is :il wederom aen den fameusen vremdeling Rogier
«tal men 't schandael moet toewyten 't geen, de verledene
week, in de volkskamer heeft plaets gehad. I)it schandael
is verwekt geweest ter gelegenheyd eener petitie die den
waelschen schoolmeester van Gosselies tegen den zeer
•erw. heer Deken dier gemeente naer de kamer gestuerd
had. De commissie der petitiën had tot nu toe altyd de
petitiën, die persoonelyke aenrandingen of'beledigingen
inliielden, in de vuylmande doen werpen en de kamer
had die handelwys altyd goedgekeurd, omdat de regels
der welvoeglykheyd en zedelyke regtsgeleerdheyd aen
•ene treflëlyke wetgeving verbieden zich in persoonelyke
twisten te mengelen.
Doch dit mael was er sehandael noodig, men moest
deze sehoone gelegenheyd waernemen om den katholyken
godsdienst en deszelfs priesterdom aen te randen én te
beledigen, dit is op heden de taktiek der francmuyons,
'tis de rol die door den Venerabelen der logie en den
vremdeling Rogier in de kamer gespeeld word
Een dagblad der hoofdstad zegt De commissie der
petitiën stelde voor, door het orgaen van den verslag-
gever, M. Allard, tot het dagorder over te gaen, 't is
te zeggen de petitie vati den waelschen schoolmeester
in de vuylmande te werpen; tot dan toe was alles in
regel gegaen, maer de logiemannen konden er niet
over eene zoo sehoone gelegenheyd te zien voorbygaen
om op het klerikael te loopen, naer 't voorbeeld der
Jacobins e;i Sansculotten van 1792, in afwagting naer
«ie vervolging, naer de deportatie, en zelfs naer de
ênillolien indien de Jacobins der logiën eeris voor goed
meester geraektenHet zelfde dagblad gaet voort
•n zegt
M. Rogier had eene redevoering gereed, alles was
veerdig om hem te aenhooren, de komperen der petitie-
commissie hadden eene meerderheyd gevormd 0111 de
lezing der petitie in 't publiek te doen plaets hebben.
Zonder de beraedslaging of toelating der kamer af te
wagten, las Af. Allard de petitie voor'T was juyst
't geen noodig was om de petitie tegen den eerw. beer
Deken van Gosselies in de Annalen parlementairen te
zien verschynen en aldus bet schandael van openbare
aenranding te gevenIn de tribunen waren er ook
komperen op afgekomen
'T is den vremdeling Rogier, welken hier wederom
't vuer in den wind is komen steken om de Belgen en
t, geen zy meest eerbiedigen en beminnen, hunnen gods
dienst en deszelfs priesterdom, te beledigen en te schand
vlekken, en hun land te doen doorgaen als een tweede
Zwitserland, als een tweede PiemontWy vragen hier
aen Rogier of hy aldus de Belgische natie wilt beloonen
•111 dat zy hem met zyne familie, sedert 25 jaren, zoo
priuselyk onderhouden heelt
EN WIE IS DEN FAMEUSEN PET1TI0NNARIS
Dit is zekeren Manfroid, die zich te Gosselies is komen
vestigen en daer eene school heeft geopend waerin, gelyk
den minister van 'l inwendige gezeyd heeft, meyskens en
jongens in 't zelfde lokael toegelaten luierden. Hg hield ook
avondschool voor jongens en meyskens en dit wel in eene
en zelfde plaets voor de leerlingen van beyde geslachten.
Jte ondereenmenging van jonycus en meyskens in een en
zelfde plaets, heeft er den minister van 't inwendige hyge-
vneyd, is om-soek geweest van eene nog al grooote bezorgd-
heyd van wege den eerw. heer Deken van Gosselies
Nu, dien sieur Manfroid stuert aen de kamer eene
petitie, waerin hy den heer Deken van Gosselies denon-
ceert van geweygerd te hebben de meysjes die de school
Manfroid byvvoonen, tot de eerste communie toe te laten.
De petitie is in zoo beledigende en voor den.heer Deken
zoo veragtende bewoordingen opgesteld, dat Rogier zelf
ze heelt moeten afkeuren in de redevoering die hy ter
ondersteuning van die petitie uytgesproken heeft...
Maer Rogier moet den leugenaer gespeeld hebben als hy
zegde 'dat den schoolmeester van Gosselies de meyskens
en de jongens in afgezonderde plaetsen zette, want den
minister van 't inwendige is openlyk komen verklaren
«lat de leerlingen van beyde geslachten zich in eene en
zelfde plaets bevonden. Rogier moest die daedzaek wel
kennen, wyl den tegenwoordigen minislerdie inlichtingen
slegts heeft komien vinden in de papieren der instructie
die nopens deze zaek, onder het ministerie van Rogier,
gedaen isliet is al twee jaren dat die prullen in
gang zyn.
Den venerabelen Verliaeghen, rekenende op zyne ver-
sletene kalkoentroep, deed dan twee voorstellen I" van liet
gouvernement een onderzoek te doen doen nopens de feyten
in do petitie tegen den lieer Deken van Gosselies aenge-
haeld2° van de petitie in de Annates parlementuires te.
doen afkondigen
Deze voorstellen zyn duydelyk, den Venerabelen is dit
mael met geene kromme sprongen omgegaen, hy heeft
regt naer liet doel gemiktDe petitie die, volgens de
francmacons en zelfs volgens den vremdeling van Arras,
onbetamelykeeu beledigende aen randingen beval te, moest,
onder de goedkeuring der kamer, in't publiek verschynen,
en dit omdat zy gerigt was legen ecnen deftige» priester;
't is nog wonder dat. Verliaeghen by zynen voorstel niet
gevraegd hebbe van bedankingen en zelfs eene gouden
pen te stemmen voor sieur Manfroid, omdat dezen wael
zynen pastor zoo wel had weten door do modder te
slepen!Ten tweeden hy wilt dat het gouvernement
zou onderzoeken of den eerw. Deken van Gosselies wel
of slegt gedaen heeft met te wevgerèn eenige kinderen
tot de eerste communie toe te latenAI. Dumortier
i stelde voor: 1° tot het dagorder over te gaen; 2" van de
iniassehing der petitie in de Annates parlementaires te
weygeren. Deze twee voorstellen wierden acngenomen
als volgt
Den eersten met 57 stemmen tegen 55.
Den tweeden met 58 stemmen tegen 54.
Zoodat Verliaeghen, geheel beschaemd en spytig van
aldus door de mande gevallen te zyn, de ooren introk,
den steert liet vallen en stillekens het endeken buyze,
dat zoo eensklaps aen zynen snuyter kwam gezet te wor
den, met zyn sehortvelleketi dekteWat er al onder
dit met francmaoonsehen moortel beplakt schorlvel om
ging, weten wy niet, maer 'tgeen wy van goeder hand
weten, is dat er den neus van Verliaeghen van onder
kwam net als of hy gedurende 14 dagen in pap van
lynzaedmeel gelegen had
Onder de liberators die voor de voorstellen van den
franemacon Verliaeghen gestamd hebben, vinden wy de
namen van minister Van Hoorebeke en president Delfosse.
Wat Van Hoorebeke aengaet, dezen weet dikwfls niet
wat hy doetals er kwestie is van tegen oenen priester
of tegen zynen eygen godsdienst le stemmen, dan is hy
altyd gereed, maer om te stemmen, met kennis van zaken,
over de bevoegdheyd van een wetgevend korps dat zich
binnen de palen der grondwet van 1850 moet houden,
daervoor is hy, regtuyt gezegdt'onnoozel, niettegen-
staendc men zegt dat by advokact is. Alacr ais men ziet
dat eenen Delfosse, president tier kamer, die op alle loonon
zingt dat hy aen onze grondwettige vrybeden met hert
en ziel verknogt is, dat hy oenen regizinnigen verdediger
is der ware grondwettige principe», die vooral wilt
onafhanglyk en vry van denkwyze zyn, als men ziet dat
zulken man, door eene solemnele stemming aide principen
der grondwet en hare vrybeden onder' do vceteu trap
pelt, dit gaet te verre
Weihoe 1 M. Delfosse zou willen dat hel burgerlyk
gezag regter worde in zaken die alleen van dcbevoegdheyd
der geestelyken is Weihoe hy durft vragen dat eene
wereldlyke commissie zou onderzoeken of den lieer Deken
van Gosselies wel of slegt gedaen heeft met eenige kin
deren tot de eerste communie niet te aenveerden
M. Delfosse moet weten dat deze pretentie eene opwar
ming is der akten van liet fransch philosophiek parlement
van 1790 het geen, wei is waer, er in gelukt is den katho
lyken godsdienst in Yrankryk eener. harden, ja zeer harden
slag toe le brengen maer 't geen er ook in gelukt is het
Jaeobinismus en het Saneulottismus te doen zegevieren
maer 't geen er ook in gelukt is Vranktyk in een
bloedblad te herscheppen, door het vermoorden van al
wat godsdienstig en zedelyk was en 't ge n er cyndelyk
in gelukt is eene algemeens verhonrtverklaring van eene
ontzetlende'massa goederen te bewerken!Weet
M. Delfosse niet dat hot belagehelyk en onmogeiyk is
heden eene wetgeving tc willen herscheppen in een
geregtshof waer er over het bedienen der HH. Sacra
menten moet beslist worden 'T is waerlyk droevig dat
den voorzitter der wetgevende kamer aen gansch Europa
zulke slegte voorbeelden geeft, en Relgiën doet doorgaen
als willende wederkeeren tot de bloedige dagen van
vervolging, van ouverdraegzaemhevd der rampzalige
jaren 90
Als men overweegt dal het parlementair stelsel overal
van zyn gezag verliest en in veel plaetsen zelfs teenemae!
vernietigd is, zou men niet moeten onderstellen dat er in
Relgiën eene samenzweerit.g gesmeed word 0111 het gezag,
't geen dit stelsel in België» nog heeft, tc ondermynen
Ja, men zou mogen onderstellen dat er euue samen
zweering gesmeed word om onze eonstitutionnele vry-
lieden en aliengskens onze nationaliteyt te vernietigen....
Dat de Belgen op hunne hoede zyn, want den geest des
kwaeds is met geheele zakken zaed op weg om geheel
den katholyken akker van Relgiën te verderven.
Uyt alles wat hier voorgaet, moet men noodzakelyk
besluyten 1" Dat onze liberaters de vryheyd van 't onder-
wys aenranden, omdat zy willen dat er't gouvernement
regter over zy
2° Dat onze liberaters de vryheyd van godsdienst aenran
den, omdat zy willen en vragen dat het gouvernement eenen
bedieiiuer van den katholyken godsdienst, in de uytoef-
fening zyner bedieningen, zou schandvlekken.
Dal onze liberaters de vryheyd van onderwys willen
vernietigen en een verdervend gouvernementeel onderwys,
MET HET GELD DER SCHATPL1GT1GE, bevoordeeligen,
dit hebben wy reeds honderdmael bewezen, zoodat wy
heden deze taek niet tneer te vervullen hebben en ons
by deze enkele aenstipping mogen bepalen. Maer er valt
een woordeken te lossen legen do sehandig'ê inbreuk aen
de vryheyd van godsdienst, die onze liberators zouden
willen plegen.
E11 inderdaed, wat eyschten Rogier, Verhaghen met
hunne nog overblyvende jaknikkers? Niet min of niet
meer dan een nauwkeurig onderzoek naer de reden om
welke den eerw. Deken van Gosselies vveygert eenige
meysjes tot dc eerste communie tc activeerden. Dees
onderzoek zou ttaluerlyk hy den eerw. Deken moeten
beginnen, maer wat zou tien Deken antwoorden indien
de reden zyner liandelwyze voor hem bestaet in eene
gewetensphgt, waerover het hem, op doodzonde en onder
straf van vervulling van zyn ambt, verboden is den minsten
uytleg, zelfs aen zynen bisschop, te geven Den Deken
zou zich moeten bepalen hy het inroepen der onbevoegd-
heyd van al wie hem diesaengaende inlichtingen zou
komen vragen.
Van den anderen kant, indien de reden der handelwyze
van den eerw. Deken in kwestie eene zedelyke of gods
dienstige reden ware die hy in 't openbaer mag laten
kennen, de vraeg is of liet gouvernement, grondwettig
gesproken, er aimers zou mogen of koutte» over oordeelen
of beslissen dan den eerw. Deken of deszelfs overheyd
Kluerbiykelyk neen, want het gouvernement is onbevoegd
in deze stof, het heeft noch godsdienst noch zeden, het
erkent geenen godsdienst of zeden, de grondwet heeft de
algeiteele vryheyd van godsdienst, in princiep, vastgesteld,
en 'l is tegen de grondwet dal de liberaters ecu onderzoek
tegen den eerw. Deken van Gosselies gevraegd hebben.
Men zal ons vragen hoe het dan komt dat liet gouver
nement een onderwys geelt als het geenen godsdienst
heeft, te meer daer liet onbelwistclyk is dat er noch onder
wys noch opvoeding mogelyk zyn zonder godsdienst En
wy antwoorden dat liet juyst daer is dat den grooten
knoop ligt, dat juyst daer liet kiaerstc bewys is dat de
grondwet aen 't gouvernement een onderwys weygert.
'T is 0111 die doorslaende reden byzonderlyk dat
wy ons zoo hardnekkig verzetten tegen alle onderwys
door den staei gegeven. Had, hy voorbeeld, den school
meester van Gosselies eenen gouvernementsouderwyzer
geweest, wat zou er gebeurd zyn Op de vraeg van den
otiderwyzer, zou een onderzoek hebben koutten plaets
grypen, maer den eerw. Deken zou tie vryheyd van
godsdienst hebben ingeroepen, hy zou zich pligtshaive
agter de grondwet hebben verschanst, en 't gouvernement
zou zyne magteiooslieyd op de heiagchelykste wyze
hebben moeten verkroppen