Hoe de geldkas der gemeentens
uytgezogcn word.
Sermoen van Paler Lacordaire.
kragtdadig willenVraegt, en men zal u MOETEN
geven wat gy vraegt, uwe vraeg is regtveerdig, uwe vraeg
is grondwettig, gy hebt regt, en als gy regt hebt, moogt
gy niet wyken ol'men zal u nadien besehimpen en tien
dobbel pynigen
Op dan, buytenkiezers, pelitionneert, petitionifeert
overal, petitionneert zonder vrees, petitionneert met
kragt en weerdigheyd, en gy zult dien verdervcndeu
liberatersUaspël voor uwe stemmen zien smillcn gelyk den
sneeuw voor de zon
r- ïdi i - v_z-Sy.fr-.
SPALKT G'HET ÜYT, UW MOND,
'T IS VOOR DE KAT OE HOND.....
In 'eene der laetste zittingen der volkskamer heeft eene®
gedeputeerden van Audemiei-de, den agtbaren heer Van
der üonckt, met kragt en klem een njisbriiyk aeugeraml
't geen moet verdwynen en ophouden ol' al de gemeentens
worden plat geruinéerd. De boerkens zullen wel te werken
en te zweeten hebben, zy zullen wel te sparen en te zorgen
liebben, zy zullen wel iioogc oktroibelaslingcn te betalen
hebben, zy zullen wel eenige verbeteringen aen wegen te
vragen hebben, als de gemeentekas daervoor eeneii mer-
kelyken tvd zal gespaeld hebben, zal zich eensklaps eenen
grypklouw vertoonen die geheel de gemeentekas, met eenen
keer, meenemen zalEn van waer zal dien grypklouw
komen Dien grypklouw komt uvt de bedelaershüyzen en
hospitalen
Inderdaed, als eenen bedelaer van daeg niet genoeg op
zyne gemeente krygt, wat doet hy Hy pakt zich op, begint
den landlooper te spelen en doet zich in een bedeluershuys
opsluyten. Dien kerel veiblyft daer gedurende eenige
maenden, en dan, als de gemeente er 't minst aen denkt,
zend men liaer eenen brandbrief of gepeperde rekening
waerbv het gemeentebestuer gepraemd word dikwils 200
a 300 franks aen het bedelaershuys te betalen voor onder
houd van dezen of genen bedelaer die aldaer eenen zekeren
tyd verbleven is, en voor welken er 1 fr. 30 cent. daegs
gerekend word, niettegenstaende hy in zyne gemeente niet
40 cent. daegs kon leven, Maer is dit wel de wacrheyd
zal men zeggen, en wy antwoorden met doorslaende be-
wyzen. Luyslert, geëerde lezers
De gemeente Elzeele heeft reeds 43 duyzcnd aen bede
laershüyzen en hospitalen betaeld voor bedelaers en zieken
die er opgesloten zyn geweest; daerby is die zelfde ge
meente nog de verpletterende som van 40 duyzend franks
verschuldigd, die zy, kragtens de slechte wet op de béde-
lary, zal moeten betalen.
Te Everbeeck is de gemeentekas zooneljes nytgekuyscht,
dat er geenen scliyn van geld in Ie vinden is, én indien zy
voor de bedelaers moet betalen, dan zal er eiken scliat-
pligtigen voor geen 20 franks afkomen.
Te S'. Autclinkx is eenen specialen kommissaris van
het gouvernement toegekomen, om die kleyno en arme
parochie te dringen tot onredelyke en onmogelyke betaling
voor bedelaers en zieken. Wy zyn van gevoelen dat de
regende en de inwooners van Sl Antelinckx niets te vreezen
hebben, vermits dien kommissaris, met al zyne magt en
gezag, het regt niet heeft die parochianen te 'belasten, al
ware het maer met eenen enkelen centiem
Immers wy houden staen, dat, als daeriu niet voorzien
word, dan zyn en blyven eenige kwaedwillige of luye be
delaers en toevallige zieken in staet gansche parochiën te
ruineren. En waerby komt het dat men in de bedelaers
hüyzen en hospitalen fr. 1-30 par dag en par hoofd durft
vragen, terwyl de ouderlinggcstigten, de zothuyzen enz.
onzer stad en andere sleden, slegts 34 a 60 cenlimen
krygen Den hrusselscheu francmacon Thiefry zegt dat de
hospitalen veel kostenJa maer, waerom bonwen zv
pragtige paleyzen die nullioenen kosten is dit noodig voor
arme menschen Waerom geven zy zulke raillerende
sommen aen bediende, aen pennelekkers enz. Waerom
kwellen zy de religieusen zoodanig dat deze op vele plaet-
sen het niet koenen uythouden, niettegenstaende hare
engelsche verduldigheyd Indien men tot de liefdadige
godsdienstige corporation eenen oproep deed, met belofte
van ze niet te kwellen, noch te verdrukken, noch te bele
digen, deze zonden de zieken volgcern gratis oppassen, er
zouden weynige of gecne onkosten van bedienden vallen....
Ten anderen, waerom moeten de hospitalen, die meest
alle mnglig ryk zyn. jaerlyks zoo veel -en zoo groote aen-
koopen doen gelyk te Audeoaerde, te Gcerardsbergen, te
Brussel, te Gend enz.... Zyn zy niet eensdeels de schuld j
dat er vele kleyne pagters doodarm worden door de pu
blieke verpagtingen der goederen, welke verpaglingen
verre boven den gemeenen prys gaen, en welken prys den
armen dompelaer toch moet geven wilt hveeu stukje pala
ter- of groenland voor zich zeiven en zyn huisgezin hebben?
Vrugteloos zouden zy zeggen dat' de hospitalen maer
voor de loealiteyt zyn, zy zouden moeyelvk bewyzen dat de
Stigters ook hun goed voor de toevallende armé niet gege
ven hebben; ten anderen, als de wet kan toeslaen dat j
St. Jans hospitael te Brussel, eenen fond van 2 millioeilen
vermoosclit om een paleys-hospitael te maken en 80,000 fr.
voor het plan, zoo kan de wel ook toeslaen dat er eenen j
wngolukkigen vremden Belg er een lellcorken patatten vind.
De gemeente-besturen zyn ook geene armbesturen, en deze
moeten er wel al door geniineerd worden.
Wy herhalen liet dus nog eens, 't word hoog tvd dat er
in dit schandig misbrnyk voorzien worde, maer 'daervoor
moeten wy een ander ministerie hebben, een volksminis
terie, 'I welk waerlyk en met de daed de herstelling wilt 1
van de honderdc grieven die 's volks bloed uytzuygen.
Gy ziet wel, boerkens, dat gy voor het petitionnement niet
moogt werkloos blyven, anders bekomt gy niets.
DE LIEFDADÏGHEYD LOOPT GEVAER.
Onzen evennaesten in zynen ligehanielyken en geestelyken
nood bvstaen, is een schoon en edel werk het geen nooyt
genoeg kan geprezen en aengemoedigd worden een werk
dat by alle volkeren, die nog eenige gevoelens hebben, in
eer en in achting is een werk waervoor er nooyt te veel,
nooyt genoeg vryheyd kan gegeven worden eyndelyk een
werk het welk nog meer aen God dan aen de menschen
aengciiaeni is.
Een zoo lolfelyk werk, den troost der arme en de glorie
der ryken, word, sedert vyf jaren, van eenige menschen-
liatcrs, van de fi ancmaeons, miskend en veracht, geketend
en geboeyd, en, ware liet niogeiyk, zy zouden liet, tot onze
schande en ons ongeluk, voor altyd nyt ons land bannen.
Immers boe menige gillen voor den armen zyn er door ons
gouvernement niet geweygerdHoeveel testamenten heelt
bet niet gebroken Hoe voel duyzwtde franken van MM.
Van Sasccglicm, Liitiwcrsenz. enz. zyn er
niet verloren voor den armen? Hoe dikwils hebbende
weldoeners der arme niet bedroefd eu gekwolieu geweest
lloe veol nienschlievcndc herten hebben, hunne testamenten
niet gescheurd omdat zy, met redeny vreesden dat hunnen
laetsten en Ireyligen wil, na hunne dood, niet zoude geëer
biedigd worden? Wie is de oorzaek dat onzen defligen
seöateur, die overal en van iedereen gekend en bemind is
voor zyne uytstekende liefdadighcvd, zyne groote gifte
(van ten minsten 230,000 fr.) nog niet geschonken heeft aen
de parochiën van Eieneen Leetiwergem Indien M. DTiai,e,
welken met regt en reden, den vader der arme genoemd
word, onder ons fraucinaeonsmiiiisterie kwam te sterven,
zouden deze twee parochiën niet beroofd worden van zyn
groot en kostelyk geslicht, het welk hy geschikt heeft voor
school, werkhuys, klooster, hospitael en buys voor wees-
kens en ouderlingen
Maer wat geeft dit aen de francmncons en de menschen-
haters I het is hun genoeg dat zy de brave Belgen koimen
pluimen en kwellen, hunnen godsdienst beschimpen en
hunne zeden bederven, de bedelaers in de gevangenissen
steken en hier door de parochiën ruineren liet is hun
genoeg dat zy Ininne aenhangers en bloedverwanten koimen
ryk maken niet liet zweet en den arbeyd van borgers en
landbouwersZal dit nog lang duren? Belgen gy kunt
deze vraeg met neen beantwoorden en uwen neen verwezen-
lvken met kragtdadig en eenstemmiglyk te werken om,
door treflïTyke volksvertegenwoordigers betere wellen te
verkrygen
Eenige dagen geleden, maekten de liberalers-bladen veel
gerucht van een sermoen dat den beroemden Doininieaiier-
inonik, den eerw. Pater Lacordaire, in St. Uoehus-kerk, te
Parys, zou uytgesproken hebben. In dit sermoen vindende
klubsbladen regtstreeksche en schandvlekkende aenran-
dingeu tegen den keyzer en tegen deszelfs gouvernement.
Het Verbond van Aelst zegt dat dit sermoen alle vrybegds-
minnende herten met vreugd en hoop vervuld heeft,'omdat
den moedigen zendeling Gods tegen liet dwangbeheer waer-
onder Vrankryk thans zugt, en dat zoo strydig is met de
leering van den Zaligmaker, kragtdadig heeft geprotesteerd...
Wy willen over het sermoen van den geleerden prediker
geen oordeel vellen, omdat wy meer dan eene reden heb
ben aen de egtlieyd van verscheidene zinsneden, door de
liberators bladen aengeliaeld, te twyfelen, vermits wy die
bladen alle dagen op heeler daed "van logentael, ve'rval-
sching en laster tegen de geestelykhevd betrapen. Wy
konnon egtor de schaemlclooze weerhiinery dier bladen
niet ongemerkt laten voorbygaen zonder er een woord over
te lossen.
Over eenige weken somde het Verbond van Aelst, naer
't voorbeeld van een twintigtal andere klubshladjcs, de
kloosters van Belgiën op; liet bladje omvrong zieli al het
venyn en de gal nvt zynen boezem, om de kloosterlingen
te vers i aden, te begekken en ze als opelers van't goed
der armen aen de openbare veragling ten prooy te werpen.
Heden is Pater Lacordaire, by 't Verbond eenen moedigen
zendeling Gods, eenen doorluehtigen Dominikden eenen
man zonder weerga.
In liet zelfde N' van zondag, waerin 't Verbond den
eerw. prediker tot aen den hemel verheft, staet er een
artikel die met kragt en geweld voor de volstrekte afschei
ding van kerk en staet schermt, en aen de priesters als
eene gelieyligde en strenge pligt oplegt zich met geen
lioegenaemd politiek Ie bemoeien, terwyl het bladje eenigé
regels leeger gecne toejiiycliingen Ie slréeletul ofte vleiend
vind om pater Lacordaire, over zyn politiek sermoen geluk
ie wenschen Dit is lugiek Sedert vyf jaren heeft
liet evhnhd niet opgehouden de priesters en religieusen
af te schilderen als lichldoinpers, als agteruvtkruypers,
die 't volk in d'onivetenheyd willen houden,die 't volk
naer d'oudc slavcrny van ieenlieersrhap, van tienden en
inkwisilie willen terug brengenlieden is Pater Lacor
daire by 't 1 erbond eenen vriend van vrvheyd, eenen pre
diker van verlichting en voortgang, eenen vyand van alle
slavcrny gewordenWat is er nu waer Immers, liet
Verbond heeft, sedert zyn bestacn, geene week laten voor
bygaen zonder de priesters, religieusen en kalholyken af
te schilderen als vryheydsliatrrs, als overhecrschers van
't volk, als vleiers van leenheeron, als vyanden van alle
regtveerdigheydEu lieden heeft liet geene andere
namen by te brengen dan namen van priesters en kalho
lyken die zich alleen legen het gouvernement van L.
Napoleon durven verzetten
ïlet nladje geeft als \oorlieoldeii op eenen Lacordaire,
eenen De Merode, eerie.i Mmitalemhert. en daerin heeft
het groot gelyk, wy ook' kennen geene andere, ten zy hier
of daer eenen ellendigon Jacobin eenen roofzngtigén
Robespiernst die tegen L. Napoleon zyn, omdat liv aen
den bloedhond Ledru-Ucllin bólst hééft gel-se! Vrankryk
ten vuere en ten zweerde te stellen en zyn vaderland aen
al de grouwelen van den burgeroorlog prooy te werpen
4\ y weten, konlrater, dat gy in Italiën den moordzugtigeii
en vervloekelyken Mazzini, liever dan dén Paus, in llon-
gariën den bedrieger en volksverleyder Kossuth, liever dan
den keyzer van Oostenryk, in Pieinont den gewezen pries-
tervreter Siceardi, liever dan wylen Karei Albert, zond
aen 't hould zien, om door die monsters uive rampzalige
neygingeu tegen godsdienst, priesters en zeden te zien
uitwerken....... Wy weten dat, konde gy, met eenen blaes,
al wat godsdienstig en zedelyk is vernietigen, gy seifens
zond bereyd zyn uwe van verderf stikkende borst volle
lucht te gevenMaer wy hopen en betrouwen dat den
Albehoeder ons van zulke rampvogels zal bewaren ivy
wenschen dat Hy aen Vrankryk liever twintig Napoleons
zende dan eenen Nero, dan eenen Caligula, dan eenen
CatilinaWat ons betreft, zonder al de akten van L.
Napoleon goed tc keuren, en zelfs al er verscheydene teene-
mael van af Ie ketpren, jonnen wv aen Vrankryk dat het
nu eens diigtig gegeesseld worde"; Vrankryk heeft die
geesseling door zyne godsverzakiug, door zype zcdeloos-
lieyd, door zyne gpdsdienstverdrukking gezocht, gevonden
en verdiend
En dan om te sluyten, konfrater Verbond, wenschen wy
ti ook wat meer verstand, wat meer oordeel, om u zoo
dikwils en zoo dwaeslyk aen de galg niet te klappen, maer
byzonderlyk wenschen wy u wat min versteendheid iu het
kwaed en eenen goeden doctor om u van die kivaei
te genezen.
MINISTERIE VAN OPENBARE WERKEN.
In de zitting van 13 dezer heeft onzen agtbaren senatcur,
M. den baron Dellalaille eene gepeperde redevoering uyt
gesproken tegen de verkwistingen en onverdraeglyke néis-
brnyken die in liet departement van openbare werken
gepleegd worden. In ons volgend Nr zullen wy dit belang-
ryk stuk aen onze landgenoten niededeelen, zv zullen er in
zien boe noodzakelyk het is dat er hervormingen, en groote
hervormingen bewerkt worden, wilt men eene dreigende
staetsbankroet vermyden. Wy hebben ten iiytersten ver
genoegd geweest over de redevoering van M. Dellafaille,
omdat wy alweer eens het klaerste bewys hebben dat wy
aen de kiezers mannen van talent en vaderlandsliefde,
opregte verdedigers der algemeene belangen van 't land
hebben aenbevolen....
MM. De Naeyer, De Portemont, De Raddere, Ansinu,
Eaignart, Matthieu, Jouret. De Secus, De Steenliault,
Vermeire en Dedecker, hebben op het bureeel der kamer
een amendement neder geleyd, by welke zy vragen dat er
een krediet van tivee millioen.en gestemd worde, om werken
van verbetering aen den Dender toe te brengen.
Wat (lurikl u, Verbond, begint gy nog niet beschaemd Ie
worden over de dry afkokelingen die in de kamer altyd
stommen-ambucht speelden Kunfrater waerom antwoord
gv niet aen de beschuldigingen van M. De Man Waerom
houd gy zoo traeykens den bek inde pluyinen 'T is.niet
van de traktementen der geestelyken dat er kwestie is,
maer van de ontzettende opstrykingen van Bruneau, van de
nalatigheyd zyner kompagnie in het uytvoeren barer aenge-
gane besprekken. 'T is nu dat er kwestie is van te zeggen
wie er trelfelyk, onafhanglyk en met kunde onze belangen
verdedigt..Zeg eens, k'onfrater, ivat dunkt'u van onze
mannen Hebben zy in deze dry maenden niet al meer
gedaen dan de mve op o jaren"? Beantwoord die vragen
eensMaer zwygen zal eene deugd zyn, zult gy met
Paken Mzeggen, én gy zult geen ongolyk hebben
Want uwe zaken staen toch zoo sober....
Souegeut, 15 Maerl 1853.
Uei-derbodf., ik lees alle weken uw blad en zie dal er petitiën in
de kamer van alle kanten van hel land toekomen om de kieswet
te veranderen. Uit vind ik wel, dat zal eene goede zaek zyn, maer
ik zoude ook nel willen dal men konde petitiën aen de kamer der
representanten aenhiedeii om de weiten op het ondcrwys af Ie
schaliën, omdat hel land daeivoor li a 7 mil.lioenen nutteloos
besteed ik zou ook wenschen dal men zoude petitiën indienen
om de yzere wegen die tot nu toe in d'handeit van 't gouvernement
zyn en aen hel land rond de vyf niillioenen jaerlykseh kosten,
aen particuliere zouden verkoeld worden. Maer iels dat my
plaisier doet, eenige tcgenwoordigers beginnen te spreken van dé
mililiewet te veranderen; de ministers willen dit niet, zv stellen
deze zaek op eenen slechtere» voet om misschien te bekomen dat
liet hekken aen den zelfden styl zou blyven hangen. Maer, lieven
Dendcrbode, och dat gy daervoor eene petitie ivilde in gank stellen
om die tegenwoordige mililiewet, af te schaffen, oei nooyt zouden
wy li dankbaer genoeg koimen zyn. Gy hebt daer zoowel over
geschreven over acht dagen. 'T is eefie wel die geheel den armen
menscli in druk brengt. T'en is niet dat de ryke menschen daer
ook zouden tegen zyn, mei die middels die gy gegeven hebt,
zondag lest, zou geheel het land konlent zyn de'ryke en de arme.
Wy betalen wy patent, er zyn er vele in 'l land die groote zyn
zoo als adyokalen die geene betalen en ook zouden kunnen, jk
geloof dat myn konfraters nog zouden w illen die patenten blyvau
betalen konden wy onze kinderen, ons bloed, behouden
Eenen Schoenmaker.
Hen sehryfl uit Ucynze aen den Dender.bode
Den venyiiigeu Hisseiger en naer hem de Dépendance, die zien
zoo schacmteloos de Independence li I u leert, zeggen dat de Leve
iiylgeloopen is en dat de meersrhen rund Deyn/.e onder water
staen. Wel gy luflityleis van de redders der VlaemJereii, waerom
zegt gy de meersehen alleen 7 Uit is oud-vityl; sedert de vaert-
werketi, zy staeu winter en zomer onder water; durft of moogt
gy dan niet zeggen dat deze inael landen, schuren stallen
lunzen van een tol dry voel in 'l water staen, dank aen de afstom
ping van de nieuwe vaeit die de andere iosbeken moest vervan
gen of ter hulpe d enen, en wélke Iosbeken llians ook gestopl
blyven, in weerwil van aile klaglen, en zonder dat de geruinccrdo
landbouwers eenen centiem schadoverg' editig bekomen, zelf gei;
tien afslag grondlasten