ZONDAG 13 FEBRUARY 1833.
ZEVENDEN JAERGANG. -- Nr 35G.
AES.ST, des 12 February 1853.
DE VRYREYDSMTERS.
Yraegl gy geld, ïïy zullen er n beschHta,
maer gy moei het liefer gebniyiieit.
Dit blad verschynl des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag. —Den prys der
inschryving, by trimester, is bcpaeld op 1 fr. ,30 e., dien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoenen die
roor een geheel jaer mschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand regtveerdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen beeft, by mag op onze onpar-
tydighcyd ickenen; aen deze zullen wy plaets in onze kolon-
ncn verleenen eu dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
CLIQUE SLUM-
vérder gewagen van alle brochun
ten, etc. waervaii een afdruksel aen
den toegezonden. De namen dei-
stukken zouden begeeren mede te
houden worden, ten zy wy in regie
te doen kennen. Geene stukken \va
kennen, zullen in ons blad opg<
word verzogt alle artikels, annouci
zeui.'e i De redactie van dit blad
druk aengaei.
ui, schriften, boeken, prin-
deszelfs opsteller zal wor-
persoouen die ons eeuige
deelen, zullen geheym ge-
;edwongen wierden dezelve
ervan wy de opstellers niet
;enouien worden. Men
mi, geld ele. vraglvry toe te
elast zich met al wat den
DEM DENDERBODE
Wy vinden noodzakelvk op de zaek van Gosselies terug
te komen, omdat de groote zaek der natie en der grond
wet er te veel door gewond is, en omdat het land belang
heeft de vyanden ie kennen die op de vernietiging der
grondwet uyt zyn. Zie hier de namen dergenc welke voor
den grondwetschendenden voorstel van Verhaeghen ge
stemd hebben, strekkende om den eerw. boer Deken van
Gosselies te dwingen aen den minister uyt te leggen
waerom hy geweygerd beeft eenige kinderen tot do eerste
eommunie te aenveerdien
Lebeau, Lelièvre, Lesoine, Manillas, Mascart, Moreau,
Moxon, Orts, Rogier, Ch. Rousselle, Tescli, Tlriefry, Tre-
mouronx. ,4. Van den Peerenboom, E. Van den Peereboom,
Van Hoorebeke, Van Iseghem, Van Remoortere, Verhaeghen',
Veydt, Visart, Allard, Anseau, Cans, D'Autrebande, David,
De Baillet-Latour, Deliège, Perceval, De Roger, Devaux,
Jouret, Lange, Laubry en den PRESIDENT DELFOSSE..'.
In deze troep vernietigers der instellingen van 4850,
vind men, buytenhet DoclrinarischDrymanschap Lebeau,
Rogier, Devaux, niet oen lid van bet nationael en patrio-
teek kongres; over die Doctrinarissen zal zich niemand
verwonderen, hel is gekeud dat, sedert de eerste dagen
•nzer ontvoogding, zy oenen onafgebroken oorlog tegen
•nzc grondwettige vryheden gevoerd hebben en dat zy
net voornamelyk op de vryheyd van godsdienst gemunt
teaddenHunne dweepzucht tegen den katholvken
godsdienst ging zoo verre, dat eenen der dry, (Lebeau)
eens in volle kamer uytriep 'dal hg voor de katholyke
religie geene genegenheyd had Maer by bad wel
gènegenbeyd voor de joden, want wy errinneren ons nog
gelezen te hebben dat by, Lebeau, in de kamer eenen
voorstel gedaen heeft om eene jaerwedde in den budget
te brengen voor den joodschen Habbyn die, toen ter tyd,
eenen rykeii Brusselschert koopman was
M. Juliot heelt, in eene redevoering den 29 january lest
uytgesproken, treffender wyze bel ongrondwettig gedrag
afgeschetst der liberaters die in de kamer zetelen en die
zich laten geleyden door den Venerabelen der logïe en
teoor den vremdeling Rogier.
Wy hebben de meest uytgebreydde vryheden in f850
tiytgeroepen, zegde II. Juliot, maer de party die men
liberael noemt, verdraegt er beurtelings, met spyt, de
gevolgen van dan is 't de vryheyd der drukpers die men
wilt kortvlerken, dan is 't do vryheyd van onderwys die
men verkreukt door een groot gelal staetsgestigten die
de mededinging aen de vryheyd doen. Vervolgens komt
de vryheyd van godsdienst waeritt men de actie van
't gouvernement en der kamers wilt mengen.... En dit
ter welker gelegenheyd Omdat eenen byzonderen
onderwyzer bet vertrouwen niet verdient van eenen
parochiepastor, en omdat den pastor uyt dien hoofde
weygert de leerlingen te onderwyzen die hardnekkig
o voortgaen in het bywoonen dier school.
Mynheer Adoli' Roussel heelt bet portret dier
zoogezegde liberale party voltrokken. Verontweerdigd
•ver haer gedrag, heeft hy, onmiddelyk vóór de stemming
«ytgeroepen Getrouw aen de ware groiidslelsels van
't liberalismus, aen de grondwettige principen der af-
scheyding van den Staet en der Kerk, zoo wel nopens
den katholvken godsdienst als nopens do andere, wil
ik rayuen vinger tussehen den boom en de schors niet
steken, omdat ik overtuygd ben dat mynen vinger zou
gepletterd zyn.De verwerping van liet voorstel
Verhaeghen is in mvne oyertuyging van ouden liberael.
(Beweging)Ja MM. ik ben eenen ouden liberael,
en ik verwonder my over uwe verbazing, als ik een zoo
onbetwistbaer feyt aeubaelIk ben ouderen liberael
dan velen onder Li. die u nogtans den naem geeft van
oude liberalen, en ik heb meer diensten aen bet waer
liberalismus bewezen.
Deze weynige woorden van M. Roussel zyn veelhc-
«iuydend zy bowyzen dat de vryheydshatende [larty der
kamer niet liberael is, dat zy het waer liberalismus niet
beiyd, dat bet eene party is die de vryheden onzer grond
wet in afschuw heeft, en die eyndelyk met een karakter
van onverdraegzaemheyd en goddelooze dweepzucht
bestempeld isGelukkig zyn wy nogtans dal de
feeymelyke kuyperyën ontmaskerd zyu en dat men deze
kent van welke men moet mistrouwen.
Wy zyn alleen niet die liet zeggen, andere vaderlands
minnende bladen zyn ook ongerust hierover dal ile vry
heyd bedreyqd is door de liberatersparty die in de wetgeving
zetelt, dut de samenspanning duyllelyk is, en dat de ware
vrienden onzer vrijheden en nationale instellingen van 1850
meer dan oyt op haer moeten waken
ZOO DIT WAER ZYN JA
Men vind bet bewys dat die samenspanning of)eerder
die samenzweering duydelyk is, in de onvoorzigtigc
woorden der liberatersgazetten. Zie bier hoe een dier
bladen zich durft uytdrukken
a De grondwet heeft aen den heer pastor van Gosselies
eene ONSCHENDBARE POSITIE verleend? deze positie
is, wy weten het wel, zeer belachelykmaer wat er
a aen gedaen DE GRONDWET WILT HET en M. den
Pastor van GOSSELIES IS IN ZYN RECHT al wat de
kamer kon, was, door bet staatsblad, alle openbaerheyd
geven aen het stuk haer door den schoolmeester toege-
stuerdDoor dien middel wierd de protestatie
gedaen aen 't land, den OPPERSTEN WETGEVER,
WELKEN, OP DEN DAG DIE HEM'T ZAL BEHAGEN.
DE JAERWEDDEN AFSCHAFT DER ONGETROUWE
BEüIENAERS EN DE GRONDWET VERANDERT
Wat dunkt 01. daervan, Belgen Is dit niet klaer ge
sproken? Ja, dit is duydelyk, maer de waarschouwing is
goed en nuttig om kennen, zy zal de naliö doen op d'hoede
zyn. Die waersehouwing maekt bekend dat er eene parly
bestaet die samenzweert legen de grondwet en tegen de
vryheden die zy waerborgtZoobaest die party
meester zal zyn in bet iiostuer oil in de wetgeving, zullen
de bedieuaers der eerediensten daghuerknegteu zyn en
i onder do bevelen van bet burgerlyk gezag slaenMen
zal de zielenherders niet meer betalen en hun van alle
I bestaen beroovenZie daer wat de liberaters van
I zin zyn
VERSCHIL TUSSCHEN DE JACOBINS VAN 1702 EN DE
LIBERATERS VAN 1855!
De onverdraegzame party die in onze wetgeving zetelt,
voed eenen veel grooteren haet tegen bet priesterdom en
den katholvken godsdienst, dan de fraitsehe conventie in
het vrcedste der omwenteling van 1702. Dan teil minsten,
als die goddelooze vergadering al de goederen der katho-
lyken en geesielyken aensloeg, beeft zy zulks gedaen,
ondgr uytdrukkeïyke voorwaerde, en de wet van ver-
vremding luyd aldus, dat de bedieuaers des godsdienst
als SCHADELOOSSTELLING, eene jaerwedde en ko.da-
looze wooning zouden genietenMaer 't is
grootclyks te vreezen dat dit bekomen recht door de
liberators zou miskend worden, moesten zy geheel
meester geraken. Men beeft dit klaer in de zaek van
Gosselies gezien, en men boort bet aen de laei hunner
i verslaefde gazetten
Rogier had, sedert i wee jaer, de zaek onderzorbt, zulks
blykt uyt dc papieren die in 't ministerie gevonden zyn
en als men zyne inzigten moet beoordeelen, door de rêdo-
i voeringen die by uytgesproken beeft, dan waren die
inzigten de navorschingen tegen den eerw. Deken van
Gosselies zoo verre mogelyk te dryveriEn nogtans,
j hy wist dat hy volstrekt buyten zyn regt ging, dat hy
volkomen onbevoegd wasM. Piercot. opvolger van
I Rogier, die geoordeeld heelt uyt de stukken iiein, door
Rogier, nagelaten, hoeft verklaard dat de klagl ol'dr-iioti-
eiatie die den schoolmeester Manfroid gedaan bad, in
s getinÓC voege van de bevoegdlieyd was van hel burgerlyk
i gezag, dat. indien dien schoolmeester zich te Ir■•■klagen
had over n. ;i pastor, by zich moest wenden tot den
I bisschop en in 't geheel niet lot liet gouvernement of tot
de wetgeving
j '■■MUMBffiMHWWJJ-'"1
i 1
Eenige staetsmannen die, gelyk al de ministers van de
XIX eeuw, de geldziekte hebben, beginnen te zeggen dat
de nieuwsbladeren moeten meer opbrengen aen bet gou
vernement. Dees gezegde is redelvk cu rogtveerdig, nl
moesten zy bet dobbel opbrengen; omdat dit kan go-
schie'en zonder de gazcltiers meer te belasten of den
j prys der nieuwsbladeren te verhoogen voor de lijndbeu-
j wers en dorpelingen.
Dit schynt moeyelyk, nogtans niets is gemakkelyker.
Zie bier op welke wyze
Er moet voor elk nieuwsblad 't geen eenen briefdrager
aen den lezer behandigl, eene» centiem botaeld worden
aen bet gouvernement. He wel, dat men den post elk
nieuwsblad EENS, let wel op, EENS kosteloos doe dra
gen aen den lezer, en dat men, in plaets van den centiem
die aen den post belaeld word, eenen zegel van eenen
centiem steile op de nieuwsbladeren....
Door dezen eenvoudigen redelyken, en regtveerdigen
middel zal hel gouvernement ten minsten bet dobbel ont
vangen van de nieuwsbladeren, omdat elk blad zyneu
centiem zal opbrengen. Daarenboven bet werk zal mer-
kclyk verminderen in de postkantooren, omdat er geene
rekening meer zal indelen gehouden worden van die ont
vangsten; den prys der gazetten zal voor de parochiën en
dorpen niet verhoogen omdat de onkosten de zelve bly-
ven. Het is waer de lezers uyt do groote steden zullen
dan zoo veel bcUile:> als de andere, maer dit is redelyk
en rogtveerdig, zoo vee! ie meer, omdat zy vooraf be
diend worden, bet eerste nieuws hebben en veel andere
groote voordeden genieten.
Wy roepen de ernstige aendagt onzer konfraters op
deze zaek in, en verzoeken bun dringend dezelve wel te
overleggen.
2.ULK LEVEJH ZULK EYNDE.
De hoofdstad Brussel komt getuyge te zyn van een
allerdroevigst tooncel, liet afsterven en begraven van ecu
lid der vu leskamer, M. DestriveauxVolgens 'eene
briefwisseling van den Vaderlander en onze byzondere
stellige inlichtingen uyt Brussel, zyn er noch moeyten,
noch voetstappen, noch gebeden gespaerdomriien ouder
ling te bewegen de laetste vertroostingen des godsdienst
te ontvangen. Den eerwoerden pastor der parochie beeft
zich tot 8 a 9 mael aangeboden en alle poogingen aenge-
werid om by den zieken te geraken; den evangdischen
zielenyver en vaderlykc bezorgdheyd van dezen' eerbied-
wcerden geesielyken hebben tot M. Delfosse toe zoodanig
verwonderd, dat dezen tot den Pastor zegde M. den
Pastor, ik bewonder uuv poogingen, en het spyt my zoo
reel het u spyt dat uwe poogingen met geenen beteren uyt-
slag bekroond zyn. Van zynen kant 'beeft M. Delfosse.
die den byzonderen vriend was van M. Destriveaux
geene opwekkingen gespaerd noch iets verwaarloosd óm
van den zieken te bekomen dat den geesielyken by hem
toegelaten wierde.... Maer alles was vrugteloos, den
stervenden beeft hardnekkig alle geestelyke hulp gewev-
gerd, by heeft den eenigen, den grootsten troost dès
godsdienst tot den laelsten oogenblik verstooten, en is
eyndelyk als eenen goddeloozen gestorven
Welken betreurensweerden voorvalmaer ook welk
vreeslyk voorbeeld 't geen bewyst hoe rampzalig, boe
belscli, boe vermaledydensweerd die school van twylTel-
leer en vrygceslery is, die slegts aen bare leerlingen,
op hunne sterfuer, ten deelo geeft de zielverdervend.'
wanhoop van God en van de meiiseben verlaten te zyu
Dry dagen te voren had in de kamer liet schandalig
tooncel plaets van beledigende aanrandingen tegen bet
kutboiyk priesterschap; M. Juliot sprak waerbeyd als by.
iu do zitting van 2') Janry, in zyne antwoord aen de aan
vallen der IraiieriuK-ons-liberalers parly deed opmerken
Overweegt, zegde by, wat er gebeurt ais de geestelyk-
hcyd de kerk weygert aen eenen overledenen; beeft
liet gouvernement oyt geloofd bet legt te hebben de
gecstelykheyd te dwingen de kerk te openen en den
De profundis over het lyk ta zingen En gy zoud willen
i) dat eenen' priester aen 't burgerlyk gezag, aen eenen
minister zou uvtleggeii waerom by de HII. Sacramenten
zou hebben geweygerd ele....,.»
En inden'aed, eenige dagen nadien sterft M. Destri
veaux, den president van ouderdom der volkskamer, de
kerk moet voor zyu lyk gesloten blyven, de begraving op
de gewyddc aerde moet. hem ontzegd worden, niet omdat
het aldus aen do gecstelykheyd bohaegl, maer omdal zy
er, door strenge gewetenspligten, toe gedwongen is....
In zyn leven werkte en leerde by tegen den godsdienst',
in zyn leven verslootte by den godsdienst, in zyne dood
deed by bet zelve.... 'twas: kul': leven zulk eynde.nr.au
den godsdienst, op zyne beurt, verstootte hem na de
dood, en liet de wereldlyke magt zich alleen belasten
om het ligcllaein met zoo veel toestel en eerbewyzing
