VOLKSKAMER
Vcrdot* zyn de schikkingen voor den Vasten nagenoeg
de zeilde als die van voorgaende jaer.
PILLEKEN S.
HOgelyk ter aerde le bestellenZal de liberators p rly j
daer nu ook op bassen en lieren Zal zy nu wederom
een onderzoek vragen Zal Yerhaegltéii, "ter dezer gele
genheyd, ook beweeren dat de priesters belaelde amb-
ienaers van den staet zynde, aen 'l ligchaem van zynen
ambtgenoot Destriveauxde godsdienstige begraving
schuldig waren Wilt dien hardnekkige» t'rancmnron
met zulke voorstellen voor den dag komen, by kan dit
doen, maer voorop zullen wy hem voor alle antwoord
zeggen, dat het zelfde lot hem vcrwagt indien by in zyne
hardnekkigheyd blyl't vol herden gelyk Destriveaux gedacn
heeft
GEVOLGTREKKINGEN
Wie zal niet sidderen by bet overwegen van zulke
versteende, godsverloochenende dood Wie zal geermn
gruwel opvatten voor de grondstellingen die tol eene
dergelyke dood leyden I En nogtans was 31. Destriveaux
eenen van die liberators die zich kalholyker noemen dart
wy, ja, katholyken dan den 'paus zelf l'Enmoglans was
M. Destriveaux eöpon van deze welke suhyneit den priester
in bet slaetsoriderwys te roepen, maer-dio den priester
in hunne laetsto ©ogenblikken verstootert en liever sterven
gelyk zy geleerd en geleefd hebben
OUDERS
Zend dan uwe kinderen naer de onderwysgestigten van
zulke mannen. M. Destriveaux was eenen gewezen
leeraer uyt de booge school van Luyk God weet hoe veel
leerlingen nu reeds volgens zyne lessen leven en, mis
schien, volgens zyn voorbeeld, zullen sterven, maer slegts
zullen sterven, als zy er, op hunne beurt, eenc groole
menigte zullen misleyd en bedorven hebbenWy
sluyten hier onze gevolgtrekkingen met den vurigen
wensch te uyten dat het staetsonderwys in al deszelfs
trappen afgeschaft en door de geheele vryheyd vervangen
worde dan zullen wy het geld der katholykste natie
van geheel de wereld niet meer zien afpersen, oni aen
hare opkomende jeugd grondstellingen in te boezemen
hie onvermydelyk geleyden naer liet eeuwig verderf.
BUDGET VAN OPENRARE WERKEN.
Dien budget die te regt mag aenzien worden ais eenen
hongerigen worm die gedurig aen 't hert der Belgen
knaegt, heeft, de verledene week, aen onzen agtbaren
afgeveerdigden, M. De Ruddere, gelcgcnheyd gegeven 0111
he meest gegropdde bemerkingen aen de'naiiomile ver
tegenwoordiging voor te dragen. De redevoering van den
hen heer De Ruddere is te belangryk dan dal. wy het ons
lot pligl niet zouden rekenen de zelve aen onze landge
noten mede te deelen, omdat zy strekt Ier verdediging
van's lands belangen in 't algemeen, en van ons arron
dissement in Tb'yzonder. Zie hier hoe 31. De Ruddere
zich uytgedrukt heeft
Mynhecren, il. heb het woord gevraegd in dc beraedslaging
over* den budget van openbare werken die op hel «ogenblik aen
onze, overweging onderworpen is. om nivne slemining te gron-
K den. Dien budget beloopt lol eene globule uyigaef van i(i mil-
lioencn, 2(18 duyzend, 22i franks 85 c. Dezen budget is booger
dan dien van 1852. In de uylgaven voor btiylengewoone h'er-
stellingen acn verscheyde vaerten en rivieren, zie ik den Dender
<t slegls vooreen gering deel figureren, zelfs is er voor zvn onder-
boud op bet krediet van 1852 de somme van 0,748 franks
uytgelalen. Nogtans MM. is bet Gl. genoeg bekend dat men
sedert lange jaren, aanhoudend gereklauieerd beeft tegeu.de
rampen welke, door de menigvuldige overslmotningeii, veroor-
zaekl worden, en men heelt l'l. bewezen dal dringende enomnis-
barewerken noodig waren om den loop dier rivier le verbaleren.
lil 1851, lydcns de beraedslaging der wel op de openbare
werken, heelt, zoo ik denk, de centrale seclie voorgesteld eene
som uyt le steken van 2 millioencn 500 duyzend franks, noodig
geoordeeld om de gedurige schade le voorkomen waardoor de
ruine van ongelukkige landbouw; rs onvermydelyk word, schade
r die door de menigvuldige overstrooiningen veroorzaekt word,
maer de kamer heeft slegls de som van 500 duyzend franks
als eerste krediet gestemd, 't is Ie zeggen cc» tgfde op de ge-
lieele uyigaef:
a Ik kan niet verslaan waarom men nog de band aen liet werk
niet geslagen liebbc sedert dat die som door de kamer is loe-
gestaan; men zou reeds acnzienelyke verwoestingen hebben
kunnen voorkomen. Myne slemining zal dus afhangen van de
verzekeringen die II. den ministei van openbare werken my zal
geven van in den toekomenden budget een Iweeile krediet van
500 duyzend franks, ui' bel tweede vyfdc der geheele uyigaef,
en zou voorts lot de volkomcne voltrekking der Oendcrwcrkcu,
te stellen.
a Ik I.eb nog eenige woorden le zeggen over de onkosten der
exploitatie van den vzeren weg, die mv bovenmate groot voor-
komen, liet is (yd, MM. van dien voor de lialkisl riiinereinlen
weg te verlaten en een ander slelsel van groote gespaer-
zaemheyd aen te nemen. De centrale seeiiedraegi i l.iv.ee
selsels voor, ik zou zeer geern dit van de mimlerbevd aenveer-
den, het welk beslael in de exploilatie te verpaglëu als muc-
lende dees stelsel meest gespaerzaemheyd voor 'de openbare
schatkist daerstellen, ten zy men my 'egicr hewy/r dat bel
hinderpalen aen den dienst zou veroorzaken.
lil de zelfde zitting heeft onzeu oerzamen vertegen
woordiger M. De Ntteyor, insgeiyks hel woord genomen
om de belangen van ons arrondissement ie verdedigen
Zie hier hoe en welke stof den aglbarcu rcdeiiacr iie-
handeld heeft
a In de zitting van 2 dezer macmi, zegde Ji. De Naeycr, beeft
a de centrale seetic, betast mei bei onderzoek des budgets van
a openbare werken, een hyzomler verslag gedaen over verschel-
dene petition mei betrek lol werken van openbaar nut, én
a vonruamelyk over eene politie der gomeenteus Si-Anlcii:iekx en
Woubree.1.legem, slrckkende lot bel bekomen van een hulpgeld
ter voltrekking der kaisyde van Aspclaerc naer lierzeb
Decentrale sectie de verzending dezer pelilie mierde ministers
van T inwendige en openbare werken besloten hebbende,
a geloof ik de kamer tc moeten verzoeken van nu af die beslui!-
seis tc willen activeerden.
a Ter staving myns vonrslcls. zal ik zeggen dat de vraeg d .or
de twee opgemélde gemeeiitens gnlaen, van eenen huvlin-
gewoon dringenden aerd is, omdat zy klaei blykelvk nvt'bare
a nattier dient begrepen te zvn in de verdeeling van liet krediel
a aen liet departement van 'i inwendige voor de buerlwege»
toegestaan en onder dit betrek beveel ik baer op eene geheel
a byzoudere wyz.e aen liet aglbacr hoofd van bel departement
van 't inwendige aen.
Ik zal ook de IcgCiiwoordigheyd van den lieer minister van
openbare werken ie bae't nemen om hem le doen opmerken dat
de kaisydewerken waerloe dees hulpgeld gevraegd word, bc-
a grepen zyn in de rigiing van eene sedert lang onlworpene baen
a tusselieu de dry haiiloushooftiplaelscn van Ninove, llerzele en
a Oóslerzele, ontwerp dat zich. door zynen onbelwislelykeu aerd
a van openbaer nut, van de bezordgheyd des gonvernoments
a weerdig maekl.
a Inderdaed, door de aenlegging der nieuwcgemeenschapsbaeri,
a zou den weg van den staet Itisscben Ninove en Engliieu verlengd
a worden in eene geheele streek van Üosi-Ylaenderen waer de
a nu bcslacndc wegen gedurende liet grootste deel van't jaer
a ouiiruykbaer zyn.
a De uylroeriiig van liet ontwerp waervan ik spreek, zou boven-
dien eenen allergewigtigslen toeloop brengen naer den yzereu
a weg van Deuder-lVaes, met aen de sialic van Ninove een groot
a geial geméenleus der Vlaeudereu le verbinden als namelyk van:
a Oullre, Nederliassell, Aspelaerc, Si-Anlclinckx, Sl-Liev-Éssclie,
a Wouhteehiegem, llerzele, St-Liev-Ilainhem etc. cle. Ik hoop
a dus dat den agtbaren minister van "openbare werken deze
a opmerkingen zal gelieven in aendagl le nemen. Gevolgelyk,
a Idyfikby mynen voorslei strekkende om de besluytsels der
a centrale seclie te doen aenveerden. a
Z. II. den bisschop van Gend, a 1 Lytl bezield met eene aller-
vaderlyksle bezorgdiieyd voor bel geestelyk welzyn der lieni toe-
vertrouwde kudde, sluyl zyne berderlyke Vastenbulle niet de
oil dors kragldadiglyk op le wekken van wel loe le zien aen welke
leermeesters zy hunne kinderen toevertrouwen. De opwekking
van den agtbaren prelaet onder alle betrek de aendagl der kalho-
lyken hoogst weerdig zynde, zoo deelen wy dezelve letterlyk acn
onze landgenoten mede. Zie hier die slotrede:
Deze onderriglingen voor den Vasten sluylende, wenden wy
ons byzonderlyk tol u, chrislene onders, tot u die voor allen
verpügt zyl lol de waekzaemheyd over uwe kinderen, God zelf
heeft u aengesteld ter behoudenis van dien kostbaren pand.
a Verwyderd van uwe kindereu alle gevaren, overweegt aendag-
tiglyk aen wie gy toevertrouw t de zorg hunner eerste jaren,
welke jaren van zoo groot gevolg zyn en waervan dikwyls den
gansehen levensloop afhangt; ziel wel loe aen welke handen
a gy hunne ceisio opvoeding toevertrouwt, aen welke onderrig-
leis gy dezelve voor hunne, leerjaren aenbeveell, in welke
werkhuyzen, in welke fabrieken of nyverheydsgesliclUeu gy
dezelve plaelsl; overlegt byzonderlyk onder welke meesters gy
wilt stellen den jongeling die bestemd is voor de middelbare
a en wysgcerige studiën, onderzoekt wel of de leering die aen
a uwen zoon zal gegeven worden, katholyk en uytsluylelyk katho-
m iyk is, want zoo eens het versland door. slegte leeringen be-
dorveu is, dan lukt men zeiden van in zulken geest hel licht,
de waerheyd en de kalmte terug le brengen.»
Gelyk al de klubsbhtden is het Verbond van Aelst
woedend tegen den Dendérbode omdat wy de hervorming
der kieswet vragen en de buytenkiezers aensporen de stem
le verhellen tegen de hatelyke en onregtveerdige partywet
die liet francmagonsmiiiislcrie in 1848 gemankt heeft. Het
Verbond is voornamelyk hoos omdat wy de verhooging van
den kioseens in tic groote steden vragen, en daerdoor aen
Brussel, Gend, Antwerpen, Luyk, Brugge etc. waer er op
1000 zielen 51 kiezers zyn, terwyl de buytenbevolking er
slegts 15 telt, den bovenzang willen betwisten en baer
beletten alles, volgens goeddunken, ten nadeele van den
landijQuw, te regelenIlct Aelsterseb francmaconshlad
mag tegen den Denderlmde tieren zoo veel het wilt, den
lhnderbode dringt op nieuw by de buytenkiezers aen opdat
zy zich zouden vereenigen en petilionneren. Ja, buyten
kiezers, den tvd is gekomen van dit scliandig slavenjuk af
Ie schudden, veel le lang hebt gy onder de franemaeons-
en vremdclingsrocde gebukt gegaen, veel te goed hebt gy
geweest van zoo gedurig door leening op leening, door
afpersing op afpersing, uwe beurzen te laten ledigen en di
gi oole steden met uw zweet en bloed te zien floreren
Up dan. aen 't werk, en alle gelyk acn 't werk, door de
hervorming der kieswet moet en zal de kamer gezuyverd
worden van een groot deel jaknikkers die d'eene belasting
op d'andere, d'eene slegte wet voor en d'andere bloedzui
gers wet na geslcmd hebbenLael de klubs- en
prnlblaijjes maer schreeuwen, 't is omdat er aen hunne
borzc-n komt getast worden, 't is omdat hunnen ziivger nvt
de stadskas geworpen is dat zy woedend zyn, zy pleyten
voorde Kogicrskapellc die eeriang niet alleen moet gesloten
maer wel ten gronde afgebroken wordenDe petitiën
komen van alle kanten des lands in groote menigte naer de
kamer31oed dan, buytenkiezers
.-. liet Verbond bedankt ons omdat \vy aen het zelve de
gelegenheyd verschaft hebben nog eens op de kloosters in
Belgiën terug te keeren, om den zelfden francmagonsclien
rimram te vertellen, namelyk dat er kloosters te veel zyn,
dat /- er niet noodig zyn, dat zy kwaed aen den armen
doen Cle. Maer het bladje wagt zich wei op onze vraeg le
antwoorden en zeggen hoe veel kluhsen, hoeveel l'ranc-
macoiislogiën, hoeveel allianeen en verdere liberale broev-
nesten van ondeugd en verderf er in Belgiën beslaen wat
mil deze aen 'i land hebben gedaen of de klubislen al
wederom hunne gierenoogen opengesperd hebben naer de
geringe beslaenniiddelen der klcoslers enz. Deze vragen
slibbert ili't Verbond stillekens over en gebaert van niets.
Wy weten wel dat de sehryvers en voorslat-ndcrs van
't Verbond meer liefhebbers zyn van zekere blanketsel- en
l.aolhmkloosiers, waer zy koiinen [oog geven en drn duyvel,
wv willen zeggen, zich zelve pierau, maer dat zy ons eens
zoggen wat voordeel, wal nut deze aen land toebrengen
en hoeveel er wel zyn
.-. Men spreekt dat er eerlang een algemeen isratlilisch
of jodenkongres te I'arys gaet gebonden worden, om middelen
te beramen ten evade lie eenheyd onder al de Rabbyn-
vhappen van Europa le herstellen. Ut! taorl wet zyu dat
eenigo Rabbynen van de algemeen aengenomene joden-
streken zyn afgeweken en dus de eenheyd der jodenprineipen
hebben geschonden, anders zou de herstelling dezer eenheyd
niet noodzakelyk zyn. De vraeg is nu of de persoonen, die,
door de afwyking van d'algemeene jodenstreken, gelede»
hebben, iets door de herstelling der eenheyd zullen
profiteren
.-. Volgens een gerucht, sinds twaelf i veertien dagen le
Brussel in omloop, zou den afgevoosden president Verhae-
glien zyne demissie geven van baes der francmagons, en hy
zou vervangen worden door M. Frère, gevallen minister
van financiën. De truweelgasten zouden noodig geoordeeld
hebben van eenen grootmeester te hebben die min versleten
is dan Vèrhaeghen, en sieur Frère zou den voorkeur heb
ben by regt van verdiensten en by regt van geboorte;
par droit cle conguête et par droit de naissunce....Malum
signum in urind dat is te zeggen dal er kak aen hangt.
Het gemeen te-kollegie van Leuven, dat niet leeft als
van sacrificiën der belastbaren, heeft niet eenen inwoöncr
(interne), en nogtans kost het meer gold als dit 't geen afge
schaft geweest is en zich onder de directie der ühiversiteyt
bevond. Er waren dart ieder jaer- meer dan 60 inwooüé'rs
(internes).
In het nieuw gemeente-kollegie word er geene religie
onderwezen, er is geenen priester aengehegt, en laetst heeft
de geme.mte-overlieyd er eenen professor benoemd, eenen
kerel die zicli behaegt van met onze H. religie, bare die-
nacrs, de bisschoppen en den H. Vader den spot te dryven.
Men lieefl ons verzekerd dat het handgespin zoo men zegt com
(lm strek sedert eenige weken wal toeneemt en derhalve aen de
werksters eene hetere winslc geelt, liet schynl dal den lieer Tach
le Ooslroosbeke, aen veel spinsters voor den slrck werk verleent
en dat er velen ondc liaer van 50 tol 40 cenliinen daegs konnen
winnen, wy ngmen deze gelegenheyd te baet om O® dankbaer-
lieyd le bcluygeu aen dien dienslvollen lieer en gezamentlvk aen
zynen broeder hnwaedlabriekanl le Meulebeke. Een deel der
arme volksklas van onze streek is aen deze twee uyverhevds-
kundigen veel verschuldigd.
In vele gemeenlcn, byzonderlyk le Thiell en le Meulebeke.
beeft men herhaclde poogingen gedaen om onder de spinsters
den metrieken haspel in zwang le brengen, doch zonder goeden
uylslag. Hel is jammer dat dien haspel overal niel gebruvkl
worde; by dien middel zou de fynlc der garens van handgespin
even gelyk die der mekanieke garens by de vremde fabriekanten
duydelyk worden aengewezen. Deze verslaen ons niet als wv
zeggen: dil garen is geschikt voor een lwec-en-dcriig, vier-eu-
deriig of veertig.
Zy hebben noodig van eenen kommissionnnris aen le stellen
om op zigl de garens uyl te kiezen. Indien onze garens van hand
gespin genuuieroleerd waren, dil zou do vremde fabrikanten veel
gemak geven, zy zouden reglstreeks met ons bandelen en der
halve zou ons garen van handgespin meer aftrek vindon. Indien,
zoo wy verhopen, ons nieuw ministerie de belangen van dc vlas-
nyveriieyd ter lierle neemt, zal hel wel middels konnen vinden
om den metrieken haspel algemeen le maken. Gas. van ïhielt.
De kwade voorbeelden zyu hesiiiellelyk. Onze lezers kennen hel
schandael veroorzaekt door de pctilic Manfroid. Nu het schynl dat
mei-sier Manfroid navolgers gaet hebben. Eenen correspondent
nvt de Kempen berigt dal eenen boer van lloboken die, mei den
laelsleu Paescben, geene absolutie van zynen pastor lieefl gekregen,
eene pelilie lol de kamer gaet zenden waeriu by, even ais meester
Manfroid, vragen zal dal de kamer hem regt doe, opziglens
zynen pastor.
Er va 11 niet le twyfelcn of de petitie van Hoboken, zal even als
de pelitie-llanfroid, ten allerbeste gekomen zyn by een gedeelte
der kanier. M. Devaux zal ongeuvyfeid op bet peenl der excommu
nicatie springen en Jl. Perceval, die niel zal willen agteruylgaeu,
zal vragen dat er door de kamer een onderzoek wegens de zaek
gedaen worde.
Indien de kamer dit onderzoek moest bevelen, bel ware
weiischelyk dal M. Perceval met deze taek wierde belast. Hel zoa
ktiriciis zyn le zien hoe hy de zac-k zou aen boord leggen oni dit
nieuw slacli van onderzoek le beleyden. yteitwe Gas. van Thiell.
Meermalen hebben wy doen zien dat sommige ministers met
's lands penningen omgaen alsof de rvkskas aen die heeren in
vollen eigendom toebehoorde. Een nieuw bewys vinden wy in de
volgende daedzaek waeróver den aglbaren lieer Osy, over'eenigo
dagen uitleggingen heeft gevraegd in de kamer, uylleggingen die
men niel lieefl kunnen geven.
Zie hier dé woorden van M. Osy
a Ten dien opzigle zal ik acn den minister eene openherlige e*
en klare uitlegging vragen over hel volgende punt
in 1846, lieefl liet gouvernement eenen ingenieur beinagligi
om in de provincie van Luyk gronden le knopen. In den loop va»
dat zelfde jaer beeft men aen zekere familie 450,000 l'r. gegeven
voor elf bunders land. Oil komt aen meer dan 40,000 fr. per
hectare. Volgens de inlichtingen die ik by de rekeningskamer
genomen liebbe en die ik in iiel ministerie van biiylenlaudsche
zaken hebbedoen voltrekken, beeft den ingenieur mei die familie
een kotilrakl gemarkt behelzende de belofte van verkooping, en
in 1847, heeft, bet ministerie den aeukoop goedgekeurd, ik heb
aen inyu zelve gevraegd of deze goedkeuring ten minste geschied
ivas door kouinglyk lirsliivl, en ik heb ondervonden dal dit ailes,
cu zelfs zonder pryzy, door een enkel ministerieel bcsluyl gedaen
is. Men lieefl dil alles uyl ter baud gekogt. ik kan waerlyk niet
begrypen hoe M. den minister zulk eene zaek heelt durven "doen.
Hoogst genegen voor liet deftig en reeds zoo bloeyëud
pensionmict van Gysegliem, komt Z. 11. den bisschop, inge
zien hel sleeds aengroey ënd getal der leerlingen, aldaer ais
vierden professor Ie benoemen den eerweerden heer
iicynsens, geeslelyi;en uyt bel bisselioppelyk seminarie van
Geiid. Wy verheugen ons uyt gansclier lierte over de gedu
rige toeneming van dit nieuiv gesligt, te meer omdat die
toeneming den onvcrmoeyelyken yver en de gekende be-
kwaemheden van den eerw. heer bestuurder en desz.clfs
eerweerde medeliei|iers komt beiooneu.
De rastennvonddugen zvn alhier zeer koeltjes afge-
loopen. Eenige maskers mei trommels, wat intrignen en
zatfappervi'i), zie daer geheel het vastenavondspel... "f was
een waer armoedje.
Wv hebben reeds veel petitiën voor de hervorming
der kieswet nvt alle vlacmsche streken des lands ontvangen
en naer de kamer gestuurd. Eene petitie uyt Segelsem is
ons toegekomen welke niel genoeg gefrankeerd wa» en