Den heerc Bencdictus Adiianus.
HBBVOBMING DER KIESWET.
PILLEKENS.
rasas
terlyke, onderwvzcnde. wetgevende en diplomatieke amble*
naers waervan Belgiën krielt Waerom hem niet eerst
toepasselyk gcmaekt aen de twee vremdelingen van Arras,
die aen 't land nog geen zierken goed gedaen hebben
alhoewel zy, met de penningen der arme Belgen, zoo cyke*
lyk betaeld en onderhouden zyn geweest Waerom den
voorstel niet toegepast aen zoo vele vremde leeraers der
staetsgcstigten die hier de belgische jeugd, door hunne
godsverlooehenende en kettersche leeringen, komen mis-
leyden en bederven Waerom den voorstel niet toegepast
aen geheel dit leger vremdelingen die hiér in al de admi
nistration de vetste posten bekleedeii, ten grooten nadcele
van 's lands inboorlingen en tot schande der geheele natie
Dat Perceval leken die vragen eens beantwoorde, en wy
zullen er hem dadelyk een paer andere voorstellen waeraen
hy zich dermate zal verslikken, dat er de kamer welhaest
zal van verlost zyn
In ons laetste Nr hebben onze geagtte lezers de nierk-
weerdige redevoering gevonden van den agtbarcn heer
Baron Dc Man d'Attenrode, die eenen zoo dienen indruk
op de kamer en op geheel 't land gedaen heeft, omdat, door
dit stuk, de wonde die Belgiön langzamerhand doet wecli-
kwynen, teenemael bloot is gelegd en omdat er ter zelver-
tyd, cenen zekeren geneesmiddel toe aengeduyd word.
Den minister van openbare werken had vrugteloos tegen
de openbaringen en kruymigc argumenten van M. De Man
geschermd, vrugteloos had den minister getragt de maet-
■schappy der yzeren wegen van Jurbise en Hasselt te ver-
schoonen of ten minsten het gewigt der beschuldigingen te
verligten, M. De Man was daer, niet zyne opgelicvenc
geesselroede, om den minister tot zwygen te dwingen en
aen 't land te doen zien van welken kant liet zyne drey-
gende mine te verwasten is M. De Man was daer om de
geldverslindende inisbruyken te schandvlekken en de wet
geving tegen verdere gedoogzaemlieden te wapenen....
Wat is er nu later gebeurd M. Bruneau, bestuerdcr
dier maetsclvappy, heeft de pen opgevat en, in een versiaefd
francmaconsblad, de Independence, eenen brief afgekondigd
die de zaek oneyndig is komen verslechten. Want den brief,
in plaets van iets het minste te wederleggen, kwam alles
wat M. De Man gezegd had, ten vollen bevestigen. Den
brief van M. Benedielus Adrianus Bruneau behelst hittere
kiagten tegen dc bestekken die, door liet gouvernement,
aen de maelschappy zyn opgelegd; verder eeiiigc omioozele
uytvlugtseis en bedekte aentygingen die klaerlvk dc vol-
slagene magteloosheyd van M. Bruneau in luier klaer
daglicht leggen.... Ook beeft M. De Man geene mocyte
gehad om M. Bruneaumet eenen keerdoor eene
nypende maer wel beredeneerde antwoord op zyne
piaets te stellenhoudende voor geheel 't land stïien
alles wat hy, M. De Man, in volle kamer, tegen de niaet-
schappy, luid afgegeven.
Onder andere zegde M. De Man dat hy ter deeg ver
wonderd was over de kiagten die M. Bruneau durfde doen
tegen de bestekken welke liet gouvernement aen zyne
maetschappy had opgelegd, daer hy, Bruneau, novt had
opgehouden in volmaekte overeenkomst met hel liberael
bestuer Mm 1847 te levenZoodat men hier klaer ziet en
gevoelt dat den pot de panne verwyt dat ze zwart is, of in
andere woorden dat Adam de schuld schuyft op Eva, en
Eva op het serpent, maer dat niettemin de zonde bedreven
is, dat de aengeganc verbintenissen niet volbragt zyn, dat
er de schatkist, en by gevolg, de arme contribuliebètalers,
veel en zeer veel zullen by verliezen, terwvl Bruneau, in de
gazetten, komt stoeifen dat hy eene algelieele onafltanglyk-
heyd van fortuyn bezit Is 't niet jammer, M. Benc
dictus, dat er eenen zoo onbermhertigen lieer De Man
d'Attenrode in de kamer zit die niet kan verdragen dat
't zonneken in 't water scliynt, die overal den neus insteekt
en zulke aerdige zaken in"'t licht brengt Ja, dit is jammer
voor Bruneau en consoorten, maer geenzins voor 't land,
't welk de grootste dankbaerheyd aen M. De Man verschul
digd is, want zonder hem, zoiiden die ruinerende zaken
blyven voorlgaen en 't zou DEN BOER ZYN DIE HET
ZOU AI. BETALEN
'3-u^u.aginr^-
v-a ZEER BELANGR\ K RERIGT. Den Denderbode
is met zyne informeerkazak uyt geweest en heeft stellige
inlichtingen over de hervorming der kieswet bekomen. Wy konnen
dus van nu af verzekeren dat er een ontwerp van hervorming aen
dc kamer zal voorgedragen worden. Er is eenen voorstel op handen
strekkende om dc patenten af te schaffen op de sterke dranken om
aldus eenige duyzende herbergiers uyt de kieslyst te doen ver-
dwynen. Er is bestadigd daler in Belgiën 18 duyzend herbergiers-
kiezers zyn. De vervallenc politiek had al gedaen wat zy konde
om hel getal der kiezers die bac-d-snic houden, te vermeerdoren.
De herbergen en kroegskens wierden door de klubspolitiek als
bare voorname onderstanden beschouwd. Uyt dezen voorstel kan
men afleyden dat de francmagonsparly, door de petitiën der buvten-
gemcentens, den schrik op bet Ivf heeft gekregen zy begint toe
te geven omdat zy niet verder kan, zy begint van overeenkomst
ie spreken, omdat zy gedwongen is........ Maer de conservatcurs
mogcu daer niet naer luysteren, zy moeten petitiouneren, aenhou-
dend en in massa petilionneren zy moeten legen de oureglveer-
digbevd en de schande waermede de nieuwe politiek bun beladen
heeft, kragtdadig protesteren, en dit door een wettig petition
nement waertoe de constitutie hun de niagt geeft'T is niet
genoeg altyd de verdrukking te verdragen, ziehzwygeud tot op het
vleesch te laten scheeren, en T land door eene slegte party te laten
opeten als men regt heeft van te spreken, moet men spreken, als
men de magt heeft hel kwacd, de verdrukking, hel bedrog, de
enregtveerdigheyd te kortvlerken, dan moet men die magt ge-
bruyken en er met de vuyle voeten doorgaen, want dc booze zyn
anders niet temmelyk
Op dan, kiezers van buylcn, pelitionneert, vraegt en blvft
vragen men moet .en men zal u regt geven, men is door'de
omstandigheden gepraerad, men kan niet verder, de stem des
volks roept te luyde, men is bevreesd van ze te wederstaen
HET NIEUW GE NEVER DEKREET. Wy komen te zien
dat eene centrale sectie aen de kamer gael voorstellen van
wettiglvk te besluylen dat in de graenstokeryën dken hectoliter
beslag middelmatig seven liters genever van 20 graden (earlier)
moet opleveren. Wy twyffelen niet of de sectie zal haer dekreet
volledig maken en de straf bepalen legenden helm en de slang
als zy, gedurende een groot deel des jaers, de voorgestelde
hoevedheyd genever niet opleveren maer wy hopen ook dat den
verslaggever in eenige uvtbreydingen zal treden en de middelen
aenduyden om dien vaslgeslelden uytslag te bekomen. Dit is eenen
dienst welken by aen de slookwetenschap niet mag weygeren want
by is van 't grootste belang. De taek zal egler niet gemakkelyk
zyn Voor dc auteurs, maer wy onderstellen dal eene diepe studie
de zaek mogelyk gemaekt beeft
Het verslag "zal dc hoeveelheyd bepalen der rogge die er moet
gebritykt worden om 7 liters te bekomen, de wyze afkondigen hoe
dc granen moeten gemalen worden welke dc mengeling met
ander meel moet zyn, met hoe veel meel eiken hektoliter beslag
zal moeten verzwaerd worden, hoe lang de verzuring of fermen
tatie zal moeten duren en ter welker temperatuer de verkoeling
zal geschiedenImmers daer de sectie de groote hervorming
van Frère handhaeft, zal zy zeggen hoe de declaratie van werking
zal moeten gemaekt worden om den uytslag te bekomen dien zy
in eene wet wilt doen veranderenWy zyn nieuwsgierig om
dit verslag te zien, want is bet mogelyk gezegden uytslag te
bekomen, dan beeft de stokersnyverheyd eenen reuzenstap gedaen
en zyn er de geneverbeeren boven op
liet Verbond van Aclst kondigde zaterdag eenen lamen
terenden artikel af legen eenen kanonik van Brugge, welken eenen
goedenouden, armenongelukkigenonder d'ellcndc gekromden,
met van hair beroofden schedel cn gansch eerbiedweerden gryzaerd
had aengeklaegd, omdat dezen goeden, ouden, armen, ongelukkigen,
onder d'ellende gekromden, mei van hair beroofden schedel en
gansch eerbiedweerden gryzaerd gepoogd had TWEE SAVOYEN,
welke ten hoogste cenen cent weerd waren, te stelen ten nadcele
van den kanonikZie bier boe een brugscb blad de zaek heoft
opgeklaerd
i Welaen maendag laelstwas het feest in de bureelen van
den Impartialomdat hy liet volgende feyt inogt aenteekenen
wy verbalen
a Eenen goeden armen ouderling van 78 jaren allerbiedigst
van uytzigt, kael van hoofd en inet gebogen rug kwam zaterdag
op liet banksken der beschuldigden voor onze korrektionnele regt-
bank zitten. Hy is beligt met pooying van dief te van twee groene
kooien, ter weerde van misschien twee cenlimen ten nadeclo van
cenen kanonik dezer stad.
M den voorzitter vraegt hein wat by lot zyno verregtvcerdiging
te zeggen beeft
<t Helas antwoord bv 't is waerik heb de pooging van diefle
bedreven die my opgeleyd word ik en myne arme blinde vrouw
hadden sedert 24 uren niet geëelen... Den honger is zoo hard om
lydcn... Als ik de kooien van onzen gebuer den kanonik zag heb
ik aen de bekoring niet konnen wederstaen; ik heb er eene of twee
willen van nemen om ons ellendig leven te verlengen...
Zie daer liet verhael van den Impartial, en alle de voortreffelyke
bladen der goede drukpers hebben zich verhaest om bel zelve over
te nemen. Hel is niet al, den Impartialbeeft in zvn bureel eene
inschryving geopend, ten voordeele van den ouden sukkelaer op
dal hy van honger niet meer gedwongen zy te stelen.
Wilt gy nu de echte waerheyd weten Hoorten bewondert de
schranderhcyd van hel blad uyt de pblipslokstraet
den goeden armen ouderling waervan er kwestie is was over
een muerken gekropen met eene mand en was alzoo in bet beluyk
van» eenen priester gekomen. Daer vulde hy zyne mande niet met
groene kooien om te eten, maer met zwarte houillekoolen om te
branden. Den dienstknecht van liet buys betrapte den dief op hee
ler daed dezen goot zyne houillekoolen uyt, en verdween langs
over den niuer waerover hy gekomen was. Ziet daer geheel de
zaek gclyk zy gebeurd is.
Dat. Jan Pil Ie, om zyn verhael aendoenelyker te maken, eene
mande kooien in het fransch door twee groene kooien vertaeld heeft,
dat is niet te verwonderen, daer is hem als gezworen vertaler veel
toegelaten, bezonderlvk als het eenen klerikael ten kwade moet
gelden; maer hoe heeft den Impartial geweten dat er juysl twee
kooien waren, dat hel groene kooien waren, en dal die twee groene
kooien twee cenlimen weerd waren Waer is den Impartial die
zielroerende woorden gacn zoeken, die hy aen zynen goeden ouder
ling voor de regtbank doet uylspreken? Hoe beeft dien goeden
ouderling konnen zeggen dat hy, stervende van honger omdat hy
sedert 24 uren niet gecelsn had, niet kon wederstaen aen de bekoo
ring van koolen te stelen om zyn ellendig leven le verlengen
Hewel, Verbond, wat dunkt u van u zeiven, zyt gy niet een
vuyiblek dat slegts goed is om carölussen van groot formael op te
scheppen en ze dan naer't hoofd der priesters te werpen? Maer
ongelukkig voor u gy kont niet eenen treffen en uwe vuyligheyd
dient altyd om u eygen zeiven te bemorsenDaer slaet gy nu al
weer met uwen goeden, ouden, armenongelukkigen, onder d'ellende
gekromden, met van hair beroofden schedel cn gansch eerbiedweerden
gryzaerdIs't niet jammer dat gv met die janusportrellen
nimmer iemand kont verleyden of foppen ten zy u eygen zeiven
Het zelfde Verbond van Aclst, naer 't voorbeeld van al zyne
konfralers der goede en onafhanglykc drukpers kondigde
in T zelfde Np eene nog schandigere logen af tegen den heer pastor
van Loere. Het prulblad kondigde af dal gezegden geestelyken
gedurig kanten in Vrankryk smokkelde, dal hy zich de kanten
rond het Ivf wond en ze aldus zonder regten in Vrankryk ging
verkoopen dat hy, verledene week, buytengewoon vollyvig scheen,
cn, door de douaniers, met de kanten rond het lyf gewonden be-
traepl zvnde, seffens naer de gevangenis van Ryssel is gevoerd etc.
Nu, wy" hadden dit reeds acht dagen te voren in een Ypersch
liberaiers blad gelezen, maer eenen brief van den cerw. pastor
van Loere die tamelyk gepeperd is, is die schandige lastertael
komen vergruyzen. Wy zyn curieus om le zien ol liet Verbond
dien brief zal overnemen en aldus eene eerkrenking herstellen
die men slegts van cenen priestervreler verwagten mag. Zie hier
den brief dien wy letterlyk uyt den Yperiing overnemen:
Loere, 25 February 1853.
Aen M. den direkteur van het Progrès le Yper.
Daer uw blad noch lezer noch inschryver in onze gemeente en
ook niet in de na est gelegene gemeenten heelt, is hel, by geval, dat
ik vernomen hel), hoe gv in uw Nr van zondag II. hebt geplaetst
een artikeltje van veel "belang voor uwe lezers, waerin gy met
grooten triomf acnkondigl dal ik als blauwer van eene groote
hoeveelheyd kanten zoude door de fransche douane aengehoiidcn
zyn geweest, enz. Ongelukkiglyk. Mynheer, voor u en de uwe,
gelyk hel nu en dan al eens met u gebeurt, in alles bel gone gy
ten mynen opziglc zegt, is er geen woordje waer. Ik bevinde my
dan verpligl my tol de wel te beroepen om u uyt le noodigen deze
tegenwoordige 'logenstraffing in uwen naestkomenden nummer
in te lyven/ Ik weet niet of ik van de reglveerdigheyd uwer
konfralers, die met zoo veel vlyl uw kosielyk gevrochtsel hebben
voortgezet, zal mogen verwagten hun te zien deze herroeping ook
ten voorschvu brengen. pu. pollet, pastor te locre.
Hel Verbond protesteert ook legen de militiewet, hel schildert
die wet af als een wangedrocht, als eene gevleeschde duyvelswet,
als eene schandvlek voor ons beschacfd land enz. Wy zyn volkomen
van het advies van onzen konfrater, maer wy vragen hem waerom
by tegen dit schandael niet geprotesteerd beeft als zyne palroonen
aen 't roer waren? Nu zou 't Verbond dit alles in cenen keer
willen afgeschaft hebben, en zyne mannen hebben vyf jaren acn
't roer gezeKyi zonder iels goeds maer wel veel kwaed te verrigten.
Over vyf jaren heeft den Denderbode den kruystogt tegen de
hatelyke bloedwet geopend en alleen voortgezet"; waerom beeft
't Verbond ons niol geholpen
'T Verbond van Aelsl zeeverl gedurig over Vltramonlanismus
en Gallicanismus, en hel heeft zoo veel versland van deze twee
principen, als eenen ezel van bet pennen snyden. Het prulblad
raept hier en daer eene zinsnede uyt de Indépendancc en uyt den
Observateur op en liet bind ze zoo wel te samen, dat ze aen een
hangen gelyk geknoopte boonen'T is toch droevig zulke
ga/.elknoeyers aen le treffen die, zonder de minste kennis, de
zwaerste kwesticn willen verbandelen. Wy raden hel Verbond acn
zich liever le bepalen by enkele aenkondigingen wanneer er
theaterspel zal zyn, en dan als 't spel gespeeld is, hoe vuyl, hoe
zedeloos, hoe walgelyk het ook zy, het wierookvat ter eere van die
akteurs te laten zwieren hierdoor zal hy langs om beter op zyne
juysle weerde geschat worden
Te Erembodogem beeft over dry weken, eene zoo felle
vechlparly plaets gehad, dat het bloed wel gestroomd heeft.
Niellegenslaende de aenhoudende aendringingen der mishandelde,
was er, over eenige dagen, nog geene kennis aen de bevoegde
overheyd van gegeven. Wy vragen nu of die pligl al vervuld is?
Indien er aen te kort gebleven ware, zouden wy wel eens genegen
zyn om dc aenranders, gunstelingen van zekeren afgekookten
wael, eens door den hekel te halen en eens aen de overheyd te
doen kennen wat er zoo al bedekt blyftWy zouden aen andere
mannen eens leeren wat hunne pliglen zynDie ooren heeft,
dat hy hooreMaer ter zeiver tyd oppasse.
De petitiën die aen de kamer toekomen om het
bestaende kiesstelsel te doen veranderen, werken monsieur
Rogier zienlyk op de zenuwentoen men die van Ninove
aenkondigde, zat hy daer als iemand die hevige stuyptrek-
kingen krygt, hv nogtans die in zitting van 28 janry lest.
verklaerde zoo veel eerbied te hebben voor het petitieregt
maer men weet wel waer den knoop ligt, het gold immers
de zaek van eenen quidam schoolmeester die zynen pastor
lasterde, en nu rond uyt gezegd, word novt de kieswet
veranderd, 't is dat dit monsieur Rogier voorziet als gede
puteerden van Antwerpen, het dansken te dansen dat hy
reeds als minister gedanst heeft of klaerder gezegd dat hy
vreest te varen gelyk hy reeds in de kamer gevaren is, 't is
te zeggen eenen harden stoot te krygen in het gedeelte
van zynen individu waer den rug van naem verandert.
Den Audenaerdschen gedeputeerden M. Yan der
Donckt zegde in eene der leste zittingen Er zyn twee
middels om den toestand der landelvke briefdragers te
verzachten dit is hunne jaerweddden te verhoogen of
hunnen dienst te verminderen. Ware er geen middel,
vraegde hy aen den minister, om de veldwachters te be
lasten met de brieven in de huyzen te bestellen Ons dunkt
dat den middel van de veldwachters met die taek te belasten,
allerbest ware. Elke gemeente heeft eenen sommige zelfs
twee veldwachtersdaer zyn er ieverige en waekzame
onder hun, ik weet het, maer daer zyn er ook vele die den
naem van veldwachter dragen en die men nogtans noovt of
zelden in het veld te gemoet komtal het werk dat zy
verrigten bestaet ten grootsten deele in den voornoen de
schelfte kommissiën te noen van M. den burgemeester,
kommissiën die veel ter tyd.met hunnen dienst geen betrek
hebben, en dan den namiddag brengen zy over met in de
herbergen den mynheer uyt te hangen. Med.
Aen de Francmagons-Clubisten en Doctrinarissen' van onze
wetgevende kamer, salut fraternel
Mynhberbn.
Gevoeliglyk getroffen op het aenzien der onverschillighryd met welke
het land uwe diensten in zitting ^an 29 january 11. aen het liberalistendom
bewezen, aenveeid heeft, komt den achtbaren president van het liberael
comité van Ottcrgeni ons, in buytengewoone zitting, te vergaderen, ten
eyntie 151. by het volgende adres benevens onze dankbaerheyd voor het
bekomene, tevens ons spyt uyt te drukken nopens het mislukte.
Sedert meer dan twintig jaren hebt gy in al uwe discoursen gezeyd, en
in alle uwe gazetten doen drukken, dat gy vol eerbied waert voor den
priester en zyne kerk. maer dal hy zich met geene politiek, en narnent-
lyk met geene kiezingen mogt bemocyen.
Kan men iets klaerder, iets duydelyker aentveffen als deze declaratie die
nis het kort begryp van uwe denkwyze mag aenzien worden? Mner onge-
lnkkiglyk MM. het zyn niet al borgemeestnrs ran Roosebeke in ons land,
en de ondervinding leert, dat men hier en daer, nog eenige eenvoudige
menschcn vond, nnmentlyk ten platten lande, die niet bestraeld zvnde door
het licht der groote steden, schenen te twyffelen aen de regtzinnigheyd
van uwe protestatiën ran eerbied voor den priester, in hel uyloeffencn
zyner gevstelyke bediening. Deweenelyke vorblindheyd onwederleglyk
bewys, van de hekroinpenheyd vau geeest by een tamelyk groot getal
onzer landgenoten
Gclukkiglyk MM. komt gy allen twyffcl diesaengaende eens voor al te
doen verdwvnen, en aen geheel Europa te bewvzen dat uwe protestation
van eerbied tot de priesters, in dit geval gelyk altyd, wy zeggen niet
reglzinnig, maer archi-rcgtzinnig waren. De petitie van den schoolmeester
Manfroid tegen den Deken van Gosselies schynt waerngtig uyt den hemel
gcdaeld te zyn, om UI de gelegentheyd te verschaffen, uwe liefde en
verknogtheyd non den clergé, op eene onwederleglykc wyze daer te stellen.
Wy zullen hier de homeliën door al de min of meer venerabele broeders
in zitting van 29 january 11. uytgesproken, niet meer aenhalen, zy zyn van
geheel de wereld gekend, de geschiedenis heeft er reeds d'hand op geleyd,
en die discoursen zyn bestemd om uwe memorie by het nakomelingschap
te verdedigen (indien het noodig waer.) Voor ons MM. wy nemen eerbie-
diglyk akte van uwe verklaring en bidden UI. wel te geweerdigen die
uytdrukking van onze dankbaerheyd to aenveerden, over de rondborstigheyd
en ongeveynsdheyd, met welke gy uwe ware gevoelens ter zake aen geheel
Belgiën komt te openbaren.
Deze moeyelykheyd eens geweerd, en allen twyffel nopens uwe gods
dienstige denkwyze onmogelyk gemaekt zynde, durft ons comité de vaste
hope koesteren, dat gy zult geweerdigen de aendacht van alle de broeders
te trekken, op het tweede punt van uwen opgenomen lexte, te welen
Dat dc priesters, om uwe vriendschap en rerknochtheyd. by roortduer,
te blyven genieten, zich absoluet buylcn de kerk niet mogen bomoey
en roornnmontlyk in geene kiezingen mogen tusschen komen.
Zekerlyk Mynhecrcn, gy hebt hier uwe lake merkelyk vergemakkelykt
nu dat gy door uwe zielroerende aenspraken van 29 january alle redens van
mistrouwen van den kant van de priesters hebt weggenomen z.v kennen
UI. nu, of zy zullen u novt kennen, maer ongelukkiglyk, en het is aen UI.
niet dat wy het moeten zeggen, er zyn van die préjuges die zoo diep
ingeworteld zyn, dut men genoodzaekt is. den tyd met de zorge te laten
van dezelve teenemael te ontwortelen. Ziet nogtans eens. (o.zr/er ons).
hadden de priesters op 8 junv 11. naer UI. geluysterd, en zich met geene
kiezing hemoeyd, gv bleeft de meerderheyd houden, den zoon van Erero
zou niet ziek geworden zyn, of ten minsten zonder zyn i v^de genezen zyn
